คติธรรม
ของ
พระอาจารย์มหาถวัลย์ ฐิตงฺกูล
สำนักสงฆ์ร่มโพธิ์ จังหวัดเชียงใหม่
จากหนังสือ นานาสาระ ธรรมะกับชีวิต



โลกธรรม หรือธรรมดาของโลก มี ๘ อย่าง
ได้ลาภแล้วลาภนั้นเสื่อมไป คู่ที่ ๑
ได้ยศแล้วยศนั้นเสื่อมไป คู่ที่ ๒
ได้สรรเสริญแล้วสรรเสริญนั้นเสื่อมไป มีนินทามาแทน คู่ที่ ๓
ได้ความสุขแล้วสุขนั้นเสื่อมไป มีความทุกข์มาแทน คู่ที่ ๔
ทั้ง ๔ คู่นี้ เรียกว่า โลกธรรม ๘
เป็นเรื่องธรรมดาโลก เป็นพื้นฐานสุขทุกข์ของมนุษย์



จิตของคนที่ถูกโลกธรรมถูกต้องแล้ว แต่ไม่หวั่นไหว ไม่มีเศร้าโศก
ไม่เกิดยินดียินร้าย สบาย เฉย เป็นปกติ ข้อนั้นเป็นมงคลธรรมอย่างสูงสุด



วันที่จะตาย เวลาที่จะตาย สถานที่จะตาย ตัวเองกำหนดไม่ได้
เพราะฉะนั้น เมื่อยังมีชีวิตอยู่ ต้องรีบทำความดี



ความโลภ ความโกรธ ความหลง เป็นภัยต่อชีวิตจิตใจอย่างยิ่ง
ไม่มีสิ่งใดที่จะบั่นทอนชีวิตให้สั้นลงเท่าโลภ โกรธ หลง



ความเกิดเป็นต้นตอบ่อเกิดของความทุกข์ ความทุกข์สารพัด
อย่างมีความเกิดเป็นแก่นที่มา การปฏิบัติดับความเกิด คือ การดับทุกข์



เกิดมามีขันธ์ ๕ แล้ว จึงถือว่าเป็นตัวตน เป็นของตน เป็นทุกข์
ยืดเยื้อเรื้อรัง ไม่มีวันสิ้นสุด ถ้าปล่อยวางได้ ย่อมอยู่เป็นสุข



ความสวัสดีปลอดภัยของมนุษย์อยู่ที่ปฏิบัติดี กำจัดชั่ว สำรวมอินทรีย์ ๖
แล้วปล่อยวางทุกอย่าง สงบจากทุกอย่าง จึงถึงแดนปลอดภัย พ้นทุกข์ได้เด็ดขาด



การปล่อยวางมิใช่ของง่าย โดยต้องรู้จักเข้าหาครูบาอาจารย์
รู้จักเข้าวัดฟังธรรม รู้จักรักษาศีล ๕ ศีล ๘ ประจำตัว นั่งสมาธิมาก ๆ
จนจิตสงบเป็นสมาธิอยู่กับอารมณ์เดียว ไม่มีอารมณ์อื่น
ทางจิตใจ จิตมีความสงบเป็นปกติแล้ว ปัญญาหรือจิตจะรู้เอง เห็นเอง
ปล่อยวางเอง ตัดเอง มันทำเอง เป็นเอง สงบเอง