มุมมองทางศาสนา ของ ท่านอ.ระวี ภาวิไล ที่น่าสนใจ…คัดมาฝาก….
คัดมาฝาก บางตอนจาก บทสัมภาษณ์ ท่านอ.ระวี ภาวิไล “ไขรหัสลับชีวิตมนุษย์ “
จากกรุงเทพธุรกิจ จุดประกาย ฉบับวันที่ 8 ธันวาคม 2541
เป็นมุมมองที่น่าพิจารณาของท่านอาจารย์ ระวี ภาวิไล
ถาม – ช่วงหลังอาจารย์มีความสนใจด้านศาสนามาก จะให้คำตอบวิกฤติโลกปี ค.ศ. 2000อย่างไร ?
ตอบ – การพยากรณ์แบบนี้มีมาเรื่อยตั้งแต่สมัยพระคริสต์ และก่อนพระคริสต์ เคยมีคนประกาศว่า โลกจะพินาศ บอกให้คนทั้งหลายสำนึกบาป ชำระบาป
การพยากรณ์ว่าโลกจะพินาศมีมาเรื่อย แล้วพินาศหรือเปล่า
ถาม – แสดงว่าอาจารย์ไม่เชื่อคำทำนาย ? ตอบ – แม้มันจะพินาศก็เป็นไปตามวิถีธรรมชาติ ถึงโลกไม่พินาศ..คนเกิดมาแล้วตายไหม ทุกคนเกิดมาก็ต้องตาย
ทุกอย่างก็เปลี่ยนตามเงื่อนไขตัวแปรที่มนุษย์เรารู้ก็มี ไม่รู้ก็มี
ถ้าเราถือตามคำสอนของพระพุทธเจ้าคือ ถ้ามีภัยคุกคามมนุษย์ก็หาที่พึ่ง
แล้วท่านก็บอกว่า ที่พึ่งเหล่านั้นพึ่งไม่ได้
ท่านบอกว่าที่พึ่งได้คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
ผู้ใดเห็นอริยสัจ 4 นั่นแหละคือที่พึ่งที่แท้จริง
ถ้าให้ตีความหมายก็คือควรสนใจปฏิบัติธรรมแบบอุกฤษณ์คือเต็มที่
ถาม – คิดอย่างไรกับคำทำนายนอสตราดามุส ? ตอบ – ผมไม่เห็นต้องสนใจคำทำนาย ใครอยากจะเชื่อก็เชื่อไป แล้วคำว่าผมไม่สนใจอาจมากกว่าคำว่าไม่เชื่อเสียด้วยซ้ำ
ผมไม่เสียเวลาเรื่องนี้หรอกผมมีเวลาที่ต้องใช้ประโยชน์มากกว่านั้น
หากผมใช้เวลาศึกษาคำสอนของพระศาสดาต่างๆ
จะทำให้ชีวิตผมดีขึ้นแล้วพระศาสดาทั้งหมด
ผมเชื่อว่าประกาศธรรมอันเดียวกัน
แต่ว่าท่านประกาศกับคนต่างยุค ต่างสมัย แตกต่างความเชื่อ
ถาม – แสดงว่าพระศาสดาทุกศาสนาประกาศธรรมอันเดียวกัน ? ตอบ – ศาสนาในโลกมีนับไม่ถ้วนเข้าหาสัจจะเดียวกัน ลองคิดดูสิมนุษย์ไม่ได้แตกต่างกัน ถึงจะเป็นคนชาติไหน และอ้างตัวว่าถือศาสนาอะไร
แล้วมีโทสะ โมหะเหมือนกันไหม มีความโง่เหมือนกันไหม เราคิดให้มันต่างกันเอง
ถาม – อาจารย์มีความเชื่อว่า ศาสนากับวิทยาศาสตร์เป็นเรื่องเดียวกัน ? ตอบ – ผมว่าความรู้ทุกอย่างเป็นเรื่องเดียวกัน ความรู้ก็คือความรู้ ความพยายามจะเข้าใจโลก เข้าใจชีวิต
วิทยาศาสตร์ก็พยายามจะเข้าใจโลก เข้าใจชีวิต
ศาสนาก็คือ ความพยายามจะพัฒนาความเข้าใจโลกคือ เรื่องเดียวกันหมด
เรื่องความเป็นมนุษย์ของเรา ไม่ใช่อยู่อย่างงมงาย
อยู่อย่างไม่รู้อะไรแล้วตายไปอย่างไม่รู้อะไร
ถาม – แสดงว่ามนุษย์ส่วนใหญ่เป็นอย่างนั้นหรือ ? ตอบ – ผมไม่อยากพูด เพราะสิ่งที่พูดตอนนี้บางแง่ก็รุนแรงอยู่แล้ว ผมไม่อยากวิจารณ์ ถ้าเริ่มวิจารณ์ก็จะมีเรื่องต้องวิจารณ์อีกมาก
แต่อยากมองว่าคนเราถ้าไม่พยายามแสวงหาความรู้ความเข้าใจ ก็จะไม่รู้อะไร
มนุษย์เกิดมาก็ควรเกื้อกูลมากกว่าแก่งแย่งกัน
ถาม – สาเหตุที่สังคมวุ่นวายทุกวันนี้เป็นเพราะการแก่งแย่งชิงดีชิงเด่น ? ตอบ – เป็นเพราะความหลง เพราะไปลุ่มหลงความสะดวกสบายเฉพาะหน้า เมื่อลุ่มหลงแล้วก็จะเห็นแก่ตัว แล้วความเห็นแก่ตัวนี่ลึกซึ้งมาก
ถ้าไม่มีความสามารถรู้ทันความคิดของตัวเอง
คิดทีไรคิดเข้าข้างตัวเองและเห็นแก่ตัวพฤติกรรมของคน
ก็พยายามแสวงหาประโยชน์เข้าตัว เมื่อต่างคนต่างแสวงหาประโยชน์ ก็เกิดความขัดแย้ง
เกิดพฤติกรรมที่ทำให้เกิดความสับสน
ถาม – แล้วความศรัทธาผิดๆ ทางพุทธศาสนาล่ะ ? ตอบ – จะเรียกว่า ศรัทธาไม่ได้ ผมว่าหลงมากกว่า หลงรสอร่อยในการเสพวัตถุ ความหลงรสอร่อยมันเกิดในใจคนแล้วเครื่องแบบต่างๆ
หัวโขนต่างๆ ที่มาสวมว่าเป็นนั่นเป็นนี่ ไม่ได้ช่วยให้ความหลงทั้งหมดคลายไป
มีแต่จะทำให้หลงมากขึ้น กลายเป็นว่า มองไม่เห็นอะไร
กลายเป็นว่าใช้ประโยชน์จากทุกอย่างด้วยความเห็นแก่ตัว
จะอ้างในนามของคนทำความดี ในนามของศาสนาหรืออะไรก็ตามแต่
มองให้ดีก็จะรู้ว่าเป็นเรื่องหลอกไม่จริงทั้งสิ้น
ถาม – แสดงว่าผู้นำศาสนาบางแห่ง นำมนุษย์ไปสู่ความหลงผิด ? ตอบ – คุณรู้คำตอบอยู่แล้ว ถ้าผมวิจารณ์ไปผมอาจล่วงล้ำเข้าไปถึงขั้นผิดกฎหมายได้ เพราะมีกฎหมาย คุ้มครององค์การศาสนา ถ้าเราละเมิด บางคนอาจหาว่าดูหมิ่น
ต้องหนีไปต่างประเทศ ผมไม่อยากเข้าไปเกี่ยวข้องกับกลไกของรัฐ
ผมไม่อยากยุ่งกับเรื่องกฎหมาย
คำสอนของพระศาสดาให้ลดตัวตน ความเห็นแก่ตัว ให้ลดด้วยปัญญาและความรัก
ความสำนึกในความเป็นมนุษย์ต้องมี
ถ้าคำสอนไหนแอบแฝงยั่วยุความเห็นแก่ตัวก็ไม่ใช่สิ่งที่ถูกนัก
ถาม – จากหนังสือหลายเล่มของอาจารย์แสดงให้เห็นถึงความงดงามของชีวิต ? ตอบ – จริงๆ แล้วเราควรจะเลิกพูดเรื่องศาสนา เพราะมีคนให้คำจำกัดความศาสนาหลายอย่าง ถ้าคนในศาสนาที่มีพระเจ้า
เรื่องศาสนาก็คือ เรื่องเชื่อฟังพระเจ้า ถ้าเป็นชาวพุทธก็ว่าต้องเชื่อคำสอนพระพุทธเจ้า
ที่จริงแล้วการที่ เราเกิดมาเป็นมนุษย์ ก็ควรมีความเข้าใจสถานการณ์ปรากฏการณ์โลก
และชีวิตแต่ละวันว่า มีความหมายอย่างไร เข้าใจลึกซึ้งที่สุดเท่าที่จะทำได้
ในขั้นตอนต้องอาศัยศึกษาผลงานของเพื่อนมนุษย์ที่ได้เกิดมาแล้ว
เพื่อให้เราเข้าใจชีวิตที่เผชิญอยู่ทุกขณะทุกวัน ไม่ใช่ยึดติดคำสอนของท่าน
ไม่ใช่เอาคำสอนท่านมาพูดต่อแล้วรู้สึกภูมใจว่าจำได้
หรืออวดว่าเป็นลูกศิษย์คนนั้นคนนี้
สิ่งที่ควรจะทำก็คือ ประมวลทั้งหมดเพื่อนำไปใช้กับประสบการณ์ของเราในทุกขณะจิต
ผมอยากบอก ว่า ศาสนาเป็นแค่คำสอนหรือคำกล่าวของผู้รู้
คำสอนจะมีความหมายก็ต่อเมื่อเข้ามาอยู่ในใจคนจนเป็นเลือดเนื้อของเรา
ไม่ใช่เป็นความจำในสมองของเรา
ต้องเอาคำสอนมาปฏิบัติจนกลายเป็นส่วนหนึ่งของเรา
ธรรมะในการปฏิบัติเกือบทั้งหมดเป็นเหมือนเรือจ้าง
พอมาถึงฝั่งคงไม่มีใครแบกเรือจ้างเดิน เมื่อข้ามฝั่งแล้ว เรือจ้างก็ต้องทิ้ง
ถาม – เป็นเรื่องยากที่มนุษย์จะพ้นทุกข์ ? ตอบ – จะว่ายากก็ยาก ไม่ยากก็ไม่ยาก เคยได้ยินคำว่า เส้นผมบังภูเขาไหม…ตรงนี้ไม่มีคำตอบ ที่จริงการอยู่ในโลกนี้ไม่มีปัญหา
ปัญหาเกิดเพราะตัวตน เข้ามาบอกว่า kuมีปัญหา ฉันมีปัญหา เมื่อไม่มีฉันก็ไม่มีปัญหา
ตอนท่านพุทธทาสอยู่ที่อำเภอไชยา สุราษฏร์ธานี ช่วงนั้นผมยังอายุน้อย
ท่านเคยเดินทางมาบรรยายธรรมที่กรุงเทพ ฯ เรื่อง ภูเขาแห่งพุทธธรรม
แล้วท่านถามว่า แล้วอะไรบังอยู่…พระพุทธรูปบังพุทธธรรม
คนไหว้พระพุทธรูปเลยไม่บรรลุธรรม เพราะไปยึดติดพระพุทธรูป
พอท่านบรรยายไปแล้ว คนที่ฟังยุคนั้นเป็นระดับผู้นำในพุทธสมาคม
จึงไปฟ้องสมเด็จพระสังฆราชว่า ท่านพุทธทาสสอนให้คนไม่เคารพพระพุทธเจ้า
เป็นตัวอย่างอันหนึ่งที่ทำให้ผมนึกถึงเรื่องเส้นผมบังภูเขา เราถูกบังแล้ว
สิ่งที่บังเป็นสิ่งที่คิดขึ้นด้วยใจ เรานึกถึงพระพุทธเจ้าทีไรต้องนึกถึงพระพุทธรูป
ไม่ได้นึกถึงการตรัสรู้ไม่ได้นึกถึงตัวปัญญาที่ทำให้เป็นพระพุทธเจ้าแล้วตัว
ปัญญาแสดงชัดเจนแล้วว่า มนุษย์ที่คิดว่าตัวเองคือ “ อัตตา “
สิ่งที่ “ อัตตา “ แบกไว้คือ ตัวทุกข์หรือปัญหาที่คิดขึ้นเองแล้วแบกรับปัญหา
คำสอนทั้งหมดในพุทธศาสนาสอนให้รู้ทันไม่ยึดตัวตน
เราเป็นทุกข์เพราะยึดตัวตน ทั้งหมดก็เป็นเราเท่านั้นเอง
ชีวิตก็อยู่ในโลกทั้งสองคือ โลกของความแท้จริงที่เหนือตัวตน
และโลกที่เราจำเป็นต้องอยู่คือโง่ที่จะอยู่สมมติขึ้นเอง
มีเรื่องนั้นเรื่องนี้ที่มากระทบเราก็เล่นละครไป แสดงไป
พอปิดฉากก็ให้ปิดฉาก อย่าพยายามดึงฉากแล้วโชว์ต่อ
ที่เรามีตัวตน เพราะคนส่วนใหญ่คิดจะเหนือคนอื่น
อย่าคิดอย่างนั้น …อย่างในสวนแห่งหนึ่งดอกไม้มีกี่ดอก
ใบไม้มีมากกว่าดอกไม้ แล้วโอกาสที่ได้เกิดเป็นมนุษย์มันน้อยนัก
พอเกิดมาเป็นมนุษย์ได้เพราะสิ่งที่สร้างดีแล้ว ก็ควรใช้โอกาสนี้ให้เต็มที่
ใช้เวลาเท่าที่จะสามารถใช้ได้ในชีวิต เพื่อจะบรรลุความรู้ในความไม่เป็นตัวตน
การอยากได้ความสุขก็คือ ความโลภอย่างหนึ่ง
ตัวความคิดก็คือตัวตนที่แฝงมา คิดทีไรตัวตนแฝงอยู่เบื้องหลังทุกที
คือต้องเฝ้าดูความคิด เหมือนแมวคอยเฝ้าหนู
ที่มา... http://www.larndham.net/cgi-bin/kratoo.pl/003188.htm
