ความสุขในปฐมฌานดีเลิศกว่าความสุขจากกามคุณ
พระสารีบุตรกล่าวถึงความสุขในฌาน โดยเปรียบเทียบกับ
ความสุขจากกามึณอารมณ์ดังนี้
รูปารมณ์ เป็นปัจจัยให้เกิด. จักขุวิญญาณ
สัททารมณ์ เป็นปัจจัยให้เกิด โสตวิญญาณ
คันธารมณ์ เป็นปัจจัยให้เกิด ฆานวิญญาณ
รสารมณ์. เป็นปัจจัยให้เกิด ชิวหาวิญญาณ
้โผฏฐัพพารมณ์ เป็นปัจจัยให้เกิด กายวิญญาณ
อารมณ์ทั้งหลายเหล่านี้เป็นที่ยินดีของจิต ส่งผลให้เกิดเป็น
ความรัก ความผูกพัน ความติดใจ ทำให้เกิดความกำหนัดขึ้น เป็น
กามคุณอารมณ์ ๕ ที่ก่อให้เกิดความยินดีพอใจ ในกามภพนี้ผู้ที่มี
โอกาสได้เสพกามคุณทั้ง ๕ ย่อมรู้สึกว่าตนได้พบความสุขแล้ว
หลังจากนั้นพระสารีบุตรได้กล่าวถึงความสุขในปฐมฌานว่า
ผู้ปฏิบัติเพื่อจะบรรลุปฐมฌานจะต้องสละความสุขทางโลก จิตของผู้
บรรลุฌานจะแนบแน่นอยู่กับองค์ฌานอันได้แก่
- วิตก (ความตรึกอารมณ์)
- วิจาร (ความตรองอารมณ์)
- ปีติ (ความอิ่มใจ)
- สุข (ความรู้สึกสุข)
- เอกัคคตา (ความมีอารมณ์เป็นอันเดียว)
ความสุขที่เกิดจากปีติและสุขในปฐมฌานเป็นความสุขที่
เป็นไปอย่างต่อเนื่อง ซึ่งต่างจากความสุขในทางโลกที่มีแล้วหมดไป
โลกแห่งกามคุณนั้นเราอาจมีความสุขชั่วขณะหนึ่งแล้วก็เศร้าในขณะ
ต่อไป แต่ปิติในฌานทำให้เป็นสุขตลอดเวลานาน โดยไม่มีอารมณ์
อื่นมาคั่น แต่ถ้าในขณะที่เข้าฌานอยู่นั้นบังเอิญหวนนึกถึงกามสุข
เคยได้รับในอดีต ก็จะรู้สึกเศร้าใจและเจ็บปวดเหมือนแผลเก่า
ที่ถูกหนามแทงใส่อย่างแรง เพราะสำหรับผู้ปฏิบัติธรรมที่กำลังเข้า
ฌานอยู่นั้นความทรงจำที่เกี่ยวกับกามสุขในอดีตสามารถทำให้เกิด
ความเกลียดและกลัวได้ ท่านเหล่านั้นมักหมั่นเพียรปฏิบัติให้บรรลุ
ฌานขั้นสูงยิ่งๆ ขึ้นไป
| ไฟล์แนป: |
|
shaolin-warrior-monk-12074401-removebg-preview.png [ 183.95 KiB | เปิดดู 670 ครั้ง ] |