ลานธรรมจักร
http://www.dhammajak.net/forums/

อวินิพโภคเจตสิก ๘
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=66&t=63312
หน้า 1 จากทั้งหมด 1

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 05 มี.ค. 2023, 16:25 ]
หัวข้อกระทู้:  อวินิพโภคเจตสิก ๘

อวินิพโภคเจตสิก ๘

๙๓. เอกคฺคตา มนกฺกาโร ชีวิตํ ผสฺสปฺจกํ
อฎฺเฐเต อวินิพฺโภคา เอกุปฺปาทา สหกฺขยา.

"เจตสิก ๘ ดวงนี้ คือ หมู่เจตสิก ๕ ดวงที่มีผัสสะอยู่ตัน (ผัสสะ เวทนา สัญญา
เจตนา จิต)
เอกัคคตา ชีวิตินทรีย์ และมนสิการ เป็นสภาวธรรมที่ไม่แยกกัน เกิดพร้อมกัน และดับพร้อมกัน

(ฎีกาใหม่อธิบายว่า สัพพจิตตสาธารณเจตสิกมี ๗ ดวง คือ ผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา
เอกัคคตา ชีวิตินทรีย์ และมนสิการ แต่ในที่นี้ท่านนับจิตเข้าในเจตสิกโดยอ้อมเพื่อแสดงว่าจิตกับเจตสิก
เป็นสภาวธรรมที่ไม่แยกกัน)


๑o๗. อหิริกมโนตฺตปฺปํ โมโห อุทฺธจฺจเมว จ
ทฺวาทสาปุญฺญจิตฺเตสุ นิยตาเยว ชายเร

-โมหะ อหิริกะ อโนตตัปปะ และอุทธัจจะ ย่อมเกิดได้เสมอในอกุศลจิต ๑๒"

๑๐๘. โลโภ โทโส จ โมโห จ มาโน ทิฏฐิ จ สํสโย
มิทฺธมุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจ่ ถินํ มจฺฉริยมฺปิ จ.
๑๐๙. อหิริกมโนตฺตปฺปํ อิสฺสา จ โทมนสฺสกํ
เอเต อกุสลา วุตฺตา เอกนฺเตน มเหสินา

"เจตสิก [๑๕ ดวง] เหล่านี้ คือ โลภะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ วิจิกิจฉา มิทธะ
อุทธัจจะ กุกกุจจะ ถืนะ มัจฉริยะ อหิริกะ อโนตตัปปะ อิสสา และโทมนัส พระพุทธองค์ตรัส
ว่าเป็นอกุศลแน่นอน [อกุศลเจตสิก]"

[โทมนัสเวทนาประกอบกับอกุศลจิตแน่นอน จึงกล่าวโทมนัสเวทนาไว้ในอกุศลเจตสิกโดย
อัอม ความจริงอกุตลเจตสิกมี ๑๔ ดวงเท่านั้น]

สทฺธา สติ หิโรตฺตปฺปํ อโลภาทิตฺตยมฺปิ จ
ยุคฬานิ ฉ มชฺฌตฺต๋ กรุณามุทิตาปิ จ.
ตถา วิรติโย ติสฺโส สพฺเพ เต ปญฺจวีสติ
กุสลาพฺยากตา จาปิ กุสเลน ปกาสิตา.

"เจตสิก ๒๕ ดวงทั้งหมดนั้น คือ ศรัทธา สติ หิริ โอตตัปปะ, เจตสิก ๓ ดวงมี
อโลภะเป็นต้น (อโลภะ อโทสะ อโมหะ), ตัตตรมัชฌัตตตา, เจตสิก ๖ คู่, วิรตี ๓, กรุณา และ
มุทิตา พระศาสดาผู้ทรงปัญญาตรัสว่าเป็นกุศลและอัพยากฤต"


อภิธัมมาวตาร น.๙๐

ไฟล์แนป:
images (6).jpeg
images (6).jpeg [ 34.9 KiB | เปิดดู 996 ครั้ง ]

หน้า 1 จากทั้งหมด 1 เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
http://www.phpbb.com/