เมื่อเบื่อหน่ายรูปนามย่อมพ้นไปจากกิเลส
พระพุทธองค์ตรัสต่อไปว่า
นิพฺพินฺทํ วิรชฺชติ, วิราคา วิมุจฺจติ.".ㆍ
"เมื่อเบื่อหน่ายย่อมคลายกำหนัด จิตจึงหลุดพ้นเพราะคลาย กำหนัด
ผู้ที่เบื่อหน่ายเช่นนี้จะแสวงหาทางหลุดพัน ผู้ปฏิบัติวิปัสสนา
อย่างต่อเนื่องย่อมจะบรรลุถึงอริยมรรคที่คลายกำหนัดได้เด็ดขาดสิ้นเชิง
ในพระสูตรนี้พระพุทธองค์ทรงแสดงวิปัสสนาญาณบางข้อเท่านั้น
มิได้ทรงแสดงโดยบริบูรณ์ จะเห็นได้ว่า เมื่อทรงแสดงนิพพิทาญาณด้วย
คำว่า นิพฺพนฺทํ (เมื่อเบื่อหน่าย) แล้วจึงแสดงถึงการบรรลุมรรคญาณด้วย
คำว่า วิรชฺชติ (ย่อมคลายกำหนัด โดยมิได้ตรัสระบุถึงวิปัสสนาญาณที่
อยู่ระหว่างญาณทั้งสองนี้ อันได้แก่ มุญจิตุกัมยตาญาณ คือ ปัญญา
ต้องการพ้นไปจากรูปนามที่เบื่อหน่ายแล้ว ปฏิสังขาญาณ คือ ปัญญา
พิจารณาทบทวนสังขารทั้งหลายโดยความเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตาอีก
และสังขารุเปกขาญาณ คือ ปัญญาวางใจเป็นกลางในสังขาร
ผู้ที่เบื่อหน่ายในรูปนามและเจริญวิปัสสนาต่อไป ย่อมสามารถ
บรรลุถึงมรรคญาณที่คลายกำหนัดได้ในที่สุด โดยไม่ยึดมั่นกิเลสอย่างใด
อย่างหนึ่ง จิตของเขาในขณะนั้นรับเอาพระนิพพานที่พ้นไปจากรูปนาม
เป็นอารมณ์
หลังจากนั้น พระพุทธองค์จึงตรัสต่อไปว่า
วิมุตฺตสฺมี วิมุตฺตมิติ ณาณํ โหติ.
"เมื่อจิตหลุดพันแล้ว ย่อมเกิดปัญญารู้เห็นว่าหลุดพันแล้ว
ผู้ที่สามารถหลุดพันจากกิเลสได้ย่อมเข้าใจว่าจิตของเราพ้นไป
จากกิเลสแล้ว คือ การบรรลุถึงความดับรูปนามอันเป็นการพ้นไปจาก
กิเลสเพราะสามารถดับกิเลสได้โดยเด็ดขาดเป็นสมุจเฉทปหาน การที่เขา
พิจารณาตามลักษณะนี้จัดว่าเป็นปัจจเวกขณญาณ คือ ปัญญาพิจารณาๆ
เห็นความดับกิเลส"
| ไฟล์แนป: |
|
asian-boy-sitting-on-floor-260nw-1478271164.jpg [ 24.24 KiB | เปิดดู 738 ครั้ง ] |