ลานธรรมจักร http://www.dhammajak.net/forums/ |
|
สอุปาทิเสส และ อนุปาทิเสส http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=66&t=60270 |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 |
เจ้าของ: | ลุงหมาน [ 11 พ.ค. 2021, 05:41 ] |
หัวข้อกระทู้: | สอุปาทิเสส และ อนุปาทิเสส |
สอุปาทิเสส และ อนุปาทิเสส บางท่าน ถือเอาความหมายตามพุทธพจน์ในอังคุตตรนิกาย (องฺ.สตฺตก. ๒๓/๕๓/๗๕; องฺ.นวก. ๒๓/๒๑๖/๓๙๔) ซึ่งจำแนกประเภทบุคคลผู้บรรลุนิพพานเป็น ๒ อย่าง คือ สอุปาทิเสสนิพพาน (บุคคลผู้ยังมีอุปาทานเหลือ หรือยังมีกิเลสเหลืออยู่บ้าง กล่าวคือพระเสขะ ได้แก่ พระโสดาบัน พระสกทาคามี และพระพระอนาคามี) กับ อนุปาทิเสสบุคคล (บุคคลผู้ไม่มีอุปาทานเหลือ หรือไม่มีเชื้อกิเลสเหลืออยู่เลย ได้แก่ พระ อเสขะ คือ พระอรหันต์) จึงแปลคำว่า “อุปาทาน” เป็น อุปาทาน คือตัวความยึดมั่น แล้วจำกัดความหมายของนิพพาน ๒ อย่างนั้นว่า ๑) สอุปาทิเสสนิพพานธาตุ นิพพานที่ยังมีอุปาทานเหลืออยู่ หรือนิพพานของผู้ยังมีกิเลส เหลืออยู่บ้าง ได้แก่นิพพานของพระเสขะ คือ พระโสดาบัน พระสกทาคามี และพระอนาคามี ๒) อนุปาทิเสสนิพพานธาตุ นิพพานที่ไม่มีอุปาทานเหลืออยู่เลย หรือนิพพานของผู้ไม่มี กิเลสเหลืออยู่เลย ได้แก่ นิพพานของพระอเสขะ คือพระอรหันต์ การแปลความหมายอย่างนี้ เกิดจากความสับสนระหว่าง ภาวะ (สอุปาทิเสสนิพพาน และอนุปาทิเสสนิพพาน) กับ บุคคล (สอุปาทิเสสนิพพาน และ อนุปาทิเสสนิพพาน) กล่าวคือนิพพาน ๒ นั้น เป็นการแสดงภาวะของนิพพานเท่าที่บุคคลเข้าไปเกี่ยวข้อง ส่วนบุคคล ๒ เป็นการแสดงถึงบุคคลผู้เกี่ยวข้องกับนิพพาน ดังนั้น เพื่อป้องกันความสับสน พึงแยก สอุปาทิเสสนิพพาน และ อนุปาทิเสสนิพพาน ไว้พวกหนึ่ง สอุปาทิเสสบุคคล และ อนุปาทิเสสบุคคล (ซึ่งได้กล่าวต่อไปในตอนว่า ด้วยบุคคลผู้บรรลุนิพพาน) ไว้อีกพวกหนึ่ง ไม่ให้ปะปนกัน และศัพท์สำคัญที่จะช่วยแยก ความหมายในกรณีนี้ ก็คือ “อุปาทิ” ในสอุปาทิเสสนิพพาน และอนุปาทิเสสนิพพาน ซึ่งแตกต่างจาก “อุปาทิ” ใน สอุปาทิเสสบุคคล และอนุปาทิเสสบุคคล (พึงสังเกตว่า ในอรรถกถาที่อธิบายเรื่องนิพพาน ๒ นั้นเอง ก็ยังมีคำอธิบายบางตอนชวนให้สับสนว่า สอุปาทิเสสนิพพาน คือนิพพานของสอุปาทิเสสบุคคล - ดู อิติ.อ.๒๑๗) |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 | เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง |
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |