ภาพหาชมได้ยากมาก :: ในคราวที่พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร รัชกาลที่ ๘ (ขณะมีพระชนม์ ๑๓ พรรษา) พร้อมด้วยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ พระอนุชา (ขณะมีพระชนม์ ๑๑ พรรษา) และสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ พระเชษฐภคินี (ขณะมีพระชนม์ ๑๕ พรรษา) เสด็จนิวัตจากยุโรปสู่พระนครเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ ๑๕ พฤศจิกายน ๒๔๘๑ นั้น ได้เสด็จไปทรงสักการะพระบรมบรรพต (ภูเขาทอง) ที่วัดวัดสระเกศ โดยมี สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (อยู่ ญาโณทโย) สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๑๕ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อครั้งเป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ “พระธรรมเจดีย์” ถวายการรับเสด็จฯในระหว่างที่ประทับอยู่ในพระนครนั้น พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร รัชกาลที่ ๘ ได้ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจมากมาย อาทิ เสด็จพระราชดำเนินเปิดโรงพยาบาลอานันทมหิดล ที่จังหวัดลพบุรี, เสด็จพระราชทานธงประจำกองแก่ยุวชนทหาร ที่ท้องสนามหลวง, เสด็จงานสมคานักเรียนเก่าอังกฤษ, ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายสมเด็จพระบูรพมหากษัตริย์, เสด็จเยี่ยมพระบรมวงศ์ชั้นสูง และเสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรวัดสำคัญๆ ได้แก่ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) วัดเบญจมบพิตร วัดสระเกศ วัดอรุณราชวราราม วัดพระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว) วัดบวรนิเวศวิหาร วัดสุทัศนเทพวราราม และวัดเทพศิรินทร์ เป็นต้น
สำหรับ “วัดสุทัศนเทพวราราม” นี้ถือเป็นพระอารามประจำรัชกาลที่ ๘ เนื่องจากเมื่อคราวที่พระองค์ท่านได้เสด็จนิวัติพระนครเป็นครั้งแรกนั้น ก็ได้เสด็จมาที่วัดแห่งนี้ และทรงปรารภว่า “(วัดสุทัศน์) ที่นี่ร่มเย็นน่าอยู่จริง” และเมื่อทรงประกอบพิธีแสดงพระองค์เป็นพุทธมามกะ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (แพ ติสฺสเทโว) สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๑๒ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ทรงเป็นพุทธมามกจารย์และถวายพระโอวาท อีกทั้งพระองค์ท่านยังได้เสด็จมาทำพระสมาธิที่วัดแห่งนี้บ่อยๆ อีกด้วย
ทรงเสด็จกลับไปศึกษาต่อ ณ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เมื่อวันที่ ๑๓ มกราคม ๒๔๘๒ ระยะเวลาเพียง ๒ เดือนที่ประทับอยู่ในประเทศไทยได้ทรงผูกพันจิตใจของประชาชนคนไทยไว้อย่างมั่นคงและแน่นแฟ้น
ครั้นเมื่อรัชกาลที่ ๘ เสด็จสวรรคตแล้ว พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ จึงทรงโปรดเกล้าฯ ให้บรรจุพระบรมราชสรีรางคารพระบรมเชษฐาธิราชเจ้า ไว้ ณ ผ้าทิพย์ เบื้องหน้าฐานชุกชี “พระศรีศากยมุนี” พระประธานในพระวิหารหลวง วัดสุทัศนเทพวราราม ในวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๔๙๓ ซึ่งเป็นวันคล้ายวันเสด็จสวรรคต และทรงโปรดเกล้าฯ ให้ประกอบพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลคล้ายวันสวรรคต ของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ในวันที่ ๙ มิถุนายนของทุกปี
สมเด็จพระสังฆราช (อยู่ ญาโณทโย) http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=22&t=20022
สมเด็จพระสังฆราช (แพ ติสฺสเทโว) http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=22&t=20378
วัดประจำรัชกาลที่ ๘ : วัดสุทัศนเทพวราราม http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=24&t=19319
พระราชหัตถเลขาของ ร.๘ ทรงขอสังฆราชานุเคราะห์ในการศึกษาตำราทางพระพุทธศาสนา
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=30&t=44710
