"มารดาของกัลยาณธรรมทั้งปวง"
" .. ศีล เป็นมารดาของกัลยาณธรรมทั้งหลาย "พอมีศีลแล้ว กัลยาณธรรมทั้งหลายก็ไหลมาเทมา" เหมือนกับแม่ไก่ เมื่อแม่ไก่มีฟองแล้ว ไก่ทั้งหลายทั้งตัวผู้และตัวเมียก็แตกออกจากแม่ไก่นั้น "ศีล ๕ ไม่ใช่แต่จะงดเว้นจากการฆ่าสัตว์และเบียดเบียนสัตว์เท่านั้น แต่ยังมีเมตตาเอ็นดูในสัตว์ทั้งหลายทั่วไป ไม่เลือกหน้าอีกด้วย"
ฉะนั้น "ศีลจึงเป็นที่ประชุมใหญ่ของธรรมทั้งหลาย อาศัยศีลเป็นประมุขแล้วธรรมทั้งหลาย เช่น ความเอ็นดูเมตตา สามัคคี โอบอ้ออมอารี มีจิตเผื่อแผ่ ไม่เห็นแก่ตัวและเป็นผู้มีมรรยาทอันดีงามน่ารัก เป็นต้น ย่อมเพิมพูนงอกงามมาด้วย"
"ศีล เป็นเครื่องรักษากาย วาจาให้ปราศจากโทษ" จริงอยู่ใจเป็นนายบังคับกายและวาจาให้ทำให้พูด ถ้าใจไม่สั่งแล้วกายและวาจาก็จะทำอะไรไม่ได้ แต่ใจเป็นของไม่มีตัวตน คนอื่นมองเห็นไม่ได้ "สิ่งที่เกี่ยวข้องด้วยผู้อื่นและวัตถุอื่น กระทบกระเทือนคนอื่นได้ ก็คือกายและวาจา" .. "
หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
