อยากให้เพื่อน ๆ ช่วยกันเสนอแนะ เกี่ยวกับความเข้าใจเกี่ยวกับศีล 5 ในเชิงนามธรรมหน่อยคะ1. ปาณาติปาตาฯ คือ การที่เราเข้าไปจัดการกับอารมณ์ หรือสภาวะทางใจต่าง ๆ ด้วยจิตที่ไม่เป็นกลาง ทั้งที่สิ่ง ต่าง ๆ เค้าก็มีสิทธิ์เกิดขึ้นและดับไปด้วยตัวของเค้าเองตามธรรมชาติ
2. อทินนาทานาฯ คือ การที่เราเข้าไปยึดกายกับใจว่าเป็นตัวเรา ของ ๆ เรา ทั้งที่ธรรมชาติเพียงให้เรายืมชั่วคราวเท่านั้น แต่เรากับมีอุปทานยึดมั่นถือมั่น ไม่ยอมปล่อย แม้แต่สภาวะต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นภายในใจ ก็ยังเข้าไปแทรกแซง สร้างภพ สร้างชาติ ว่าเป็นเรา
3. กาเมสุมิจฉาจาราฯ คือ การที่เราส่งจิตออกนอก หลงกับสิ่งภายนอก ออกจากการรู้ที่กายกับใจ เรียกว่านอกใจ นอกใจจากสติปัฏฐาน 4 ที่เป็นคู่แท้ของจิต
4. มุสาวาทาฯ คือ การที่สติไม่มีความตั้งมั่นพอ จนหลงกล่าววาจาที่แสดงถึงมานะ อัตตาของเราออกมา หรือหลงไปกับความคิด (กิเลส) ที่ลากจูงให้เกิดการพูด
5. สุราเมรยฯ คือ การที่จิตหลงเข้าไปเสพอารมณ์ ที่เกิดจากจิตทั้งฝ่ายกุศล และอกุศล แล้วเข้าไปมีอุปทานกับความรู้สึกนั้น ๆ เช่นมีความพอใจในการที่ได้กระทำกรรมดี แล้วรู้ไม่ทัน กับความรู้สึกสุขนั้น จนสร้างภพชาติของเทวดาขึ้น หลุดจากการรู้สึกตัว ที่เป็นหนทางหลุดพ้นจากวัฏฏะสงสาร
จิตใดยังทำผิดศีล 5 ข้อนี่ มรรคผลก็มิอาจเกิดขึ้นได้ จนกว่าเราจะเจริญสติจนสามารถรักษาศีลของใจได้บริสุทธิ์ ธรรมอันเป็นเครื่องออกจากทุกข์ก็จะเกิดขึ้นเอง
