ปู่ย่า ตายาย มีไว้ให้รักและดูแล
เมื่อวิวัฒนาการทางการแพทย์ก้าวหน้า จึงทำให้มนุษย์อายุยืนขึ้น
โครงสร้างของประชากรในประเทศไทยมีสัดส่วนผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปี ขึ้นไป)
ในปี 2550 สูงถึงประมาณร้อยละ 10.7 แต่ประชากรในวัยเด็กกลับมีสัดส่วนลดลง
ซึ่งนับได้ว่าประเทศไทยได้ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแล้ว
ผู้สูงอายุ หมายถึง บุคคลที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป ทั้งชายและหญิง
ซึ่งในการศึกษารวบรวมข้อมูลประชากรผู้สูงอายุได้แบ่งผู้สูงอายุเป็น 2 กลุ่ม
คือ ผู้สูงอายุตอนต้น หมายถึง บุคคลที่มีอายุ 60-69 ปี ทั้งชายและหญิง
ผู้สูงอายุตอนปลาย หมายถึง บุคคลที่มีอายุ 70 ปีขึ้นไป ทั้งชายและหญิง
ในระดับนานาชาติก็ให้ความสำคัญต่อผู้สูงอายุ
โดยองค์การสหประชาชาติกำหนดให้ทุกวันที่ 1 ตุลาคมของทุกปี เป็น วันผู้สูงอายุสากล
(International Day of Older Persons - International Day of Ageing)
เริ่มมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1999 หรือ พ.ศ. 2542 ซึ่งถือเป็นวันสำคัญยิ่งวันหนึ่งของผู้สูงอายุ
ที่ทั่วโลกได้จัดงานเฉลิมฉลองให้กับผู้สูงอายุเพื่อแสดงให้เห็นถึงคุณค่าของผู้สูงอายุ
ที่ได้ทำคุณประโยชน์อย่างมากมายมหาศาลในการสร้างงาน สร้างวัฒนธรรมที่ดี
และสร้างทุก ๆ สิ่งจากอดีตถึงปัจจุบัน
โดยกำหนดคำขวัญว่า Add life to years เพื่อให้ประเทศต่าง ๆ
ช่วยกันส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ซึ่งคณะกรรมการอำนวยการวันอนามัยโลก
ของกระทรวงสาธารณสุข ได้มีมติให้ใช้คำขวัญเป็นภาษาไทยว่า
"ให้ความรัก พิทักษ์อนามัย ผู้สูงวัยอายุยืน"
วันผู้สูงอายุสากลที่ผ่านมา
1. ปี ค.ศ. 2000 เน้นในเรื่องสังคมทุกระดับอายุ และเป็นภารกิจต่อเนื่องจากปีผู้สูงอายุสากล
2. ปี ค.ศ. 2002 เป็นการประชุมในเรื่องความท้าทายของอายุที่เพิ่มขึ้น
3. ปี ค.ศ. 2003 เป็นการสื่อสารถึงคนอายุมาก ว่าเป็นเหมือนพลังแบบใหม่สำหรับการพัฒนา
4. ปี ค.ศ. 2004 นำเสนอเกี่ยวกับผู้สูงอายุในแต่ละรุ่นของคนในสังคม
5. ปี ค.ศ. 2005 อายุกับยุคมิลเลเนียม เน้นในเรื่องความยากจน, ผู้หญิงสูงอายุและการพัฒนา
6. ปี ค.ศ. 2006 พัฒนาคุณภาพชีวิตสำหรับผู้สูงอายุ
ซึ่งเป็นแบบแผนการพัฒนาอย่างก้าวหน้าที่องค์การสหประชาชาติใช้กับทั่วโลก
สำหรับในประเทศไทยนั้น วันผู้สูงอายุเริ่มได้รับความสำคัญตั้งแต่สมัย
จอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ได้มีการกำหนดนโยบาย
ที่จะส่งเสริมสนับสนุนให้ประชาชนมีสภาพความเป็นอยู่ที่ดี มีคุณภาพ
และดำรงชีวิตในสังคมได้อย่างปกติสุข โดยได้มอบให้กรมประชาสงเคราะห์
จัดตั้งสถานสงเคราะห์คนชรา บ้านบางแคขึ้นในปี 2496
เพื่อให้การสงเคราะห์ผู้สูงอายุที่เดือดร้อนมีความทุกข์ยาก
ประสบปัญหาและไม่สามารถแก้ไขได้ด้วยตนเอง
เมื่อมาถึงสมัยรัฐบาล พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ก็มีการสานต่อความสำคัญ
โดยคณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2525
อนุมัติให้วันที่ 13 เมษายนของทุกปีเป็นวันผู้สูงอายุ
และได้เลือก "ดอกลำดวน" เป็นสัญลักษณ์ของผู้สูงอายุ
สมัยรัฐบาลนายกอานันท์ ปันยารชุน
ได้กำหนดนโยบายและมาตรการสำหรับผู้สูงอายุระยะยาว
(พ.ศ.2535-2554) ไว้ดังต่อไปนี้คือ
1. ให้ผู้สูงอายุได้รับบริการพื้นฐานด้านต่าง ๆ อย่างกว้างขวางและทั่วถึง
โดยสนับสนุนให้ภาคเอกชนเข้ามามีส่วนร่วมมากขึ้น
2. จัดสวัสดิการสังคมและให้การสงเคราะห์ผู้สูงอายุตามความต้องการและความจำเป็น
มาตรการจัดสวัสดิการทางสังคมให้แก่ผู้สูงอายุในด้านต่างๆ
1. ด้านสวัสดิการสุขภาพอนามัย
ให้การรักษาพยาบาลแบบให้เปล่าแก่ผู้สูงอายุที่ไม่มีรายได้หรือมีรายได้น้อย
ในสถานพยาบาลของรัฐ
ให้ค่าตอบแทนพิเศษและสวัสดิการแก่บุคลากรที่เป็นผู้ดูแลผู้สูงอายุ
2. ด้านสวัสดิการสาธารณูปโภคในการดำรงชีวิตประจำวัน
จัดสำรองที่นั่งพิเศษสำหรับผู้สูงอายุบนรถโดยสาร ประจำทาง รถไฟ และเรือ
ลดอัตราค่าโดยสารรถประจำทาง รถไฟ และเรือ
ในที่สาธารณะให้จัดทำราวบันไดทางเดินและราวห้องน้ำ สำหรับผู้สูงอายุ
3. ด้านสวัสดิการเกี่ยวกับที่พักอาศัย สถานที่พักผ่อนหย่อนใจ และนันทนาการ
ในการสร้างอาคารให้มีการจัดสรรให้มีโครงสร้างที่อำนวยความสะดวกต่อผู้สูงอายุ
และให้มีห้อง/พื้นที่เพิ่มอย่างเหมาะสม สำหรับครอบครัวที่มีผู้สูงอายุอยู่ด้วย
จัดบริการที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุที่มีรายได้ น้อยหรือไม่มีรายได้และ ไม่มีผู้อุปการะ
สนับสนุนหน่วยงานเอกชนในการจัดสร้างที่พักอาศัยตามความต้องการ
และความเหมาะสมของผู้สูงอายุ
จัดบริเวณและอุปกรณ์ที่เหมาะสมสำหรับการออกกำลังกาย
และการพักผ่อนหย่อนใจสำหรับผู้สูงอายุ
ลดอัตราค่าผ่านประตูในการเข้าชมมหรสพและบันเทิง
ส่งเสริมให้มีการจัดตั้งชมรมผู้สูงอายุเพื่อแลก เปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์
การบันเทิง และการพักผ่อนหย่อนใจ
4. ด้านอื่นๆ ดำเนินการเพื่อให้ผู้สูงอายุ ได้มีหลักฐานเพื่อสามารถรับสิทธิประโยชน์
และสวัสดิการและรัฐบาลปัจจุบันที่มีนโยบายให้เบี้ยยังชีพกับผู้สูงอายุ เดือนละ 500 บาท
ไม่ว่าองค์การสหประชาชาติ จะนิยามคำว่า “ผู้สูงอายุ” ไว้ว่าอย่างไร
แต่สำหรับคนไทยส่วนใหญ่ ผู้สูงอายุ คือ ผู้ที่เราให้ความรัก ให้ความเคารพ
ผู้สูงอายุเป็นเสาหลักของบ้าน เป็นเหมือนร่มโพธิ์ร่มไทรของลูกหลาน
ถึงเวลาหรือยังที่พวกเราซึ่งเป็นลูกหลาน
จะดูแลท่านให้เหมือนกับที่พวกท่านเคยดูแลเรา
โดย :ทิพวรรณ จันดาทอง
aor.ffc@gmail.com
มูลนิธิเด็ก
ขอขอบคุณข้อมูลจาก :
http://www.panyathai.or.th
http://www.kanzuksa.com
http://www.lib.ru.ac.th
ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต
