สัปดาห์ที่ ๘ แห่งการตรัสรู้

ครั้นล่วง ๗ วัน พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงออกจากสมาธินั้น
แล้วเสด็จจากควงไม้ราชายตนะเข้าไปประทับอยู่
ณ ควงไม้อชปาลนิโครธ
และพระองค์เสด็จไปในที่สงัดหลีกเร้นอยู่
ได้มีพระปริวิตกแห่งจิตเกิดขึ้นอย่างนี้ว่า

"ธรรมที่เราได้บรรลุแล้วนี้ เป็นคุณอันลึก เห็นได้ยาก รู้ตามได้ยาก
เป็นธรรมสงบ ประณีต ไม่หยั่งลง สู่ความตรึก ละเอียด
เป็นวิสัยของบัณฑิตจะพึงรู้แจ้ง
ฐานะคือความที่อวิชชาเป็นปัจจัยแห่งสังขารเป็นต้นนี้
เป็นสภาพอาศัยปัจจัยเกิดขึ้นนี้ แม้ฐานะคือธรรมเป็นที่ระงับสังขารทั้งปวง
เป็นที่สละคืนอุปธิทั้งปวง เป็นที่สิ้นตัณหา เป็นที่สิ้นกำหนัด เป็นที่ดับสนิท
หากิเลสเครื่องร้อยรัดมิได้ นี้ก็แสนยากที่จะเห็นได้
ก็ถ้าเราจะพึงแสดงธรรม สัตว์เหล่าอื่นก็จะไม่พึงรู้ทั่วถึงธรรมของเรา
ข้อนั้นจะพึงเป็นความเหน็ดเหนื่อยเปล่าแก่เรา
จะพึงเป็นความลำบากเปล่าแก่เรา"

ลำดับนั้น ท้าวสหัมบดีพรหม ได้หายจากพรหมโลก
มาปรากฏ ณ เบื้้องพระพักตร์ของพระผู้มีพระภาคเจ้า
ดุจบุรุษมีกำลังเหยียดแขนที่คู้ หรือคู้แขนที่เหยียดฉะนั้น
ครั้นแล้วห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า
คุกชาณุมณฑล (เข่า) เบื้องขวาลงบนแผ่นดิน
ประณมอัญชลีไปทางพระผู้มีพระภาคเจ้า
แล้วได้ทูลคำนี้แด่พระผู้มีพระภาคเจ้าว่า

"พระพุทธเจ้าข้า ขอพระผู้มีพระภาคเจ้าได้โปรดทรงแสดงธรรม
ขอพระสุคตได้โปรดทรงแสดงธรรม
เพราะสัตว์ทั้งหลายจำพวกที่มีธุลีในจักษุน้อยมีอยู่
เพราะไม่ได้ฟังธรรมย่อมเสื่อม ผู้รู้ทั่วถึงธรรมจักมี"


พุทธวรรค อปทาน
พระวินัยปิฎก มหาวรรค

จากหนังสือ ธัมมเจติยะ พระบรมศาสดา
นายพรชัย เจริญดำรงเกียรติ
นายณรงค์-ดร.ศุลีมาศ สุทธิสัมพัทน์ ในนามคณะผู้จัดทำ

ทรงแสดงธัมมสังคณี ๑๒ วัน
ทรงแสดงวิภังค์ ๑๒ วัน
ทรงแสดงธาตุกถา ๖ วัน
ทรงแสดงปุคคลบัญญัติ ๗ วัน
ทรงแสดงกถาวัตถุ ๑๐ วัน
ทรงแสดงยมก ๑๒ วัน
ทรงแสดงปัฏฐาน ๒๕ วัน