ทำไม ผ้าพระกฐินจึงมีผ้าขาวพับกำกับไปกับไตรด้วย ?
แต่เดิม การกรานกฐินของพระสงฆ์ในครั้งนั้น ทำด้วยผ้าที่ทำเสร็จมาแล้วที่ทายกทายิกานำมาถวาย ไม่ตรงตามพระบาลีที่ให้ทำตั้งแต่ซัก กะ ตัด ถึงเย็บ ย้อมให้เสร็จในวันนั้น
ดังนั้น เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ แต่ครั้งยังทรงพระผนวช เสด็จมาครองวัดบวรนิเวศวิหารแล้ว จึงได้ทรงตั้งธรรมเนียมการกรานกฐินแบบธรรมยุตขึ้น ดังความปรากฏในตำนานวัดบวรนิเวศวิหาร ว่า
"วัดนี้รับพระกฐินหลวงที่ทรงทอดตามธรรมเนียมนั้น ไม่ทรงสามารถเปลี่ยนแปลงได้ถนัด จึงทรงแก้ไขเฉพาะในฝ่ายวัด ทรงรับพระกฐินตามธรรมเนียมเมืองแล้ว เอาผ้าไตรพระกฐินนั้นมาเลาะออกเป็นท่อนผ้าแล้วกะ ตัด เป็นอันตรวาสก หรืออุตตราสงค์ เย็บ ย้อม ให้เสร็จในวันนั้น แล้วจึงทำพิธีอีกครั้งหนึ่ง"
มาในรัชกาลที่ ๔ ยุคสมัยสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ ทรงครองวัดบวรนิเวศวิหาร ผ้าพระกฐินทรงเติมผ้าขาวกำกับไปกับไตรด้วย วิธีรับผ้าพระกฐินงดการกรานหน้าพระที่นั่งไว้ ใช้ผ้าขาวตัดเป็นผ้ากฐิน เสร็จแล้วจึงกรานและอนุโมทนา ใช้เป็นธรรมเนียมสืบมาในวัดธรรมยุตทั้งปวง
โดยผ้าขาวผ้ากฐินนั้น ต้องซักน้ำก่อนแล้วกระพือให้แห้ง แล้วจึงตัดเป็นสบง จีวร หรือสังฆาฏิ (ซึ่งในส่วนของวัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมารามเป็นสังฆาฎฺิ) แล้วต้องนำไปถวายเจ้าอาวาสหรือพระผู้ครองกฐิน เย็บหรือเนาให้ติดต่อกันก่อนพอเป็นพิธีอย่างน้อย ๗-๙ ผุด ต่อไปผู้อื่นจึงเย็บจนเสร็จ เย็บแล้ว จัดการย้อมให้ได้สีตามพระวินัยบัญญัติ แล้วนำไปในที่ชุมนุมสงฆ์ประกอบพิธีกรานกฐินและอนุโมทนาต่อไป เป็นเสร็จพิธีกฐิน
ข้อมูลจาก :: พระเทพมงคลสุธี กฐินกถา ๒๕๔๔.ขอขอบคุณรูปภาพประกอบจาก :: เพจกรมการศาสนา