พุทธปรัชญาในงานศพ
ศาสนพิธี พิธีกรรมต่างๆ การกระทำแต่ละขั้นตอน
โบราณท่านสอดแทรกธรรมะไว้ได้อย่างแยบคาย เช่น พิธีกรรมต่างๆในงานศพ
“ไปไม่กลับ หลับไม่ตื่น ฟื้นไม่มี หนีไม่พ้น”
พิธีการรดน้ำลงบนมือของผู้ตาย
เข้าใจว่าเป็นการอโหสิกรรมซึ่งกันและกัน
ความจริงนั้น มุ่งเตือนสติผู้มาร่วมงานว่า ฉันไปแต่มือเปล่าไม่ได้อะไรติดตัวไปเลย
น้ำที่ท่านเทลงบนฝ่ามือนั้นก็ไหลลงสู่ภาชนะและในที่สุดก็ไหลลงสู่พื้นดิน
“เมื่อเจ้ามามีอะไรมาด้วยเจ้า เจ้าจะเอาแต่สุขสนุกไฉน
เมื่อเจ้ามาตัวเปล่าจะเอาอะไร เจ้าก็ไปตัวเปล่าเหมือนเจ้ามา”
การใส่เงินในปากของผู้ตาย
บรรดาลูกหลานญาติมิตรพากันเอาเงินเหรียญใส่เข้าไปในปาก
เป็นการเตือนให้รู้ว่า แม้แต่เงินบาทเดียวก็เอาไปไม่ได้
เงินบาทสุดท้ายที่ญาติเอาใส่ปาก สัปเหร่อยังควัก ไม่ยอมให้กลืน
การมัดตราสังสามเปลาะ
ใช้ด้ายสายสิญจน์มัดที่คอ หมายถึง บ่วงรักลูก
มัดบ่วงสองที่มือ หมายถึง บ่วงรักสามี-ภรรยา
มัดบ่วงสามที่ข้อเท้า หมายถึง บ่วงรักสมบัติทรัพย์สิน
ติดอยู่สามบ่วงนี้ ไปนิพพานไม่ได้ ต้องวนเวียนอยู่ในสังสารวัฏไม่จบไม่สิ้น
การเคาะโลงรับศีล
ความจริงไม่ใช่เคาะปลุกคนตายมารับศีล
แต่เคาะเพื่อเป็นการล้อเลียนเตือนสติผู้คนที่มาร่วมงานว่า
อย่ามัวแต่ประมาทขาดสติพากันหลงใหลในอบายมุข
ไม่สนใจคำเทศน์คำสอนของพระ
เมื่อตายลงก็หมดโอกาสทำความดีแก้ตัว
ถ้าเคาะด้วยความงมงายเข้าใจผิด ก็จะโง่ทั้งผู้เคาะและผู้ให้เคาะ ไม่ได้อะไรเลย
การจุดเทียนหรือจุดตะเกียงไว้หน้าศพ (ศรีษะศพ)
เพื่อเตือนให้รู้ว่าการเกิดของคนเราต้องการแสงสว่าง
เพื่อความเจริญรุ่งเรืองของชีวิต ไม่มืดบอดอับเฉา
ต้องมีพระธรรมเป็นดวงประทีปช่วยส่องทาง
มางานศพต้องฟังเทศน์ฟังธรรมเพื่อศึกษาเรื่องราวของชีวิต
เกิดมาเพื่ออะไร ควรดำเนินชีวิตอย่างไร
ต้องอาศัยพระธรรมเป็นเครื่องชี้นำ จะได้เดินถูกทาง
การจุดธูปหนึ่งดอก
เป็นเครื่องเตือนสติให้รู้ว่าหลังจากตาย มีทางไปทางเดียว คือทางบุญหรือทางบาป
จะไปสองทางในคราวเดียวกันไม่ได้
เมื่อยังมีกิเลสอยู่ ต้องเลือกความดีความชั่วทางใดทางหนึ่ง
การสวดพระอภิธรรม
นิยมสวดเป็นภาษาบาลี ทำให้คนฟังไม่ได้ประโยชน์มากนัก
เพราะส่วนใหญ่ฟังไม่รู้เรื่อง ต้องการให้คนได้คิดตามและปลงจิตปลงใจ
การบวชหน้าไฟ
ส่วนใหญ่เข้าใจว่า ต้องการชักจูงผู้ตายขึ้นจากนรกหรือพาขึ้นสวรรค์
แท้จริงนั้น จูงไม่ได้ เพราะบาป-บุญ ใครทำใครได้
เหมือนทำผิดแล้วศาลตัดสินจำคุก
การบวชหน้าไฟเป็นการปลงสังเวช
แสดงความเบื่อหน่ายชีวิตในโลกียวิสัย ที่ต้องเกิดแก่เจ็บตาย
จึงหาหนทางสู่การปฏิบัติธรรมเพื่อหลุดพ้น
การนิมนต์พระจูงหน้าศพ
เพื่อสอนคนที่ยังอยู่ให้สำนึกว่า เมื่อยังมีชีวิตก็ควรเดินตามหลังพระ
หมายถึง ให้เดินตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ชีวิตจึงพบความสุข
การเวียนซ้าย 3 รอบ
หมายถึง การเวียนว่ายตายเกิดในภพทั้งสาม อันมี กามภพ รูปภพ อรูปภพ
ด้วยอำนาจกิเลสตัณหา อุปาทาน (ความยึดมั่นถือมั่น) เป็นทุกข์ไม่จบสิ้น
ดังนั้นต้องเดินทวนกระแสของกิเลส
การใช้น้ำมะพร้าวล้างหน้าศพ
น้ำมะพร้าวเป็นน้ำสะอาดบริสุทธิ์ ผู้จะเข้าสู่มรรค ผล นิพพาน
ต้องชำระจิตใจให้สะอาด ด้วยน้ำพระธรรม
การแปรรูปอัฐิ
หลังจากเผาแล้ว มีการเก็บอัฐิ เพื่อจะนำอัฐิไปบำเพ็ญกุศล
มีการเขี่ยเถ้าของผู้ตายให้เป็นรูปร่างกลับไปกลับมา
เพื่อบอกว่า ได้เกิดในภพชาติใหม่ ตามวิบากกรรมของตนต่อไป
ทุกครั้งที่ไปงานศพ ขั้นตอนสุดท้าย ทุกคนต้องขึ้นสู่เชิงตะกอนเพื่อเคารพ
นั่นคือการเคารพ “สัจจะ” คือ ไตรลักษณ์ (ทุกขัง อนิจจัง อนัตตา) อันได้ปรากฏแก่เราแล้ว...
---------------------------------------------------
ปริศนาธรรมจากเมรุ หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโนhttp://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=23&t=36698
เมรุปราสาทพญานกหัสดีลิงค์http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=24&t=47415
