Dyslipidemia เป็นภาวะที่ร่างกายมีระดับไขมันในเลือดต่างไปจากเกณฑ์ปกติ
เป็นผลให้เสี่ยงต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง (atherosclerosis)
ซึ่งก่อให้เกิดโรคได้ 3 ชนิดคือโรคหัวใจขาดเลือด โรคหลอดเลือดสมองตีบตัน
และโรคหลอดเลือดแดงรอบนอกตีบ (peripheral arterial disease)
ภาวะความผิดปกติของระดับไขมันในเลือดดังกล่าวนี้ได้แก่
ภาวะโคเลสสเตอรอลรวม ( total cholesterol:TC) ในเลือดสูง ภาวะนี้ส่วนใหญ่เกิดจากการมีระดับ low density lipoprotein-cholesterol (LDL-C)
ในเลือดสูง ซึ่งจัดเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญของการเกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง
ภาวะ high density lipoprotein cholesterol (HDL-C) ในเลือดต่ำ เป็นปัจจัยเสี่ยงอิสระที่ก่อให้เกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง
ภาวะไตรกลีเซอไรด์ (triglyceride:TG) ในเลือดสูง ภาวะดังกล่าวนี้อาจเกิดจากระดับไตรกลีเซอไรด์
ใน very low density lipoprotein TG (VLDL-TG) ในเลือดสูง
และ/หรือระดับไตรกลีเซอไรด์ในchylomicron ในเลือดสูง
เฉพาะ VLDL-TG ในเลือดสูงที่ก่อให้เกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง
ส่วน chylomicron-TG ในเลือดสูง ก่อให้เกิดตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน
ภาวะไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงควบ คู่กับภาวะ HDL-C ในเลือดต่ำผู้ที่มีระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงควบคู่กับระดับ HDL-C ในเลือดต่ำ
มีอัตราเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจขาดเลือดเพิ่มขึ้น
คณะสามไขมัน (lipid triad) อัตราเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจขาดเลือดเพิ่มสูงขึ้นมาก ในผู้ที่มีระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง
และHDL-C ในเลือดต่ำร่วมกับ TC หรือ LDL-C ในเลือดสูง
หรือผู้ที่มีอัตราส่วน TC/HDL-C หรือ LDL-C/HDL-C สูง
ร่วมกับภาวะไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง
การศึกษาทางวิทยาการระบาดพบว่าผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจขาดเลือด น้อยนั้น
ควรมีระดับไขมันในเลือดดังนี้ TC<200 มก./ดล.
HDL-C>40มก./ดล. และ TG<150 มก./ดล.
นอกจากนี้ควรมีอัตราส่วน TC/HDL-C< 4.5และLDL-C/HDL-C<3.0ิ
1.ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค หลอดเลือดแดงแข็ง ได้แก่
ก.โรคความดันโลหิตสูง
ข.โรคเบาหวาน
ค.ประวัติสูบบุหรี่
ง.ชายอายุมากกว่า 45 ปี, หญิงอายุมากกว่า 55 ปี
จ.โรคอ้วน
ฉ.โรคหัวใจขาดเลือด
ช.ประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจขาดเลือด,
อัมพาต อัมพฤกษ์ หรือระดับไขมัน ในเลือดสูง
ซ.เป็นผู้ที่อาศัยอยู่ในเมือง
2.ผู้ป่วยที่มีภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง
3.ผู้ที่ไม่มีปัจจัยเสี่ยงที่มีอายุมากกว่า 35 ปี
ควรตรวจระดับไขมันอะไรบ้าง1.ในผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงและผู้ป่วยที่มีภาวะหลอดเลือดแข็ง
ควรตรวจระดับ TC,TG และ HDL-C
2.ในผู้ที่ไม่มีปัจจัยเสี่ยงที่มีอายุมากกว่า 35 ปี
ควรตรวจระดับ TC อย่างเดียว
ถ้าระดับ TC > 240 มก./ดล. จึงตรวจTC,TG และ HDL-C
ถ้าระดับไขมันอยู่ในเกณฑ์ปกติ ควรตรวจซ้ำอีกอย่างน้อยทุก 5ปี
ที่มา...วัยทองดอทคอม
