สัจจะคือความจริง เป็น ธรรม
ธรรม ในภาษาบาลี แปลว่า สิ่งที่มีจริง ซึ่งไม่ใช่ตัวตน ไม่ใช่คน/สัตว์/วัตถุใดๆ
พระพุทธเจ้าตรัสรู้พระธรรมและทรงแสดงพระธรรมคือเทศนาโวหารให้สาวกฟังเข้าใจถูกตามได้
แปลว่า พระพุทธเจ้าทรงบำเพ็ญพระสัมมาสัมโพธิญาณที่ไม่มีผู้ใดทำตามได้เพื่อรู้แจ้งสัจจะของธรรมะ
เพื่อมาอธิบายขยายความสิ่งที่มีจริงตรงตามพระธรรมทีละคำด้วยการบอกความจริงทีละคำทุกวันถึง45ปี
ด้วยมุขปาฐะคือบอกปากต่อปากคือเทศนาธรรมสนทนาธรรมกับทั้งมนุษย์และเทวดาที่ตั้งใจฟังเท่านั้นเข้าใจ
ผู้ที่ได้ฟังเข้าใจเฉพาะคำที่ได้ฟังแล้วเท่านั้นจึงสามารถนำคำไปอธิบายขยายความต่อให้ผู้อื่นฟังเข้าใจตามได้
เพราะสัจจะตรงตามที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้ต้องอาศัยความเพียรในการฟังแต่ละคำให้เข้าใจถูกก่อนทำผิดลงไป
สิ่งที่ทรงตรัสรู้เป็นสิ่งที่มีแล้วภายในกายใจตนเองแปลว่าสิ่งอื่นที่ไม่อยู่ที่กายใจตัวเองคือสิ่งที่ทำให้หลงคิดผิด
จะคิดถูกผิดอย่างไรทุกคนต้องฟังด้วยหูตนเองจนกว่าจะเข้าใจตามที่ได้ฟังแล้วเมื่อไม่ฟังก็คิดไปตามใจกิเลส
https://youtu.be/ZKTscmJZmSE
