จริยาคือความประพฤติเป็นไปของจิตไม่ใช่ตัวตน
แบ่งแยกประเภทความประพฤติของจิตได้ดังนี้คือ
1.วิญญาณจริยา มีมาตั้งแต่เกิดคือติดข้องในภพชาติมีเห็นบ้างได้ยินบ้างมีโผฎฐัพพะธรรมารมณ์รับผลดี-ไม่ดี
2.อัญญาณจริยา มีความเห็นผิดตามภพภูมิที่เกิดที่ประพฤติตนตามความคิดตัวตนด้วยความไม่รู้อะไรเลย
3.ญาณจริยา ความรู้ถูกต้องตามพระพุทธพจน์เกิดจากฟังคำสอนสะสมสติปัญญาจนกว่าวิปัสสนาญาณเกิด
ตั้งแต่เริ่มปฏิสนธิจิตขึ้นมาแล้วนั้นไม่ว่าภพภูมิใดๆก็มีภาวะความเป็นสัตวโลก
คือมีความเป็นความเห็นความได้ตามภพภูมิที่เกิดนั้นๆแล้วคือมี กามภพ รูปภพ อรูปภพ
ขณะนี้ที่ได้เป็นคนแล้วนี้ตั้งแต่เกิดมากว่าจะรู้ความและได้มาฟังคำสอนของพระพุทธเจ้า
ผ่านการทำตามใจชอบมานานคนเท่านั้นจึงจะคิดไตร่ตรองถูกตามคำสอนได้ถ้าได้เงี่ยหูฟังดีดีคิดดีดีก่อนทำ
เมื่อเกิดมาแล้วจิตจึงมีความประพฤติเป็นไปของจิตตามข้อ1และข้อ2จนกว่าถึงวิปัสสนาจึงมีข้อ3เกิดขึ้น
ถ้าไม่ได้ศึกษาคำสอนของพระพุทธเจ้าจะไม่รู้สึกตัวเลยว่าตัวตนคิดพูดทำตามใจคือมิจฉาทิฏฐิมีอวิชชา
การเปลี่ยนมิจฉาทิฏฐิเป็นสัมมาทิฏฐิจำเป็นต้องมีการฟังดีดีคิดดีดีจนกว่าจะเข้าใจถูกจริงจริงจึงจะไม่คิดผิด
กว่าจะรู้ตัวว่าที่ทำๆอยู่คือมีวิญญาณจริยาและมีชอบบ้างไม่ชอบบ้างคือมีอัญญาณจริยาคือทำด้วยความไม่รู้
ก็ต้องฟังคำสอนเพื่อให้เกิดสติปัญญาเพิ่มญาณจริยาคือฟังพระพุทธพจน์เพื่อขัดเกลาจิตให้เกิดญาณจริยา
https://www.dhammahome.com/webboard/topic/27255
