เสียงในใจอย่างนี้อาจจะเป็นเสียงดำริ เสียงดำรินี้จะมาก่อนที่จะ คิด พูด ทำ สิ่งต่าง ๆ ทั้งที่เป็น
ฝ่ายกุศล ฝ่ายอกุศล บางคนเมื่อจะดำริก็ไม่รู้ ดำริอยู่ก็ไม่รู้ ดำริเป็นกุศล หรือ อกุศลก็ไม่รู้ บางคน
จะดำริก็รู้ ดำริอยู่ก็รู้ ดำริเป็นกุศล หรือ อกุศลก็รู้ คนพวกแรกคือพวกไม่เจริญสติสัมปชัญญะ คน
พวกหลังคือพวกมีความเพียรเจริญสติสัมปชัญญะ

นี่ก็เช่นกัน เอาคำศัพท์มาพูดวาดภาพไป

ผมพูดตามจริงโดยใช้ภาษาที่ผู้อ่านในทีนี้พึงอ่านแล้วเข้าใจโดยไม่ยาก

สติ สัมปชัญญะ เป็นบาลี

ที่ว่าเข้าใจไม่ยาก เลิพ เจ. บอกสิ สติ ไม่ใช้คำว่าแปลก็ได้ ใช้คำว่า สติ หมายถึงยังไง สัมปชัญญะ หมายถึงยังไง

สติ คือ ระลึก สัมปชัญญะ คือ รู้

แล้วอยู่ๆ พูดๆสิ่งเหล่านั้นมันจะเกิดขึ้นมาเองหรือ

คนพวกแรกคือพวกไม่เจริญสติสัมปชัญญะ คน
พวกหลังคือพวกมีความเพียรเจริญสติสัมปชัญญะ

พวกที่ได้ยินนั่นได้ยินนี่ พวกได้ยินเสียงความคิด น่าจะเป็นพวกแรก
คือไม่เจริญสติสัมปชัญญะ ในกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม ในชีวิต
ประจำวันเลยวันทั้งวันนึกคิดแต่เรื่องโลภ โกร หลง แต่ไม่ได้รู้ตัวเอง
เลย พอมานั่งภาวนาจิตมันก็แล่นไปในอารมณ์ที่มันคุ้นชิน พอมาเห็น
เข้ามันก็เอาก็เอาไม่อยู่มันก็เลยหลอน

คนพวกแรกคือพวกไม่เจริญสติสัมปชัญญะ คน
พวกหลังคือพวกมีความเพียรเจริญสติสัมปชัญญะ

พวกที่ได้ยินนั่นได้ยินนี่ พวกได้ยินเสียงความคิด น่าจะเป็นพวกแรก
คือไม่เจริญสติสัมปชัญญะ ในกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม ในชีวิต
ประจำวันเลยวันทั้งวันนึกคิดแต่เรื่องโลภ โกร หลง แต่ไม่ได้รู้ตัวเอง
เลย พอมานั่งภาวนาจิตมันก็แล่นไปในอารมณ์ที่มันคุ้นชิน พอมาเห็น
เข้ามันก็เอาก็เอาไม่อยู่มันก็เลยหลอน

ส่วนอีกพวกมีความเพียรเจริญสติตามระลึก มีสัมปชัญญะใน กายกรรม
วจีกรรม มโนกรรม สำรวมระวังสังวรณ์อินทรีย์ มานั่งภาวนาจิตมันก็อยู่
ในอำนาจ จะเผลอไม่เผลอมันก็ไม่ไปไหน แล่นไปในสติปัฏฐาน มัน
ต่างกันอย่างนี้

เอาอีกแระ

เจริญสติสัมปชัญญะใน กายกรรม วจีกรรม มโนกรรม อย่างไร
มีความเพียรตามระลึกใน ความคิด คำพูด การกระทำ .. อย่างนี้เป็นอกุศลอย่าคิด พูด ทำ อย่างนี้ ๆ
เป็นกุศลควรคิด พูด ทำ อย่างนี้ มีสัมปชัญญะ คิด พูด ทำ แต่สิ่งที่เป็นกุศล ละทุจริต ๓ เจริญสุจริต ๓

แล่นไปในสติปัฏฐาน ๔ อย่างไร .
พิจารณาเห็น กายในกายบ้าง เห็นเวทนาในเวทนาบ้าง เห็นจิตในจิตบ้าง เห็นธรรมในธรรมบ้าง

1เห็นกายในกาย/กายไม่ใช่จิต/กายไม่ใช่เรา/กายไม่ใช่เวทนา/กายไม่ใช่ตัวตนแต่ยังยึดถือคิดว่าเรามีกาย
ทราบไหมคะกายไม่รู้อะไรเลย
ทุกอย่างสักแต่ว่ามีชั่วคราวเป็นไปตามอำนาจของจิตตามการเกิดดับของจิตทีละ1ขณะ

2เห็นเวทนาในเวทนา/เวทนาไม่ใช่กาย/เวทนาไม่ใช่จิต/เวทนาไม่ใช่เราแต่เป็นเรามีเวทนา
สุข-ทุกข์-เฉยเกิดเป็นเวทนาทางกายแล้วดับไปพร้อมจิต
โสมนัส-โทรมนัสเกิดทางใจเป็นเวทนาทางใจรู้สึกดีใจเสียใจก็ไม่ใช่กายไม่ใช่จิต

3เห็นจิตในจิต
จิตแต่ละ1ทางไม่ใช่ตัวตน
เป็นจิตแต่ละ1ขณะแต่ละ1ทาง
เกิดแล้วดับทันทีไม่มีเราในจิตแต่ละขณะ
มีแต่ความคิดเห็นผิดและมีอุปาทานขันธ์ยึดถือขันธ์ทั้งหลายว่าเป็นตัวเราของเรากายเรา

4เห็นธรรมในธรรม
ทุกอย่างเป็นธัมมะเป็นสิ่งที่มีจริงๆมีแล้ว
มีลักษณะเฉพาะของตนของตนแต่ละ1ไม่ซ้ำ
ทุกอย่างมีเพราะคิดถ้าไม่คิดอะไอะไรก็หามีไม่
จากไม่มีจึงเกิดปรากฏว่ามีตั้งอยู่ชั่วคราวให้รู้ว่ามีนิดนึง
ก่อนดับหายไปทางมโนทวารวิถีไม่มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดที่เที่ยงแท้ที่จริงล้วนมีแต่ความยึดมั่นถือมั่นในตัวตน