โฆษณานั้นน่าเชื่อถือมากขึ้นหากมีใครสักคนใส่เสื้อตัวใหญ่ๆ สีขาวที่ เสื้อกาวน์แล้วอธิบายอะไรสักอย่างที่เป็นวิทยาศาสตร์ แม้ส่วนใหญ่เราจ ข้อความในโฆษณาเหล่านั้นไม่ทันแต่นั่นก็ไม่ใช่ปัญหา เพราะหลายครั้งท สนทนาของเราเป็นการสื่อสารเพื่อเน้นย ้ำสิ่งที่เราพร้อมจะเชื่ออยู่แล้ว ม แลกเปลี่ยนข้อมูลอย่างแท้จริงนั่นเอง

นอกจากความเชี่ยวชาญของผู้เขียนแล้ว ที่น่าสนใจก็คือแนะน ำต่างๆค ำ ที่ปรากฏในหนังสือเล่มนี้ล้วนแล้วแต่เป็นสิ่งที่ผู้เขียนได้ทดลองมาแล้ว ทั้งทดลองด้วยตนเองและทดลองกับสัตว์หลายชนิด (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 33) หนังสือเล่มนี้จึงน่าเชื่อถือมากยิ่งขึ้น ข้อความต่างๆ ที่ปรากฏในหนัง จึงเป็นเสมือนรายงานการวิจัยขนาดย่อมไปในตัว นอกจากนั้นด้วยลีลาภาษา ที่อ่านง่ายและแบ่งออกเป็นตอนสั้นๆ ผู้อ่านจึงติดตามเนื้อหาทั้งหมดได้ไ

ท ำไม “ยิ่งหิว ยิ่งสุขภาพดี” ? ผู้เขียนน ำความรู้เรื่องยีนและเรื่อ มาอธิบายให้ความคิดนี้เป็นไปได้ กล่าวคือ ในร่างกายของมนุษย์เรานั้นมี จ ำพวกหนึ่งที่จะปรากฏขึ้นเพื่อช่วยให้เรามีชีวิตรอด ยีนกลุ่มนี้ปกติจ แต่จะปรากฏตัวออกมาเมื่อร่างกายหิวหรือผจญกับความหนาวำคัญในยีนชนิดส กลุ่มนี้ก็คือ เซอร์ทูอิน (Sirtuin) ซึ่งมีส่วนช่วยฟื้นฟูเซลล์ในร่างกายให สดใส จากนั้นผู้เขียนก็แนะน ำวิธีปล่อยให้ร่างกายหิวก็คือ การกินอาหารมื เมื่อปรับวิถีการกินแล้ว ฮอร์โมนเลปติน (Leptin) จะหลั่งออกมาตามกลไกการ2558

ระงับความหิวของร่างกายรวมถึงฮอร์โมนตัวอื่นๆ ด้วย ร่างกายจะผอมและธันวาคม สวยงามอย่างแน่นอนหากท ำตามวิธีที่ผู้เขียนแนะน ำ
-
หากมองอย่างผิวเผิน นี่คือหนังสือลดความอ้วนอีกเล่มหนึ่งที่มีเนื้
วิทยาศาสตร์สุขภาพ เนื้อหาบางส่วนในหนังสือไม่ต่างกับหนังสือแนวนี้ทั่วกรกฎาคม จะเห็นได้จากผู้เขียนแนะน ำให้ปรับสมดุลร่างกายด้วยการกินอาหารอย่างพอ2

คือ ไม่มากเกินไป (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 101) ควรนอนหลับให้เพียงพอฉบับที่ โดยเฉพาะช่วยสี่ทุ่มถึงตีสองซึ่งถือว่าเป็น “นาทีทองของการนอนหลับ” (โยะชิโ

นะงุโมะ, 2558 : 205) เนื้อหาเหล่านี้อาจพบในหนังสือสุขภาพอื่นๆ11ได้ แต่เม อ่านอย่างพินิจพิเคราะห์แล้วจะพบว่าหนังำสืนอเล่มนี้นแนวคิดบางประการ ปีที่

ที่แตกต่างจากหนังสือทั่วไปอย่างมาก อาจถือได้ว่าเป็นการปฏิวัติความเชื่อท วิทยาศาสตร์สุขภาพได้เลยทีเดียว

เหตุใดผู้วิจารณ์จึงกล่าวเช่นนั้น เพราะวิธีการอดอาหารและอื่นๆ ที่เกี่ยว เป็นวิธีที่แปลกมาก การกินอาหารมื้อเดียวอาจไม่แปลก สิ่งที่แปลกคือ มื้อเด ที่กินคือมื้อเย็น ส่วนมื้อเช้าและกลางวันไม่ต้องกิน ปล่อยให้ท้องหิวไปอย เพื่อให้ยีนและฮอร์โมนท ำงาน มีตอนหนึ่งที่กล่าวว่าเราควร “...เพลิดเพลินกับเสี ท้องร้อง “จ๊อก”...” (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 75) ซึ่งหมายความว่าเรา ไม่ต้องกังวลเรื่องน ้ำย่อยที่ออกมาตอนท้องร้องอีกด้วย เมื่อกินมื้อเย็นเสร ควรนอนเลย (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 139) ทั้งนี้ก็เพราะว่า

ร่างกายเราถูกจัดสรรมาให้นอนหลับได้ดีที่สุดหลังกินข้าวเสร็จ การนอนในช่วงเวลาดังกล่าวเป็นทางลัดที่ดีที่สุดของการหลับสนิท เพราะ “การกินแล้วนอน” เป็นจังหวะของธรรมชาติที่ท ำให้มีสุขภาพดีอย่าง ยิ่งยวดซึ่งไม่ต่างจากสัตว์อื่นๆ ... ผู้คนมากมายมักพูดว่า “กินข้าวแล้ว นอนเลยไม่ดีต่อร่างกาย” หรือ “นอนเลยหลังกินข้าวจะไม่อ้วนเหรอ” แต่ ไม่ต้องกังวลครับ เพราะโกรทฮอร์โมนจะหลั่งออกมามากขณะนอนหลับใน “ช่วงนาทีทอง” และช่วยเผาผลาญไขมันในช่องท้อง
(โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 140)

หากเรากินมื้อเย็นแล้วนอนเลยอย่างที่ผู้เขียนกล่าวไว้นั้นจะเกิดอาการกร ไหลย้อนได้หรือไม่ การปล่อยให้ท้องร้องตลอดทั้งวันแล้วกินแต่มื้อเย็นอย่างเ ไม่มีผลเสียหรือผลข้างเคียงเลยหรือ ผู้วิจารณ์ไม่มีความรู้ทางวิทยาศาสตร์สุข ที่ดีพอจึงตอบค ำถามไม่ได้ แต่นั่นก็ไม่ส ำคัญเท่ากับว่าข้อความดังกล่าวม ความเชื่อของเรา ปกติแล้วเรามักได้ยินกันว่าอาหารมื้อที่ส ำคัญที่สุดก็คือ ถึงขนาดท่องเป็นค ำคล้องจองกัน (เพราะคนไทยชอบสัมผัส) ได้ว่า “หนักเช้า เบาเที่ยง เลี่ยงเย็น” นั่นหมายความว่าอาหารเช้าเรากินได้เต็มที่ มื้อเที่ยงล พอประมาณ และมื้อเย็นหากไม่กินได้ก็ไม่ต้องกิน ดังนั้นหากเราปฏิบัติตา


200

วารสารวิชาการ

ที่หนังสือเล่มนี้เสนอไว้แล้ว ตารางชีวิตเราจะแปลกกว่าคนอื่น เพราะมื้อส ที่สุดในแต่ละวันกลายเป็นมื้อเย็น

นอกจากเรื่องความส ำคัญของการกินอาหารมื้อเย็นมื้อเดียวแล้ว หนังสือเล่ ยังเสนอความคิดอีกหลายประการซึ่งสั่นคลอนความเชื่อเกี่ยวกับวิทยาศาสต สุขภาพของเรา เช่น เรามักเชื่อว่าดื่มน ้ำบ่อยๆ จะท ำให้ผิวพรรณเปล่งปลั สุขภาพดี แต่ผู้เขียนกล่าวว่าเราไม่ควรดื่มน ้ำมากเพราะจะท ำให้เกิดอาการบ (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 31, 150-153) ความเชื่อเรื่องออกก ำลังกายเป็นประจ ำ ร่างกายจะได้แข็งแรง ผู้เขียนก็กล่าวว่าการออกก ำลังกายหรือการเล่นกีฬาต่า เพื่อสุขภาพนั้นอาจมีผลให้ชีพจรและหัวใจเต้นเร็ว

ผิดปกติ สิ่งที่ควรท ำม คือ การเดินอย่างสง่างาม (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 154-161) หรือเราเคยเชื่อว่า สุราและของมึนเมาไม่ดีต่อสุขภาพ ควรงดหรือหลีกเลี่ยง แต่ผู้เขียนกลับกล่ ปริมาณสุราที่ทั้งชีวิตจะได้รับแล้วกล่าวเสริมว่าสุรานั้นกินได้อย่างเต็ เฉพาะในงานฉลองซึ่งแต่ละปีจะมีไม่กี่ครั้งเท่านั้น และควรกินสุราอย่างดีซึ แพงด้วย เพราะเราจะเผลอกังวลเรื่องราคา ท ำให้กินสุราน้อยไปโดยปริยาย (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 161-165) ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ล้วนแล้วแต่เปลี่ยนแ ความเชื่อที่มีต่อสุขภาพดีที่เราเคยมีมา

ทั้งสิ้น อันที่จริงเราก็ไม่ควร ตกใจเกินเหตุ เพราะความรู้เรื่องสุขภาพได้ชื่อว่าเกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์ ความรู้ทางวิทยาศาสตร์นั้นย่อมมีสถานะไม่แน่นอนและเปลี่ยนแปลงไปได้ตามย2558 สมัยอยู่แล้ว (ดูรายละเอียดเพิ่มเติมใน ธเนศ วงศ์ยานนาวา, 2553 : 29)ธันวาคม

อย่างไรก็ตามประเด็นส ำคัญก็คือ เหตุผลสนับสนุนเพื่อให้ผู้อ่านเชื่

ผู้เขียนแนะน ำจะเป็นไปได้นั้นยังน่าสงสัย กล่าวคือ เหตุใดการอดอาหารจึงท-เกิดสุขภาพดีได้ ผู้เขียนยกแผนที่แสดงระดับความอดอยากของประเทศทั่วโลกกรกฎาคม มาประกอบและกล่าวว่าประเทศที่อดอยากจะมีอัตราการเกิดสูงกว่าประเทศ2 ที่ไม่อดอยากหรือประเทศที่กินอย่างอิ่มหน ำส ำราญ (โยะชิโนะริฉบับที่นะงุโมะ, 25 26-28) และกล่าวประเด็นนี้ซ ้ำอีกครั้งในหน้า 56 ราวกับว่าเป็นเหตุผลส ำค เชื่อถือได้จริง ประเด็นส ำคัญก็คือการมีสุขภาพดีกับอัตราการเกิดเป็นคนล11 กัน อันที่จริงสิ่งที่ผู้เขียนควรน ำมาประกอบมากกว่าก็คือ ประชากรในประเปีที่

อดอยากนั้นมีสุขภาพดีหรือไม่ ถ้าหากประชากรในประเทศนั้นสุขภาพไม่ดี ก็คงจะ เชื่อได้ยากว่าการปล่อยให้ตัวเองหิวโหยอดอยากอย่างนั้นแล้วสุขภาพจะดีขึ้ มาได้ หรือถ้าหากผู้เขียนเชื่อว่าการเกิดกับการมีสุขภาพดีนั้นเชื่อมโยงกันไ ผู้เขียนก็น่าจะเขียนให้ชัดเจนกว่านี้เพื่อสนับสนุนประเด็นที่ตั้งไว้

นอกจากนี้จะเห็นว่าบางครั้งการให้เหตุผลของผู้เขียนขัดแย้งกันเอง เช่น ในตอน “ถ้ากินอาหารวันละมื้อจะกินอะไรก็ย่อมได้” ผู้เขียนกล่าวว่า “...คนรู้จ ของผมสูง 180 เซนติเมตร หนัก 103 กิโลกรัมได้เริ่มกินอาหารวันละมื้อ แต่ตอน กลางคืนจะกินและดื่มไม่ยั้งเหมือนอย่างที่เคยท ำมา ถึงจะท ำอย่างนั้นก็ได้ น ้ำหนักลดลงมาอยู่ที่ 82 กิโลกรัม” (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 72) แต่ในตอน เดียวกันนั้นผู้เขียนกล่าวว่าตนเองชอบกินอาหารเรียบง่าย เพราะอาหารที่เรียบง่า เป็นอาหารที่เลิศหรูที่สุดในโลก (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 73) การน ำเรื่องความ เรียบง่ายมาสนับสนุนตรงนี้จึงน่าแปลก เพราะขัดแย้งกับที่ตนเอง

เสนอไว้ว่าจะกิ อะไรก็ได้ ยิ่งไปกว่านั้นถ้าเรากินอาหารที่เรียบง่ายทุกมื้อ จะถือว่าเป็นก อาหารที่ไม่สมดุลอย่างหนึ่งได้หรือไม่ เพราะถ้าอะไรที่มากเกินไปนับว่าไม่ดี กินอาหารเรียบง่ายมากเกินไปจึงไม่น่าจะดีด้วยเช่นกัน ลักษณะแย้งกันเองนั้นจ ท ำให้เรายังคงตั้งค ำถามและไม่แน่ใจกับข้อเสนอในหนังสือเล่มนี้ได้อยู่ เหม เรื่องกาลามสูตรที่มีหลายคนชอบศาสนาพุทธเพราะไม่มีศาสนาใดสอนแบบนี้ คือ สอนว่าอย่าเชื่อแม้แต่ครูของตน อย่าเชื่อเพราะมีในคัมภีร์ ฯลฯ ถ้าเช่นนั้นเ อย่าเชื่อกาลามสูตรด้วยจะได้หรือไม่ เพราะมิฉะนั้นแล้วก็ไม่ต่างอะไรกับควา เชื่อแบบหนึ่งที่เราเชื่อคนที่บอกเราว่าอย่าเชื่อนั่นเอง

นอกจากการให้เหตุผลที่แย้งกันเองแล้ว สิ่งที่น่าสนใจก็คือ ตลอดทั้งเล ผู้เขียนเขียนด้วยส ำนึกในความเป็นคนญี่ปุ่นอย่างเต็มที่ เช่น “...หลังตื่นน จึงเปิดม่านแล้วท ำตามธรรมเนียมของคนสมัยก่อน โดยพนมมือไหว้ดวงอาทิตย์ ที่โผล่ขึ้นมา” (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 145) “คนสมัยก่อน” ในที่นี้จะเป็นใคร ไปไม่ได้นอกจากคนญี่ปุ่นเอง เพราะคนญี่ปุ่นให้ความส ำคัญแก่ดวงอาทิตย์มา ดังจะเห็นได้จากธงชาติของประเทศญี่ปุ่นก็เป็นรูปดวงอาทิตย์ ผู้อ่านจะพบว หนังสือเล่มนี้สอดแทรกเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยเรื่องวัฒนธรรมญี่ปุ่นไว้ตลอดทั้

โดยเฉพาะเรื่องอาหารญี่ปุ่นอันเนื่องมาจากหนังสือเล่มนี้เกี่ยวข้องกับสุข อาหารการกินนั่นเอง เช่น วิธีท ำชาโกะโบ วัฒนธรรมเก็นโระขุ สมัยเอโดะ มนุษย โจมง คัตสึโอะบุชิ ค ำขวัญรักษาสุขภาพที่ว่า “มะโกะ วะ ยะซะชี (Mago wa yasashii)” ผู้เขียนอธิบายว่า→“มะมะเมะ (ถั่ว), โกะ→ โกะมะ (งา), วะ → วะกะเมะ (สาหร่าย), ยะ→ ยะไซ (ผัก), ซะ→ ซะกะนะ (ปลา),

ชี→ ชีตะเกะ (เห็ด) (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 99) หรือขนมโอะฮะกิและ ขนมโบะตะโมะจิ วิธีดูความสดของไข่ไก่ด้วยการใช้ตะเกียบคีบไข่แดงแล้วไม่แต เป็นต้น รายละเอียดเช่นนี้ยังมีอีกมาก และบรรณาธิการหนังสือก็คงทราบถ ปัญหานี้จึงลงเชิงอรรถไว้บางค ำ แต่ก็ต้องยอมรับว่ายังไม่พอที่จะท ำให้เ อย่างชัดเจน เพราะเรามิได้อยู่ในวัฒนธรรมเดียวกับผู้เขียน จึงไม่มีประสบกา ร่วม อาจกล่าวได้ว่าผู้ที่อ่านหนังสือเล่มนี้แล้วจะเข้าใจอย่างเต็มที ความรู้วัฒนธรรมญี่ปุ่นหรือเป็นคนญี่ปุ่นเองจึงจะเข้าใจได้ดี

การสอดแทรกเรื่องทางวัฒนธรรมญี่ปุ่นไว้มากมายจึงอาจท ำให้ผู้อ่านบางค รู้สึกได้ว่าเข้าถึงได้ยาก เนื่องจากท ำให้มีความเฉพาะทางจนไม่เข้าใจว่าน วัฒนธรรม เช่น ถ้าหากคนที่ไม่ได้อยู่ในประเทศที่เห็นดวงอาทิตย์เช่นเดีย ญี่ปุ่นก็อาจไม่เข้าใจว่าเหตุใดเราต้องตื่นขึ้นมาไหว้ดวงอาทิตย์ด้วย คน ประเทศที่เห็นดวงอาทิตย์ตอนเที่ยงคืน (เช่น ประเทศนอร์เวย์) นั่นหมายความว เวลาตื่นนอนกับเวลาขึ้นของดวงอาทิตย์มีโอกาสที่จะไม่สอดคล้องกัน2558 เช่นนั้

จะยึดดวงอาทิตย์เป็นนาฬิกาชีวิตคงจะเป็นไปได้ยาก เรื่องอาหารก็เช่นกันธันวาคม แ ปัจจุบันอุตสาหกรรมอาหารญี่ปุ่นจะได้รับความนิยมมากซึ่งแม้แต่คนไทยเองก
เห็นว่าคงมีน้อยคนในปัจจุบันนี้ (โดยเฉพาะคนที่อยู่ในชุมชนเมือง)- ที่ไม อาหารญี่ปุ่น ถึงแม้จะเคยกินอาหารญี่ปุ่นมาบ้าง แต่เมื่ออ่านหนังสือเล่มกรกฎาคม อาจไม่เข้าใจได้ทุกอย่าง เพราะในหนังสือนั้นค่อนข้างเฉพาะทางกว่ามากนั่นเ2 ผู้วิจารณ์จึงอดสงสัยไม่ได้ว่าหนังสือเล่มนี้แต่เดิมผู้เขียนอาจตั้งใจฉบับที่ ภาพในใจว่าคนญี่ปุ่นเป็นผู้อ่านหรือไม่ เช่น ในตอน “ถึงจะแช่น ้ำร้อนแ อุณหภูมิในร่างกายก็ไม่สูงขึ้นหรอก” (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 168)11 พฤติกรรม การแช่น ้ำร้อนไม่ใช่ของคนไทยอย่างแน่นอน เพราะบ้าน “เรา” ไม่ได้หนาวถึงปีที่

เพียงนั้น คนที่เคยแช่น ้ำร้อนในสังคมไทยอาจเป็นคนรวยที่มีอ่างอาบน ้ำในบ หรือต้องไปแช่น ้ำร้อนเพื่อรักษาโรค

ด้วยสำนึกของความเป็นคนญี่ปุ่นอย่างเต็มที่ เราจึงเห็นว่าบางครั้งผู้เขีย เหมือนจะแสดงให้เห็นความยิ่งใหญ่ของชาติญี่ปุ่นไม่ว่าจะโดยตั้งใจหรือไม่ก็ ดังจะเห็นได้จากในตอน “อาหารประจ ำชาติของญี่ปุ่นที่ทั่วโลกสนใจ” ผู้เขีย กล่าวถึง “รายงานแมคโกเวิร์น (Mcgovern Report)” ซึ่งรัฐบาลอเมริกาได้ท ำ วิจัยเมื่อประมาณ 7 ปีที่แล้วและพบว่าอาหารญี่ปุ่นก่อนยุคของวัฒนธรรมเก็นโร ในสมัยเอโดะดีต่อสุขภาพมากที่สุด และยกย่องอาหารประจ ำชาติของญี่ปุ่นที่เป พืชพันธุ์ธัญญาหารและผักจ ำนวนมาก (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 90) และกล่าว เน้นย ้ำเรื่องนี้อีกครั้งในหน้าที่ 103 นอกจากนี้เรายังเห็นความภาคภูมิใจใน ฉลาดของคนญี่ปุ่นที่ไปศึกษาต่อที่ประเทศเยอรมนีและน ำเอาการกินอาหารของ ทหารเรือตะวันตกมาปรับใช้กับคนญี่ปุ่น ทหารเรือญี่ปุ่นจึงไม่เป็นโรคเหน็ (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 91-92)

นอกจากนี้ยังมีข้อความบางตอนที่แสดงว่าญี่ปุ่นเหนือกว่าตะวันตก หรื ท ำให้ชาวตะวันตกดูด้อยกว่าทางอ้อม เช่น “...สาเหตุของโรคเหน็บชาถูก ไขกระจ่างในภายหลัง เมื่อ ดร.อุเมะทะโร ซุซุกิ ค้นพบ “ออริเซนิน (oryzenin)” ซึ่งเป็นส่วนประกอบชนิดหนึ่งของวิตามินบี 1 แล้วหลังจากนั้นหนึ่งปี ประเ ตะวันตกก็ค้นพบวิตามินบี 1 ซึ่งถือเป็นการค้นพบวิตามินครั้งแรก” (โยะชิโนะ นะงุโมะ, 2558 : 92) “... การเปลี่ยนมากินอาหารแบบตะวันตกท ำให้ได้รับ คอเลสเตอรอลเพิ่มขึ้น ส่งผลให้หลังหมำเดือนมีฮอร์โมนเพศเพิ่มขึ้นและประจ มีโอกาสเป็นโรคมะเร็งเต้านมมากขึ้นด้วย” (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 104) ในตอนที่จะ

แสดงข้อเสียของการบริโภคน ้ำตาลมากไปนั้นผู้เขียนก็กล่าวว่า “...แต่เดิมถึงแม้ว่าประเทศญี่ปุ่นจะเคยพักดื่มชาในช่วงที่ว่างจากงานเกษตรกรร แต่ก็ไม่มีธรรมเนียมกินขนมหวานอย่างสโคนในเวลาน ้ำชาตอนบ่าย 3 โมงเหมือน ประเทศอังกฤษ” (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 : 105) “...เนื้อสัตว์ ผลิตภัณฑ์จากนม และขนมหวานที่มีน ้ำตาลมากๆ จะท ำให้ค่าคอเลสเตอรอลสูงขึ้น คนอเมริกา บริโภคอาหารเหล่านี้มากกว่าคนญี่ปุ่นถึง 5 เท่า จึงมีอัตราการเกิดโรคมะเร็งเต้า

และมะเร็งต่อมลูกหมากมากกว่าในคนญี่ปุ่น 5 เท่า” (โยะชิโนะริ นะงุโมะ, 2558 :
106) เราจึงอาจกล่าวได้ว่าเนื้อหาบางส่วนในหนังสือเล่มนี้มีส่วนที่ตีควา เข้าใจได้ว่าเป็น “ชาตินิยม” อยู่ด้วย ปัจจุบันบางคนอาจรู้สึกว่าค ำนี้ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าความคิดในลักษณะนั้นปรากฏขึ้นจริงดังที่ได้แสดงต ไปแล้วข้างต้น และมีส่วนท ำให้หนังสือเล่มนี้ดูไม่เป็นสากลอย่างหลีกเลี่

ผู้วิจารณ์เห็นว่าผู้เขียนไม่จ ำเป็นต้องเขียนลักษณะนี้ก็ได้ เช่น ข้อเสียของการบริโภคน ้ำตาลมากเกินไป ก็เขียนผลเสียของน ้ำตาล หรือไม่ต้ พาดพิงใคร หนังสือก็จะมีความเป็นภววิสัยมากขึ้น และผู้อ่านต่างวัฒนธรรม เข้าถึงได้มากขึ้น การพาดพิงตะวันตกในลักษณะดังกล่าวนั้นท ำให้ผู้อ่าน ตะวันตกเป็นตัวละครอีกชุดหนึ่งที่ถูกเหมารวมว่ามีอาหารการกินที่ไม่เป็น สุขภาพที่ดี

อันที่จริงหนังสือเล่มนี้ก็มิใช่ว่าจะมีเฉพาะข้อเสีย ข้อเสนอเรื่องกา ท้องหิวรวมถึงวิถีปฏิบัติอื่นๆ นั้นอาจมีประโยชน์จริงหรือมีผลให้สุขภาพ เพียงแต่ต้องใช้เวลา (และสถานที่) พิสูจน์ ถึงแม้ว่าบางคนจะปฏิบัติตามที่ บอกและได้ผลจริงซึ่งถือเป็นเรื่องน่ายินดีที่มนุษยชาติได้ค้นพบวิธีสร้า เพิ่มขึ้นอีกวิธีหนึ่ง อย่างไรก็ตามความคิดอื่นๆ ที่ประกอบขึ้นมาเป็ เล่มหนึ่งก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามด้วยเช่นกัน
เอกสารอ้างอิง 2558
ธันวาคม
ธเนศ วงศ์ยานนาวา. (2553).ความรัก ความรู้ ความตายกรุงเทพมหานคร. :
ศยาม. -
นะงุโมะ, โยะชิโนะริ. (2557)ยิ่งหิว. ยิ่งสุขภาพแปลโดยพิมพ์รักี. สุขสวัสดิ์.
กรุงเทพมหานคร : วีเลิร์น. 2กรกฎาคม

:b8:

ทานข้าวเป็นได้ประโยชน์ ทานไม่เป็นย่อมเกิดโทษทุกข์ตามมา

เกิดเป็นคนอดทนบ้าง ย่อมยังความสุขให้เกิดขึ้นได้
เกิดเป็นคนอดกลั้นบ้าง ย่อมยังความสุขให้เกิดขึ้นได้

มีของดีแต่มิเคยนำมาใช้ มีไว้ไม่นานคงต้องลางเลือนหาย

กลัวเพราะไม่กล้า กล้าเพราะไม่กลัว

มัวแต่กลัวคงไม่เกิดความกล้าหาญ
หากต้องการความกล้าหาญก็ต้องไม่กลัว

ทุกข์เป็นของคู่กัน เหมือนกับสว่างกับความมืด

อ้อ มันเป็นยังงี้นี่เอง

ความจริงอยู่ตรงหน้า หากเรากล้าสู้ กล้าลงมือปฏิบัติจริงก็ย่อม
จะได้รู้ได้เห็นสิ่งที่ถูกต้องตามเป็นจริงชัดเจนขึ้นเรื่อยๆ

อยากได้ของจริงก็ควรทำตัวให้เป็นคนจริงคือ คิดดี พูดดี ทำดี
คิดพูดเช่นไร ควรทำให้ได้เช่นนั้น

ลงมือปฏิบัติอะไรยังไงอ่ะ

:b8:

ประโยชน์จากการทานข้าวมื้อเดียวผมเห็นดั่งนี้

ประหยัดเวลา
ประหยัดทรัพย์ (ตรงนี้คงไม่ต้องอธิบายมากนะครับ)
ประสุขภาพดีไม่อ้วนเกินไป หากทานพอเหมาะก็ไม่ผอมเกินไป
:b50:อายุยืน
ได้สติ
ได้ความอดทนอดกลั้น
ความขยัน หมั่นเพียร ความกล้าหาญ
ไม่ต้องเป็นภาระให้แม่บ้านมาก และคนอื่นมากในเรื่องกิน
มีเวลาว่างเพิ่มขึ้น เมื่อปฏิบัติได้
ได้ปัญญา เพราะรู้เห็นตามความเป็นจริง