ถ้ายังงั้น พึงจำแนกธาตุทั้ง 4 หรือมหาภูตรูป 4 ในตัวลุงหมาน แต่อย่างๆ มีอะไรบ้าง ?

ธาตุดิน มี ...ว่าไป
ธาตุ น้ำ มี ...
ธาตุไฟ มี...
ธาตุลม มี...

เช่นนั้นตั้งสติดูธรรมให้ดี อย่าดูแต่ตัวหนังสือ มีสมาธิหน่อย ในประโยคนี้...
ตีณิ.... สงฺขตสฺส สงฺขต... ลกฺขณา.....นีติ

เช่นนั้นไปเอาคำศัพท์โยงกันมั่ว ในประโยคนี้มันมีธรรมอยู่สองธรรม
นั้นคือ......สังขารธรรม เป็นนาม
และอีกตัวก็คือ.......สังขาร เป็นกิริยา

ตีณิ.... สงฺขตสฺส มันก็เป็นเรื่องหนึ่ง มันเป็นสังขารธรรม

สงฺขต... ลกฺขณา.....นีติ นี่ก็เป็นอีกเรื่อง มันเป็นสังขาร

ตั้งสติให้ดีก็จะรู้ว่า ท่านหมายถึง ตัวธรรม(สงฺขตสฺส) กับ กิริยาของธรรม(สงฺขต)

ตีณิ.... สงฺขตสฺส เป็นเหตุ ตีณิหมายถึงอะไร ตีณิมันมีรากศัพท์มาจาก..ไตรลิงค์
ไม่ใช่ไตรลักษณ์
มันจึงแปลความหมายว่า ความเกิดขึ้นปรากฏ ความเสื่อมปรากฏ เมื่อตั้งอยู่ความแปรปรวนปรากฏ
ซึ่งมันก็คือ การเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไปนั้นเอง


ส่วน สงฺขต... ลกฺขณา.....นีติ มันเป็นผลมาจาก....ตีณิ
สงฺขต... ลกฺขณา.....นีติ มาจากคำบาลีว่า....เตเนว

เต...แปลว่า สาม
เนว...มีความหมายว่า จะใช่หรือไม่ใช่ก็ได้
ดังนั้น "เตเนว" จึงมีความหมายว่า จะใช่สามหรือไม่ใช่สามก็ไม่เชิง มันก็คือ ไตรลักษณ์นั้นเอง
อนิจจัง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
ทุกข์เป็น อนิจจัง เป็นอนัตตา
อนัตตาเป็นอนิจจัง เป็นทุกข์

ที่ผมบอกว่า บัญญัติขึ้นมาน่ะ เข้าใจไว้ซะด้วยว่า บัญญัติก็คือแปลมาจากพุทธพจน์
ซึ่งพุทธพจน์ก็คือ เตเนว อรรถกถามาแปลหรือบัญญัติใหม่ว่า..ไตรลักษณ์

และจะเรียก เตเนวหรือไตรลักษณ์ก็ตาม มันก็คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา
สรุปคนที่เข้าใจมันเป็นผม คนที่ไม่เข้าใจเป็นเช่นนั้น

[๑๕๗] ดูกรอานนท์ มรรคปฏิปทาที่เป็นไปเพื่อละโอรัมภาคิยสังโยชน์ ๕ เป็นไฉน?
ดูกรอานนท์ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ สงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรมเพราะอุปธิวิเวก เพราะละ
กุศลธรรมได้ เพราะระงับความคร้านกายได้โดยประการทั้งปวง บรรลุปฐมฌาน มีวิตก มีวิจาร
มีปีติและสุขเกิดแต่วิเวกอยู่ เธอพิจารณาเห็นธรรมทั้งหลาย คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร
วิญญาณ ซึ่งมีอยู่ในกาย ในสมาบัตินั้น โดยความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นโรค เป็น
ดังหัวฝี เป็นดังลูกศร เป็นความลำบาก เป็นไข้ เป็นอื่น เป็นของทรุดโทรม เป็นของสูญ
เป็นของมิใช่ตัวตน. เธอย่อมเปลื้องจิตจากธรรมเหล่านั้น ครั้นเธอเปลื้องจิตจากธรรมเหล่านั้นแล้ว
ย่อมน้อมจิตไปในอมตธาตุว่า ธรรมชาตินี้สงบ ธรรมชาตินี้ประณีต คือ ธรรมเป็นที่สงบสังขาร
ทั้งปวง เป็นที่สละคืนอุปธิทั้งปวง เป็นที่สิ้นไปแห่งตัณหา เป็นที่สิ้นกำหนัด เป็นที่ดับสนิท
เป็นที่ดับกิเลส และกองทุกข์ดังนี้. เธอตั้งอยู่ในวิปัสสนา อันมีไตรลักษณ์เป็นอารมณ์นั้น ย่อม
บรรลุธรรมเป็นที่สิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย ถ้ายังไม่บรรลุธรรมเป็นที่สิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย

http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_it ... 814&Z=2961

ผมเอาพระไตรปิฎก ฉบับแปลบาลีสยามรัฐมาเทียบเคียง แล้วจะเอาบาลีมาอีกทีครับ...

[๑๕๗] กตโม จ ๑ อานนฺท มคฺโค กตมา จ ปฏิปทา
ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สญฺโญชนานํ ปหานาย ฯ อิธานนฺท
ภิกฺขุ อุปธิวิเวกา อกุสลานํ ธมฺมานํ ปหานา สพฺพโส กายทุฏฺฐุลฺลานํ
ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา วิวิจฺเจว กาเมหิ วิวิจฺจ อกุสเลหิ
ธมฺเมหิ สวิตกฺกํ สวิจารํ วิเวกชํ ปีติสุขํ ปฐมํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช
วิหรติ ฯ โส ยเทว ตตฺถ โหติ รูปคตํ เวทนาคตํ สญฺญาคตํ
สงฺขารคตํ วิญฺญาณคตํ เต ธมฺเม อนิจฺจโต ทุกฺขโต โรคโต
คณฺฑโต สลฺลโต อฆโต อาพาธโต ปรโต ปโลกโต สุญฺญโต
อนตฺตโต สมนุปสฺสติ ฯ โส เตหิ ธมฺเมหิ จิตฺตํ ปฏิปาเปติ ๒
โส เตหิ ธมฺเมหิ จิตฺตํ ปฏิปาเปตฺวา ๓ อมตาย ธาตุยา จิตฺตํ
อุปสํหรติ เอตํ สนฺตํ เอตํ ปณีตํ ยทิทํ สพฺพสงฺขารสมโถ
#๑ ยุ. กตโม จานนฺท มคฺโค กตมา ปฏิปทาติ ทิสฺสติ ฯ ๒ สี. ยุ. ปฏิวาเปติ ฯ
#ม. ปติฏฺฐาเปติ ฯ ๓ สี. ยุ. ปฏิวาเปตฺวา ฯ ม. ปติฏฺฐาเปตฺวา ฯ
สพฺพูปธิปฏินิสฺสคฺโค ตณฺหกฺขโย วิราโค นิโรโธ นิพฺพานนฺติ ฯ
โส ตตฺถฏฺฐิโต อาสวานํ ขยํ ปาปุณาติ โน เจ อาสวานํ
ขยํ ปาปุณาติ เตเนว ธมฺมราเคน ตาย ธมฺมนนฺทิยา ปญฺจนฺนํ
โอรมฺภาคิยานํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติโก โหติ ตตฺถ
ปรินิพฺพายี อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกา ฯ อยมฺปิ โข อานนฺท
มคฺโค อยํ ปฏิปทา ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สญฺโญชนานํ ปหานาย ฯ
ปุน จปรํ อานนฺท ภิกฺขุ วิตกฺกวิจารานํ วูปสมา ฯเปฯ
ทุติยํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯเปฯ ตติยํ ฌานํ ฯเปฯ
จตุตฺถํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ โส ยเทว ตตฺถ โหติ
รูปคตํ เวทนาคตํ สญฺญาคตํ สงฺขารคตํ วิญฺญาณคตํ ฯเปฯ
สญฺโญชนานํ ปหานาย ฯ
[๑๕๘] ปุน จปรํ อานนฺท ภิกฺขุ สพฺพโส รูปสญฺญานํ

ท่านเช่นนั้น ดูสิครับ ว่า เขาแปลเกิน ตรงไหน ผมยังไม่เก่งถึงขนาดนั้น ชี้ไม่ถูก

เน้นให้ดูเลยครับว่า ตรงไหนที่หมายถึง......ไตรลักษณ์
เตเนวก็คือไตรลักษณ์

พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ [๒. ภิกขุวรรค]
๔. มหามาลุงกยสูตร

รูปฌาน ๔
[๑๓๓] มรรคและปฏิปทาที่เป็นไปเพื่อละโอรัมภาคิยสังโยชน์ ๕ ประการ
เป็นอย่างไร
คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เพราะละอกุศลธรรมทั้งหลายด้วยอุปธิวิเวก เพราะ
ระงับความเกียจคร้านทางกายได้โดยประการทั้งปวง จึงสงัดจากกามและอกุศลธรรม
ทั้งหลายแล้วบรรลุปฐมฌานที่มีวิตก วิจาร ปีติ และสุขอันเกิดจากวิเวกอยู่ เธอย่อม
พิจารณาเห็นธรรมทั้งหลาย คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ที่มีอยู่ใน
ปฐมฌานนั้นโดยเป็นสภาวะไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นดุจโรค เป็นดุจหัวฝี เป็นดุจลูกศร
เป็นสิ่งคอยก่อความเดือดร้อน เป็นที่ทำให้ขัดข้อง เป็นดุจคนฝ่ายอื่น เป็นสิ่งที่ต้อง
แตกสลาย เป็นของว่างเปล่า เป็นอนัตตา เธอย่อมทำจิตให้กลับจากธรรมเหล่านั้น
ครั้นแล้ว จึงน้อมจิตไปเพื่ออมตธาตุว่า ‘ภาวะที่สงบ ประณีต คือ ความระงับสังขาร
ทั้งปวง ความสละคืนอุปธิกิเลสทั้งปวง ความสิ้นไปแห่งตัณหา ความคลายกำหนัด
ความดับ นิพพาน’ เธอดำรงอยู่ในปฐมฌานนั้น ย่อมบรรลุความสิ้นไปแห่งอาสวะ
ทั้งหลาย หากยังไม่บรรลุความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย ก็จะเป็นโอปปาติกะ๓
เพราะโอรัมภาคิยสังโยชน์ ๕ ประการสิ้นไป ด้วยความยินดีเพลิดเพลินในธรรมนั้น
จักปรินิพพานในภพนั้น ไม่หวนกลับมาจากโลกนั้นอีก๔

อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ภาษาของเขา เรียก "ติลักขณะ" ลักษณะ 3

ไตรลักษณ์ ก็แปลว่า ลักษณะ 3 ไตร ก็แปลว่า 3

ติ ก็แปลว่า 3

อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ไม่ใช่กฏไตรลักษณ์ ตามพุทธพจน์
พระพุทธเจ้าไม่เคยสอนครับ

พระพุทธองค์สอนแบบนี้
ไตรลักษณ์ ของ สังขตะ
ไตรลักษณ์ ของ อสังขตะ
ไม่ปรากฏคำว่า อนัตตา

ไตรลักษณ์ของ สังขตะ คือ
ความเกิดขึ้นปรากฏ
ความเสื่อมปรากฏ
เมื่อตั้งอยู่ความแปรปรวนปรากฏ

ไตรลักษณ์ของ อสังขตะ คือ
ไม่ปรากฏความเกิด
ไม่ปรากฏความเสื่อม
เมื่อตั้งอยู่ไม่ปรากฏความแปรปรวน

จิต เจตสิก รูป เป็นสังขตะ
นิพพาน เป็นอสังขตะ

ปรมัตถ์ มีอรรถว่า สูงสุด ที่สุด
พระพุทธองค์ เคยตรัสว่า นิพพาน เป็นปรมสุข คือสุขที่สูงสุด ที่สุด
ดังนั้น นิพพานจึงเป็นสภาวะปรมัตถ์ตามพุทธพจน์ครับ

เพื่อความต่อเนื่อง ขอดึงความเห็นนี้มาหน้าใหม่ครับ

ตีณิ.... สงฺขตสฺส เป็นเหตุ ตีณิหมายถึงอะไร ตีณิมันมีรากศัพท์มาจาก..ไตรลิงค์

เต...แปลว่า สาม

เน้นให้ดูเลยครับว่า ตรงไหนที่หมายถึง......ไตรลักษณ์
เตเนวก็คือไตรลักษณ์