กรัชกาย เขียน:
ต่ออีกหน่อย
สัญญา ได้แก่ ความกำหนดได้ หรือหมายรู้ คือ กำหนดรู้อาการเครื่องหมายลักษณะต่างๆ อันเป็นเหตุให้จำอารมณ์ (อารมณ์ หมายถึงสิ่งที่จิตรับรู้ หรือสิ่งที่ถูกรับรู้ โดยอาศัยทวารทั้ง ๖ ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ และธรรมารมณ์ (ความนึกคิดต่างๆ) นั้นๆได้
สัญญา ได้แก่ ความกำหนดได้ หรือหมายรู้ คือ กำหนดรู้อาการเครื่องหมายลักษณะต่างๆ อันเป็นเหตุให้จำอารมณ์ (อารมณ์ หมายถึงสิ่งที่จิตรับรู้ หรือสิ่งที่ถูกรับรู้ โดยอาศัยทวารทั้ง ๖ ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ และธรรมารมณ์ (ความนึกคิดต่างๆ) นั้นๆได้
สัญญาไม่ใช่ความกำหนดได้ สัญญาคือตัวจำอารมณ์ อารมณ์ที่ว่าคือ....เวทนา
มันเป็นไปในลักษณะของผัสสะที่มากระทบ เกิดวิญญาณรูัผัสสะ เกิดความพอใจ ไม่พอใจ
หรือเฉยๆต่อผัสสะ สัญญาเป็นตัวที่จำอารมณ์เวทนาแค่สามตัวอย่างใดอย่างหนึ่ง
ไม่ใช่ไปจำเรื่องราวต่างๆ แบบที่หลายคนกำลังเข้าใจ
กรัชกาย เขียน:
สัญญา เป็นความรู้จำพวกหนึ่ง หมายถึง การหมายรู้ หรือกำหนดรู้อาการของอารมณ์ เช่น ลักษณะทรวดทรง สี สัณฐาน ฯลฯ ตลอดจนชื่อเรียก และสมมติบัญญัติต่างๆ ว่า เขียว ขาว ดำ แดง ดัง เบา ทุ้ม แหลม อ้วน ผอม หมู หมา กา ไก่ เป็นต้น
สัญญาไม่ใช่ตัวรู้ ตัวที่ทำหน้าที่รู้คือ วิญญาณ และลักษณะที่รู้เป็นการ...รู้รูป
ไม่ใช่รู้อารมณ์ อารมณ์เกิดหลังจากการรู้รูปแล้ว อารมณ์ต้องรู้ด้วยสติ
กรัชกาย เขียน:
พูดเพื่อเข้าใจกันอย่างง่ายๆ สัญญาก็คือกระบวนการเรียกเก็บ รวบรวม และสั่งสมข้อมูลของการเรียนรู้ และวัตถุดิบ สำหรับความคิดนั่นเอง
สัญญาทางธรรมคือขันธ์ มันไม่เที่ยงเกิดแล้วก็ดับ
ส่วนสัญญาที่กรัชกายกล่าวถึง มันเป็นข้อตกลงระหว่างบุคคล สัญญาแบบนี้
พระพุทธเจ้าไม่ได้สอนหรือกล่าวถึง ถ้าจะกล่าวในภาษาโลกๆก็คือการให้คำสัตย์หรือ
ให้คำมั่นต่อกัน
กรัชกาย เขียน:
สัญญาเกื้อกูลแก่การดำเนินชีวิตของมนุษย์อย่างมาก แต่ในเวลาเดียวกัน ก็มีโทษมิใช่น้อย เพราะมนุษย์จะยึดติดตามสัญญา ทำให้สัญญากลายเป็นเครื่องกีดกั้นกำบังตนเอง และห่อหุ้มคลุมตัวสภาวะไว้ ทำให้ไม่สามารถเข้าถึงความจริงแท้ที่อยู่ลึกลงไป
สัญญาไม่ได้เกื้อกูลต่อมนุษย์ในทางพุทธศาสนา สัญญาไม่ได้มีโทษ มันเป็นเพียงธรรมชาติ
ที่ทำให้มนุษย์ต้องเวียนว่ายตายเกิด สัญญาไม่ได้กีดกั้นหรือห่อหุ้มคลุมสภาวะ
ในความเป็นจริง เป็นเพราะเราไม่เห็นสัญญาหรือเห็นสภาวะที่แท้จริงของสัญญา
แบบนี้ต่างที่กีดกั้นความจริงแท้
