โดยปกติคนพูดมาก เป็นการใช้พลังจากข้างในมากไปด้วย รวมทั้งเป็นการส่งจิตออกนอกตัวมากตามไปด้วยคะ แม้แต่จะเป็นการพูดธรรมะมากก็ตาม หากมีสัมมาสติเป็นตัวรั้งไว้ การส่งจิตออกนอกตัวก็จะน้อยลงไปตามลำดับคะ

ธรรม บาง ธรรม ก็พูดจากข้างนอก บ้าง
ธรรม บาง ธรรม ก็พูดจากข้างใน บ้าง

การพูด ธรรม จากข้างใน เป็นงัย...หนอ

"จิตส่งออก" หมายถึง การพูดการคิดแต่เรื่องชาวบ้าน คิดแต่เรื่องโลกธรรม

พูดธรรมข้างนอก คือ พูดจากตำรา จากหนังสือ ฯลฯ เรียกว่าพูดจาก "สัญญา"
พูดธรรมข้างใน คือ พูดจาก "ปัญญา" ตัวเองล้วน ๆ

พูดธรรมมาก จาก "สัญญา" ก็มี
พูดธรรมาก จาก "ปัญญา" ก็มี

พระพุทธเจ้า พระอรหันตสาวกท่านพูดมากก็จริง แต่มาจาก "ปัญญา" ล้วน ๆ
พวกเราเนี๊ยนะ ส่วนมากพูดจาก "สัญญา" ทั้งนั้นแหละ รวมทั้งข้าน้อย ..อิอิ

เป็นคำถามที่ดี จะทำให้เกิดการชี้ธรรมที่ถูกต้องของพระบรมศาสดาครับ

ถ้าเป็นธรรมะที่พระพุทธเจ้าทรงสอนแล้ว ต้องส่งจิตเข้าข้างใน เอาเหตุการณ์และสภาวธรรมที่เกิดขึ้น ใน รูป - นาม...กาย - ใจ นี้มาพูด จึงจะพูดได้มากและไม่มีเหน็ดเหนื่อยครับ

เคยได้ยิน ที่เขาพูดว่า......."จิตส่งออก เป็นสมุทัย จิตส่งเข้าใน เป็นมรรค" มาบ้างไหมครับ
ถ้าพูดเรื่องธรรมะหรือธรรมชาตินอกตัวนั้นมักจะไม่ลงกับคำสอนของพระพุทธเจ้านะครับ

แต่ถ้าพูดเรื่องธรรมะในตัว ใจ แล้ว จะเข้ากันได้ดีเป็นปี่เป็นขลุ่ยกับพุทธธรรมนะครับ

พูดด้วยกุศลจิต หรือพูดด้วยอกุศลจิต
ผู้พูดควรจะรู้จิตของตนว่าพูดด้วยกุศลจิต หรืออกุศลจิต

การพูดธรรมะหรือการนำธรรมะมาแสดงผู้พูดควรต้องกล่าวให้ดี ให้ตรงตามธรรมะ ไม่ใช่กล่าวอธรรมะ เป็นเรื่องจริง มีประโยชน์ ถูกกาล อ่อนหวาน พูดด้วยเมตตา พูดด้วยปัญญา ดังนี้เป็นวาจาที่ไม่มีโทษ เป็นวาจาสุภาษิต

ปกติแล้ว ทุกคำถามผมจะนำมาพิจารณา แต่คำถามนี้เป็นคำถามแรกที่ผมพิจารณาหาคำตอบไม่ได้ตาม
จุดมุ่งหมาย มีความเห็นว่าเป็นการถือปฏิบัติตามกระแสแห่งโลก คือ มนุษย์ต้องสื่อสารด้วยภาษา การ
พูดธรรมะก็เป็นการสื่อสาร แต่จิตส่งออกเนี่ยแหละที่ผมไม่เข้าใจ ถ้าสมมุติพระอรหันต์พูดธรรมะมากด้วย
จิตเมตตา อย่างนี้ถือเป็นจิตส่งออกหรือไม่ แล้วคนปกติที่พอรู้ธรรมบ้างแล้วพูดธรรมะด้วยความคิดแลก
เปลี่ยน อย่างนี้ถือเป็นจิตส่งออกหรือไม่

มันอยู่ที่ว่าการพูดมีสติหรือเปล่าครับ ถ้าขาดสติก็ย่อมส่งจิตออกนอกแน่นอนครับ

ไปอ่านเจอมาครับ มีคนนึงเขาว่าไว้อย่างนี้

"คนที่รู้ธรรมะ มักจะชอบเอาชนะผู้อื่น แต่คนเข้าใจธรรมะ มักจะเอาชนะใจตนเอง"

เราเคยได้ยินหลวงพ่อหลวงตาท่านบรรรยายธรรมเกี่ยวกับ "จิตส่งออกนอก เป็นสมุห์ทัย"
สรุปความได้ว่า จิตไม่ได้พิจารณาใน "สติปัฏฐานสี่" คือ กาย เวทนา จิต ธรรม พิจารณาธรรมไปตามเหตุปัจจัย ไม่เที่ยงเป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวตนเมื่อไม่ได้พิจารณาอยู่ในสติปัฏฐานสี่ ใจก็จะไหลไปตามผัสสะที่เข้ากระทบ เป็นไปเพื่อ โลภะ โทสะ โมหะ จึงเป็นสมุห์ทัย คือเหตุให้เกิดทุกข์นั่นเอง...

..ดังนั้นจิตส่งออกนอกจะใช้กับพระอรหันต์ไม่ได้ เพราะท่านมีสติและสัมปชัญญะสมบูรณ์แล้ว...
..คนที่มีความรู้ทางธรรมและแสดงธรรมที่เกื้อกูลและเมตตาต่อกัลยาณมิตร ถ้าท่านมีการพิจารณาธรรมเนื่องๆ ในสติปัฏฐานสี่ ก็ไม่ถือว่าเป็นเหตุให้เกิดทุกข์...

จิตจะเกิดได้ ต้องอาศัยวัตถุ ๖ และอารมณ์ ๖
จิตที่เกิด ทางตา มีอารมณ คือ รูปารมณ์ หรือ สีต่างๆ
จิตที่เกิด ทางหู มีอารมณ์ คือ สัททารมณ์ คือ เสียงๆ
จิตที่เกิด ทางจมูก มีอารมณ์ คือ คันทารมณ์ คือ กลิ่นต่างๆ
จิตที่เกิด ทางลิ้น มีอารมณ์ คือ รสารมณ์ คือ รสต่างๆ
จิตที่เกิด ทางกาย มีอารมณ์ คือ โผฏฐัพพะ คือ สัมผัสต่างๆ
จิตที่เกิด ทางใจ มีอารมณ คือ ธัมมารมณ์ คือ ความรู้สึก นึก คิด เรื่องราวต่างๆ

จิตเมื่อรู้อารมณ์ ก็ต้องอาศัยจิตที่ส่องนอก คือ ต้องไปรู้ รูปารมณ์ สัททาณมณ์ คันทารมณ์
รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ ธัมมารมณ์ เหล่านี้ และ อารมณ์ทั้ง ๖ เหล่านี้ก็เป็นสิ่งที่อยู่ภายนอก
ฉะนั้นการจะพิจารณาสติปัฏฐาน ๔ ก็ต้องใช้ อารมณ์ภายนอกทั้ง ๖ เหล่านี้ มาพิจารณาธรรม

ถ้าจิตส่องในนั้นก็เป็นจิตที่เรียกว่าภวังคจิต คือไม่ไปรับรู้ตามทวารทั้ง ๖ ที่มีอารมณ์ภายนอกมาปรากฎ
ถ้าจะกล่าวว่าจิตส่องนอกเป็นสมุทัยนั้นคงไม่ใช่แน่นอน คำว่าสมุทัยนั้นก็ได้แก่ตัวตัณหานั่นเอง
ส่วนพระอรหันต์นั้นท่านก็ท่านก็ยังส่องนอก คือมีการเห็นการได้ยิน เป็นต้นเหล่านี้ด้วยเหมือนกัน แต่ทว่าท่านไม่มีความยินดีพอใจชอบใจ กับอารมณ์เหล่านั้น

นำมาฝากกันอ่านค่ะ
http://www.84000.org/tipitaka/atita100/ ... 0.php?s=96

เรื่องจิตส่งออกนอก....นี้มันละเอียด...อาจดูไม่ทันหรือไม่เห็น....แต่ให้สังเกตุผล...จะง่ายกว่า

จิตส่งออก....เป็นสมุทัย
ผลของจิตส่งออก....เป็นทุกข์

ถ้า...ทุกข์....เป็นจิตส่งออกทั้งหมด

ถ้าพูดธรรมะ...แล้วอยู่ดีดี..มีคนขัดคอบ้าง...ตำหนิบ้าง...กลับเกิดอาการเคือง
...เป็นทุกข์แล้ว....แสดงว่า..ที่พูดธรรมะเมื่อตะกี้...เป็นจิตส่งออก

จิตส่งออก...ไปหา...ลาภ..ยศ..สรรเสริญ...พอไม่ได้อย่างที่อยาก..จึงทุกข์
นี้แบบดูทุกข์อย่างง่าย..ๆ

ค่ะคุณลุง

อนุโมทนาสาธุค่ะ อ่านแล้วเกิดปิติเลย