จิต

จิต มีชื่อเรียกได้หลายชื่อ ตามลักษณะ ตามตำแหน่งหน้าที่ ตามอำนาจหรือฐานที่เกิด
ตามพระบาลีมี ๑๐ ชื่อ ลองศึกษากันตาม......อัธยาศัย

๑. ชื่อว่า “ จิต ” เพราะตัวจิตเองวิจิตรพิสดาร

๒. ชื่อ “ มนะ ” เพราะ รู้ คือทราบอารมณ์ หรือ น้อมไปในอารมณ์

๓. ชื่อ มานสะ หรือ มานัส คือใจที่มีสิ่งที่ประกอบคือ สัมปยุตตธรรม ที่เกิดพร้อมกับใจ
ดังที่ท่านกล่าวไว้ว่า ชื่อว่ามานัส เพราะมีในใจ ได้แก่ อัธยาศัย

๔. ชื่อ หทัย ได้แก่จิตที่ตั้งอยู่ภายในหทัยวัตถุ
(หทัย โดยทั่วไปเป็นชื่อของ อกก็ได้ หรือเนื้อหัวใจก็ได้ )

ในที่นี้หมายถึง มโนธาตุที่อยู่กลางหทัยวัตถุ

๕. ชื่อ ปัณฑระ เพราะบริสุทธิ์ขาวผ่อง มุ่งหมายถึงจิตที่อยู่ในภวังค์ ยังไม่ถูกอุปกิเลส ทำให้เศร้าหมอง

๖. ชื่อ มนายตนะ แปลว่า อายตนะแห่งใจ

ความหมายโดยตรง ของมนายตนะ ก็คือใจที่กำลังเข้าสู่กระบวนการทำงานเพื่อให้เกิดการรับรู้อารมณ์ทางใจขึ้นมา


๗. ชื่อ มนินทรีย์ เพราะทำประโยชน์ใหญ่ ในการรู้อารมณ์ทางใจอย่างเดียว


๘. ชื่อว่า วิญญาณ เพราะรู้แจ้ง หมายถึง ตัวรู้ที่รับรู้อารมณ์ ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และ ใจ แล้วเกิดการรู้แจ้งทางทวารนั้นๆ


๙. วิญญาณขันธ์ ขันธ์ในที่นี้แปลว่า ส่วน หมายถึงเป็นองค์ประกอบอันหนึ่ง ใน สี่ ขององค์ประกอบของวิญญาณธาตุ(ของใจ)


๑๐. มโนวิญญาณธาตุ หมายถึง สภาวะที่ทรงไว้ซึ่งการรับรู้อารมณ์ทางใจอย่างเดียว ที่อยู่ในกลางมโนธาตุ


กองนาม หรือ นามขันธ์ ๔

เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ
กาย มโน จิต วิญญาณ
กาย ใจ จิต วิญญาณ
เห็น จำ คิด รู้


ความรู้เกี่ยวกับจิต ที่ชาวพุทธ ต้องศึกษาและนำไปสู่การปฏิบัติ..........

ทำทานทุกวัน........ได้บุญทุกวัน
ถือศีลทุกวัน........ได้บุญทุกวัน
นั่งธรรมะทุกวัน........ได้บุญทุกวัน

เนื้อหาธรรมะบางส่วนจาก :
ขุ.มหานิ.อ. , ขุ.ขุท.อ. , ขุ.วิมาน.อ.
พระธรรมเทศนา ๖๙ กัณฑ์ พระมงคลเทพมุนี

*/////วิจิตร/////*


วิจิตร คือ อะไร
จิตเกี่ยวพันอย่างไรกับความวิจิตร

......ศิลปกรรม จิตรกรรม วรรณกรรม สถาปัตยกรรม วิศวกรรม ฯลฯ .................วิจิตรคือประมาณนี้หรือเปล่า???









จิตคือ

นัยยะที่ 1 จิตคือ ธรรมชาติที่คิด......ในอารมณ์ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมย์
คิดถึงเรื่องงาน การทำกิน ค้าขาย ..........ฯลฯ คิดในอารมณ์

จินเตติ จินตนา จินตา แปลว่า คิด , ธรรมชาติที่คิด
วิตก ตรึก(ไม่ใช่ความกังวล) กุศลวิตกและอกุศลวิตก

นัยยะที่ 2 จิตคือ ธรรมชาติที่รู้......ในอารมณ์ ตา ลิ้น จมูก หู กาย ใจ รู้ ........รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมย์

เกร็ดน่ารู้ :
วิญญาณ ก็ คือจิต นั่นเอง
ชอบถามกันมาก “วิญญาณมีจริงไหม ? ”















นอกจากจิตจะคิดแล้วยังทำให้วิจิตรด้วย และตัวจิตเองก็วิจิตร .............จิต ของผู้นั้น ทำให้วิจิตร..........




“ คนที่มีความงามวิจิตร เหมือนอย่างกับมีคนปั้น .........จิตเป็นคนปั้น
ธรรมชาติที่เกิดขึ้นช่างเหมาะเจาะ เกื้อกูลกัน มีแผ่นดิน มีฟ้า มีฝน มีต้นไม้ อาหาร...........


จิตรกรสรรค์สร้างแต่งเติม...........................................”




อะไรทำให้วิจิตร อย่างนั้น
พระพุทธองค์ทรงตรัสว่า จิตนั่นเองทำให้วิจิตร ทำให้เราแตกต่างกัน และ มีอะไรต่างกัน






















วิจิตรมี หก อย่าง

๑ จิต

๒ สัญญา
สัญญาวิจิตรเพราะจิต วิจิตร

๓ ตัณหา
ตัณหาวิจิตรเพราะสัญญา วิจิตร
สัญญาคือ ความจำต่างๆ

๔กรรม
กรรมวิจิตรเพราะตัณหา วิจิตร
ตัณหา คือ ความอยาก
ความอยากของมนุษย์ไม่มีขอบเขต ไม่สิ้นสุด จึงเกิด กรรมที่เกิดขึ้นจึงต่างกันอย่างมากมาย
กิเลสทั้งห้า ตัณหาร้อยแปด

๕โยนิ
กำเนิดวิจิตรเพราะกรรม วิจิตร
การกระทำทางกายวาจาใจ ........กรรม .. ทำให้การเกิดหรือกำเนิดแตกต่างกัน
คนทำชั่วก็ไปเกิดในอบาย


๖หมู่สัตว์
สัตว์ เดรัจฉาน วิจิตรเพราะกำเนิด วิจิตร
สัตว์แตกต่างกันเพราะเกิดไม่เหมือนกัน เกิดใน สวรรค์ โลกมนุษย์ นรก ทั้ง31ภูมิ ย่อมแตกต่างกัน แต่ความจริงก็เป็นสัตว์นั่นเองมีคุณค่าของชีวิตเท่าเทียมกัน ไม่ควรฆ่ากัน

ต้นเหตุของหมู่สัตว์วิจิตร นั่นคือ จิตวิจิตร
พระพุทธองค์ทรงตรัสว่า จิตนั่นเองทำให้วิจิตร

คัดลอกเนื้อหาจาก ท่านพระอาจารย์ กิตติวุฒโฑภิกขุ
ขอบคุณภาพประกอบธรรมะ จากภาพ Internetของผู้วิจิตร....