เรื่องการเมืองในปัจจุบันนี้
เป็นเครื่องทดสอบธรรมของท่านกัลยาณมิตรทั้งหลายได้ดีเยี่ยม
หากท่านเห็นคนถูกทำร้าย เจ็บปวด ทรมาน ตกระกำลำบาก
แล้วไปรู้สึกยกย่องคนที่ลงมือทำร้าย / แล้ว เยาะเย้ยสมน้ำหน้า ผู้ถูกทำร้าย
หรือรู้สึกว่าคนบางพวกสมควรถูกทำร้าย คนบางพวกสมควรถูกยกย่องในการทำร้าย
หรือรู้สึกว่าคนบางพวกสมควรถูกด่า คนบางพวกสมควรได้รับเกียรติยศจากการด่า
ร้ายไปกว่านั้น ท่านอาจจะรู้สึกไปถึงว่า
มีคนบางพวกสมควรตาย บางพวกสมควรอยู่
ก็แสดงว่าธรรมะภาคปฏิบัติของท่านนั้นยังอ่อนเกินไป
เพราะว่าท่านมีความยินดีในความทุกข์ยากของเพื่อนร่วมวัฏฏะสงสาร
ถ้าท่านปฏิบัติธรรมได้ผลจริงๆ
ท่านย่อมไม่ยินดีเมื่อเห็นเพื่อนร่วมวัฏฏะสงสารได้รับความลำบาก
ธรรมดาชาวโลกย่อมเบาะแว้งกันด้วยทิฐิต่างๆนาๆ
เป็นความจริงอันหนึ่งที่ต้องยอมรับก่อนเพื่อน
ด้วยความปารถนาดีต่อกัลยาณมิตรทั้งหลาย
ขอให้ท่านระวังในความคิดความรู้สึกของท่าน
แน่ล่ะ มันเป้นไปไม่ได้ที่เราจะห้ามใจไม่ให้ปรุงแต่งไปในทางอกุศล
แต่เราต้องไม่เผลอเลี้ยงดูฟูมฟักความคิดอันนั้น
ให้มันพัฒนาจนเป็นคำพูด หรือการกระทำ ออกไปทำร้ายใคร
อีกประเด้นหนึ่ง เรื่องความร้ายกาจของกิเลสชั้นสูงตัวหนึ่ง
ที่มันอำพรางตัวมาล่อลวงเรา
ถ้าหากว่าท่านเกิดความรู้สึกยกย่องเทิดทูนฝ่ายหนึ่ง
แล้วท่านอยากจะเอาอาดอกไม้ไปให้เขา เอาน้ำไปให้เขา เอาความปารถนาดีไปให้เขา
แล้วเกิดความรู้สึกว่านี่เป้นุบญกุศล มีความปลาบปลื้มใจ
ท่านต้องลองถามตัวเองว่า
ท่านสามารถทำสิ่งเดียวกันนี้กับฝ่ายตรงข้ามของท่านได้หรือไม่
ท่านสามารถที่จะเมตตา กรุณา มุทิตา ต่อฝ่ายที่ตรงข้ามได้หรือไม่
หากท่านทำไม่ได้ รู้สึกแบบเดียวกันไม่ได้
นี่เรียกว่าท่านโดนกิเลสที่ชื่อมานะเล่นงานเข้าให้แล้ว
ท่านก็อย่ารีบคิดว่าที่ทำไปนั้นคือกุศลจิต
มานะคือความถือตัว แบ่งเขาแบ่งเรา มีเขามีเรา เขาเลว ฉันดี คนนี้ดี คนนั้นเลว
"พุทธพจน์ - มานะ ๓ เป็นไฉน
คือ ความถือตัวว่าเสมอเขา ๑ ความถือตัวว่าเลวกว่าเขา ๑
ความถือตัวว่าดีกว่าเขา ๑ มานะ ๓ นี้ควรละ"
แม้ว่ากิเลสตัวมานะนี้ ภุมิที่จะตัดขาดได้เกลี้ยงคืออรหัตมรรคก็ตาม
แต่งานในขั้นอรหัตมรรคมันเป้นการเช็ดฝุ่นที่เหลือเล็กๆ น้อยๆ ให้หมดจรด
แต่ งานส่วนใหญ่ มันอยู่ในภูมิของเรานี่แหละ งานหลักๆ มันอยู่ในภูมิของเรา
ยิ่งเราถือมั่นในกิเลสตัวนี้มากเท่าไหร่ "เรา กับ เขา" มันก็ยิ่งแปลกแยกเหลื่อมล้ำกัน
มันจะเป้นลักษณะที่ว่า เรามีทิฐิอันหนึ่ง แล้วเราเข้าไปยึดมั่นถือมั่นทิฐิอันนั้น
และเพราะยึดมั่นทิฐิอันนั้นจึงทำให้เรา ยกคนหนึ่งขึ้น แล้วกดอีกคนหนึ่งลง
แบ่งเขา แบ่งเรา
ดังนั้นเวลาจะยื่นความกลียดชังให้ใคร หรือยื่นดอกไม้ให้ใคร
ก็ควรจะสำรวจให้ดีว่ารากเหง้าของการกระทำที่จะทำอยู่นี้ มันมาจากจิตประเภทไหน
เมตตาเพราะรู้เห็นความเป็นจริง
หรืออยากได้ความรู้สึกดีๆ นี้บนพื้นฐานของความแบ่งเขาแบ่งเรา
เสียดสี ถากถางอยู่ในทีหรือเปล่า
ในวิถีโลก เขามีหลักคิดสวยๆวามๆว่า ... "ดีต้องชมให้กำลังใจ เลวต้องติ (เพื่อก่อ)"
ในความเป็นจริงของวิถีโลก ส่วนใหญ่จะ "ดีก็น่าอิจฉา" "เลวต้องทำลาย"
แต่ก็อย่าลืมว่าทางธรรม ดีชั่วเอย ทิฐิต่างๆ เอย เป็นแค่ปรากฏการณ์ให้รับรู้ ให้เรียนรู้
เป็นสิ่งซึ่งมีความเกิดเป้นธรรมดา มีความดับเป็นธรมดา
วิถีโลกนั้น เขาชอบไปปรับโทษคนอื่น แก้ไขคนอื่น ชอบไปกอบกู้โลก
ชอบออกนอกขอบเขตตัวเอง ใจไหลไปนอกฐานกันทั้งนั้น
บางคนรักษาศีล 5 ธรรมดาๆยังไม่ได้ แต่อยากจะสร้างความดีอันยิ่งใหญ่ต่างๆ นาๆ
ไปทำเหตุของความเดือดร้อนในอนาคต เพื่อแก้ความเดือดร้อนในปัจจุบัน
ตามแก้กันไปไม่รู้กี่อสงไขยกี่กัปป์
แต่ในทางธรรมของเรา เราโทษตัวเอง แก้ไขตัวเอง ดูตัวเอง เตือนตัวเอง ระวังตัวเอง
ระวังให้อยู่กับปัจจุบัน
ละเหตุของทุกข์ในปัจจุบัน ไม่ทำเหตุของทุกข์ในอนาคตให้เกิด
เรามีหน้าที่ต่อกาย ต่อวาจา ต่อใจ อย่างไรอย่างไร ท่านคงทราบดีอยู่แล้ว
ถ้าท่านยังรู้สึกร้อนใจในสถานการณ์
ท่านอาจจะเรียกว่าเข้าตำรา "รู้ธรรมท่วมหัว เอาตัวไม่รอด (จากกิเลส)"
อาจจะเป็นเพราะ "เผลอพัก หย่อนเพียร "
