(บทความอาจยาวสักหน่อย แต่อ่านจบแล้วรับรองว่า ได้ความรู้และมีประโยชน์ครับเพื่อนๆ)

น้ำผึ้งที่ได้รับการยอมรับว่ามีสรรพคุณและรสชาติเป็นเลิศ คือ น้ำผึ้งเดือนห้า เนื่องด้วยอากาศช่วงนี้แห้งแล้ง น้ำผึ้งจึงมีความชื้นน้อยและเป็นช่วงที่ดอกไม้นานาชนิดกำลังเบ่งบาน น้ำหวานจากเกสรจึงรสชาติดีพลอยทำให้น้ำผึ้งเดือนห้ารสชาติหอมหวานอร่อย


วิธีสังเกตก็ไม่ยาก ก่อนจะตัดสินใจซื้อต้องขอทดสอบซะก่อนตามวิธีต่อไปนี้

-จุ่มไม้ขีดไฟลงในน้ำผึ้ง ถ้าจุดไฟติดแสดงว่าเป็นน้ำผึ้งแท้แน่นอน

- ทดสอบโดยการหยดลงในน้ำ ของแท้จะเกาะตัวกันเป็นก้อน แต่ของปลอมจะค่อยๆ ละลายในน้ำ

- นำไปแช่ตู้เย็นแล้วสังเกตถ้าเป็นน้ำผึ้งแท้จะไม่แยกชั้น ถ้าเป็นน้ำผึ้งปลอมจะแยกชั้น เพราะเมื่อเจอความเย็นมันจะตกผลึก

- เติมน้ำผึ้ง 1 ช้อนชาลงในน้ำชาจีนครึ่งแก้ว แล้วคนให้เข้ากัน ถ้าน้ำชาเปลี่ยนเป็นสีดำคล้ำ แปลว่าเป็นน้ำผึ้งปลอม เพราะถ้าเป็นน้ำผึ้งแท้ น้ำชาต้องไม่เปลี่ยนสี

- นำขวดบรรจุน้ำผึ้งมาเขย่าสังเกตที่คอขวด ถ้าเป็นน้ำผึ้งแท้จะมีฟองอากาศหนาไม่เกินครึ่งเซนติเมตร

- หยดน้ำผึ้งลงบนกระดาษขาวหรือกระดาษชำระ ถ้าเป็นน้ำผึ้งแท้จะกลิ้งบนกระดาษเหมือนน้ำกลิ้งบนใบบอน แต่ถ้าเป็นของปลอมจะซึมในเนื้อกระดาษ

ลักษณะน้ำผึ้งแท้ น้ำผึ้งที่ดีจะต้องมีลักษณะข้นหนืด มีความใสหรือโปร่งแสง สะอาด ไม่มีตะกอนหรือสิ่งเจือปน ไม่มีไขผึ้ง ไม่มีฟอง ไม่มีกลิ่นบูดเปรี้ยว มีกลิ่นหอมของเกสรดอกไม้

กลวิธีการทำน้ำผึ้งปลอม โดยส่วนมากก็จะเอาน้ำตาลมาเคี่ยวผสมกับน้ำผึ้ง หรือเคี่ยวผสมกับแบะแซ ที่แย่ไปกว่านั้น อาจมีแค่น้ำตาลเคี่ยวจนข้นแล้วบรรจุใส่ขวดวางจำหน่ายอีกวิธีหนึ่งก็คือเอาฝักจามจุรีหรือฝักฉำฉานั่นแหละไปเคี่ยวด้วยไฟอ่อนๆ พอละลายจะได้น้ำผึ้งธรรมชาติจากสมุนไพรแล้ว

น้ำผึ้งแท้ก็แพ้ได้ จึงต้องใช้อย่างระวัง แม้น้ำผึ้งจะได้รับการยอมรับว่าเป็นสารหวานรสเลิศและประโยชน์เยอะ ทว่าก็ควรระมัดระวังในการใช้ด้วย โดยเฉพาะเมื่อนำไปใช้กับกลุ่มบุคคลเหล่านี้

- ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ก็ยังต้องจำกัดปริมาณน้ำตาลเช่นเดิม อย่าชะล่าใจว่าน้ำผึ้งเป็นยาอย่างเดียว เพราะถ้าใช้แบบประมาทเลินเล่อชะล่าใจ ใช้ในปริมาณที่เยอะเกินไปโดยไม่ควบคุม มันก็อาจกลายเป็นยาพิษได้

- การใช้ในเด็กและผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ต้องระวังในเรื่องนี้ให้ดี โดยเฉพาะเด็กเพราะอาจแพ้ละอองเกสรดอกไม้ได้ง่าย ส่วนการนำไปใช้เป็นเครื่องสำอาง พบว่ามีผู้แพ้ทำให้ผิวหน้าเป็นผื่นแดงได้ง่าย จึงควรทดสอบการแพ้ก่อนใช้

- น้ำผึ้งได้จากการเลี้ยงผึ้งโดยธรรมชาติ หรือน้ำผึ้งเก็บจากป่าจะสกปรก ต้องระวังการปนเปื้อนจากเชื้อแบคทีเรียต่างๆ และอาจยังมีความชื้นสูงโดยที่เราอาจไม่รู้ได้ การนำไปใช้รักษาแผลสด หรือผู้ที่มีแผลในกระเพาะอาหารเพราะอาจจะทำให้ติดเชื้อและเกิดการลุกลามเน่าเปื่อยได้