วันเวลาปัจจุบัน 29 มี.ค. 2024, 00:54  



เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง


กฎการใช้บอร์ด


รวมกระทู้จากบอร์ดเก่า http://www.dhammajak.net/board/viewforum.php?f=7



กลับไปยังกระทู้  [ 2 โพสต์ ]    Bookmark and Share
เจ้าของ ข้อความ
โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 05 ธ.ค. 2008, 09:01 
 
ภาพประจำตัวสมาชิก
ออฟไลน์
ผู้จัดการ
ผู้จัดการ
ลงทะเบียนเมื่อ: 27 มี.ค. 2006, 17:34
โพสต์: 7781

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว www


รูปภาพ

ทบทวนชีวิต ‘ปีเก่า’ วางแผนใน ‘ปีใหม่’ ให้ดีขึ้น

พระพรหมมังคลาจารย์ (หลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ)
ส่วนหนึ่งของปาฐกถาธรรมวันที่ ๓๐ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๒


วันคืนเดือนปีมันเป็นเรื่องสมมติแต่งตั้งกันขึ้น เวลาสิ้นปีเราก็รู้สึกว่าครึกครื้น ร่าเริง เลี้ยงดูปูเสื่อกัน บางทีก็เลี้ยงกันจนเกินพอดี สนุกสนานจนเกินพอดี จึงปรากฏว่ามักจะมีอุบัติเหตุเกิดขึ้นในวันปีใหม่

การทำอะไรที่เกินขอบเขตเกินความพอดีนั่นแหละคือความทุกข์ความเดือดร้อน พระพุทธเจ้าท่านจึงสอนว่า “มตฺตญฺญุตา สทา สาธุ ความรู้จักประมาณคือความพอดี ยังประโยชน์ให้สำเร็จ” เราจะเที่ยวก็แต่พอดีๆ จะกินจะดื่มจะสนุกสนาน ก็ให้มีความจำกัดไว้ ไม่ให้เกินนั้นไปเท่านั้นเท่านี้พอสมควร แล้วชวนกันเลิกกลับบ้านไปพักผ่อน อย่างนี้จะเป็นความสบายใจมากกว่าที่จะไปสร้างปัญหาความทุกข์ความเดือดร้อนให้แก่ตัวเราเอง

เราควรจะเรียกลูกหลานที่อยู่ในวัยของความสนุกคะนอง เตือนให้เขารู้ว่าอย่าสนุกจนเลยเถิด ให้สนุกแต่พอสมควร ให้นึกไว้ในใจว่า อันตรายมันจะเกิดขึ้นแก่ใครเมื่อใดก็ได้ ความประมาทนั่นแหละเป็นเหตุให้เกิดอันตราย คนเราถ้าไม่มีความประมาทแล้ว อันตรายก็ไม่มี เช่น ขับรถ ถ้าไม่ประมาทก็ไม่เกิดอุบัติเหตุจากการขับรถ กินอาหารถ้าไม่ประมาทก็ไม่เกิดโทษ จะดื่มอะไรถ้าดื่มด้วยการรู้จักประมาณ ก็เป็นคุณแก่ร่างกาย แต่ถ้าเกินประมาณไปแล้ว มันมักจะเกิดทุกข์เกิดโทษด้วยกันทั้งนั้น ไม่ว่าเรื่องอะไร แม้เรื่องที่เราทำอยู่เป็นปกติ เช่นหลับนอน ถ้านอนมากเกินไปมันก็ให้โทษ นั่งมากไปก็ให้โทษ ยืนเกินมากไปก็ให้โทษ เพราะฉะนั้น จึงต้องผ่อนว่าอิริยาบถของเราทั้งสี่ คือ ยืน เดิน นั่ง นอน นี้ให้มันสม่ำเสมอตลอดไป

ความสม่ำเสมอของอิริยาบถนั้น เรารู้ได้ด้วยการรายงานของร่างกาย เช่น ยืนมากไปมันก็เมื่อย นั่งมากไปก็เมื่อย เดินมากไปก็เหนื่อย นอนมากไปก็รู้สึกมึนหัวมึนตาไม่ค่อยจะสบาย เรารู้สึกว่ามันมีอาการเช่นนั้นก็เปลี่ยนเสีย นอนมากเปลี่ยนเป็นลุกขึ้นนั่ง นั่งมากเปลี่ยนเป็นลุกขึ้นยืน ยืนพอสมควรแล้วก็มานั่ง ผลัดเปลี่ยนกันไป ในรอบวันหนึ่งๆ ให้มันเกิดความพอดีๆ

แม้การกินอาหารก็เหมือนกัน ร่างกายคอยบอกอยู่ว่าเท่าไหร่จึงจะพอดี เช่นเรากินอาหารอิ่มมันก็บอก หิวมันก็บอก ดื่มน้ำอิ่มก็บอกแล้ว ดื่มอะไรมันก็อย่างนั้น เช่นว่า คนดื่มของเมา ถ้ามึนแล้วมันเกินแล้ว ถ้ายังไม่มึนเรียกว่ามันพอดี ถ้าคนที่รู้นึกบังคับตัวเอง ควบคุมตัวเอง ก็เอาแต่พอดีๆ พอเข้าสังคมกับเขาได้ ไม่ใช่ดื่มด้วยความหลงใหล ด้วยความมัวเมา จึงเป็นเรื่องที่เราควรจะมองดูตัวเราเองให้รู้จักว่าอะไรพอเหมาะอะไรพอดี

การเป็นอยู่ในชีวิตประจำวันเราต้องวัดด้วยตัวเอง เช่นว่ากินอย่างไร อยู่อย่างไร ทำอะไร อย่างไร มันเกิดความไม่สบายขึ้น มาก็จดจำไว้ในชีวิตของเราว่าอย่างนี้มันเกินไป เราก็คอยควบคุมให้เกิดความพอดีขึ้นในร่างกาย ร่างกายก็อยู่ด้วยสภาพปกติ ไม่เกิดความเสียหายวุ่นวายแก่ตัวมากเกินไป อันนี้เป็นเรื่องที่เราควรจะได้พิจารณาในรอบปีที่ผ่านมา

ทีนี้ในรอบปีต่อไป ขึ้นปีใหม่เราควรจะทำตัวอย่างไร? ควรจะทำไว้ในใจโดยแยบคายโดยวิธีใด? เป็นเรื่องที่ต้องวางแผนอีกเหมือนกัน วางแผนในปีต่อไปว่าเราควรจะอยู่อย่างไร เราควรจะทำอะไรในหน้าที่ในการงานที่เราปฏิบัติอยู่ในชีวิตประจำวัน ควรจะแก้ไขตัวเราอย่างไร ความคิดความเห็นการเป็นอยู่ในชีวิตประจำวัน มีอะไรที่ควรจะปรับปรุงแก้ไขให้ดีขึ้น เรื่องอย่างนี้ต้องมีเวลาสำหรับที่จะพิจารณาตัวเองว่าเรานี้มีชีวิตเป็นมาอย่างไร มีอะไรบกพร่องบ้าง มีอะไรที่มันขาดไป มีอะไรที่มันเกินไป มีอะไรที่ควรจะได้ปรับปรุงแก้ไข เพื่อให้สิ่งทั้งหลายมันเกิดความพอเหมาะพอดีขึ้นในชีวิตของเรา เป็นเรื่องที่เราควรจะต้องพิจารณากันทั่วหน้า ไม่ว่าคนอยู่ในวัยใดก็ต้องคิดอย่างนั้นทั้งนั้น เพื่อจะได้มีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลง

ชีวิตของเราผ่านมาปีหนึ่ง ก็เท่ากับว่าแก่ขึ้นไปอีก ๓๖๕ วัน เมื่อร่างกายแก่ขึ้น จิตใจก็ต้องสูงขึ้นประณีตขึ้น มีความสงบมากขึ้น มีความรู้เท่าทันต่อเหตุการณ์มากขึ้น จึงต้องหันมาพิจารณาเป็นเรื่องๆ ไป เช่นสมมติว่าตัวเรานี้เป็นคนใจร้อน อะไรมากระทบนิดกระทบหน่อย มันก็ร้อนขึ้นมาทันที ใครพูดใครทำอะไรไม่เป็นที่ถูกใจแม้นิดหน่อย ความเป็นคนใจร้อนก็จะเกิดขึ้น แล้วแสดงอาการออกมาให้ปรากฏ ก็คือความโกรธนั่นเอง

เราก็ต้องคิดว่าความเป็นคนใจร้อนมันไม่ดี คือมันร้อนใจ ร้อนใจมันเผาเราเหมือนกับเผาให้ตัวเราเหี่ยวแห้งชำรุดทรุดโทรมไป อย่านึกว่าความใจร้อนหรือความโกรธนี่ไม่เป็นอันตราย มันอันตรายที่สุดแก่ชีวิตของเรา อันตรายมากกว่าคนอื่นทำร้ายเรา ความใจร้อนของเราเอง มันทำลายเราอยู่วันหนึ่งไม่รู้สักกี่ครั้งกี่หน ทำให้เกิดอารมณ์ร้อนขึ้นมา อารมณ์แรงขึ้นมา แล้วให้เกิดความโกรธ เกิดความเกลียด แล้วก็พูดออกไปก็เป็นคำหยาบ ปึงปังโผงผางบ่อยๆ นี่แหละคือ การทำลายตัวเอง

คนเราที่มีใจร้อนๆ นี่ไม่สบาย จิตใจไม่สงบ การเป็นการอยู่ก็ไม่เรียบร้อย ถ้าอยู่สองคนสามคน คนที่เขาอยู่ด้วยกับเรานั้นเขาไม่มีความสบายใจเลย มีความเป็นทุกข์แล้ว จึงเป็นทุกข์ทั้งผู้ร้อน และผู้ที่อยู่ใกล้เคียง ทำให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลผู้นั้นด้วยประการต่างๆ จึงควรจะพิจารณา ถ้าเห็นว่าเราเป็นคนใจร้อนมักโกรธ มักแสดงอาการออกไปอย่างรวดเร็ว ก็ควรจะได้วางแผนว่าในปีใหม่นี้ จะเป็นคนใจเย็นจะควบคุมตัวเองไว้ไม่ให้เกิดอารมณ์รุนแรงขึ้นมา เพราะถ้าเกิดอารมณ์รุนแรงขึ้นมาในรูปใดก็ตาม เป็นเรื่องน่าละอายน่าขายหน้า

พูดกับตัวเองบ่อยๆ หรือว่าทำเครื่องหมายอะไรไว้ในบ้าน เป็นเรื่องที่รู้เฉพาะตัวเอง มองไปตรงนั้นทีใดก็รู้ว่าเป็นเครื่องเตือนใจให้เราเป็นคนใจสงบ มีใจเยือกเย็น ไม่วู่วาม อันนี้จะช่วยให้เราเกิดความสงบทางจิตใจ แก้โรคใจร้อนได้ เรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญที่เราจะต้องวางแผนไว้สำหรับปีใหม่ว่า เราจะต้องอยู่อย่างคนใจเย็น อยู่อย่างคนมีจิตใจสงบ สิ่งใดที่มันเคยเป็นเคยแสดงมาก่อนในรอบปีก่อนนั้น เราถือว่าเป็นเรื่องไม่ดี เป็นเรื่องของความเผลอความประมาท ขาดความระมัดระวัง ต่อไปนี้เราจะไม่ให้เป็นเช่นนั้นอีกต่อไป คอยควบคุมตัวเองบอกตัวเองทุกๆ วัน ตื่นเช้าขึ้นก็ต้องบอกตัวเองว่า เราต้องอยู่อย่างคนสงบ อยู่อย่างคนใจเยือกเย็น จะไม่มีอาการเร่าร้อนไม่มีอาการรุนแรงเกิดขึ้นในใจ อย่างนี้แล้วก็สบายใจ อะไรๆ มันก็ดีขึ้น

เราจะวางแผนต่อสู้กับอารมณ์ประเภทต่างๆ ที่ทำให้เกิดความร้อนรนกระวนกระวายใจ เราจะอยู่อย่างผู้สงบ มีความเยือกเย็น ไม่เป็นพิษเป็นภัยกับใครๆ เพราะจิตใจเราสงบเย็น

:b8:

.....................................................
ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว เป็นกฎตายตัว


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 06 ธ.ค. 2008, 11:02 
 
ภาพประจำตัวสมาชิก
ออฟไลน์
สมาชิกระดับสูงสุด
สมาชิกระดับสูงสุด
ลงทะเบียนเมื่อ: 01 ส.ค. 2005, 10:46
โพสต์: 12074

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว www


สาธุ สาธุ สาธุค่ะ...คุณสาวิกาน้อย

เจริญในธรรมยิ่งๆขึ้นไปนะคะ

ธรรมะสวัสดีค่ะ

:b1: :b27: :b48:


แสดงโพสต์จาก:  เรียงตาม  
กลับไปยังกระทู้  [ 2 โพสต์ ] 

เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง


 ผู้ใช้งานขณะนี้

กำลังดูบอร์ดนี้: ไม่มีสมาชิก และ บุคคลทั่วไป 17 ท่าน


ท่าน ไม่สามารถ โพสต์กระทู้ในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ ตอบกระทู้ในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ แก้ไขโพสต์ของท่านในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ ลบโพสต์ของท่านในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ แนบไฟล์ในบอร์ดนี้ได้

ค้นหาสำหรับ:
ไปที่:  
Google
ทั่วไป เว็บธรรมจักร