โฮฮับ
ต้องเริ่มด้วยความเข้าใจว่า......ในโลกนี้มีธรรมชาติอยู่สองอย่าง คือ..สมมติสัจจะและปรมัตถ์สัจจะ
โดยสมมติสัจจะเป็นธรรมชาติที่อยู่นอกกายใจเรา
ส่วนปรมัตถสัจจะเป็นธรรมชาติในกายใจเรา
ธรรมทั้งสองนี้มันจะเกิดพร้อมกัน โดยสมมติต้องเป็นเหตุจึงจะมีปรมัตถ์ได้

พระพุทธองค์ใช้บัญญัติมาอธิบายกระบวนการเกิดธรรมทั้งสอง เรียกว่า สมมติบัญญัติและปรมัตถบัญญัติ
เราเป็นผู้ศึกษาจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องแยกแยะว่าอะไรเป็นสมมติและอะไรเป็นปรมัตถ์
และถ้าเราใช้พระสูตรเป็นหลักเรายังต้องรู้อีกด้วยว่าอะไรเป็นโวหาร

Duangrat เขียน:

...ความกำหนัดด้วยอำนาจความพอใจในจักษุ...ฯ นี้เป็นอุปกิเลสแห่งจิต...ฯ
คือความกำหนัดที่เกิดขึ้น เป็นไปตามอำนาจของตัณหา ใช่ไหมคะ?


"กำหนัด" และ"ความพอใจ" เป็นโวหารที่กำลังสื่อให้เห็นสมมติและปรมัตถ์
"กำหนัด"ก็คือ..... ฉันทะ เป็นธรรมชาติในกายใจ (ปรมัตถ์)
"ความพอใจ"...... ตัณหา เป็นธรรมชาติภานนอกกายใจ(สมมติ)

ตัณหาและฉันทะ.......ทั้งสองเกิดพร้อมกันโดยมีตัณหาเป็นเหตุแห่งฉันทะ
เวลาเมื่อตัณหามากระทบกายใจ จะเกิดเป็นฉันทะ
เมื่อเกิดเป็นฉันทะแล้วกายใจจะเกิดการปรุงแต่งต่อที่มโนทวาร(คิดฟุ้งซ่าน)......
คิดอยากได้อยากเห็นสิ่งนั้นอีกหรืออยากให้สิ่งที่เห็นเป็นของเรา โวหารเรียกความโลภ (ไม่ใช่โลภะ)

ความโลภ เป็นโวหาร มันไม่ใช่โลภะนะครับ
ความโลภเป็นอุปกิเลสในกายใจครับ มันแสดงอาการอันเนื่องจากเหตุแห่งตัณหาและฉันทะ

"กามฉันทะสังโยชน์ คือต้นเหตุแห่งปฏิฆะสังโยชน์ ปฏิฆะสังโยชน์ คือความคิด(ความโลภ)
ต้องลำดับกระบวนการให้ดีนะครับ

Duangrat เขียน:
คุณโฮ ช่วยอธิบายความต่างของ อุปกิเลสแห่งจิต กะ กิเลสสังโยชน์ ให้หน่อยค่ะ


กิเลสสังโยชน์ มันเป็นสมมติบัญญัติ ท่านใช้เรียกแทนกฎเกณท์ธรรมชาติที่อยู่นอกกายใจ
อุปกิเลส เป็นปรมัตถบัญญัติ ท่านใช้เรียกสภาวธรรมที่เกิดในกายใจเรา

ตามที่เกริ่นนำไว้ตอนต้น สมมติและปรมัตถืมันเกิดพร้อมกัน แต่มีสมติเป็นเหตุ
พูดให้เข้าใจก็คือ สังโยชน์เป็นเหตุให้เกิดอุปกิเลส

โดยรวมแล้วมันเป็นกิเลสทั้งคู่ ....แต่ต่างกันตรงที่ สังโยชน์เป็นต้นเหตุแห่งกิเลส
อุปกิเลสเป็นผลของกิเลส อย่างหนึ่งเป็นสมมติและอีกอย่างเป็นปรมัตถ์

โฮฮับเขียน
กิเลสสังโยชน์ มันเป็นสมมติบัญญัติ ท่านใช้เรียกแทนกฎเกณท์ธรรมชาติที่อยู่นอกกายใจ

อุปกิเลส เป็นปรมัตถบัญญัติ ท่านใช้เรียกสภาวธรรมที่เกิดในกายใจเรา