วันเวลาปัจจุบัน 29 มี.ค. 2024, 14:28  



เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง


กฎการใช้บอร์ด


รวมกระทู้จากบอร์ดเก่า http://www.dhammajak.net/board/viewforum.php?f=7



กลับไปยังกระทู้  [ 6 โพสต์ ]    Bookmark and Share
เจ้าของ ข้อความ
โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 23 ก.ค. 2014, 16:59 
 
ออฟไลน์
สมาชิก ระดับ 8
สมาชิก ระดับ 8
ลงทะเบียนเมื่อ: 29 มิ.ย. 2014, 09:57
โพสต์: 667

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว


รูปภาพ

สิริจันโทวาท
ยอดคำสอน (ตอนที่ ๑)

สิทธิการริยะน้อม ก้มเกศกรถวาย ยอกระพุมมือ
ขาบพระคุณไตรแก้ว ตนตัวข้าฯ ขอมอบพระไตรรัตน์
ขอให้เป็นดั่งบัลลังก์คำ ที่ทะรงพุทโธเจ้า ตาสองก้ำ
ถวายบูชาต่างประทีป มือสิบนิ้วแทนที่เทียนทอง
ขอถวายบูชา พระยอดคุณไตรแก้ว ทั้งเล่าขอนบน้อม
คุณแห่งครูบา กับทั้งบิดาไท้ มารดาตนแม่
คุณเพิ่นเลี้ยง เพียรให้ใหญ่สูง ข้าฯขอนบนอบนิ้ว
ผู้วิเศษอินทร์พรหม กับทั้งฝูงเทวา ผู้มีฤทธิ์กว้าง
ข้าฯขออธิษฐานน้อม คุณไท้ทั่วแดน
ขอพระคุณจงมาซูค้ำ นำกลอนยู้ส่งแด่ท้อน
ขอพระคุณจงมาซ่อยซี้ ปัญญาข้อยแต่งสาส์นแด่เนอ
ครั้นข้าฯปลงจิตตั้ง แปงสาส์นเขียนขีดเมื่อใด ขอ
ให้สบเสนาะเพี้ยง กลมเกี้ยวกล่อมกัน
เป็นดั่งพิณพาทย์ฆ้อง ซอขลุ่ยแคนระบำ อย่า
ให้ขัดทางกลอน ซ่อยดลทางด้น ข้าฯจักแปงสาส์นแก้ว
คำกลอนไว้สอนสั่ง ตัดมาแต่คัมภีร์พุ้นพี้ รวม
ไว้เล่มเดียวนี้แล้ว บัณฑิตสอนโลก กลอนเก่าโบราณ
ถือเอาเป็นอาจารย์ ซี้ทางความฮู้ จึงได้อุตส่าห์สู้
พยายามเลือกแต่ต่อน เลือกแต่บ่อนแซบแซบ พิมพ์สั้น
ไว้แต่ควรดอกนา เหตุว่าคนคราวพุ้น เขียนลานจ้าง
กันง่าย เงินเล็กน้อย ก็พอสร้างสืบมาเจ้าเอย
บัดนี้ศักราชล้ำ เข้าเขตสามพัน บ้านเมืองมีความสุข
ทั่วแดนดินด้าว ซาวเมืองบ้าน หลาไนบ่ได้แกว่ง
บ่ห่อนมีหูกฝ้าย ทอด้ายต่ำไหม ต้นกัลปพฤกษ์ล้ำ
บังเกิดกลางเมือง ดอกใบเป็นเสื้อผ้า
อาภรณ์เครื่องตุ้มห่ม ไหมและด้าย
เปลือกป่านใยบัวบ่อคัวระนานับ อเนกหลายเหลือล้น
ต้นต่อต้น ต้นต่อกันไป สองฮิมทาง
เฮื่อเฮืองคือโฮงฮ้าน ไผผู้มีประสงค์ซื้อถือเงินไป
ได้ง่ายง่าย ข้าวแลน้ำ บ่ได่ต่าวตำตัก หลัวแลฟืน บ่
ได้ไปดงกว้าง ตัณฑุลาข้าว สาลีบ่มีเปลือก
มีแต่เม็ดอ้วยซ้วย สองข้างแค่ทาง ฟืนตองพร้อม
ตามใจเจ้าสิเลือกเอาท้อน ซั้นแต่ของสุกแล้ว
หวานคาวนับบ่ไคว่ สองขอกข้าง ทางเดินมีทุกแห่ง
สตางค์ใส่พกแล้ว ไปท้อนอยากสิ่งใดเจ้าเอย
การละเล่น โขนละครงิ้วหุ่น เสี่ยงคื่นเค้า
นครกว้างหวั่นไหว มีทั้งโรงหนังพร้อม โรงลิเกละครพูด
ปูนเป็นโรงใหญ่กว้าง สองข้างแคมทาง
ยูท่างหญิงซายสาว บ่าวฮามโฮมเฮ้า ยูท่างพากันเข้า
โรงละครเลือกบ่อนนั่ง มีทั้งเบาะบ๊อกตั้งเป็นกันแถวถี่
ของกินมีบ่ไฮ้ ดอกไม้มีซู่ด้าน ไผซื้อตั้งแต่ขาย
เป็นที่สนุกสบายแท้ แลดูกันเพ่งหาคู่ ไผผู้ใจฉลาดซ้อน
เซิงซู้บอกแก่กัน โรงหนังโรงลิเกนี้ ของผู้ดีเลือกหาคู่
เถิงคราวบุญส่งให้ ซ้ำมีซู้คอบลิเกแท้แล้ว ไผ
ผู้มีประสงค์ด้วย นางเทพกินรี อันบ่มีผู้หวงแหน
นั่งยามคอยเอิ้น ครั้นเห็นซายเดินมาใกล้ เกรียวกราววิ่ง
เข้าใส่ จังจ่องทื้นซายซู้เข้าห้องนอน มันก็สอนรหัสให้
ซายบ่เคยได้ฮู่เยื่อง ความสนุกล้น ในเมืองคนนับบ่ไคว่
ทางไกลเป็นทางใกล้ ทางรถไฟรถยนต์แล่น
แม่นจักเดินทางน้ำ เฮือยนต์จอดทุกเท่า เขาหากดาแต่ง
ไว้ คอยท่าผู้สิไปแท้แล้ว อันที่ในเมืองบ้าน
ทางเดินดูสะอาด มีแต่ไฟตามไต้ ซูแสงใสสว่าง
ตั้งหากดูสล้าง ไฟฟ้าเพิ่นต่อสายเจ้าเอย คือว่ากลางคืน
เป็นกลางวัน ตั้งฮุ่งเฮืองจนแจ้ง อันที่เฮาแถลงต้าน
ไขกลอนนำมากล่าว เป็นแต่เพียงเล็กน้อย
พอฮู้ฮ่อมสวรรค์หั้นแล้ว อันสมบัติในเมืองฟ้า
ตามโบราณเพิ่นกล่าวมานั้น
ในบ้านเมืองเฮาซู่มื้อตั้งมีแท้ซู่ประการเจ้าเอย
คำที่อาจารย์เจ้า โบราณเพิ่นซี้บอกมานั้น
คือว่าสังกาศล้ำ เขาข้ามเขตสามพันเมื่อใด
จักเกิดมีโภยภัย พยาธิเติมมาต้อง
แม่นว่าคลองสมณ์สร้าง ในธรรมพุทธบาทก็ดี
ก็บ่ตั้งเที่ยงมั่น ในแห่งสิกขาบท ศิษย์บ่ฟังครู
สิเสื่อมทราบเพม้างแม่นว่าองค์กษัตริย์ไท้
ทะรงเมืองตุ้มไพร่ก็ดี ก็บ่ตั้งเที่ยงมั่น ในฮีตคลองธรรม
คนบ่ยำเยงย้าน ครูบาพ่อแม่ จักเกิดเป็นเหตุฮ้าย
ขียุคโภยภัย จักเกิดเป็นกังวล ข้าวนาตายแล้ง จักเกิด
เป็นอุบาทว์ฮ้อน ปูปลาน้ำเขินขาด ความสุขหาบ่ได้
ความฮ้อนแล่นจ่นมา จักเป็นเศิกกันบ่มั้ว
โจรมารทุกประเทศ ฝูงไพร่น้อย
ความฮ้อนยิ่งกว่าไฟว่านา อันนี้เป็นคำเฒ่า
อาจารย์ตั้งแต่เก่า เพิ่นหากทายแต่งไว้
ภายหน้าบ่ห่อนเห็นเจ้าเอย อันฝูงคนภายซ้อย
ฟังคำสอนคึดว่าแม่น พากันตกใจย้าน เฮฮนไปทุกแห่ง
ย้านแต่มาพบพ้อ คำเฒ่าเพิ่นกล่าวสอนไว้นั้น อันที่
ความจริงแท้ คำโบราณเว้าบ่แม่น เหตุว่าคราวทุกวันนี้
ฝูงเฮาได้มาฮ่วม
นับแต่องค์พุทโธเจ้าตรัสส่องสรญาณมานั้น
ได้สองพันห้าฮ้อย ปีนี้ข้อยแต่งกลอนนี้แล้ว
อันว่าอายุข้าฯ เจ้าคุณราชกวี
ผู้แถลงภาษิตแต่งธรรมดวงนี้
ตั้งหากเหิงนานล้ำหลายขวบพระวัสสา จักเถิงหกสิบแท้
ยังหย่อนสองปีเท่านั้นแล้ว ยังบ่เคยพบพ้อ
ความฮ้อนดั่งเพิ่นทายมานั้น ตัวเฮาบวชแต่น้อย
บ่ฮู้แห่งคลองคะหัสถ์อันที่ในคลองธรรม บ่อวดตัวก็พอ
ใช้ตั้งแต่เป็นจัวน้อย ถอยมาจนได้เป็นพระหนุ่มปางนั้น
เฮามีจิตอ่อนน้อม บ่ดูหมิ่นครูบา ตั้งหากยำเยงย้าน
ครูบาตามฮีตคลองนา ครั้นเฮาใหญ่สูงขึ้น
เป็นครูบาสอนสั่งคราวนั้น ลูกศิษย์ก็ยิ่งย้าน
ยำแห่งภายเฮา แม่นเถิงองค์กษัตริย์ไท้
ทะรงเมืองตุ้มไพร่คราวนั้น ก็หากตั้งเที่ยงมั่น
ทศราชคลองธรรม แต่อายุเฮามาพ้อ
สองซั่วองค์กษัตริย์ คือพระจุลจอมเกล้า ฯ
องค์เอกมหาวงศ์ทะรงนครหลวง ไพร่เมืองยอย้อง
ครั้นพระเมื่อเมืองฟ้า ลาโลกสู่สวรรค์ไปนั้นราชบุตตาไท้
แทนพระองค์ตุ้มไพร่ ยศใหญ่กว้าง
บุญล้นยิ่งกว่าหลังเจ้าเอย ซื่อว่าพระมงกุฏเกล้า ฯ
ตนยอดซีวิตพระบ่ผิดคลองธรรม สืบพระวงศ์แทนเซื้อ
พระบ่ได้อ่าวเอื้อ แสวงแต่ความสุข แปงแต่คลองราซา
ให้ไพร่เมืองยำย้าน พระก็ตั้งเที่ยงมั่น
ทศราชคลองธรรม ไพร่เมืองมีความสุข
เหตุพระองค์บุญกว้าง อันที่อุบาทว์ฮ้าย
ตามฮ่อมหมอทายมานั้น เฮาบ่เล็งแลเห็นสิถืกตาม
ความเว้า ตั้งหากเดาหลอกไว้ภายซ้อยให้ตื่นใจแท้แล้ว
อันที่ความเจ็บไข้ ตายตายแล้วเกิดเกิดก็ดี หรือว่าแล้ง
และท่วม อึดอิ่มจนมีก็ดี หรือว่าในคลองสมณ์
ศิษย์ลื่นครูคนดื้อก็ดีหรือว่าองค์กษัตริย์ไท้
ทะรงธรรมผิดฮีตก็ดี ลูกบ่ยำเยงย้าน
เกรงกลัวพ่อแม่ก็ดี เฒ่าแก่เด็กล้อเล่น
บ่ยำย้านดังเสี่ยวมันก็ดี ของหมู่นี้ มีประจำในโลกเฮานี้
ก่อนแต่พระพุทธเจ้า ก็โดยด้ามดั่งเดียวนี้แล้ว บัณฑิตผู้
โบราณเว้าบ่แม่นความขี้ฮ้าย เอามาป้ายศาสนา
คือว่าศาสนาส้วย
สองพันปลายจักฮ้อนยิ่งอุบาทว์จักเกิดขึ้น
เมืองบ้านบ่ฮุ่งเฮืองว่านา อันที่ความจริงแท้
คำสอนพุทธบาท ศาสนาพระพุทธเจ้า ก็เลิงล้วน
อยู่อย่างเดิม บ่เห็นมีความส้วย
ปลายแหลมดั่งเพิ่นกล่าวมานั้น ไผผู้บวชอยู่ได้
ตั้งเที่ยงในสิกขาเมื่อใด ลูกศิษย์
ยังเกรงกลัวดั่งองค์พุทโธเจ้า ไผผู้จำศีลสร้าง
ภาวนาบ่ประมาทก็ดี บุญหากซูซ่อยค้ำ คนย้อง
ทั่วแผ่นดินแท้แล้ว ไผผู้ศีลสร้าง กินทานตักบาตรก็ดี
เพลจังหันบ่ขาดเว้น ประสงค์ตั้งต่อบุญดั่งนั้น
คนก็โมทนาย้อง เทวาก็ซมซื่น บ่ห่อนตกต่ำค้อย
เป็นข้อยคอบให้ทานเจ้าเอย เถิ่งแม่นพากันสร้าง
กระทำบุญเป็นการใหญ่ คือ ว่าสร้างพระธาตุ
ฝูงหมู่เจดีย์ สร้างวิหาร โบสถ์ฮามอารามกว้าง
สร้างที่สังฆเจ้า ประซุมพร้อมสวดมนต์
สร้างที่คนประซุมพร้อม ศาลาพระเจ้าใหญ่
สร้างสระสร้างบ่อน้ำ ศาลาพร้อมที่สำราญ
สร้างถนนหนทางพร้อม ขัวสะพานไว้ให้ไต่
หรือว่าปลูกต้นไม้ น้อยใหญ่ไว้ฮิมทางก็ดี หวัง
ให้คนไปมา ได้เพิ่งเงากันฮ้อน ไผผู้ทำบุญสร้าง
ตามทางที่เฮากล่าวมานี้ บุญยิ่งยู้ ซูค้ำให้ฮั่งมีเจ้าเอย
ศาสนาบ่ห่อนส้วย ไผทำบุญได้คือเก่านั้นแล้ว ศาสนาบ่
ได้เศร้า คุณพระเจ้าบ่ได้ม้าง ดีเรื่อยอยู่อย่างเดิมแท้
แล้ว คุณพระธรรมเจ้า คุณพระสงฆ์ยังตั้งเที่ยง บ่
ได้คว่ำเบี่ยงเลี้ยว โดยด้างดั้งปากคนดอกนา
เถิงแม่นไปเบื้องหน้า ฝูงเฮาตายเกลี้ยงอ่อยห่อยก็ดีท้อน
ศาสนาบ่ห่อนส้วย คนศรัทธาบ่ห่อนต่ำ
คนทำบุญบ่ห่อนไฮ้ หากซูค้ำให้ฮุ่งเฮืองเจ้าเอย
เหตุเพื่อบุญคุณแก้ว สามประการซู่ซ่อย
บ่ห่อนทุกข์ขมวดไฮ้ซ้ำซูขึ้นให้ฮุ่งเฮืองแท้แล้ว
เหตุว่าคุณพระแก้ว อันประเสริฐทั้งสาม หาก
เป็นของมงคล ซ่อยดลให้ฟูเฟื่อง ไผ
ผู้เกิดพบแก้วอันประเสริฐทั้งสาม ก็หาก
เป็นแต่กุศลสร้าง ทำมาแต่ซาติก่อนอย่าได้ประมาทแท้
คุณแก้วยกใส่หัวเจ้าเอย ให้มีกายอ่อนน้อม
ก้มกราบวันทา ให้มีวาจามั่น สัจจังจริงเที่ยง
ให้มีใจอ่อนน้อม เป็นข้าซั่วซีวังหั้นท้อน ให้ฮีบพากันสร้าง
ศีลทานอย่าได้ขาด ตักบาตรแล้วหยาดน้ำ
หมายฝากธรณีหากจักมีบุญค้ำ นำทางให้ถืกซ่อง
คึดสิ่งใดหากจักได้ ซูเจ้าให้มั่งมีแท้แล้ว
อันที่ของทิพย์ล้น เดียระดาษในเมืองคนเฮานั้น หากจัก
เป็นมงคล สิเวิ่นเวียนมาใกล้ อย่าได้สงสัยแท้
การบุญการบาป ไผผู้ทำบาปฮ้าย หาฮ้อนเข้าใส่โต
คือว่าโลโภพ้น ความผิดบ่ฮู้เมื่อมันนั้น
หากจักทนทุกข์ไหม้ แสนเวทนาหนัก เถิงเป็นคน
ยังบ่ตาย โทษสิเวียนมาต้องคนมีบุญเพิ่นโฮมเฮ้า
เอาบุญทานสนุกใหญ่ คนบาปไปบ่ได้
โฮมฮ้อนถืกแต่เวรแท้แล้ว เหมิดบทบั้น คุณพระไตร
ไว้ซั้นหนึ่ง คราวหน้าพุ้นยังซิกว้างกว่าหลัง เจ้าเอย.


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 23 ก.ค. 2014, 17:09 
 
ออฟไลน์
สมาชิก ระดับ 8
สมาชิก ระดับ 8
ลงทะเบียนเมื่อ: 29 มิ.ย. 2014, 09:57
โพสต์: 667

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว


บัดนี้ เฮาจักแปงสาส์นซี้ ไขกระบวนบนบอก แนะซ่อง
ให้พอ ฮู้ฮ่อมทาง อันที่พากันสร้าง
เฮือนซานตุ้มลูกอ่อน บ่ห่อนคึดให้ยุ่ง รุงรังเคียวขุ่น
กันนา ให้พากันมีสติตั้ง ประสงค์เสี่ยงกองบุญ
คือว่าศีลทานสร้าง บารมีแต่ปางก่อน ขอให้มาซ่อยค้ำ
จูงซี้เข้าใส่ทาง อย่าได้ทุกข์ยากไฮ้ สัพพะสิ่งเงินคำ
แม่นประสงค์อันใด ให้คล่องใจอันนั้น อนึ่ง
ให้เจ้าคึดฮ่ำฮู้ คนิงฮอดคุณพระ คือพุทธัง ธัมมัง
สังฆัง อย่าขาดวันเย็นเซ้า เหตุพระมีคุณล้น จูงคน
ให้พ้นโศก คนเกิดโรคทุกข์ยากไฮ้ เพิ่นเพียรซี้โผด
ให้เย็น อนึ่งบุพพะญาติ วงศ์วานพ่อแม่เฮานี้
เพิ่นหากตั้งเที่ยงมั่น คุณแก้วสืบมา ก็บ่ทุกข์ยากฮ้าย
พาฮุ่งมีศรี หลายพันปี สืบวงศ์วานเซื้อ คุณพระ
เป็นที่ตั้ง ซี้บอกทางสุข พวกเฮาเป็นหลานเหลน
สืบพระวงศ์อย่าดื้อ ให้ค่อยพากันสร้าง
ศีลทานสืบพ่อแม่ คุณนั้นหากจักค้ำ ซูเจ้า
ให้ฮุ่งเฮืองบ่อย่าแล้ว อนึ่งราซาไท้
ตนประเสริฐเจ้าซีวิต บ่แม่นของดูแคลนให้ฮ่ำเพิงคุณเจ้า
เหตุว่าเพิ่นก่อสร้าง ศีลทานบ่ได้ขาด นับซาติบ่อ่านได้
บุญล้นยิ่งกว่าคนแท้แล้ว เหตุว่าบุญเพิ่นมีเหลือล้น
เกินคนในประเทศ เทวบุตรเทวดาจึงน้อม เซิญท้าว
ให้ล่วงลงมาเกิดขึ้น ในซาตเป็นมนุษย์ ยิ่ง
ได้บริสุทธิ์พร้อม วงศ์วานเซื้อซาติ ความฉลาดล้ำ
ปัญญากว้างนั่งแต่การแท้แล้ว ทั้งเล่างามสะอาดพร้อม
สมส่วนเป็นกษัตริย์ พระสุรเสียงคม
ดั่งพระขรรค์ควงฟ้า ครั้นพระตรัสประสงค์ซี้
ให้ไผตายก็ตายเที่ยงจริงแล้ว ครั้นพระทรงซุบเลี้ยง
ไผขึ้นก็ฮุ่งเฮืองแท้นา เหตุพระมีบุญล้น
ทศราชคลองธรรม คนจึงยำเยงย้าน เกรงฤทธิ์กลัวเดช
เหตุเพื่อบุญเพิ่นกว้าง ควรตุ้มไพร่เมืองเจ้าเอย เพิ่น
นั้นเป็นดั่งไม้ ต้นประเสริฐโพธิ์ศรี มีใบดก
ง่ายาวเงากว้าง อันที่ฝูงไพร่น้อย ภายเฮาได้เกิดฮ่วมมา
นั้น ก็เพราะบุญสร้างไว้ นำท้าวตั้งแต่หลัง จึง
ได้มาเกิดพร้อม ซ้นฮ่มโพธิ์ศรี อาศัยพระบารมี จึง
อยู่เย็นดอมท้าว ยูท่างพากันค้า ขายของตั้งตลาด
ยูท่างพากันสร้าง มาสวนแทบทุกแห่ง ยูท่างพากันเข้า
กระทำการเป็นข้าบาท พระได้ทรงซุบเลี้ยง
คนย้านกระเดื่องแดน ควรจักเห็นคุณท้าว
ตามกระบวนที่ตนเพิ่งมานั้น ครั้นบ่มีพระแผ่นหล้า
เป็นเจ้าผู้นั่งปองดั่งนั้น คนจักอนละหนฮ้อน
เศิกโจรมารเกิดทุกแห่ง เหตุว่ามีแต่ไพร่น้อย
นายสิตุ้มก็บ่มีแลนา อันที่เสียเงินให้
หัวคนปีหกบาทก็ดี* หรือนาสวนเพิ่นบ่เว้น เก็บเสี้ยง
ทั่วแผ่นดินก็ดี อันนี้ก็หากเป็นจาฮีต
ของเก่าคลองกษัตริย์ แต่ปถมราซา ก็ดั่งเดียวกันนี้
เฮาจักแนะรหัสให้ นิทานแต่ปางก่อนมานั้น
ครั้งปถมกัปตั้ง แต่หัวทีคราวแรกปางนั้น
ในมนุสสะโลกเว้น บ่มีเจ้านั่งปอง มีแต่คนเพียงด้าม
เสมอกันทั่วประเทศ บาดสิเกิดเหตุฮ้อน
คนคร้านเวียกบ่หา ครั้นไผทำการสร้าง
นาสวนปลูกหว่านไว้นั้น พอมีผลเกิดหน่วยขึ้น
อ้ายคนคร้านแต่ลักเอาแท้แล้ว ครั้นหากจับกุมได้
ก็ตีแทงเอาตามเคียด อ้ายซาติโจรคนหัวดื้อ
ใจกระด้างยิ่งกว่าหลัง เลยเล่าคุมกันเข้า หลายคน
เป็นพรรคพวก เข้าโคบบ้าน ซิงปล้นทุกแห่งหน
คนก็ทุกข์ยากฮ้อน บ่มีฮอมทางสุข กลางคืน
เป็นกลางวัน เที่ยวนั่งยามกลางบ้าน เมื่อ
นั้นคนฝูงฉลาดฮู้ ฮีตฮ่อมทางบัณฑิต จึงประซุมปรึกษา
เยื่องสิเย็นเมืองบ้าน จึงได้พร้อมกันตั้ง ผู้ฉลาด
เป็นราซา มอบการให้ฮักษา มอบซีวังทั้งค่าย จึ่ง
ได้ผากฎเรื่อง ในพระนามว่าเข้าซีวิต ตั้งแต่พุ้น ปาง
นั้นสืบมาแท้แล้ว ครั้นได้เป็นพระยาแล้ว นาสวนบ่
ให้เตื้องต่อ มีแต่ให้ก่อสร้าง ทางตุ้มไพร่เมือง บ่
ให้เคืองคำฮ้อน เฮือนซานปลูกให้อยู่ ธัญญาข้าว
ในนาปันสิบส่วน ส่วนหนึ่งยอมยกให้ ถวายเจ้าขึ้น
ใส่ฉางทั้งเมืองพร้อม ฉันเดียวตามน้อยมาก บ่
ให้พระแผ่นหล้า เคืองฮ้อนด้วยเยื่องใด
ให้พระกลอยพระทัยตั้ง กรุณาพวกไพร่ ดับทุกข์ฮ้อน
เมืองบ้านอยู่เกษมเจ้าเอย ค่านาค่าสวนขึ้น
สิบเกวียนยกเกวียนหนึ่ง เป็นแบบเบื้อง
โบราณพุ้นเพิ่งแต่งมาแท้แล้ว
อันที่ราซาเจ้าปกครองแต่ปางก่อนคราวพุ้น บ่ห่อน
ได้ทุกข์ฮ้อน โดยด้ามดั่งซู่วันนี้นา เหตุว่าคนคราวพุ้น
ภาษาเดียวโลกตั้งใหม่ เก็บค่านาขึ้นไว้
ก็พอกุ้มเพิ่นแต่งการแท้แล้ว อันว่าทุกวันนื้ แตกกิ่ง
เป็นสาขา แตกออกเป็นภาษา นับบ่ถ่องเถิงได้
ภาษาไผไผก็ตั้ง ราซาไว้ตุ้มไพร่ ครั้นกิเลศเจ้าแก่กล้า
ก็กุมยาดซิงแดน ยอพลแสน เข้าโคบซิงเมืองบ้าน เหตุ
นั้นราซาเจ้า ครองนครทุกประเทศ จึงได้ฝึกหัดซ้อม
ทหารไว้เป็นเขื่อน เตรียมเครื่องรบไว้ให้พร้อม
ให้เศิกย้านบ่ล่วงแดนแท้แล้ว เหตุที่เตรียมพลล้าน
ตามเขตกำแพงเมือง ก็จึงเปลืองเงินหลวงคอบเลี้ยง
กันเย็นเซ้า อนึ่งเมืองหลวงกว้าง คนโฮมฮ้อยประเทศ
เข้าเขตมาเพิ่งเงื้อม พระเมืองเจ้าแห่งเฮา
เหตุที่เมืองหลวงกว้าง กรุงไทยสนุกยิ่ง ไผผู้มาฮอดแล้ว
ก็ปานขึ้นสู่สวรรค์แท้แล้ว คนจึงมีหนาแน่น
ในเมืองไทยนับด้วยโกฏิ หาประโยชน์จ่ายซื้อ
สัพพะสิ่งตามประสงค์ คนผู้หลงโลภา
คึดฉ้อโกงซาวบ้าน เหตุที่คนต่างด้าว
หลายซาติต่างภาษา มาอาศัยเมืองเดียว อยู่ปนกันยุ่ง
อันที่คนโฮมเฮ้า ปนกันมีต่างต่าง ลางคนดีลางคนฮ้าย
หมายปองเอาแต่ของท่าน ลางคนซอบกินเหล้า
กินกัญซาสูบยาฝิ่น ลางคนซอบเล่นเบี้ยโปถั่วแทงหวย
หมายแต่รวยทางเดียวบ่คึดดูทางไฮ้ บางคราวโซคบ่ให้
หวยโปกินเกลี้ยงอ่อยห่อย เมียอยู่บ้าน
คอยท่าสิแต่งงาย มันหากดับวายแท้
แบมือมาเปล่าเปล่า หาเงินจักซื้อข้าว หุงต้มก็บ่มี
อ้ายอัปรีย์คนหนักบ้าน หนักโรงศาลแทบทุกแห่ง
การทำมาหากินมันบ่เว้า หาเล่นตั้งแต่โป ครั้นว่าโซลง
แล้ว เป็นขโมยอ้ายขมายใหญ่ ตัวฝิ่นกินบ่ได้
ถุนขี้ยาอ้ายหน้ากา มันบ่เป็นภาษา เที่ยวขโมยซาวบ้าน
อ้ายหน้าด้าน ฉ้อลักตีซิง มันหากเป็นขโมย
ปล้นสะดมภ์หาได้ ฝูงไพร่น้อย เมืองบ้านฮ้อนซู่แดนแท้
แล้ว แต่นั้นราซาเจ้า แลเห็นพวกไพร่ทุกข์ยากไหม้
โฮมฮ้อนเหตุหมู่มาร พระจึงปูนแต่งตั้ง
กองตำรวจพลตระเวน เกณฑ์กันให้นั่งยาม
เที่ยวสอดแนมตามบ้าน อันว่าพวกพลตระเวนนั้น
ก็คนหลายนับด้วยหมื่น เหตุอาณาจักรเพิ่นใหญ่กว้าง
คนน้อยก็บ่พอ จึงได้เกิดเบี้ยเลี้ยง นุ่งห่มการกิน
ในกองตระเวน อเนกหลายเหลือล้น เงินหลวงจึงได้ขึ้น
เก็บเงินนำพวกไพร่ ครั้นพวกไพร่บ่ซ่อยเจ้า เมืองสิมั่น
ด้วยฮ่อมใด อันเสียเงินปีเท่านั้น อย่าเสียดาย เป็นบุญ
ใหญ่ เหตุเฮาได้ซ่อยเจ้า ให้ตั้งเขตกองฮักษา
ฝูงหมู่เศิกโจรมาร บ่โคบซิงเมืองบ้าน ศาสนาบ่สูญเศร้า
คลองพญาบ่ตกต่ำ ไพร่เมืองบ่เดือดฮ้อน เหตุเงิน
นั้นซ่อยแผ่นดินแท้แล้ว อันซีวิตเฮาเจ้าข้อย
ทั้งครัวเฮือนเหมิดทุกสิ่ง หากเป็นของพระมิ่งต้น
ทรงเอื้อทั่วแผ่นดินแท้แล้ว คือว้าไผผู้มาตีฆ่า
และลวงโลภซิงของผู้ใดนั้น พระบ่ไลลืมเสีย
ให้สอบเอาจนได้ ครั้นว่าจับมาได้ วางสินไหม
ให้ตามโทษ พระทรงโผดไพร่ผ้า ไกล
ใกล้พร่ำเสมอเจ้าเอย อันที่คำว่าเจ้าซีวิตนั้น
ตั้งหากแม่นบ่มีผิด คือว่าจิตใจเฮา คุณแห่งพระราซา
เอาเป็นของฮักษา สิเหลื่อมงำฟูเฟื่อง ไผผู้อาสาสู้
สงครามซิงยาดก็ดี ให้เอาคุณพระบาทไท้ ยอขึ้นใส่หัว
หากจักเป็นเครื่องราง หลักกันสีนาถ หากจัก
เป็นคลาดแคล้ว หอกดาบปืนยำ หากจักนำตนให้ มีซัย
ได้โซคใหญ่จริงแล้ว ไผผู้ทำการค้า
ขายกินตั้งตลาดก็ดี ให้มีใจฉลาดสู้ คุณเจ้า
ผู้นั่งปองแท้เนอ คุณเจ้ามาซ่อยค้ำ หากำไร
ได้ง่ายง่ายจริงแล้ว แต่ให่คึดหลีกเว้น ทางฮ่อมพาผิด
อย่าได้หลงโลภา เบียดเบียนคนใบ้ เห็นเขามี
ความฮู้น้อย อย่ากลอยใจลวงหลอกเขาเนอ
ของเถือกเจ้าอย่าเลี้ยว ยอย้องว่าค่าแพง ตาซูตาซั่งนั้น
ของพยานบอกความซื่อ เจ้าอย่ากดอย่าแก้ หวัง
ได้ตั้งแต่หลาย บาปอยู่ใกล้ เวรสิเกี้ยวทับตัว กลัวจัก
เป็นเข็ญข้อน ทุนสูญกำไรเสื่อม เหตุ
ความจริงเจ้าบ่ตั้งผิดเจ้าพระยอดเมืองแท้แล้ว ไผ
ผู้ทำการสร้าง นาสวนปลูกหว่านก็ดีเนอ
คุณพระเจ้าแผ่นหล้า คนิงไว้ยอใส่หัว ตั้งใจอธิษฐานมั่น
ขอพระคุณมามุงเหลื่อม ด้วยเดชพระปิ่นเกล้า
การสร้างให้ฮุ่งเฮือง เงินอากรจักได้ขึ้น
เงินภาษีจักบ่ขาด ด้วยอำนาจพระแผ่นหล้า
บุญกว้างซ่อมเฮียมแด่ท้อน ไผหากสัตย์ซื่อตั้ง
หวังเพิ่งบารมีดั่งนั้น หากจักเห็นบุญคุณ
พระยอดเมืองซูค้ำ คึดสิ่งใดหากจักได้ ทำการ
ใดจักสะดวก ความทุกข์หาบ่ได้ สุขสิค้ำซ่อยซูเจ้า
แล้ว อันเจ้าทำบุญสร้าง ศีลทานตักบาตรมานั้น
ให้เจ้าหมายหยาดน้ำ อุทิศพระกุศลถวายกองบุญ
พระยอดเมืองเป็นเจ้า ขอให้พระเสถียรนั้น
ครองนครตุ้มไพร่ยศใหญ่กว้าง
เศิกย้านกระเดื่องแดนแด่ท้อน ไผผู้ใจเที่ยงมั่น ตรงต่อ
ในหลวง เอาพระคุณเป็นพระโพธิ์ศรี มอบซีวังถวายไท้
หากจักสมประสงค์ได้สุขสำราญเท่าซั่วซีวังแล้ว
ให้เหล่าฝูงไพร่น้อย คนิงท้อนดังกล่าวมาเจ้าเอย
เหมิดบทนั้น คุณราซาไว้ซั้นก่อน คราวหน้าพุ้น
ยังสิกว้างกว่าหลัง แท้แล้ว.


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 23 ก.ค. 2014, 17:17 
 
ออฟไลน์
สมาชิก ระดับ 8
สมาชิก ระดับ 8
ลงทะเบียนเมื่อ: 29 มิ.ย. 2014, 09:57
โพสต์: 667

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว


บัดนี้ ข้าจักซี้บอกให้ พอฮู้แห่งครูบา ทั้งพระอาจารย์
คู่เคียงความเว้า คำว่าครูบานั้น ก็หมายคนผู้สอนสั่ง
คือ ผู้ฮู้ฉลาดมาก ทางโลกและทางธรรม
เพิ่นบ่ซำมำคร้าน มีเพียรสั่งสอนโลก
เพิ่นหวังประโยชน์กว้าง เฮียนฮู้ศาสตรศิลป์
พลอยเล่ายินดีด้วย ทางแผ่ความสุข ไผมาเฮียนทางใด
ก็บอกไปทางนั้น เห็นว่าคนในโลก เกิดแก่เสมอกัน
หวังความสุข ดั่งเดียวโดยด้าม คนผู้ทำประโยชน์ให้
ฝูงคนในโลก บ่ขี้คร้านหาได้แต่ฝ่ายโต
ตั้งหากอุตตโมแท้ หญิงซายบ่ได้ว่า ไผผู้เป็นดั่งนั้น ควร
แล้วเอิ้นว่าครูเจ้าเอย คำที่ว่าอาจารย์นั้น
ก็ฉันเดียวต่างแต่ซื่อเท่านั้นแล้ว เพิ่นแยกประเภทไว้
ตามเรื่องที่สอน ไผหากสอนทางใด ก็อาจารย์ทางนั้น
ผู้ให้บรรพชานั้น เฮียกซื่ออุปัชฌาจารย์ นิสสัยยาจารย์
กรรมวาจาจารย์ ปริยัติยาจารย์ ก็เอิ้นไปตามเรื่อง
ไผหากบอกความฮู้ในฮ่อมทางใด ให้ถือเป็นอาจารย์
แห่งตนทางนั้น ความฮู้ที่เฮียนนั้น ได้มาแต่ครูใด
ก็หากสวมในตัว บ่ห่างเหินเฮาได้ เฮาจักมีความฮู้
ก็ครูสอนเหมิดทุกเยื่อง นับแต่พ่อแม่เลี้ยงแต่น้อย สอน
ให้ปากจาพุ้นแล้ว พ่อแม่ผู้สอนให้ กิริยาทั้งคำพูดมานั้น
จึงซื่อว่าบุพพาจารย์แท้ ทางธรรมพระเจ้ากล่าว ไผ
ผู้เฮียนฮ่ำฮู้ วิซาซอดทางใด ก็ให้มีใจจอด เพิ่งวิซาตนฮู้
อุตส่าห์สู้ เพียรไปให้ถืกซ่อง คุณอาจารย์ยก
ใส่เกล้า คนิงไว้อย่าลืม อย่าให้ผิดใจครู
จึงฮุ่งเฮืองเมือหน้า อันว่ากตัญญูนี้
ในธรรมพระเจ้ากล่าว ไผหากตั้งเที่ยงมั่น
บ่ลบหลู่คุณครูดั่งนั้น แม่นจักทำการใด ก็ฮุ่งเฮืองการ
นั้น เถิงจักตกทุกข์ยาก คับแค้นขัดสนประการใด หรือ
เข้าเศิกสงคราม ซ่อยแผ่นดินการเจ้า หากบ่ไลละถิ้ม
คุณครูยกใส่เกศ ก็จักมีเดชกล้า แคล้วคลาดความตาย
หากจักสมใจหมาย เหตุพระคุณซูค้ำ ครูบาอาจารย์นี้
ก็ของแพงควรหุ้มห่อ ให้เจ้าคึดต่อตั้ง สงวน
ไว้หมั่นคนิงหั้นท้อน ให้หมั่นอธิษฐานตั้ง
ขอพระคุณเพิ่นมาซ่อย เถิงแม่นทำบุญสร้าง
ศีลทานตักบาตรก็ดี ก็ให้เจ้าหยาดน้ำ ถวายให้แก่ครู
ขอให้บุญไปค้ำ ครูบาสนุกยิ่ง ไผผู้เฮ็ดสิ่งนี้ ตั้ง
เป็นแก้วแก่นคนแท้แล้ว ซื่อว่ากตัญญูตั้ง กตเวทีโต้ตอบ
ความซอบเจ้าสร้างไว้ ความไฮ้สิห่างเหินเจ้าเอย
มีแต่ลือซาขึ้น เงินคำสิไหลหลั่งมาแล้ว ยศลาภพร้อม
ทั้งหมู่สรรเสริญ ทั้งความสุข สิเวินเวียนมาพร้อม
ให้เจ้ามีจิตน้อม ทำตามพระเจ้ากล่าวมานี้
ทางดีเพิ่นเทศน์ไว้ เฮาซี้ให้ส่งเห็นดอกนา ไผผู้
เป็นคนสร้าง ทางสุขในโลก เป็นผู้หวังประโยชน์กว้าง
ฟังแล้วให้จื่อเอาหั้นท้อน เหมิดบทบั้น ครูบาไว้ซั้นหนึ่ง
คราวหน้าพุ้น ยังสิกว้างกว่าหลัง เจ้าเอย.


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 23 ก.ค. 2014, 17:23 
 
ออฟไลน์
สมาชิก ระดับ 8
สมาชิก ระดับ 8
ลงทะเบียนเมื่อ: 29 มิ.ย. 2014, 09:57
โพสต์: 667

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว


บัดนี้ จักกล่าวต้าน คุณพ่อบิดาทั้งมารดา
แม่คีงตนเลี้ยง ให้ค่อยยำเยงแท้ สองพระองค์พ่อแม่
คุณเพิ่นมีมากล้น เหลือล้ำแผ่นดินแท้ดาย อย่า
ได้เฮ็ดปากฮ้าย เสียงเสียดคำแข็ง ให้ค่อยแปงคำงาม
อย่าได้มีคำฮ้าย ให้ค่อยเพียรถนอมแท้ ของกินอันแซบ
คึดเมื่อเพิ่นหากเลี้ยง ยามน้อยอิดู เพิ่นก็ฮักอิ่นอ้อย
ลูกเกิดกับอก เถิงเมื่อยามถือภา
ก็เหนื่อยแคนเคืองฮ้อน อุตส่าห์เว้น ของกินอันฮ้อนแสบ
ยืนเดินลุกนั่งตั้ง สติมั่นหมั่นระวังแท้แล้ว กลัวสะเทือน
ในท้อง บุตตาสิลำบาก ทนแต่ความยากแค้น
หนักเหนื่อยหลายเดือนจริงแล้ว
อันว่าวันประสูติเจ้าเหลือล้นทอดซีวังแท้แล้ว ความเจ็บ
ความแสบพ้น บ่มีสังสิมาเปรียบความทุกข์
ความยากฮ้อน เกินนั้นแม่นบ่มีเจ้าเอย
เอาแต่ธรรมดาสู้ อดทนไปตามซาติ ทั้งแผ่นดินเพิ่นหาก
เป็นอย่างนั้น ตัวสิเว้นก็อยากก็มีแท้แล้ว ครั้นบ่มีลูกเต้า
สืบหน่อแทนเฮือนดั่งนั้น กลัวจักเป็นคนพลอย
เมื่อยามตนเฒ่า ความที่อยากได้เจ้า บุตตาลูกอ่อน บ่
ได้เห็นแก่ความทุกข์ฮ้อน ซีวังตั้งเสี่ยงแต่บุญแท้แล้ว
ยามเมื่อประสูติลูก พ้นจากอุทรเมื่อใด ก็หากมีความสุข
ดั่งได้ซมวิมานฟ้า ทั้งเล่าได้เห็นหน้า บุตตาลูกอ่อน
ยังเล่ามีทุกข์ฮ้อน การเข้าอยู่กรรม ตั้งคะลำของเสี้ยง
กินเกลือกับข้าวจี่ เหลือแฮงตี้ ทั้งเล่ากินน้ำฮ้อน
นอนค้างแคร่ซะแนน คือ ว่านอนผิงไฟ
ย่างตัวเหลือฮ้อน อุตส่าห์สู้ ทนเวทนาหนัก
หลายวันคืน ย่างไฟยามฮ้อน ครั้นบ่เฮ็ดอย่างนั้น
กลัวเกิดโรคา กลัวแต่บุตตาน้อย อดนมเต้าบ่ตึ่ง
ธรรมดาเพิ่นหากเป็นอย่างนั้น แสนฮ้อนก็ค่อยเพียรแท้
แล้ว อันว่าความทุกข์ฮ้อน ในแม่มารดา
เหลือจักพรรณนาสู่ฟังนาเจ้า ส่วนว่าบิดานั้น
ก็เฮฮนอกสั่น เห็นเมียเจ็บฮ้องไห้ ใจสะเพ้อง่วมเหงา
กลัวแต่กรรมเวรต้อง เมียแพงสิตายจาก ความลำบากบ่
ได้เตื้องโตนใต้แล่นเหนือ บ่ให้เหลือสังแท้
หามาพร้อมทุกสิ่ง หมอยาและหมอเฒ่า หมอตำแย
ให้มาซ่อย การตักน้ำ ตำข้าว และผ่าฟืน กับ
ทั้งการหุ่งต้ม แลงงายเหมิดทุกสิ่ง พ่อหากเป็นผู้ซ้วน ซู
ไว้ซู่ประการแท้แล้ว แม่นั้นเป็นผู้เลี้ยง บุตตาลูกอ่อน
นอนผ้าอ้อม ไกวอุ้มยกใส่นม ตั้งหากเป็นอารมณ์แท้
ของแพงกอดทักถั่น ครั้นว่าลูกหมั่นไห้ มารดาอุ้มขึ้น
ใส่นม มันหากเหลือทนแท้ ขี้เยี่ยวบนตัก มารดา
เป็นคนซัก เซ็ดถูบ่มีฮ้าย บิดาไท้ หาเลี้ยงพอกพูน
ตั้งอุดหนุนเมียแก้ว บ่ขืนใจสักสิ่ง หวังให้เลี้ยงลูกน้อย
เพียรขึ้นให้ใหญ่สูงเจ้าเอย เหตุนั้นคุณสองเฒ่า
ควรคนิงอย่าได้ขาดให้เจ้าสวาสดิ์ฮู้
ยามน้อยเพิ่นแพงพุ้นเนอ พ่อแม่เลี้ยงแต่น้อย
จนเจ้าแล่นหันนั้นนา ยามเมื่อเจ้ายังน้อย
สำออยเอิ้นหาแม่ หนาวมาให้แม่ตุ้ม คลุมผ้า
แล้วกอดนอน ยามเมื่อตนโตฮ้อน ก็วิงวอนให้แม่ซ่อย
ยามเมื่ออยากกินข้าว หวานเปรี้ยวให้แม่หา
แม่บ่ขืนขัดเจ้า ตามใจถนอมลูก ครั้นเจ้ากินอิ่มแล้ว
ซ้ำลงเล่นแล่นหนี เจ้าหากเมาความเล่น
แลงงายบ่อเตื้องต่อ พ่อแม่ฮ้อน ตามเอิ้นย้านเพิ่นหงาน
ทั้งย้านไปเล่นน้ำ เข็ญฮ้ายเงือกสิกินทั้งสงสารจักหิวข้าว
อุตส่าห์ตามจนใจขุ่น ครั้นเมื่อไปพบพ้อ
เสียงฮ้ายว่าสิตี ตาแม่เหลียวหาแซ่ จับเฮียวใดตั้งแต่
ใหญ่ ครั้นหาได้แซ่น้อยน้อย ก็ตีก้นส่งขึ้นเฮือน
ความที่ฮักลูกนี้ เหนี่ยวหน่วงแสนกะดัด
ปานเซือกเหล็กคือสายโซ่ พันคอไว้สองภาค จาก
กันแต่ละน้อย ใจละห้อยให้จ่มหา ครั้นเมื่อลูกป่วยไข้
คีงฮ้อนและปวดหัวตนตัวฮ้อน
เสียงครางเอิ้นพ่อแม่สองแจ่มเจ้า ใจเศร้าหน้าบ่บาน
ปานดั่งตัวเป็นไข้ ใจสะบั้นหอดหิว ย้านแต่บุตตาน้อย
สายใจสิตายจาก พรากทางใดก็บ่ได้ คลำเนื้ออยู่บ่เซา
ดูหมอหาทางแก้ หมอยาให้มาซ่วย ค่ายาและขวัญข้าว
แพงปานในบ่ได้ว่า ขอแต่ลูกอ่อนน้อย หายไข้
แล้วแม่นใจแท้แล้ว ครั้นลูกหายเจ็บไข้
โรคาที่บังเบียดมานั้น พ่อแม่หายทุกข์ฮ้อน
ปานขึ้นสู่สวรรค์เจ้าเอย อันบุญคุณพ่อแม่เลี้ยงแต่น้อย
เพียรเจ้าให้ใหญ่สูงนั้นนา ครั้นเจ้าใหญ่สูงเมื่อภายหน้า
มีเฮือนซานสืบพ่อแม่ คุณเพิ่นเลี้ยงมาแต่น้อย คนิง
ไว้อย่าให้ลืม ให้เจ้าทำคตนให้ ถมคุณพ่อแม่ ทางผิด
ให้เจ้าเว้น หาฮู้เข้าใส่ตัว การค้าขายหาดอกเบี้ย
อย่าปิดบังโดยทางชอบ หรือจักทำการสร้าง
นาสวนเฮ็ดบ่อนไฮ่ก็ดี อย่าได้เห็นแก่หนาวและฮ้อน
ฮีบเพียรฟ้าวแล้วก่อนเขา การทำมาหากินเจ้าอย่าคร้าน
จักอายหน้าเพิ่นสิหยันเจ้าแล้ว ครั้นเฮามีของล้น
เหลือเฮือนไว้ใต้ล่าง บ่มีความทุกข์ฮ้อน
ผิวหน้ายิ่งผ่องใส ยูท่างทำบุญสร้าง
ศีลทานเลี้ยงพ่อแม่ ครั้นเพิ่นเฒ่าแก่แล้ว ลดซั่วมรณา
จักได้ถมบุญคุณ ส่งสะการคนย้อง เหตุว่าศพเมรุเฒ่า
สมควรบ่ผางหน่าย ของท่านเพิ่นบ่น้อย สมหน้าเพิ่นมั่งมี
ครั้นทำมาหากินเจ้าขี้คร้าน บ่ฟ้าวฟั่งตามฤดู
เพิ่นดำนาโตตกล้า ดำกล้าข้าวบ่องาม
โฮ่สวนฮุ่นขึ้นท่วม ถมของแพงโตปลูกหว่าน มีผล
ได้แต่น้อย บ่มีกุ้มฮอดขวบปี จักพากันอึดข้าว
เหมิดปัญหาทางสืบต่อ ครั้นความจนเข้ามาไหม้
เผาหัวใจทุกเซ้าค่ำ เกิดแต่ความทุกข์ฮ้อน เงินสิใช้ก็บ่มี
งัวควายสำหรับใซ้ ขายกินไปเหมิดของเก่า
คึดหลายแฮ่งซ้ำยุ่ง ผัวกับเมียเว้าบ่คล่อง
อ้ายผัวเฮ็ดหน้าบึ้ง อีเมียเฮ็ดหน้าเบี้ยว เสียงเข้มเข้าใส่
กัน เกิดแต่ความขับเคี่ยว ผิดเถียงกันทั้งป้อยจ่ม
ลูกฮักของเพิ่นเลี้ยง ถนอมไว้ให้สืบเฮือน ความจนมันจำ
ให้ ขายลูกกินหน้าผางหน่าย ความจนทำใจเศร้า
เป็นขโมยลักของท่าน ตามอิดลักแต่ของเล็กน้อย
ใจกล้าเกิดลักควาย งัวควายของเพิ่นเลี้ยง
มีบุณคุณสำหรับโลก ความโลภเข้าโคบกุ้ม
กุมฆ่าหน้าบ่อาย ทั้งขโมยของเขาฆ่า อทินนาตัวบาปแก่
เห็นแต่ขายกินซิ้น คุณเขามีบ่ฮู้เมื่อ เซื่อแต่โลโภเย้า
อกตัญญูตัวบาปใหญ่ มันจักใส่ทุกข์ฮ้อน
โฮมเจ้าซั่วซีวังบ่ฮู้ ตัวจนซ้ำกินเหล้า เมาสุราทั้งยาฝิ่น
โปหวยและโบกเบี้ย การเล่นบ่หย่อนไผ หาแต่
ความอัปรีย์จังไรเข้า ในตัวเป็นอุบาทว์
บาปหลวงมาเล่นต้อง ใจฮ้อนยิ่งกว่าไฟ เงินคำลักเขา
ได้ ฉิบหายไวปานมีปีก หากินบ่อิ่มท้อง ซ้ำเป็นหนี้
ให้เพิ่นซัง การขโมยเขาจับได้ ซ้ำขายหน้า
เข้าขื่อคาสินไหมเพิ่นจำใซ้ ขายเมียแพงไปนั่งดอก
ได้ประสบตั้งแต่ความเดือดฮ้อนไฟไหม้ก็บ่ปาน ไผหาก
เป็นดังเว้า ก็คือบาปเวรกรรม ไผบ่ทำใส่ให้ โตทำโต
เป็นโทษใหญ่ คุณพ่อแม่เลี้ยงแต่น้อย สิแทนได้
ด้วยเยื่องใด หัวตัวเองคุ้มบ่ได้ เอาอันใดเลี้ยงพ่อแม่
เสียแฮงพ่แม่เลี้ยง เพียรเจ้าให้ใหญ่สูง
หมายจักจูงซูหน้า ยามชราพอได้เพิ่ง
ถึกอ้ายลูกบาปฮ้าย ซ้ำขายหน้าซั่วซีวัง
เหตุที่ทำขายหน้า เสียซาติมนุษย์ บุตรบ่เป็นมงคล
พ่แม่ตายทางอ้อม เหตุอกตัญญูนั้น ทำเวรกรรม
ให้พ่อแม่ จึงได้ทุกข์ยากฮ้อน จนเท่าซั่วซีวัง
ยังจักลงไปไหม้ อเวจีนะฮกใหญ่ แสนแสบฮ้อน
ไฟไหม้เปื่อยพัง จักตายบ่ตายแท้ ก็พอทงลำบาก
มีแต่ทุกข์ยากฮ้อน หลายฮ้อยขวบปี ลูกบ่ดีเพิ่นเทศน์ไว้
ในธรรมพระเจ้ากล่าว ไผผู้เป็นดั่งนั้น
ให้เพิงฮู้เมื่อคีงเจ้าเอย ลูกดีเพิ่นเพียรเลี้ยง
ทำการงานซ่อยพ่อแม่ ครกข้าวและหาบน้ำ
การแต่งแลงงาย บ่ให้เคืองเถิงมือ พ่อแม่ตนเพียรเลี้ยง
ยามซราหรือเจ็บไข้ อุตส่าห์เพียรบ่ให้ยาก
ขี้เยี่ยวเพียรเซ็ดล้าง บ่ว่างเฒ่าให้อยู่พลอย เฮ็ดคือโต
ยังน้อย แทนคุณเพิ่นเลี้ยงยาก บางพ่องไปเที่ยวค้า
หาเงินคำเลี้ยงพ่อแม่ บางพ่องเอาตนเข้า
ทำราชการหลวง เป็นขุนนาง ซ่อยแผ่นดินการเจ้า
มีเงินคำส่งมาให้ แทนบุญคุณตอบแทนบุญคุณพ่อแม่
บางพ่องเอาตนเข้า ในคลองพุทธบาท
บวชแต่น้อยจนเฒ่าแก่คีง มีแต่ทงศีลสร้าง
ภาวนาทุกเซ้าค่ำ หมายหยาดน้ำ เถิงเฒ่าให้อยู่เย็น
ทั้งเล่าสอนสั่งให้ ฮู้ฮ่อมทางสวรรค์ ซื่อว่าเป็นขัวคำ
ให้พ่อแม่เมือเมืองฟ้า อันนี้อุตตโมแท้ บุตตาในโลก
โซคไผมีจึงพ้อ หาได้แต่ละคนเจ้าเอย
อันลูกดีดั่งกล่าวนี้ ในโลกก็มีสุข ครั้นหากมรณาตาย
ก็เล่าเมือเมืองฟ้า ไผผู้ฟังจำไว้ สอนตัวเองให้ถืกฮีต
หรือไว้สอนลูกเต้า พงศ์เซื้อให้ถืกคลอง
ซื่อว่าอุปถัมภ์ตั้ง วงศ์กระกูลไว้ทางซอบ
ซื่อว่าประกอบกู้ ตระกูลขึ้นให้ฮุ่งเฮือง ไผผู้ได้พบพ้อ
หนังสือยอดคำสอนดวงนี้ อย่าเสียดายเงินทอง
ให้ซื้อเอามาไว้ อุตส่าห์เพียรสอนให้ บุตตาเขียนอ่าน
ลูกอ่อนน้อย เพียรซี้ให้เข้าใจ จักได้เห็นคุณมั่น
เป็นนิสัยติดต่อไปนั้น คือว่าบุญคุณ พ่อแม่เลี้ยงแต่น้อย
เขือนั้นสิบ่ลืมเจ้าเอย.
โยทิกาบั้น คุณมหันต์นำมากล่าว ไผหากฟังอ่านแล้ว
ยอไว้ที่สูง ลุงตาป้าข้อยขอบุญนำเจ้าแด่ ให้เจ้าแผ่ส่วน
ให้บุญค้ำผูแต่งสาส์น เนอ.
เหมิดกระบวนเสี้ยง คำสอนไว้ ซั้นหนึ่ง แล้วเท่านี้
ถวายไว้ที่ควรเจ้าเอย ฯ


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 24 ก.ค. 2014, 12:26 
 
ออฟไลน์
สมาชิก ระดับ 8
สมาชิก ระดับ 8
ลงทะเบียนเมื่อ: 29 มิ.ย. 2014, 09:57
โพสต์: 667

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว


สิริจันโทวาท ยอดคำสอน (ตอนที่ ๒)
อุกาสะ วันทาก้มหมอบ ขอนบน้อมเกศเกล้าเกศา
ขอวันทาไหว้คุณพระเจ้า ผู้
เป็นเค้าสอนสั่งธรรมมา
ขอวันทาไหว้ธรรมดวงเลิศ
ดวงประเสริฐส่องโลกโลกา
ขอขมาพระสงฆ์อดโทษ ขอ
ได้โผดซี้ซ่องทางกลอน
ขอวิงวอนครูบานักปราชญ์ ผู้ฉลาด
เป็นเค้าสืบมา
ทั้งมารดาบิดาก่อเกิด เป็น
ผู้เลิศเลี้ยงลูกหวังผล
อนุสนธิ์ขอคุณมาซ่อย อย่าได้ปล่อยวางข้า ฯ
หลงทาง
คนตาฟางอยากเดินทางป่า บ่เป็นท่าคือ ข้า ฯ
ผู้เขลา
ผู้ใจเบาปัญญาบ่กว้าง ให้ทักท้วงจูงข้า ฯ ใส่ทาง
ให้ข้า ฯ วางบทกลอนอย่าพลาด ให้ฉลาดติด
ได้ไวไว
ให้ทันใจทันมือทันปาก อย่า
ให้ยากลำบากรำคาญ
ตามตำนานนิทานของเก่า เอามาเล่าแต่งไว้
เป็นทาง
เป็นของกลางลูกหลานจักฮู้
อย่าสู่ลู่ฟังกลอนแต่งใหม่
เฮาบ่ใส่ให้ยืดให้ยาว
กลอนยืดยาวโบราณฟังยาก
ฟังลำบากผิดยุคผิดคราว
กลอนเพิ่นยาวหัวใจเพิ่นกว้าง
เพิ่นบ่ท้วงจำว่าไวไว ผิดวิสัยของคนเดี๋ยวนี้
คนเดี๋ยวนี้ซี้ว่าไวไว ให้ว่าไปอย่าหยุดอย่ายั้ง
บ่ให้นั่งยืนฟ้อนยืนลำ ดูขำขำเป่าแคนดวงน้อย
เสียงจ้อยจ้อยแจ๊ดแจ๊ดตามกัน ดูขันขันคือคน
เป็นบ้า
กลอนซ้าซ้าของเก่าเป็นหมัน มันบ่ทันหัวใจคนใหม่
เฮามักใคร่แต่งงานไว้เป็นทาน
ให้แก่ลูกหลานเกิดมาภายซ้อย
แคนน้อยน้อยลำเล่นใส่กัน
เฮาซื่อจันทร์นามเดิมนามเค้า
นามท่านเจ้าธรรมธีรราชมหามุนี
เป็นเมธีคิดเถิงการเก่า
เฮาจักเว้าสูเจ้าจงฟัง
เกิดลุนหลังลูกหลานของข้า ฯ
บ่ห่อนเฒ่ากันอยู่พันปี ตายเป็นผีคือ
กันเหมิดเกลี้ยง
บ่หลักเลี่ยงความแก่ความตาย มาเสียดาย
ความเฮียนความฮู้
เฮาตั้งสู้อดหลับอดนอน
หมายจักสอนลูกหลานพี่น้อง
เกิดขัดข้องได้อยู่เมืองหลวง
เจ้าเพิ่นหวงขุนนางเพิ่นพร้อม
เพิ่นจึงน้อมให้วัดเป็นสิทธิ์ นามลิขิตบรมนิวาส
เป็นนักปราชญ์ทั้งค่ายซ่าลือ
คนนับถือทุกหนทุกแห่ง
เฮาจักแต่งเล่าเหตุภายหลัง ไว้ให้ฟัง
เป็นทางสังเกต
อยู่ในเขตเมืองใหญ่อุบล ฯ เฮา
เป็นคนหนองไหลบ้านเกิด
เป็นบ้านเลิศนักปราชญ์หลายองค์ เกิด
ในวงศ์อันเดียวติดต่อ
เป็นผู้ก่อตั้งศาสนา ธรรมยุติกาสืบมาเดี๋ยวนี้
เฮาจักซี้ผู้สร้างอาราม วัดสุปัฏน์อยู่ฮิมแคมน้ำ
เจ้าองค์นั้นอยู่บ้านหนองไหล
ปัญญาไวซื่อพันธุละ
บอกระยะนามเค้าซื่อดี บุญเพิ่นมีหัวใจเพิ่นกว้าง
พาก่อสร้างตั้งหมู่ตั้งกอง ตั้งทำนอง
เป็นธรรมยุติ
บริสุทธิ์เป็นวงศ์เป็นเซื้อ ผู้เพิ่นเอื้อสืบซั้นที่สอง
วัดสีทองสมภารองค์ใหม่ เป็นท่าน
ใหญ่เทวธรรมี
มีฤทธีนามเดิมซื่อม้าว ท่านองค์
นั้นเกิดบ้านหนองไหล
เป็นวิสัยบิดาเพิ่นกว้าง ย้ายจากบ้านมาอยู่ในเมือง
บ่ห่อนเคืองทำการเป็นใหญ่ มาตุ้มไพร่
เป็นกวนเซียงเหนือ
เป็นแนวเครือหนองไหลมาอยู่ มาทั้งหมู่ทั้งลูก
ทั้งเมีย
มาเป็นเพียสืบวงศ์คีค้อย เว่าแต่น้อยพอแก้คำถาม
องค์ที่สามสืบวงศ์ติดต่อ เพิ่นมาก่อมาสร้าง
เป็นคุณ
มาค้ำจุนวัดศรีทองต่อไว้
มาสร้างต้ายไม้แก่นเลียนลำ
มากระทำการสงฆ์การวัด มัธยัสถ์ต่อพระวินัย
เป็นกำไรแก่เมืองแก่บ้าน หน้าผากกว้างสมส่วน
เป็นขุน
เพิ่นมีบุญได้เป็นท่านเจ้า นามท่านเจ้าอริยกวี
เป็นเมธีนามเดิมซื่ออ่อน เจ้าองค์นี้เกิดอยู่ในเมือง
กวนพันนาบิดาก่อเกิด ตามกำเนิดบ้านเกิดพันนา
เพิ่นเกิดมาหนองไหลตามหมู่ เข้ามา
อยู่รับราชการ
บุญสมภารได้เป็นกวนใหญ่ มาตุ้มไพร่กับเจ้า
กับนาย
มีลูกชายได้เป็นท่านเจ้า เฮา
ผู้เว้าแต่งกาพย์แต่งกลอน
แต่งคำสอนเป็นองค์ถ้วนสี่ เฮาจักซี้จักบอกให้ฟัง
เฮาเสียงดังซ่าลือคนฮู้ เฮามาอยู่สืบวัดสุปัฏน์
เวรมาตัดซัดไปกรุงเทพฯ อยู่กรุงเทพฯ เป็นใหญ่
เป็นสูง
เป็นสมภารติดยู่แอ้งแม้ง
เฮาบ่แกล้งหนีลูกหนีหลาน
ไปตามกาลบุญกรรมตกแต่ง
บอกตำแหน่งบ้านเกิดหนองไหล
ยกกันไปเซียงหวางบ้านใหม่ อยู่ทิศใต้เมือง
ใหญ่ฟากมูล
เพิ่นมีบุญเงินคำบ่ไฮ้ เพิ่นซื้อไว้ทั้งไฮ่นาสวน
เพิ่นเป็นกวนสุโภพ่อบ้าน
เพิ่นบ่คร้านพาลูกพาหลาน
พาทำการบ่อึดบ่อยาก
บ่ลำบากการไฮ่การนา
เป็นบิดาของเฮาผู้เว้า กล่าวแต่เค้าพอฮู้เหตุผล
อนุสนธิ์บอกตนถ้วนหน้า บุญแก่กล้าเป็นราชมุนี
มีฤทธีนามเดิมซื่ออ้วน บอกให้ถ้วนเป็นเจ้ามณฑล
มีผู้คนยำเกรงทั่วเทศ อยู่ในเขตทางใต้บ้านแคน
เกิดในแดนบ้านแก้งสว่าง เพิ่นคึดต่างหนีหมู่หนีฝูง
หนีมาสูงมาโตมาใหญ่ มาจากใต้เซื้อซาติวงศา
นามบิดาเมืองกลางกวนใหญ่
เป็นนักปราชญ์ฮู้ฮ่อมทางธรรม
เพิ่นเพียรจำศีลทานบ่ขาด
ลูกฉลาดมาบวชสืบวงศ์
ตามประสงค์ของเฮาผู้เฒ่า
เป็นศิษย์เค้าเฮาแท้อิหลี
เป็นผู้ดีสมลือสมซ่า อยู่ใกล้ท่าสืบวัดสุปัฏน์
บัวระบัติสมควรเป็นใหญ่ เป็นพวกใหม่นอก
จากหนองไหล
ปัญญาไวฤทธีแก่กล้า เป็นดังพร้าเข่นใหม่คมบาง
บอกเป็นทางเป็นแถวให้ฮู้ นับผู้กู้สืบศาสนา
ถัดลงมาศาสนดิลก
องค์ถ้วนหกเกิดบ้านหนองบ่อ
มาสืบต่อนามเค้าซื่อเสน บอกให้เจนสมภารวัดเก่า
เป็นท่านเจ้าสืบวัดศรีทอง เป็นที่สองรองกัน
เป็นหมู่
อยู่เป็นคู่กับราชมุนี สามัคคีพากันประกาศ
มีโอวาทตั้งศาสนา ทั่วทิศาเมืองไกลเมืองใกล้
เฮาบอกไว้เป็นซ่องเป็นทาง เป็นดั่งถางหนทาง
ในป่า
พอเป็นท่าเบื้องต้นแห่งวงศ์
ตามประสงค์จบลงกัณฑ์ต้น.


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 24 ก.ค. 2014, 12:33 
 
ออฟไลน์
สมาชิก ระดับ 8
สมาชิก ระดับ 8
ลงทะเบียนเมื่อ: 29 มิ.ย. 2014, 09:57
โพสต์: 667

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว


เฮาจักค้นหาฮีตหาคลอง
หาทำนองคำสอนสืบต่อ
เป็นดั่งก่อทางไว้ให้เดิน
ไผอย่าเกินคำสอนนักปราชญ์
เพิ่นฉลาดซี้ซ่องทางดี พระมุนีสั่งสอนต่อไว้
เฮาหากได้ในแบบโบราณ
เป็นตำนานสืบมาติดต่อ
เป็นหัวข้อมีเค้ามีมูล ยังบ่สูญหนังสือของเก่า
เฮาจึงเล่ามาแก้แต่งกลอน เฮาตัดทอนเอา
ความแต่น้อย
เพิ่นมีสร้อยมียาบรุงรัง คนภายหลังฟัง
ความลำบาก
มันยุ่งยากความฮู้บ่ถอง เฮา
จึงลองแต่งกลอนเสียใหม่
เฮามักใคร่ให้ฮู้หลายคน
เป็นกุศลสืบเมือภายหน้า
ตนเป็นบ้าอย่าตื่นเขาซม มันบ่สมให้เจียมให้ย้าน
โตขี้คร้านอย่าซ้ำตื่มนอน ควรอาวรณ์ตัว
เป็นคนต่ำ
อย่าย่อซ้ำให้ต่ำลงไป คนไสวคนสูงคนใหญ่
อย่ามักใคร่ตื่มใหญ่ตื่มสูง เป็นคนสูงคนขาวสะอาด
อย่าบังอาจสีซ้ำตื่มขาว สมพอพาวตัวเป็นคนก่ำ
อย่าตื่มซ้ำลงเกลือกในตม คึด
ให้สมตัวคนทุกข์ไฮ้
อย่าบ่นใบ้ขมอดเข็ญใจ
ค่อยเพียรไปการเฮือนการย้าว
ให้ฟังฟ้าวการสร้างการแปง ผู้แสวงเงินคำมีมาก
อย่าให้ยากหาซ้ำตื่มมี คราวมันดีหาใดแต่ได้
คราวจักไฮ้เห็นได้แต่เสีย
คนมีเมียอย่าฮามอย้าฮ้าง
ให้หมั่นสร้างสืบต่อหากิน
ให้มีสินเงินคำเลี้ยงลูก
ให้เพาะปลูกหว่านพืชหาผล
หากุศลกินทานเมือหน้า
ผู้อยู่หล้าฮ้างม่ายหญิงโทน ตัดกังวลหาผัวเสีย
ใหม่
อย่ามักใคร่อยู่เดียวเป็นพลอย
มันจักถอยการเฮือนการย้าว
ให้ฮีบฟ้าวหาคู่ทำการ ฝูงลูกหลานยังสาว
ยังจ้อย
ยังส่ำน้อยฮีบฟ้าวหาครอง หาเพื่อนสองพา
กันก่อสร้าง
ผู้เป็นฮ้างมาฮ่วมซายซม
อย่าประสมซายโถงกางกาจ
อย่าประมาทเสียฮู้ผู้ซาย
มันอับอายขายหน้าพ่อแม่
อย่าสิแผ่หลายลิ่มหลายไล
บ่อแม่นไซแม่นซวงแม่นลอบ
คือผีปอบกินได้ซู่คน จักขัดสนยามตนแก่เฒ่า
เหตุเมื่อเจ้ายังหนุ่มยังสาว มัวสามหาว
เป็นหญิงโถงซู้
บ่ฮุ่งฮู้หาฮ่อมทำกิน เป็นหนี้สินจักจนจักยาก
จักลำบากจนเฒ่าจนตาย จักขยายสืบไปเบื้องหน้า
ผู้นั่งท่าคอยอยู่ฟังธรรม
เพียรจดจำตำนานของเก่า
เฮาจักเล่าซี้บอกคำกลอน เป็นคำสอนพุทโธสั่ง
ไว้
เฮาหากได้ในแบบโบราณ
เป็นนิทานหนังสือของเก่า
เพิ่นซ่างเว้าคือดั่งทำนาย คือเพิ่นทายซี้มาปางนี้
มาจ้ำจี้เฮาเกิดเฮาเห็น มันเป็นเข็ญของสัตว์
ทั่วโลก
บ่อควรโศกงึดง้อเสียใจ เพิ่นอยู่ไกลหลิงมา
ยังพ้อ
น่างึดง้อคำบอกคำทาย คำทำนายมีมาดั่งนี้
เพิ่นกล่าวซี้เป็นข้อขำขำ
ปีเดือนล้ำสองพันปลายเศษ
พระเทศน์ไว้ภายซ้อยเบิ่งเอา
หญิงของเฮามีผัวแต่น้อย
นางหล้าซ้อยมีลูกสิบสามปี
บ่เคยมีแต่หลังแต่ก่อน
คนหัวด่อนแปลงเพศเป็นสาว
คนส่ำอาวส่ำลุงส่ำป้า
ใจแก่กล้ากุมเล่นส่ำหลาน
เป็นสมภารหัวตาเจ้าวัด
ฮีตบ่ตัดซื้อม้าวัวควาย เลี้ยงไว้ขายกำไรเกินค่า
เจ้าตนซ่าทรงเพศเป็นสมณ์ ใจนิยมเงินคำซื้อจ่าย
เว้าคำหล่ายล่อหลอกอำพราง ใจจืดจาง
ในธรรมมีมาก
ผู้ลำบากในฮีตในคลอง ตามทำนอง
ในธรรมทัดเที่ยง
บ่คว่ำเบี่ยงปิ้นแป้ไปมา อนิจจายังมีเหลือน้อย
นับด้วยฮ้อยมีได้แต่ละองค์
เป็นพระสงฆ์โจโรมีมาก
แสนยุ่งยากฮีตวัดครองสังฆ์ เกิดภายหลัง
เป็นวงศ์นักปราชญ์
คึดฉลาดเป็นใบ้เที่ยวขอ เป็นหลักตอโค่นขอน
เขาข้าม
คนมีด้ามมีหราบมีคม คนอุดมปัญญาแก่กล้า
เป็นดั่งบ้าเฮาฮู้บ่เถิง
อยู่ไปเหิงจักเห็นประหลาด
หินประหลาดล่องแก่งเสียงโฮ
อุภโตภูพังล่องน้ำ
จอมปลวกน้ำเป็นฮูบหัตถี
ในนัททีแผดเสียงคือซ้าง
เพิ่นกล่าวอ้างเป็นน่าอยากหัว
ว่าเพิ่นตั๋วะหัวใจสะดุ้ง
เพิ่นว่ากุ้งกุมไล่ปลาบึก ดูพิลึกปลาซิวไล่แข้
แข้บ่แพ้หนีซ้นหลืบหิน ฟังดูขีนกบหนองเขียดโม้
เฮ็ดโอ้โบ้ขับอ่านโคลงสาส์น
งูทำทานเพาพิษเห่าห้อม
มานอบน้อมก้มขาบเกรงกลัว
น่าอยากหัวปลาปีนขึ้นไม้
เฮ็ดหน้าใบ้ลี้อยู่คือแลน อยู่ในแดนของตนบ่ได้
ขึ้นต้นไม้อยู่เพิ่งภูผา
ฝูงมัจฉาปลาไหลหลดหลาด
น่าอนาถหนีหน่ายวังตม ไปนิยมอยู่ฮังปลายไม้
เพิ่นว่าไว้ดอกไม้ในสวน กลิ่นหอมหวนกรายหนี
จากต้น
เพิ่นซ่างด้นหงส์ไหว้แม่กา
เพิ่นซ่างจาหมากตาลหมากพร้าว
ยังบ่ห้าวเปิดต้นลงดิน
ของตำกินครกมองเปิดข้าว
เพิ่นซ่างเว้าเถิงพวกขายของ
เปิดเงินทองซอบใจหาซิ้น
มันกลับปลิ้นจวงเทศจันทน์หอม
เอาไปปลอมซื้อขายกลางตลาด
ดูประหลาดดวงแก้วหน่อยดี เคยมีสีกลาย
เป็นหินแฮ่
เบิ่งมันแด่หินแฮ่หินแดง เกิดเป็นแสงกลาย
เป็นหน่วยแก้ว
เพิ่นว่าแล้วภายหน้าเบิ่งไป ตามวิสัยของจริงมีแท้
บัวขี้แบ้ยาดเกิดกลางหนอง เจ้าบัวทองหนีหนอง
อยู่ขอบ
ให้หมั่นสอบวังเลิ๊กเป็นขุม วังปลาซุมเกิด
เป็นน้ำตื้น
เพิ่นกล่าวฟื้นปลากั้งบินบน ในเวหนเมฆพโยม
ยังฟ้า
หนูซิงกล้าทำเดชแมวกลัว
น่าอยากหัวหมาจอกเห่าซ้าง
คันคากอ้างฮ้องแข่งขัดฝน
ฮู้บินบนไส้เดือนควรย้าน
หินก้อนล้านฟูน้ำล่องไหล
จักเห็นไปบวกหนองเขินขาด
พวกนักปราชญ์ต้นทางบวกหนอง
ต้นลำคลองห้วยหนองแม่น้ำ
กั้นลื่นด้ามบกแห้งบ่ไหล
เป็นวิสัยซี้คลองอุบาทว์
พวกนักปราชญ์หลิงโลกโลกา
ศาสนาสองพันเมื่อหน้า
อุบาทว์กล้าฝูงนี้จักเห็น จักเกิดเป็นโภยภัยพยาธิ
จักวิวาทเกิดเสี้ยนสัตรู ในซมพูขุ่นเคืองทั่วเทศ
ให้สังเกตจำไว้เบิ่งไป เถิงคราวไผจักเห็นจักพ้อ
อย่าย่นย่อไผแก้บ่ฟัง กรรมเวรบังให้คุณ
เป็นโทษ
ไผบ่โผดเขาได้สักคน อกุศลเข้าปิดเข้าป้อง
ซั้นพี่น้องวิวาทผิดเถียง เอาแต่เสียงไผดีไผแพ้
มันหากแย่เต็มหน้าซู่คน เอากุศลศีลทานมาแก้
หากจักแพ้ขียุคโภยภัย ตามวิสัยฝูงเฮามาพ้อ
อย่าย่อท้อกลัวย้านเหตุผล
บุญกุศลของเฮามาเกิด
ได้กำเนิดพบศาสนา พระสัตถาตนดีตนเลิศ
ตนประเสริฐสอนโลกโลกา
เจ้าพระยาปัสเสนถามเหตุ
พระจึงเทศน์บอกทุกข์ทั้งสาม
ตามคำถามปัสเสนหาฮู้
ทุกข์หนึ่งกู้เบี้ยบาทเงินตรา
เพิ่นเอามาแทนเงินสินไถ่
เอามาใซ้เป็นทาสกลางเฮือน เขาตักเตือนใซ้
เล็กใซ้น้อย
ใซ้ต่ำต้อยการไฮ่การนา กลับ
เข้ามาการเฮือนการบ้าน
บ่ให้คร้านตำข้าวหาฟืน บ่ให้ขืนหาผักหาบน้ำ
ใซ้ลื่นด้ามผ้านุ่งแพรถือ เฮ็ดบ่คือให้ถือผ้าขาด
น่าอนาถทางท้องยิ่งหิว เป็นสะคิวความกินบ่อิ่ม
เหตุบ่อิ่มทางท้องบกบาง
เสียเลือดยางผิวพรรณเหี่ยวแห้ง
หน้ากระด้างผิวเนื้อก่ำดำ มัน
เป็นกรรมติดตามมาใซ้
พระกล่าวไว้บอกทุกข์ควรตรอง
ทุกข์ที่สองผัวเมียพลัดพราก
แสนลำบากคับแค้นหัวใจ ตามวิสัยของคนทุกหมู่
หมายจักอยู่เป็นคู่เฮียงกันจนเฒ่า หมาย
เป็นเจ้าแก่ลูกแก่หลาน
หมายทำการไฮ่นาเฮือนย้าว หมายเป็นท้าว
เป็นหมื่นเป็นขุน
หมายทำทุนซ่อยกันจนม้วย มันจักส้วยกุมเกิดวิบัติ
เกิดขืนขัดทุ่มเถียงวิวาท เกิดอุบาทว์หาโทษใส่กัน
ไผว่ามันกระด้นกระด้อ บ่ของ้อสองก้ำอวดดี
สามัคคีแตกกันเป็นฮ้าง เกิดเหินห่างขาด
จากผัวเมีย
หย่ากันเสียเมียเลี้ยงลูกน้อย
ทุกข์ต่อมต้อยการหน้าการหลัง
คราวผัวยังซ่อยกันเลี้ยงลูก บ่คึดผูกผัว
ไว้ซ่อยแสง
เหตุใจแข็งผัวไลเป็นฮ้าง
เหตุแตกม้างตัวอย่างมีมา
มรณาผัวตายพลัดพราก เมียตาย
จากฝากลูกแก่ผัว
เป็นน่ากลัวผัวเมียตายจาก
แสนทุกข์ยากฮ้องไห้หากัน
กรรมทันอยู่พลอยเป็นหม้าย
น่าผางฮ้ายน่าหน่ายสงสาร
น่ารำคาญซ่างมีซ่างพ้อ
นั่งทอนท้อเลี้ยงลูกคนเดียว
น่าหวาดเสียวกรรมเวรแต่งให้ นั่งบ่นใบ้ฮ้อง
ให้หากัน
พระจอมธรรม์หลิงดูเห็นเหตุ พระ
จึงเทศน์บอกทุกข์ถ้วนสอง
ควรตรึกตรองเกิดความสังเวช
พระเจ้าเทศน์มีแท้ซู่อัน
ทุกข์มหันต์ถ้วนสามบอกไว้ ทุกข์ฮ้อนไหม้
เป็นทาสตัณหา
ไปอาสาเป็นเขยสินสู่ เข้าไปอยู่ในฮีตปกครอง
มีเพื่อนสองเขาเต็งข่มได้ เขาปลอบใซ้ขันค้ำซู่อัน
เกิดเป็นวันอุตส่าห์แสนยาก
แสนลำบากหาบน้ำหลัวฟืน
ฮอดกลางคืนตักตำหาบน้ำ
อาสาค้ำการฮ้อนซู่อัน
อัศจรรย์ขันตายตางได้ พ่อแม่
ไว้ปละปล่อยวางเสีย
ไปเลี้ยงเมียพ่อแม่บ่เอื้อ บ่เอื้อเฟื้อคุณเฒ่าท่อใย
บ่อาลัยเถิงคุณเพิ่นเลี้ยง
ทั้งเหมิดเกลี้ยงคุณเฒ่าบ่มี
น่าบัดสีใจดำใจไข่ คือโตใหญ่โตเกิดมาเอง
บ่อกลัวเกรงบาปกรรมเมื่อหน้า ใจแก่กล้า
เป็นข้าตัณหา
ไปอาสาเลี้ยงเมียเลี้ยงลูก
ใจบ่ผูกพ่อแม่ภายหลัง
บ่อินังเถิงคุณสองเฒ่า ตั้งแต่เค้าเพิ่นเลี้ยงโตมา
ทารกายังเป็นเด็กน้อย เว้าอิ่นอ้อยออยให้นั่งนอน
บ่อาทรเจี่ยโซนอองอุ้ม เอามาตุ้มกลิ้งกอดกับอก
แสนวิตกจากไปไกลลูก
ใจพันผูกฮักลูกเหลืออก
แสนวิตกยามลูกป่วยไข้ พ่อแม่ไห้วิ่งแล่นหาหมอ
ไปเที่ยวขอของกินคนไข้ ตามเฮือน
ใกล้พี่น้องวงศา
ไปเที่ยวหาซื้อตามตลาด บ่
ให้ขาดเพียรลูกจนหาย
มือคว้าบายลูบคีงคีค้อย เป็นใดน้อยลูกแม่สายใจ
เป็นจั่งใดเจ็บหัวปวดท้อง ใจแม่ข้องนำเจ้าบ่หาย
แม่ขอบายคลำคีงเจ้าแด่ บอกกับแม่เจ้าอยากอัน
ใด
แม่จักไปหามาจนได้ มีอยู่ใกล้หรืออยู่ทางไกล
แม่จักไปหามาเดี๋ยวนี้ ให้เจ้าซี้บอกแม่ตามใจ
อยากอันใดลูกแพงฮีบเว้า
อดกลืนข้าวกลืนน้ำส่งลง
แม่ประสงค์ตื่มแฮงลูกน้อย
น้ำตาย้อยย้านลูกบ่หาย
ย้านลูกตายดูหมอเสี่ยงไข่ อยากให้ใหญ่เป็นท้าว
เป็นนาง
ใจบ่จางบ่หมางบ่ฝืด ใจบ่จืดฮักลูกจนตาย
มาเสียดายภายโตเป็นลูก ใจบ่ผูกพ่อแม่หนีไป
ตกทางไกลหาเงินเที่ยวค้า เป็นผีบ้าเป็นข้าตัณหา
ไปอาสาเป็นเขยเขาใซ้ พ่อแม่ไห้ฮ้องจ่มภายหลัง
ลูกขี้ถังลืมคุณพ่อแม่ ยามเฒ่าแก่หมายเพิ่งอาศัย
ลูกจังไรหนีไปอยู่อื่น มันบ่ตื่นฝากข้าวฝากของ
ฝากเงินทองตอบคุณแทนเลี้ยง
ละเสียเสี้ยงจนข่าวบ่ถาม
อยู่ดีงามหรือเจ็บป่วยไข้ ผู้อยู่ใกล้บ่เบิ่งบ่แยง
เฮ็ดใจแข็งทั้งไกลทั้งใกล้
ลูกขี้ไฮ้คุณเฒ่าบ่ถม
มันบ่สมตามการเลี้ยงยาก
แสนลำบากลูกบ่มีคุณ
เมื่อภายลุนตายไปจากโลก จักเศร้าโศก
ในพื้นอบาย
ไผบ่กรายศาลาพันห้อง มันจัก
ต้องถืกโจทย์ถืกถาม
ในสนามเสมียนทั้งสี่ บอกให้ถี่เดี๋ยวนี้ไวไว
เป็นลูกไผพ่อแม่ก่อเกิด เอากำเนิดอยู่ในแดนใด
ฮีบว่าไปตั๋วะพรางบ่ได้ คุณแก่นไท้พ่อแม่ทั้งสอง
มึงผิปองแทนคุณเพิ่นบ่ ไผได้ก่อแทนแล้วเป็นดี
เพิ่นไห้หนีเอาตนเมือเกิด ในกำเนิดเป็นเจ้ามั่งมี
ผู้บ่ดีพ่อแม่บ่เลี้ยง เพิ่นจับเหวี่ยงลงหม้อไฟแดง
เพิ่นสับแทงเปื่อยพังเจ็บปวด ทุกข์ยิ่งยวด
ในหม้อเหิงนาน
ให้ลูกหลานจื่อจำเอาไว้
พระแก่นไท้ตรัสเทศนา
ให้พระยาปัสเสนฮู้เหตุ อุปเทศเป็นทาสตัณหา
เป็นทุกขาเหลือทนในโลก เป็นทุกข์โศกจำ
ไว้ซู่คน
อนุสนธิ์ปัสเสนถามต่อ พระยาก่อตั้งข้อปัญหา
เป็นปุจฉาถามการลำบาก ยากยิ่งกว่ายากนั้น
ได้แก่อันใด
ขออภัยขมาอดโทษ ขอได้โปรดฝูงข้า ฯ คนเขลา
คนใจเบาจื่อจำเมือหน้า เฮียน
ไว้ท่าสอนลูกสอนหลาน
เป็นตำนานส่องแสงสอนโลก
เป็นประโยคซี้ซ่องซี้ทาง
เป็นดั่งถามหนทางต่อไว้
พระยอดไท้ตนเลิศนาโถ
ปฐโมบันลือโอวาท พระประกาศบอกยากเกิน
เขา
เป็นสำเนายากเกินบทต้น เหตุบ่พ้นในโลกสงสาร
ทรมานการตายแสนยาก แสนลำบากยาม
ใกล้จักดับ
ตาบ่หลับเหลือกลนควรย้าน
เฮ็ดสะพานซักจ่องตีนมือ
ตั้งหากคือคนผูกคนมัด
เหมือนคนฮัดซักเซือกสายยนต์
มันเหลือทนปากบิดปากเบี้ยว
เสลดเกี้ยวตีขึ้นพันคอ
เฮ็ดจอนจอลิ้นยาวสบเตื่อย
มันแสนเหนื่อยหน่วงเหนี่ยวหัวใจ
หอบไวไวลมหวนใจขาด มรณาดตายเกิดเป็นผี
หาของดีบ่มีสักซิ้น มันกลับปิ้นกลัวย้านแก่กัน
มันน่าขันคราวเป็นซมจูบ มือลูบคั้นกุมเกี้ยวกอด
กัน
อัศจรรย์พอตายกลับย้าน
เฮ็ดหน้าด้านฮ้องไห้โฮยคราง
กล่าวเป็นทางเป็นแถวให้ฮู้
บ่อยากสู้อยากพ้นอยากกราย
มันหากตายคือกันทั้งโลก
แสนเศร้าโศกทางแก้บ่มี
แม่นจักหนีทางใดบ่ได้
พระยอดไท้เทศน์โปรดสอนสัตว์
เป็นสมบัติของจริงจำไว้ เป็นทุกข์ไหม้
ในโลกสงสาร
ของสาธารณ์ลูกเมียพี่น้อง
เพิ่นเกี่ยวข้องเพียงเขตกองฟอน
เพิ่นอาวรณ์ส่งเถิ่งป่าซ้า ตนก้มหน้าไปแท้ผู้เดียว
ควรเฉลียวศีลทานตนก่อ จักติดต่อเป็นเพื่อน
เป็นฝูง
จักพยุงทางหลังทางหน้า นำขึ้นฟ้าขึ้นสู่วิมาน
ตามสมภารกุศลสร้างไว้ ไผอย่า
ได้ดูหมิ่นศีลทาน
ให้ลูกหลานจื่อจำเมือหน้า อย่าให้หล้าเสียซาติ
เป็นคน
บุญกุศลของเฮาผู้สร้าง ไผบ่ม้างมายาดซิงเอา
เป็นของเฮาดั่งเงาเทียมเนื้อ บ่ห่อนเฮื้อเหินห่าง
ไกลตน
อนุสนธิ์สืบไปเมือหน้า พระยอดฟ้าซี้ยากถ้วนสอง
ยากในคลองจำศีลถือบวช
ยากยิ่งยวดหวังต่อโสดา
อรหันตามรรคผลแวนยิ่ง ยากเกินสิ่งในโลก
ทั้งสาม
ควรจักถามเหตุใดจึงยาก แสนลำบากในโลภ
ในหลง
ใจพะวงฮักเมียฮักลูก
ปานเซือกผูกติดแน่นคือตัง
พันธนังติดตายจนเฒ่า นั่งเค้าเม้าคือโซ่ผูกลิง
หัวใจติงคึดเห็นทุกข์ยาก
เว้าแต่ปากย้านบาปย้านเวร
ย้านเป็นเข็ญติดตัวเมือหน้า ใจแก่กล้าในโลภ
ในหลง
ยังประสงค์อยากมอยากได้ พระกล่าวไว้
เป็นข้าตัณหา
ใจโลภาสร้างกรรมสร้างบาป
ใจมันหยาบฮักเพิ่นซังโต
ใจโมโหคอบเมียคอบลูก ใจพันผูกเหมิดลูก
ยังหลาน
พระนิพพานแสนไกลแสนยาก
แสนลำบากทางยอดโสดา
อรหันตามรรคผลบ่เกิด
เหตุบ่เปิดบ่หน่ายตัณหา
พระสัตถาบอกทางทุกข์ยาก ทางลำบากยากยิ่ง
ยังมี
พระมุนีตรัสเห็นส่องแจ้ง
พระตนแม้งบอกยากถ้วนสาม
ตามคำถามปัสเสนสืบต่อ
ยากทางก่อสร้างโพธิสมภาร
สมควรกาลได้เป็นพระเจ้า บอก
เป็นเค้าทานห้าประการ
เพิ่นให้ทานตัวตนเมียลูก คึดให้ถูกซีวิตข้าวของ
เพิ่นผิปองให้ทานบ่ขาด
ดังพระบาทพระเวสสันดร
บ่อาทรเงินคำซ้างม้า
ใจแกล้วกล้าทานลูกทานเมีย
สละเสียมัทรีนางแก้ว ให้ทาน
แล้วแก่อินทรพราหมณ์
สองนงงามบุตตาแก้วกิ่ง ฮักขอดยิ่งกัณหาชาลี
พระมุนีให้ทานบ่ไว้ พราหมณ์ขี้ไฮ้ซื่อชูชโก
ใจโลโภขอสองอ่อนน้อย ไปเป็นข้อยอมิตตา
ภรรยาของตาพราหมณ์เฒ่า พระยอดเจ้ายอ
ให้บ่ขีน
ชูชโกได้สองอ่อนน้อย
หน้าแซ่มซ้อยควรฮักควรแพง
พราหมณ์ใจแข็งตีไปต่อหน้า
พราหมณ์ใจกล้าผูกศอกจูงไป
นางสีไวกัณหาลูกแก้ว
ฮ้องแจ้วแจ้วขอโทษดอมพราหมณ์
เจ้าสมงามหลุดมือพราหมณ์เฒ่า
ฮีบมาเฝ้าพระเวสบิดา
ขอกูร์ณาสองขาลูกน้อย
พราหมณ์มันป้อยมันด่ามันตี
มันบ่มีกูร์ณาสักหยาด หลังข้าน้อย
เป็นบาดเลือดไหล
พระขุนไทเอ็นดูลูกน้อย ปาน
เป็นข้อยพราหมณ์ฆ่าให้ตาย
บ่เสียดายซีวิตสักหยาด ยังอนาถนำแม่มัทรี
แม่ยังหนีไปดงไปป่า ขอเห็นหน้าเสียแล้วจึงไป
พราหมณ์จังไรฮีบมามัดผูก
ด่าพระลูกต่อหน้าตีไป
ตามวิสัยใจดำใจหยาบ มันกำฮาบนาบด่าสองขา
พระบิดาหลิงเห็นฮ้องไห้
พระบาทไท้อดเคียดอดเคือง
อดจนเหลืองน้ำตาเป็นเลือด ทุกข์บ่เหือดนำลูก
ทั้งสอง
พระยังปองให้ทานบ่ไว้ พระจึง
ได้ตรัสส่องสรญาณ
สร้างสมภารเป็นการแสนยาก แสนลำบากจึง
ได้นิพพาน ยัง
ตำนานปัสเสนถามเหตุ อุปเทศเวรฮ้ายห้าอัน
พระจอมธรรม์โปรดเขาบ่ได้
พระยอดไท้จงโผดกูร์ณา
เทศนาต่อไปเมือหน้า ให้ฝูงข้า ฯ จำไว้ต่อไป
พระจอมไตรยเผยธรรมโอวาท มหาราชฟัง
ไว้แม่นคลอง
เป็นทำนองตักเตือนไพร่ฟ้า
เป็นบาปกล้าทางแก้บ่มี
อเวจีเป็นเฮือนเมื่อม้วย เมื่อดับส้วยเพม้างแตกขันธ์
โทษมหันต์ฆ่าพ่อฆ่าแม่ ใจมันแก่ฆ่าหน่อพุทโธ
ใจโมโหอรหันต์บ่ไว้ มันสับไง้ส่อเสียดสังโฆ
อุภโตแตกเป็นสองภาค มันกุมถากม้างเป่เจดีย์
ตัดโพธิ์ศรีลอกทองพระเจ้า
เอาลงเบ้าหลอมหล่อไปขาย
มันบ่อายพระสงฆ์เณรน้อย มันด่าป้อยวิวาททุบตี
เห็นพวกซีหาความใส่โทษ พระบ่โผดมันได้สักคน
อกุศลมันเหลือมันล้น มันอยู่ก้นในหม้อทองแดง
เขาสับแทงเปื่อยพังตายเกิด
เอากำเนิดเกิดเกิดตายตาย
ในอบายบ่มีวันพ้น เหตุเหลือล้นบาป
ใหญ่บาปหนา
พระสัตถาโผดมันบ่ได้ จักฮ้อนไหม้ในหม้อเหิงนาน
อันตรธานสิ้นกัปสิ้นโลก จักทุกข์โศกผุเปื่อย
ในไฟ
พระเมตไตรยโผดเอาบ่ได้
จักฮ้อนไหม้ทนบาปทนเวร
ตามสะเกลกัปหลังมาฮอด จึงจักรอดพ้น
จากอบาย
คนทั้งหลายจื่อจำเอาไว้
พระยอดไท้ตรัสเทศนา
พรรณนาบอกกรรมทั้งห้า
เป็นบาปกล้าควรย้านซู่คน
อนุสนธิ์ปัสเสนถามใหม่
เจ้ามักใคร่อยากฮู้ฮีตคลอง
ตามทำนองผัวเมียในโลก
เป็นประโยคดีฮ้ายต่างกัน
พระจอมธรรม์โปรดสอนฝูงข้า ฯ
ไปเบื้องหน้าสอนลูกสอนหลาน
จักเป็นการฮุ่งเฮืองสืบเซื้อ บ่
ให้เฮื่อเสื่อมส้วยเสียวงศ์
ขอพระองค์ซี้ทางซี้เหตุ อุปเทศเมียฮ้ายเมียดี
พระมุนีบ่ขีนบ่คร้าน
พระกล่าวต้านซี้บอกภรรยา
ในโลกามีเจ็ดจำพวก เอามาบวกสมส่วนเหลียวดู
จักเป็นครูแก่คนบ่ขาด มหาราชฟัง
แล้วฮิ่นตรอง
จักเป็นคลองผัวเมียดีฮ้าย
จักยักย้ายซี้บอกนางงาม
อันมีนามว่าอุตตมา ภรรยาเป็นเมียที่ต้น
ไผซ่างค้นหลิงล่ำจักเห็น ทำตนเป็นทาสีสินไถ่
บ่มักใหญ่เคารพยำเกรง ผัวตัวเองตัวทำเป็นทาส
หญิงฉลาดการย้าวการเฮือน
บ่แซเซือนไปมาฟั่งฟ้าว
บ่บิดร้าวการสร้างการแปง
การต้มแกงแลงงายบ่ขาด
บ่ประมาทน้ำอาบน้ำกิน บ่ติฉินนินทาผัวแก้ว
ผัวว่าแล้วนางหล้าบ่ขีน บ่ป้ายปีนคำผัวเถียงตอบ
ผัวบ่ซอบเคียดโกรธโทสา นางบ่จาหลีกหนีไปห่าง
เห็นผัวสร่างหายเคียดโกรธา
ฮีบขึ้นมาบนเฮือนหัวต่อ
บ่ซ่างก่อเคืองเคียดตอบผัว ยามเมื่อผัวเกิด
เป็นป่วยไข้
นั่งอยู่ใกล้ซ่างเว้าซ่างถาม
แปงคำงามออยผัวกินข้าว
นางซ่างเว้าหาว่านหายา หาหมอมาฮักษาผัวแก้ว
ผัวหายแล้วนางหล้าซื่นซม
นางอุดมศีลทานบ่ขาด
ข้าวใส่บาตรตามฮีตตามคลอง
นางผิปองซวนผัวฟังเทศน์
เมียวิเศษพาสร้างกองบุญ นางมุงคุลบุญไผจึงได้
พระเทศน์ไว้เพียงนี้ฮิ่นตรอง
เมียที่สองซื่อว่ามาตา
ภรรยาอาสาพันผูก แม่ฮักลูกดีฮ้ายอย่างใด
นางศรีวัยฮักผัวอย่างนั้น
เว้าจี้จั้นขอดฮักขอดแฮง
ใจบ่แข็งคือแม่ฮักลูก ใจพันผูกการอยู่การกิน
บ่ติฉินนินทาหาโทษ หวังประโยชน์หาได้แก่ผัว
บ่ห่อนตั๋วะหลอกลวงหาเหตุ
หมั่นสังเกตซี้บอกตักเตือน
บ่บิดเบือนเตือนผัวทางซอบ
ให้ประกอบทางฮีตศีลทาน
ให้ก่อการทำบุญบ่ขาด เมียฉลาดบุญแท้จึงมี
พามีศรีฮุ่งเฮืองเมือหน้า พาขึ้นฟ้าขึ้นสู่วิมาน
เมียถ้วนสามซื่อว่าเชษฐา ภรรยาถือผัวคือน้อง
บ่เกี่ยวข้องโต้ตอบเถียงคำ
หมั่นเพียรจำผัวแพงซี้บอก
ผัวกลับกลอกเว้าฮ้ายเป็นดี สามัคคีฮัก
กันคีค้อย
บ่กล่าวถ้อยคำฮ้ายข่มเหง
มันกลัวเกรงเอาใจผัวแก้ว
ผัวว่าแล้วเมียแก้วบ่เถียง บ่ขึ้นเสียงกูมึงต่อหน้า
เฮ็ดไว้ท่าการอยู่การกิน บ่ให้ขีนหัวใจสักหยาด
เมียฉลาดหายากเหลือทน เป็นกุศลบุญไผจึงพ้อ
บ่ย่นย่อทางศีลทางทาน
เป็นสะพานขึ้นเมือเมืองฟ้า
บุญแก่กล้าจึงจวบจึงมี เมียถ้วนสี่ซื่อว่าภคินี
ภรรยาถือผัวคืออ้าย
บ่ห่อนฮ้ายป้อยด่าเสียงแข็ง
บ่ห่อนแปงมายาหาโทษ บ่เคียดโกรธโต้ตอบผัวตน
หาแต่ผลความดีมาใส่ บ่มักใหญ่โอ้อวดผัวแพง
บ่แถลงผิปองหาเหตุ
เมียวิเศษการบ้านการเฮือน
บ่บิดเบือนเพียรผัวเพียรลูก
ใจพันผูกเวียกไฮ่นาสวน
ใจสงวนศีลทานตักบาตร บ่
ให้ขาดสร้างน้ำทำบุญ
หญิงมุงคุลบุญหลายจึงได้
คนบาปใบ้บ่ฮ่วมเคหา
เมียถ้วนห้าซื่อว่าสะขี ภรรยาถือผัวคือเสี่ยว
ใจข้องเกี่ยวเพียงส่วนเพียงสัตย์ บัวระบัติฮัก
กันดีฮ้าย
บ่ยักย้ายให้ลื่นให้เกิน บ่เสิกเสริญย้องยอสูงต่ำ
ถือเป็นส่ำเป็นส่วนเดียวกัน ไผว่ามันผัวดีดีตอบ
ผัวบ่ซอบเมียตอบเสียงแข็ง
การแสวงหาเงินก่อสร้าง
การรับจ้างผัวถ่อเมียพาย การค้าขายผัวไปเมีย
อยู่
เมียเป็นคู่สร้างไฮ่สร้างนา พา
กันหาทำกินเลี้ยงลูก
ไผค้นถูกเป็นแก้วมุงคุล พาทำบุญ
ให้ทานตักบาตร
บ่ให้ขาดมีศีลมีธรรม บ่สร้างกรรมพา
กันย้านบาป
ได้เมียหยาบเมียถ่อยใจดำ
พาทำกรรมทำเวรทำโทษ
เสียประโยชน์เสียซาติเป็นคน
บุญกุศลบ่หาบ่สร้าง
มันเพม้างเสียฮีตเสียคลอง
เสียทำนองคลองบุญพ่อแม่
เพิ่นเฒ่าแก่เข้าวัดฟังธรรม มันบ่จำศีลทานต่อไว้
เมียขี้ไฮ้มีมากหนักหนา
ในโลกามีหลายเหลือล้น
บ่ห่อนพ้นเมียเสี่ยวสะขี มีทั้งดีสวรรค์นะฮก
เมียถ้วนหกซื่อว่าโจรี ภรรยาเป็นโจรใจบาป
มันกำฮาบนาบด่าผัวตน ใจกังวลตัณหามักมาก
ใจมันอยากมันฮ้อนมันฮน บ่อดทนลักผัวเล่นซู้
มันบ่ฮู้เล่นซู้พาบผัว มันขี้ตั๋วะหาความมาใส่
มันมักใหญ่ทอมซู้หลายซาย มันอุบายเป็นโจร
ในย้าว
มันบ่ฟ้าวการสร้างการแปง
มันบิดแบงเจ็บหัวปวดท้อง
มันคอยจ้องเสื่องข้าวเสื่องของ
มันผิปองเอาไปทอมซู้
ไปเที่ยวกู้เฮือนใกล้เฮือนไกล มันมือไวลัก
เล็กลักน้อย
ขี้เขาป้อยหน้าด้านคือลิง เหตุผีสิงใจมันมักมาก
กามราคมันฮ้อนกว่าไฟ หญิงใจไวด่าผัวคีค้อย
คือข้าน้อยมันซื้อไถ่มา อนิจจาอ้ายผัวคนใบ้
เมียด่าให้เฮ็ดหน้าคือหมา เหมิดปัญหาบ่มีความฮู้
เมียเล่นซู้ผัวแฮ่งซิงฮัก เข้าหาหลักโบราณว่า
ไว้
ซายขี้ไฮ้เหมิดคึดเหมิดเคือง หญิงทั้งเมืองหาเมียบ่
ได้
หญิงบาปฮ้ายถือถืกผัวแพง
หญิงใจแข็งใจดำใจหยาบ
บ่ย้านบาปนะฮกเป็นเฮือน
เฮาตักเตือนเมียโจรใจเผด
เฮาบอกเหตุให้ย้านให้เข็ด
เมียถ้วนเจ็ดซื่ออมิตตตา
ภรรยาเป็นเมียพิลึก เป็นข้าศึกในเฮือนในย้าว
ใจบิดร้าวฮักซู้ซังผัว มันขี้ตั๋วะปากหวานเว้าต่อ
มันซ่างก่อเว้าม่วนหวานหู น่าอดสูผัวหลงถืกหลอก
มันกลับกลอกคึดฆ่าคึดฟัน
ผัวบ่ทันฆ่าตายเสียมาก
ฆ่าบ่ยากคนเซื่อใจกัน เอามีดฟันขวานสับหอกดาบ
ใจเป็นบาปเกือง้วนเกือสาร ฆ่าด้วยการ
ให้เซิงแก่ซู้
ผัวบ่ฮู้ตายคอบความหลง
เฮาประสงค์บอกเมียทางฮ้าย
เป็นน่าหน่ายน่าเปิดสงสาร
ให้ลูกหลานจื่อจำเอาไว้
พระยอดไท้เทศน์โปรดปัสเสน
มีสะเกลจบลงเพียงนี้.
การเฮาซี้แนะไว้เป็นทาง คนตาฟางคลำไปจักพ้อ
คนขี้ฉ้อมันโลภมักหลง
เป็นคนโถงฮีบกรายฮีบเว้น
ทางหลายเส้นบอกไว้เบิ่งเอา เป็นสำเนาคือ
กันสองภาค
บ่ใซ่ยากแต่ซ่องหาเมีย ถืกซายเสียซายโจรใจบาป
มันขนาบเมียฮ้อนกว่าไฟ ซายจังไรอับปรีย์มีมาก
หญิงลำบากเหตุผัวบ่เกรง ผัวนักเลงพาเมีย
เป็นทาส
ผัวอัปรีย์มีถมในโลก
พาทุกข์โศกเดือดฮ้อนหม่นหมอง
หาข้าวของเงินคำบ่ได้ พาทุกข์ไฮ้ขายหน้าขายตา
พระบิดามารดาก่อเกิด เพิ่นบ่เปิดบ่เฆี่ยนบ่ตี
เพิ่นใจดีฮักแพงคีค้อย ตั้งแต่น้อยจนหนุ่มจนสาว
ถืกอ้ายยาวอ้ายหลาวอ้ายหอก
มันบ่หยอกเตะถีบตบตี
น่าบัดสีน่าอายเพื่อนบ้าน หญิงหน้าด้านหมอบให้ผัวตี
ซายดีดีถมไปในโลก ซายดับโศกพาฮั่งพามี
พามีศรีหาเอาบ่ได้ นั่งบ่ใบ้ฮ้องว่าเวรกรรม
ซายใจดำตีเมียอวดบ้าน ให้เจ้าย้านนางหล้าเบิ่งเอา
ใจของเฮาข่มเหงไว้ก่อน
ให้ค่อยผ่อนค่อยเลือกค่อยหา
ค่อยปรึกษาสืบถามดีฮ้าย
ผัวคืออ้ายคือพ่อคือนาย
ผัวสหายผัวดีในโลก ผัวถืกโซคพาฮั่งพามี
พามีศรีฮู่งเฮืองเมือหน้า ให้หลานหล้าจำ
ไว้ซู่คน.
อนุสนธิ์ปัสเสนถามเหตุ อุปเทศลูกฮ้ายลูกดี
ลูกมีศรีฮู่งเฮืองในโลก
เป็นประโยคควรฮู้อย่างใด
พระจอมไตรยซี้ทางไว้แด่
เป็นทางแผ่โผดเมตตาจิต
เป็นลิขิตสืบเมือภายหน้า
คนเกิดหล้าหลานลูกภายหลัง
เขาได้ฟังสืบเฮียนต่อไว้ เหมิดบทนั้นจาไปบทใหม่
พระยอดไท้ตนเลิศโลกา มีเมตตาตรัส
เป็นโอวาท
มหาราชจำไว้ซู่อัน คุณมหันต์อนันต์เหลือล้น
จักได้ค้นไปหน้าเบิ่งดู ในซมพูลูกมีหลายหลาก
กล่าวเป็นภาคไว้สามประการ
เป็นประธานซื่ออติชาต
ลูกฉลาดยิ่งกว่าสกุล
ลูกเห็นคุณพ่อแม่เลี้ยงยาก
อุปัฏฐากจนเฒ่าจนตาย อธิบายเงินทองมีมาก
บ่อึดอยากเป็นเจ้าเศรษฐี มันมั่งมีเกินพ่อเกินแม่
ใจยิ่งแก่ในศีลในทาน
สร้างสมภารทำบุญตักบาตร
เป็นนักปราชญ์ยิ่งกว่าบิดา
ใจกูร์ณาแก่สัตว์ผายโผด
ทำประโยชน์ตามฮีตตามคลอง
ลูกถ้วนสองซื่ออนุชาต
ความสามารถเพียงส่วนสกุล
มันมีคุณพอเพียงพ่อแม่
มันบ่แก่ลื่นด้ามใหญ่โต
มันบ่โซเสื่อมทรามเสียซาติ
มันฉลาดบ่เศร้าบ่สูญ ตามสกุลสืบวงศ์แทนเซื้อ
มันบ่เฮื้อบ่ห่างศีลทาน ตามสถานพ่อแม่พาก่อ
มันติดต่อสืบไว้แม่นคลอง
ถืกทำนองเลี้ยงพ่อเลี้ยงแม่
จนเฒ่าแก่เถิงเท่าวันตาย อธิบายลูกดีหายาก
บุญไผมากจึงได้ลูกงาม ลูกถ้วนสามซื่อว่าอวซาต
ลูกอุบาทว์เสียซาติเสียแนว เสีย
ทั้งแถวศีลทานวงศ์เซื้อ
มันบ่เอื้อบ่เบิ่งบ่คอย เฮ็ดเสียฮอยลายมือพ่อแม่
มันบ่แก้ให้อยู่ตามเดิม มันซ้ำเติมลักของในบ้าน
มันขี้คร้านหัวดื้อเถียงความ
เวรลวนลามบ่ยำพ่อแม่
มันเห็นแก่ความเล่นความกิน เป็นมลทินหา
ความมาใส่
มันมักใหญ่เล่นเบี้ยเล่นโป
มันโมโหสูบฝิ่นกินเหล้า
มันบ่เว้านำฮีตนำคลอง เสียทำนองที่พ่อแม่เลี้ยง
ละเสียเสี้ยงทั้งบุญทั้งทาน
มันประจานขายหน้าพ่อแม่
บาปมันแก่ติดคุกจนตาย ลูกฉิบหายมีหลาย
ในโลก เสีย
ประโยคเลี้ยงยากเลี้ยงซา เฮาจักจาลูกดื่มอก
ไว้
พระยอดไห้ตรัสเทศนา
พระสัตถาบอกทางลูกเลิศ
ลูกประเสริญมีอีกสี่คน
พระจอมพลบอกไปภายหน้า
ซั่นหนึ่งเกล้าเข้าบวชเข้าเฮียน
ใจพากเพียรศีลธรรมพระเจ้า
บ่ให้เศร้าเสียฮีตคลองสงฆ์
ใจมั่นคงบวชไปจนแก่
ตั้งใจแผ่แบ่งส่วนกุศล ให้เป็นผลค้ำซูพ่อแม่
ยามเฒ่าแก่แตกม้างจากขันธ์ กรรมมาทัน
ได้ไปที่ฮ้าย
บุญลูกย้ายนำขึ้นวิมาน เป็นสะพานขึ้นเมือเมืองฟ้า
บ่ถ่อยซ้าตกต่ำเป็นผี ลูกซายดีบุญไผจึงพ้อ
ยังมีต่อลูกซั้นที่สอง มันผิปองเลี้ยงพ่อเลี้ยงแม่
จนเฒ่าแก่การย้าวการเยือน มันผิเฝือนหาของมา
ไว้
มันบ่ให้สองเฒ่ารำคาญ ของ
ให้ทานทำบุญตักบาตร
บ่ให้ขาดหาไว้แก่เขือ ให้ล้นเหลือพอกินพอใซ้
พ่อแม่ได้นั่งกินนั่งทาน มันทำการครกข้าวหาบน้ำ
มันซ่อยค้ำการสร้างการแปง
การแลงงายขวนขวายบ่ขาด
เป็นพยาธิเจ็บป่วยหายา หาหมอมาฮักษาสองเฒ่า
บ่ให้เว้าลำบากรำคาญ
ให้สมการพ่อแม่เลี้ยงยาก
อุปัฏฐากคนเฒ่าจนตาย อธิบายลูกซั้นถ้วนสาม
ลูกคนงามหาดีภายนอก
ดีบ่หยอกการไฮ่การนา
การฮักษาฮั้วสวนของปลูก มีลูก
แล้วขนหาบเอามา
ทั้งข้าวปลาหามาส่งให้ บ่ให้ไฮ้สักกิ่งสักอัน
ลูกขยันเลี้ยงดูพ่อแม่ จนเฒ่าแก้เข้าวัดฟังธรรม
มันจำนำการเจ็บการไข้ บ่ละให้สองเฒ่า
อยู่พลอย
มันหมั่นคอยไปมาถามข่าว
มันฮีบฟ้าวการสร้างการแปง
การแสวงหามาซักไซ้ จึงกล่าวได้ว่าลูกมุงคุล
ไผมีบุญสร้างมาจึงได้ พระกล่าวไว้ถ้วนสี่ยังมี
เป็นลูกดีหาเงินเที่ยวค้า บ่ให้ซ้ามีข้าวมีของ
มีเงินทองหากมากองไว้ พ่อแม่ได้นั่งกินนั่งทาน
ลูกทำการขุนหลวงเจ้าฟ้า บ่ให้ซ้าเป็นท้าว
เป็นขุน
เกิดมีบุญเงินคำบ่ไฮ้ เอามา
ไว้ปลูกสร้างเฮือนซาน
เป็นสถานบำรุงพ่อแม่ ยามเฒ่าแก่ยูท่างทำบุญ
ลูกมุงคุลมีหลายจำพวก เอามาบวกสม
ส่วนทางดี
ลูกมีศรีเซิดซูพ่อแม่ ลูกดีแท้พ่อแม่มีสุข
ลูกดับทุกข์พ่อแม่ใจบาน บุญสมภารไผมีจึงได้
พระกล่าวไว้เป็นข้อควรฟัง
ควรเอวังจบลงเพียงนี้.
เฮาผู้ซี้ผู้สั่งผู้สอน ผู้แต่งกลอนหาผลเมือหน้า
หวังขึ้นฟ้าเถิงยอดอรหันต์ ข้อสำคัญอิดูพี่น้อง
ใจเกี่ยวข้องนำลูกหลานเหลน ทำกรรมเวร
ใส่โตบ่ขาด
เหตุประมาทความฮู้บ่มี จึงยินดีในกรรมในบาป
ตายละคาบไปสู่อบาย เฮาเสียดายเกิดมาเสียซาติ
พบนักปราชญ์ความฮู้บ่ถาม ข้อดีงามแต่งสุข
ในโลก
เป็นประโยคหาฮั่งหามี พามีศรีนำตนขึ้นฟ้า
เฮาจึงกล้าแต่งกาพย์คำสอน ขอวิงวอนญาติโยม
ใหญ่น้อย
ฟังคำข้อยจำไว้ซู่คน เห็นเป็นผลขึ้นใจจำไว้
ไผจำได้สอนลูกสอนหลาน
เป็นสะพานขึ้นเมือเมืองฟ้า
อย่าได้กล้าทำบาปทำกรรม
ให้เพียรทำศีลทานต่อไว้
เฮาอยากได้ขอส่วนบุญนำ อย่าคำมำซังเฮาผู้เว้า
ให้สูเจ้าใจกว้างแผ่ผล แผ่กุศลค้ำซูเฮาแด่
เฮาขอแผ่บุญค้ำซู่คน อนุสนธิ์จบลงเพียงนี้ ฯ
.....................................


แสดงโพสต์จาก:  เรียงตาม  
กลับไปยังกระทู้  [ 6 โพสต์ ] 

เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง


 ผู้ใช้งานขณะนี้

กำลังดูบอร์ดนี้: ไม่มีสมาชิก และ บุคคลทั่วไป 19 ท่าน


ท่าน ไม่สามารถ โพสต์กระทู้ในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ ตอบกระทู้ในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ แก้ไขโพสต์ของท่านในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ ลบโพสต์ของท่านในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ แนบไฟล์ในบอร์ดนี้ได้

ค้นหาสำหรับ:
ไปที่:  
Google
ทั่วไป เว็บธรรมจักร