คุณฝึกจิตเขียน
เคยได้ยินคำนี้มั้ย - ตัอมาจากพระไตรปิฏก

"บุคคลเสพอยู่ซึ่งเมตตาวิมุติ กรุณาวิมุติ มุทิตาวิมุติ และอุเบกขาวิมุติในกาลอันควร ไม่ยินร้ายด้วยโลกทั้งปวง พึงเที่ยวไปผู้เดียว เหมือนนอแรด"

หรือ

มีจิตพ้นดีแล้วมีปัญญาพ้นดีแล้ว เป็นผู้มีความบริบูรณ์ มีพรหมจรรย์อยู่จบแล้ว เป็นอุดมบุรุษ เป็นบรมบุรุษ
ถึงความบรรลุปรมัตถะ พระอรหันต์นั้น มิได้ก่อ มิได้กำจัด กำจัดตั้งอยู่แล้ว มิได้ละ มิได้ถือมั่น
ละแล้วจึงตั้งอยู่ มิได้เย็บ มิได้ยก เย็บแล้วจึงตั้งอยู่ มิได้ดับ มิได้ให้ลุก ดับแล้วจึงตั้งอยู่
ดำรงอยู่ เพราะเป็นผู้ประกอบด้วยศีลขันธ์ สมาธิขันธ์ ปัญญาขันธ์ วิมุตติขันธ์ วิมุตติญาณ
ทัสสนขันธ์ ซึ่งเป็นอเสขะ แทงตลอดอริยสัจจะแล้วจึงตั้งอยู่ ก้าวล่วงตัณหาอย่างนี้แล้ว จึง
ตั้งอยู่ ดับไฟกิเลสแล้วจึงตั้งอยู่ ตั้งอยู่เพราะเป็นผู้ไม่ต้องไปรอบ ยึดถือเอายอดแล้ว ตั้งอยู่
ตั้งอยู่เพราะเป็นผู้ซ่องเสพวิมุติ ดำรงอยู่ด้วยเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขาอันบริสุทธิ์ ดำรง
อยู่ด้วยความบริสุทธิ์โดยส่วนเดียว ดำรงอยู่ในความเป็นผู้ไม่แข็งกระด้างด้วยตัณหาทิฏฐิ มานะ
อันบริสุทธิ์ ตั้งอยู่เพราะเป็นผู้หลุดพ้น ตั้งอยู่เพราะเป็นผู้สันโดษ ตั้งอยู่ในส่วนสุดรอบแห่งขันธ์
ธาตุ อายตนะ คติ อุปบัติ ปฏิสนธิ ภพ สงสาร วัฏฏะ ตั้งอยู่ในภพอันมีในที่สุด ตั้งอยู่
ในสรีระที่สุด ทรงไว้ซึ่งร่างกายที่สุด.

เมตตา ยกตัวอย่าง เมตตาเป็นอาการของเจตสิกถ้าเมตตาเกิดแล้วไม่มีสัมมาสติ เมตตาจะกลายเป็นกิเลสได้เช่นกัน ความสงสารก็เป็นเมตตา ถ้าขาดสัมมาสติแล้วละก็ เมตตานั้นจะกลายเป็นกิเลสทำให้เราทุกข์แทนผู้อื่น

รอคุณโฮฮับมาอธิบาย ตั้งแต่ตอนกลางวัน จนนี่ จะ 5 ทุ่มแล้ว

ในพรหมวิหารสี่ยกเว้น เมตตา ทุกอย่างล้วนเป็น สังขารขันธ์(เจตสิก)
ในพระอภิธรรมที่ว่าด้วเรื่องปรมัตถ์ จะไม่มีอธิบายเรื่องเมตตาไว้ว่ามันเป็นอาการใดในปรมัตถ์
เป็นเพราะเหตุว่า เมตตาไม่ใช่จิตหรือเจตสิก

แต่ความเมตตาเป็นสังโยชน์ที่เข้ามาพร้อมกับอายตนะภายนอก ทำให้เกิดการปรุงแต่ง
เป็นอกุศลจิต ราคะ(โลภะ) โทสะ โมหะ

กรุณา..เกิดจาก กระบวนการขันธ์ที่มีผลเป็นโมหะ โทสะ มันเป็นสภาวะที่พลักไส
สิ่งที่มากระทบ นั้นก็คือใจกำลังเป็นทุกข์
เพราะความทุกข์ของคนอื่น ทำให้ใจเราเป็นทุกข์
ใจเป็นทุกข์มีลักษณะเป็นสภาวะโทสะ คือพลักไสไม่ต้องการสภาวะนั้น
เมื่อใจไม่ต้องการสภาวะโทสะ ก็จะเกิดโลภะมาแทนที่ ก็คืออยากพ้นไปจากสภาวะนั้น

ความกรุณา ที่มีการให้ความหมายว่าปรารถณาให้ผู้อื่นพ้นทุกข์
แท้จริงแล้ว มันเป็นเราที่กำลังทุกข์ เราไม่ต้องการใจที่เป็นทุกข์ (ทุกข์ไปกับคนอื่น)

ที่บอกว่าความเมตตาเป็นสังโยชน์(กิเลส) ก็เพราะถ้าจะกล่าว ความเมตตาก็คือ
รูปราคะ เป็นกิเลสตัวหนึ่งของสังโยชน์เบื้องสูง

ส่วนมุทิตา นั้นก็เป็นสังขารขันธ์(เจตสิก)อีกเช่นกัน มุทิตาเกิด
จากสังโยชน์หรือเกิดจากการปรุงแต่งของกิเลสเบื้องสูงตัวหนึ่งที่เรียกว่า อรูปราคะ(ความสุข)
กล่าวโดยกระบวนการขันธ์ ก็เป็นไปในลักษณะเดียวกันกับกรุณา
นั้นคือได้รับอายตนภายนอกมาพร้อมกับอรูปราคะนั้นเอง

ผมก็กำลังรอให้คุณ ซั่วมุซ่าแกเข้ามาอธิบายก่อน เพราะแกเข้าว่าตำหนิผม
บอกว่ารู้สึกสงสารการแสดงความเห็นแบบผม

ประการหนึ่งเห็นคุณซั่วมุซ่ากับลุงหมานแกชอบโพส พระอภิธรรม
เรื่องนี้มันเกี่ยวกับอภิธรรมโดยตรง อยากรู้ครับว่า การที่แกเอาอภิธรรมมาโพส
แกจะรู้เรื่องพระอภิธรรมจริงหรือเปล่า นี่ก็รอแล้วรอเล่าจนคนอื่นมาบ่นผมแทน

สวัสดีครับพี่โฮฮับ
หลังจากอ่านสิ่งที่พี่พูดอธิบายข้างบนผมก็เกิดคำถามขึ้นมาถามตัวเองว่า ถ้าเมตตานับเป็นกิเลสหรือสังโยชน์อย่างที่พี่ให้เหตุผลจริง ถ้าอย่างนั้นพระพุทธศาสนาคงไม่อุบัติขึ้นมาเพราะองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่านไม่มีพระเมตตาเหลืออยู่แล้วหลังจากตรัสรู้ชอบดับทุกข์และกิเลสได้สิ้นเชิง ความเมตตาต่อสัตว์โลกทั้งหลายของพระองค์ต้องไม่เหลืออยู่ แล้วพระองค์จะเสียเวลามาสั่งสอนสัตว์โลกอีกทำไม....พอเกิดคำถามนี้ขึ้นมาในใจผม ทำให้ผมรู้ได้ทันทีว่าสิ่งที่พี่พูดอธิบายนั้นมันไม่ถูกต้องครับ
ขอบคุณครับ

เหมือนทนาย...กฎหมายที่ใช้ก็ฉบับเดียวกัน...แตอีกฝ่ายอยู่ข้างจำเลย...อีกฝ่ายอยู่ข้างโจกท์...กลับพูดกันไม่รู้เรื่อง..อิอิ
เอาข้อกฎหมายแง่นั้นแง่นี้มาพูด....ตีความตามแง่ที่ตัวตั้งธงใว้ก่อนแล้ว..คือทนายฝ่ายโจกท์...คือจำเลยต้องผิด...ทนายฝ่ายจำเลยก็ตั้งธงคือ..ฝ่ายจำเลยต้องถูก...

นี้คือตัวอย่างหนึ่ง...ของการวิเคราะห์...วิจัย...การเข้าไปค้นหาความจริงแบบโลก...ซึ่งเป็นสิ่งที่เรา ๆ คุ้นเคยทำกันมา

แต่การเข้าถึงธรรมารสนั้น...ต้องทำให้ลึกกว่านี้ลงไปอีก...โดยแยกความรู้ออกเป็น 3 ขั้นคือ..สุตตะ...จินตะ...และ..ภาวนา
ในภาวนาก็ทรงบอกการเข้าถึงเวยการ...ปริยัติ..ปฏิบัติ...มีปฏิเวทเป็นผล

ในพรหมวิหารสี่ยกเว้น เมตตา ทุกอย่างล้วนเป็น สังขารขันธ์(เจตสิก)
ในพระอภิธรรมที่ว่าด้วเรื่องปรมัตถ์ จะไม่มีอธิบายเรื่องเมตตาไว้ว่ามันเป็นอาการใดในปรมัตถ์
เป็นเพราะเหตุว่า เมตตาไม่ใช่จิตหรือเจตสิก

แต่ความเมตตาเป็นสังโยชน์ที่เข้ามาพร้อมกับอายตนะภายนอก ทำให้เกิดการปรุงแต่ง
เป็นอกุศลจิต ราคะ(โลภะ) โทสะ โมหะ

กรุณา..เกิดจาก กระบวนการขันธ์ที่มีผลเป็นโมหะ โทสะ มันเป็นสภาวะที่พลักไส
สิ่งที่มากระทบ นั้นก็คือใจกำลังเป็นทุกข์
เพราะความทุกข์ของคนอื่น ทำให้ใจเราเป็นทุกข์
ใจเป็นทุกข์มีลักษณะเป็นสภาวะโทสะ คือพลักไสไม่ต้องการสภาวะนั้น
เมื่อใจไม่ต้องการสภาวะโทสะ ก็จะเกิดโลภะมาแทนที่ ก็คืออยากพ้นไปจากสภาวะนั้น

ความกรุณา ที่มีการให้ความหมายว่าปรารถณาให้ผู้อื่นพ้นทุกข์
แท้จริงแล้ว มันเป็นเราที่กำลังทุกข์ เราไม่ต้องการใจที่เป็นทุกข์ (ทุกข์ไปกับคนอื่น)

ที่บอกว่าความเมตตาเป็นสังโยชน์(กิเลส) ก็เพราะถ้าจะกล่าว ความเมตตาก็คือ
รูปราคะ เป็นกิเลสตัวหนึ่งของสังโยชน์เบื้องสูง

ส่วนมุทิตา นั้นก็เป็นสังขารขันธ์(เจตสิก)อีกเช่นกัน มุทิตาเกิด
จากสังโยชน์หรือเกิดจากการปรุงแต่งของกิเลสเบื้องสูงตัวหนึ่งที่เรียกว่า อรูปราคะ(ความสุข)
กล่าวโดยกระบวนการขันธ์ ก็เป็นไปในลักษณะเดียวกันกับกรุณา
นั้นคือได้รับอายตนภายนอกมาพร้อมกับอรูปราคะนั้นเอง