สรุป ธรรมเทศนา "สุขแท้ด้วยปัญญา" โดยพระอาจารย์ไพศาล วิสาโล เนื่องในวาระครบ 25 ปี รร.วรรณสว่างจิต วันที่ 22 กรกฎาคม 2553 เวลา 9.30 น.

1.เมื่อเด็กโกรธหรือโลภให้เราสั่งสอนเขาเหมือนเป็นกระจกเงา คือ ให้เขาดูจิตใจตนเอง
เช่น มีเด็กคนหนึ่งอายุราว 4 ขวบกำลังโกรธคุณยายจากที่คุณยายทำอะไรให้ไม่ถูกใจ แม่เด็กคนนี้ไม่ได้ห้ามบอกว่าให้เด็กหยุดโกรธคุณยาย แต่ถามว่า
"ลูกรู้สึกโกรธเท่ามดหรือโกรธเท่าฟ้า" เมื่อเด็กย้อนกลับไปดูจิตตนเองแล้ว ก็จะทำให้เขามีสติ และลืมเรื่องที่โกรธ[เพราะจิตไปดูว่าตอนนี้โกรธน้อยหรือโกรธมาก]
จิตเด็กง่ายแก่การรับข้อมูล ฉะนั้นช่วงนี้เป็นช่วงสำคัญที่จะเปิดมุมมองการมองโลกในทางบวกให้เด็กมอง

2.คนเราส่วนใหญ่มองไม่เห็นความสุขในปัจจุบันขณะ มัวแต่ไปคิดเรื่องอดีตและอนาคต เช่น ขณะนั่งฟังเทศน์อยู่นี้ ได้นั่งเก้าอี้สบายๆ อากาศก็ไม่ร้อน ซึ่งควรจะมีความสุข แต่บางคนกลับไปนั่งคิดไปในอนาคตว่า เอ้ จะหาเงินมาเสียค่าเทรมลูกยังไง การคิดแบบนี้เป็นการสร้างทุกข์ให้กับตนเอง
ความสุขที่แท้อยู่ตรงนี้ เดี๋ยวนี้ ไม่ต้องรออนาคต และ ไม่เกี่ยวกับอดีตเพราะเป็นสิ่งที่ล่วงมาแล้วลองสังเกตดู

3.ควรมองให้เห็นคุณค่าในสิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบันขณะ ทำให้เรามีความสุข ที่นี้ เดี๋ยวนี้ บางคนไม่รู้สึกสุขในปัจจุบัน แต่เมื่อไหร่ที่ความทุกข์มาเยือน ถ้ามองย้อนกลับไป ก็จะได้สติว่าเราควรจะมีความสุขตั้งแต่แรกแล้ว

เช่น ตอนนี้เรามีอากาศบริสุทธิ์ในการสูดหายใจ ควรจะมีความสุขกับอากาศที่บริสุทธิ์ เพราะเมื่อหากอากาศเสียเกิดขึ้นมาทำให้เราหายใจไม่ออก เราจึงจะรู้ว่าอากาศที่บริสุทธิ์เมื่อก่อนนั้นเป็นสิ่งที่มีคุณค่ามากกว่าแก้วแหวนเงินทองหรือทรัพย์สินใดๆ

เคยมีนักกีฬาคนนึง เมื่อหลายปีก่อน เป็นนักกีฬาทีมชาติ เขามีคุณพ่อเป็นโคชให้ เขาฝึกซ้อมและมุ่งหวังจะได้เหรียญทองจากการแข่งขัน จนวันนึง เขาไปแข่งขันที่ต่างประเทศโดยไม่มีคุณพ่อติดตามไปด้วย เขาแข่งกีฬาชนะเลิศและได้เหรียญทอง มีผู้คนมากมายมาร่วมแสดงความยินดี หลังงานฉลองเลิก มีคนโทรมาบอกเขาว่า คุณพ่อของเขาเสียชีวิตแล้ว เขาร้องไห้โฮ และสิ่งที่เขาบอกคือ "ขอคุณพ่อกลับคืนมา คุณพ่อมีคุณค่ามากกว่าสิ่งใดๆ[รวมถึงเหรียญทองที่เขาได้ด้วย]"

4.ควรพอใจกับสิ่งที่ตนเองมี สิ่งที่ตนได้ มีความ "สันโดษ" สิ่งนี้ทำให้เราเพียงพอ และ มีความสุขในปัจจุบัน

การไม่สันโดษในสิ่งที่ตนได้ มักสร้างทุกข์ให้กับเราเสมอๆ เช่น เราซื้อของและต่อรองราคาได้ เราก็ภูมิใจว่าซื้อของได้ถูก แต่ต่อมาเราไปรู้ว่าเพื่อนของเรา ซื้อของได้ถูกกว่าเราอีก เราก็ยิ้มไม่ออก นึกอิจฉาเพื่อน เกิดทุกข์ขึ้นมา
ทำไมไม่มองว่า เราซื้อของได้ถูกกว่าหลายๆคน แทนจะไปเปรียบเทียบกับคนที่ซื้อของได้ถูกกว่าเรา

ยกตัวอย่างอีกเรื่องหนึ่ง

มีคุณป้าคนหนึ่งเล่นหุ้นขายได้กำไร 10 ล้านบาท ลองถามทุกๆคนดูซิ ว่าจะดีใจกันไหม แต่คุณป้าคนนี้บอกว่า ป้าเป็นทุกข์ เพราะว่า ถ้าขายหุ้นตัวนั้นในวันนี้จะได้ 20 ล้านบาท ป้าทุกข์มาก อีกวันหนึ่งป้าคนนี้ก็ไม่มาที่ตลาดหุ้น สอบถามได้ความว่าแกป่วยจากการคิดมากเรื่องขายหุ้นได้กำไรแค่ 10 ล้านบาท นี้เป็นตัวอย่างที่เราไม่สันโดษในสิ่งที่ตนได้ ทำให้เกิดทุกข์

5.ผู้มีปัญญามักจะมองมุมมองที่ทำให้ตนไม่เป็นทุกข์ เห็นประโยชน์และมองในสิ่งดีๆในทุกๆเรื่องที่เกิดขึ้น แม้เรื่องนั้นจะเป็นเรื่องร้ายที่สุด แต่ทุกสิ่งทุกอย่างมีมุมมองในเชิงบวกเสมอ

เช่น เราทำของหาย บางคนที่มีปัญญาก็บอกว่า "เราคงจะทำกรรมไม่ดีมาก่อน นี้กรรมที่เราทำไม่ดีส่งผลมาแล้ว เราได้ชดใช้ไปแล้ว" การคิดลักษณะนี้ ทำให้เราเจ็บปวดแค่อย่างเดียวคือ ของหาย แต่ใจเราไม่หายไปด้วย

สรุป
"ให้วางใจไว้ว่า สิ่งที่เกิดขึ้นกับเรา ดีทั้งหมด มองในแง่บวกเสมอๆ ทำให้เราสุขง่าย ทุกข์ยาก"

กราบนมัสการพระอาจารย์ไพศาล วิสาโล

http://www.mattaiya.org/index.php?lay=b ... No=1297059

อนุโมทนาสาธุ..ด้วยครับ