26469.ญาณที่ ๑๓ วิมุติญาณ

มหาราชันย์

ปัญญาในการพิจารณาเห็นอุปกิเลสนั้นๆ อันอริยมรรคนั้นๆ ตัดเสียแล้ว เป็นวิมุติญาณ

กิเลสอันโสดาปัตติมรรคตัดขาดดีแล้ว

จิตที่หลุดพ้นจากอุปกิเลส ๕ ประการ พร้อมด้วยปริยุฏฐานกิเลส เป็นอันพ้นแล้วด้วยดีชื่อว่าญาณ เพราะอรรถว่ารู้วิมุตตินั้น ชื่อว่าปัญญา

อุปกิเลสแห่งจิตของตน๕ ประการนี้ คือ .....
.....สักกายทิฐิ
.....วิจิกิจฉา
.....สีลัพพตปรามาส
.....ทิฐานุสัย
.....วิจิกิจฉานุสัย

เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในการพิจารณาเห็นอุปกิเลสนั้นๆ อันอริยมรรคนั้นๆ ตัดเสียแล้ว เป็นวิมุติญาณ ฯ

เจริญในธรรมครับ

มหาราชันย์

กิเลสอันสกทาคามิมรรคตัดขาดดีแล้ว

จิตที่หลุดพ้นจากอุปกิเลส ๔ ประการ พร้อมด้วยปริยุฏฐานกิเลส เป็นอันพ้นแล้วด้วยดี ชื่อว่าญาณ เพราะอรรถว่ารู้วิมุตตินั้น ชื่อว่าปัญญา

อุปกิเลสแห่งจิตของตน๔ ประการนี้ .... คือ
.....กามราคสังโยชน์
.....ปฏิฆสังโยชน์
.....กามราคานุสัย
.....ปฏิฆานุสัย ส่วนหยาบๆ

เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในการพิจารณาเห็นอุปกิเลสนั้นๆ อันอริยมรรคนั้นๆ ตัดเสียแล้ว เป็นวิมุติญาณ ฯ

เจริญในธรรมครับ

มหาราชันย์

กิเลสอันอนาคามิมรรคตัดขาดดีแล้ว

จิตที่หลุดพ้นจากอุปกิเลส ๔ ประการ พร้อมด้วยปริยุฏฐานกิเลสเป็นอันพ้นแล้วด้วยดี ชื่อว่าญาณ เพราะอรรถว่ารู้วิมุตตินั้น ชื่อว่าปัญญา

อุปกิเลสแห่งจิตของตน ๔ ประการ นี้คือ.....
..... กามราคสังโยชน์
..... ปฏิฆสังโยชน์
..... กามราคานุสัย
..... ปฏิฆานุสัย ส่วนละเอียดๆ

เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในการพิจารณาเห็นอุปกิเลสนั้นๆ อันอริยมรรคนั้นๆ ตัดเสียแล้ว เป็นวิมุติญาณ ฯ

เจริญในธรรมครับ

มหาราชันย์

กิเลสอันอรหัตมรรคตัดขาดดีแล้ว

จิตที่หลุดพ้นจากอุปกิเลส ๘ ประการนี้ พร้อมด้วยปริยุฏฐานกิเลส เป็นอันพ้นแล้วด้วยดี ชื่อว่าญาณ เพราะอรรถว่ารู้วิมุตตินั้น ชื่อว่าปัญญา

อุปกิเลสแห่งจิตของตน ๘ ประการนี้ คือ .....
.....รูปราคะ
.....อรูปราคะ
.....มานะ
.....อุทธัจจะ
.....อวิชชา
.....มานานุสัย
.....ภวราคานุสัย
.....อวิชชานุสัย

เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในการพิจารณาเห็นอุปกิเลสนั้นๆ อันอริยมรรคนั้นๆ ตัดเสียแล้ว เป็นวิมุติญาณ ฯ

เจริญในธรรมครับ

มหาราชันย์

วิมุตติ หมายถึง ความหลุดพ้น

๑. เจโตวิมุตติ คือ ความหลุดพ้นแห่งจิต, ความหลุดพ้นด้วยอำนาจการฝึกจิต, ความหลุดพ้นแห่งจิตจากราคะ ด้วยกำลังแห่งสมาธิ
๒. ปัญญาวิมุตติ คือ ความหลุดพ้นด้วยปัญญา, ความหลุดพ้นด้วยอำนาจการเจริญปัญญา, ความหลุดพ้นแห่งจิตจากอวิชชา ด้วยปัญญาที่รู้เห็นตามเป็นจริง

อนุสัย หมายถึง กิเลสที่นอนเนื่องอยู่ในสันดาน อนุสัย ๗ นี้ เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า สังโยชน์ ๗

๑. กามราคะ =ความกำหนัดในกาม, ความอยากได้ติดใจในกาม

๒ 2. ปฏิฆะ = ความขัดใจ, ความหงุดหงิดขัดเคืองคือโทสะ

๓. ทิฏฐิ = ความเห็นผิด, การถือความเห็น เอาความคิดเห็นเป็นความจริง

๔. วิจิกิจฉา =ความลังเล, ความสงสัย

๕. มานะ = ความถือตัว

๖.ภวราคะ = ความกำหนัดในภพ, ความอยากเป็น อย่างยิ่งใหญ่ อยากยั่งยืน

๗.อวิชชา =ความไม่รู้จริง คือ โมหะ

เจริญในธรรมครับ

กฎการใช้บอร์ด

26469.ญาณที่ ๑๓ วิมุติญาณ

ผู้ใช้งานขณะนี้


ทั่วไป เว็บธรรมจักร