*****คำอธิบายค้านที่คุณ *8q* นำมาลง*****

อ้างอิง...

ในปฏิจจสมุปบาท วิญญาณธาตุ เป็นเหตุให้เกิดนามรูป หรือขันธ์ 5 (ซึ่งมีรูปขันธ์ เวทนาขันธ์
สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์) ด้วยเหตุนี้ วิญญาณธาตุจึงเป็นคนละตัวกับวิญญาณขันธ์


**************************************************

อธิบาย...

วิญญาณธาตุ ก็คือจิต
ซึ่งเมื่อประมวลลงในจิต 89 ดวง
วิญญาณธาตุ ก็แบ่งออกได้ 7 ประเภท คือ...

ปัญจวิญญาณธาตุ ได้แก่
จักขุวิญญาณจิต 2 ดวง
โสตวิญญาณจิต 2 ดวง
ฆานวิญญาณจิต 2 ดวง
ชิวหาวิญญาณจิต 2 ดวง
กายวิญญาณจิต 2 ดวง

มโนธาตุ ได้แก่
ปัญจทวาราวัชชนจิต 1 ดวง
สัมปฏิจฉันนจิต 2 ดวง

และ มโนวิญญาณธาตุ
ได้แก่จิตอื่นๆ ที่เหลืออีก 76 ดวง

ดังนั้น วิญญาณธาตุ ทั้งหมดก็คือ วิญญาณขันธ์ นั่นเองอ่ะคับ

ส่วนที่ว่า วิญญาณ เป็นปัจจัยแก่ นามรูป
วิญญาณ ในที่นี้หมายเอา วิปากวิญญาณ และ กัมมวิญญาณ
ส่วนนามรูป ในที่นี้หมายถึง เจตสิก และ รูป

ดังนั้น วิญญาณ เป็นปัจจัยให้เกิด นามรูป ก็คือ...

กัมมวิญญาณ
อันได้แก่ อกุศลจิต 11 ดวง มหากุศลจิต 8 ดวง
และ รูปาวจรกุศลจิต 5 ดวง รวม 24 ดวง ที่สหรคตด้วยเจตนาในอดีตภพ
เป็นปัจจัยให้เกิด ปฏิสนธินาม และ ปฏิสนธิรูป ในปัญจโวการภูมิ 24 ขณะปฏิสนธิกาล
คือเป็นปัจจัยให้เกิด ปฏิสนธินาม อันได้แก่ เจตสิก 35 ดวง
และเป็นปัจจัยให้เกิด ปฏิสนธิรูป อันได้แก่ กัมมชรูป ที่เกิดพร้อมกับปฏิสนธิจิต

ส่วน วิปากวิญญาณ
อันได้แก่ ปฏิสนธิวิญญาณ 15 ดวง ในปัจจุบันภพ
เป็นปัจจัยแก่ ปฏิสนธินาม คือ เจตสิก 35 และ กัมมชรูป ที่เกิดพร้อมกับปฏิสนธิจิตนั้น
ในปัญจโวการภูมิ 26 ขณะปฏิสนธิกาล

และ วิปากวิญญาณ อันได้แก่ ภวังคจิต 15 ดวง
เป็นปัจจัยแก่ ปวัตตินาม คือ เจตสิก 35 และ ปวัตติรูป (จิตตชรูป)
ในปัญจโวการภูมิ 26 ขณะปวัตติกาล

และ วิปากวิญญาณ อันได้แก่ สัมปฏิจฉันนจิต 2 ดวง และ โสมนัสสันตีรณจิต 1 ดวง
เป็นปัจจัยแก่ ปวัตตินาม คือ อัญญสมานาเจตสิก 11 และ ปวัตติรูป (จิตตชรูป)
ในปัญจโวการภูมิ 26 ขณะปวัตติกาล

และ วิปากวิญญาณ อันได้แก่ ทวิปัญจวิญญาณ 10 ดวง
เป็นปัจจัยแก่ ปวัตตินาม คือ สัพพจิตตสาธารณเจตสิก 7 ดวง
ในปัญจโวการภูมิ 26 ขณะปวัตติกาล

สรุปก็คือ วิญญาณธาตุ ได้แก่ วิญญาณธาตุ นั่นเองคับ

และ วิญญาณ ป็นปัจจัยแก่ นามรูป
นามรูป ในที่นี้ ไม่ได้หมายรวมขันธ์ 5 ทั้งหมด
แต่หมายถึง รูปขันธ์ และ นามขันธ์เฉพาะส่วนที่เป็นเจตสิก คือ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ เท่านั้น
สำหรับ วิญญาณขันธ์ นั้นแยกแสดงออกมาต่างหากแล้ว
เพื่อแสดงให้เห็นถึงความเป็นปัจจัยแก่กัน ว่าวิญญาณขันธ์นั้นเป็นปัจจัยแก่ นามรูป นั่นเองอ่ะคับ


ขอบคุนจารย์เดฟวัดเกาะที่เอื้อเฟื้อคำตอบครับสาธุ



*****ผมค้านว่า *****


จะเห็นว่า พระพุทธเจ้าตรัสว่า วิญญาณ เป็นปัจจัยให้เกิด นามรูป พส่วนลัทธิแก้ไขไปบอกว่า ส่วนที่ว่า วิญญาณ เป็นปัจจัยแก่ นามรูป พระพุทธองค์ แสดงชัดเจนว่า วิญญาณเป็นเหตุ นามรูปเป็นผล การมีอยู่ของสิ่งหนึ่ง (วิญญาณ)เป็นปัจจัยให้เกิดอีกสิ่งหนึ่ง(นามรูป) วิญญาณที่เป็นเหตุ(วิญญาณธาตุ)จึงเป็นคนละตัวกับนามรูป ที่มีวิญญาณขันธ์ เป็นผล

ย้ำ!!! วิญญาณที่เป็นเหตุ(วิญญาณธาตุ)จึงเป็นคนละตัวกับนามรูป ที่มีวิญญาณขันธ์ เป็นผล

พ่อแม่ เป็นปัจจัยให้เกิด ลูก = พ่อแม่เป็นคนละคนกับลูก

วิญญาณ เป็นปัจจัยให้เกิด นามรูป (ซึ่งมีวิญญาณขันธ์อยู่ด้วย) = วิญญาณ(พ่อแม่)เป็นคนละคนกับวิญญาณขันธ์(ลูก)

พ่อแม่เป็นปัจจัยแก่ลูก อาจจะตีความเป็นอะไรก็ให้ เช่นให้ลูกกิน ให้เงินลูกใช้ และอาจจะหลงผิดไปว่า พ่อแม่เป็นคนเดียวกับลูก

วิญญาณ เป็นปัจจัยแก่ นามรูป อาจจะตีความเป็นอะไรก็ให้ และอาจจะหลงผิดไปว่า วิญญาณ(พ่อแม่)เป็นคนเดียวกับลูก(วิญญาณขันธ์)

ผมมีบรรทัดฐานง่ายๆเกี่ยวกับการจะดูว่าใครเป็นอรหันต์แท้ เป็นอรหันต์เทียม
ก่อนที่ผมจะสนใจไป เชื่อในสิ่งที่เขาสอน คือ


ดูการพูดถึงนิพพาน หากเป็นหนังสือ ผมก็จะเปิดไปหน้าสุดท้ายก่อน
ว่าเขาพูดถึงนิพพานไว้อย่างไร

ถ้าหากว่า เขาอธิบายว่า พระอรหันต์ที่สิ้นชีวิตไปแล้ว ปรินิพพานแล้ว
แต่ยังเหลือ ส่วนที่เป็นจิตบ้าง เหลือตัวรู้บ้าง เหลืออะไรอยู่แม้สักอย่างตามเขาจะเรียก
ถึงแม้เขาจะใช้คำโก้หรู ให้ดูพิศดารพันลึกอย่างไรก็ตาม การแสดงถึงภาวะที่ยังคงเหลืออยู่
เป็นอยู่ของพระอรหันต์ผู้ปรินิพพานไปแล้ว..............ก็คือความเห็นผิด และเขาผู้เชื่ออย่างนั้น
เข้าใจอย่างนั้น เขาก็ไม่ใช่พระอรหันต์แท้

เพราะว่าไม่ว่าอะไรที่ยังคงเหลืออยู่ นั่นก็คือขันธิ์5 ซึ่งยังคั่งค้าง
และไม่ดับสนิท

การที่เชื่อว่าชีวิตของพระอรหันต์ภายหลังแต่ปรินิพพานแล้ว ยังคงความเป็นของตัวตน
ของตัวเอง ที่บริสุทธิ์สะอาด โดยไม่ดับสนิทลงไปพร้อมกับขันธ์5 ก็คือการหลงผิด


พระท่านนั้นไม่ว่าจะเป็นผู้โด่งดังแค่ไหน เป็นคนดีแค่ไหน เขาก็มีบั้นปลายที่เห็นผิด
และเขาก็ยังไม่ใช่พระอรหันต์

โดยส่วนตัวผม ถ้าศึกษาดูว่าตัวสุดท้ายที่เขาพูดถึง ยังมีจิตเป็นตัวเขา
หรืออาจจะใช้คำเรียกชื่อจิตอันเป็นส่วนที่เหลือว่าอย่างอื่น จะเรียกว่าใจแท้บ้าง
จะเรียกว่า สิ่งที่ไม่มีคำเรียกบ้าง ถึงจะเรียกยังไงแต่ถ้าแสดงถึงการคงอยู่
และเหลืออยู่ของตัวเอง เหลืออยู่ของพระอรหันต์ เหลืออยู่ของพระพุทธเจ้า
นั่นก็คือความเห็นผิด และหลงโดยแน่นอน


พอทราบว่าสภาวะสุดท้ายที่เขากล่าวถึงนิพพาน ถ้ามันไม่ถูกตรงตามหลักการ
และยังมีอะไรคั่งค้างคงอยู่ ผมก็จะรู้ทันทีว่าเขาไม่ใช่อรหันต์
และผมก็ไม่มาเสียเวลามานั่งอ่าน ตั้งแต่หน้าแรกของเขาอีก

ตอนผมเป็นเด็กน้อยไม่รู้เดียงสาในทางธรรม ผมก็เชื่อว่า
การจะดูว่าใครเป็นอรหันต์ คือดูจากกระดูกที่เป็นพระธาตุบ้าง
ดูจากประวัติ ที่พิศดารบ้าง อิทธิฤทธิ์ปฏิหาริย์บ้าง โดยไม่ได้สนใจที่ตัวธรรมะ
อันเป็นสภาวะแท้ซึ่งจะเป็นสิ่งเดียวที่จะทำให้ทราบตัวตนแท้ของเขาได้


แต่เดี๋ยวนี้ผมไม่เคยสนใจ และแยแสเรื่องกระดูก หรือปาฏิหาริย์ใดเพื่อเอามาเป็น
บรรทัดฐาน และเครื่องวัดคุณธรรมของ พระอริยเจ้าชั้นสูงอีก

เพราะกระดูกทุกวันนี้หากต้องการเอาของใครไปทำให้ใส
ก็สามารถทำได้ ด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ แม้แต่กระดูกสุนัขก็ยังใสได้
และมีวิธีอีกมากมายที่จะทำให้กระดูกมันกลายสภาพ

โลกทุกวันนี้เป็นโลกของการเอากระดูกมาอ้าง เอากระดูกมาหากินกันซะเยอะ
มาดูที่เนื้อความของธรรมะจริงๆก็แทบจะไม่มีอะไร มีแต่ธรรมะพื้นๆประดับด้วยปาฏิหาริย์
ผสมเรื่องราวผจญภัย สลับกับการคุยโอ้อวด เติมสีเติมรส สร้างศัพท์ใหม่ๆ
สร้างบัญญัติใหม่ๆเพื่อเน้น ให้สภาวะธรรมดาๆ แสนจะพื้นๆของตนเองให้มันดูใหญ่โตอลังการ
และไม่ธรรมดาซะยังงั้น ..........และต่อมาก็กลายเป็นแฟชั่นที่พวกหัวอ่อนมักจะหยิบยกมา
กล่าวอ้างแทนที่คำกล่าวของพระพุทธเจ้า เพราะคิดเอาว่า คำพูดที่มันนอกกรอบ
แหกออกจากตำรา คือสิ่งที่ถอดจากสภาวะปฏิบัติจึงน่าเชื่อกว่าตำราหรือไตรปิฎก


พวกเขาอาจลืมไปว่า ทุกถ้อยคำตรัสของพระพุทธเจ้าก็ล้วนเป็นสิ่งที่ออกมาจากการปฏิบัติ
ออกจากสภาวะแท้ๆของพระองค์ แต่พวกหัวอ่อนกลับคิดซะว่า คำตรัสในพระไตรปิฎก
เป็นแค่ความรู้ทางตำรา เป็นแค่ปริยัติ ส่วนคำสอนที่ออกจากเหล่าครูอาจารย์ทั้งหลาย
คือสภาวะจากการปฏิบัติ ไม่ใช่ตำรา จึงน่าเชื่อถือกว่าพระไตรปิฎก

เขาจึงพากันหมายมั่นในคำกล่าวของครูอาจารย์แม้บางเรื่องที่ขัดกับคำตรัสของพระพุทธเจ้าตรงๆ
เขาก็ยังจะเลือกเชื่อครูอาจารย์เหล่านั้น มากกว่าพระพุทธเจ้า


ครูอาจารย์ในโลกนี้ แบ่งเป็น สี่ประเภท

กลุ่มที่1......สอนผิด ทั้งเบื้องต้น ท่ามกลาง และบั้นปลาย
กลุ่มที่2.......สอนถูกเบื้องต้น ผิดท่ามกลาง ผิดบั้นปลาย
กลุ่มที่3.......สอนถูกเบื้องต้น ถูกท่ามกลาง ผิดบั้นปลาย
กลุ่มที่4.......สอนถูกทั้งเบื้องต้น ท่ามกลาง และบั้นปลาย

เบื้องต้นคือตัวศีลธรรม ข้อวัตร ระเบียบวินัย
ท่ามกลางคือขอบเขตของ สมาธิ การสร้างสมาธิ
บั้นปลายคือ ส่วนแห่งการสร้างปัญญา ญาณ มรรคผล นิพพาน


การปฏิบัติเป็นเรื่องละเอียดอ่อน และลาดลึกประณีตไปตามลำดับ
เป็นสิ่งที่ง่ายต่อการหลงทาง และหลงผิด
เพราะทุกขณะของการปฏิบัติ ไม่ว่าจะปฏิบัติถูกต้องตามทาง ตามวิธี
หรือปฏิบัติผิด ไปจากทาง ผิดไปจากวิธีที่แท้ การปฏิบัติทั้งปวงนั้น
ก็จะเกิดสภาวะธรรมปรากฏขึ้นให้ผู้ปฏิบัติสัมผัสได้ และเผลอใจไปเชื่อมั่น

เพราะสภาวะที่เกิดจากการปฏิบัติที่ผิด ก็ืคือสภาวะที่เขาได้เข้าไปถึงด้วยการปฏิบัติ

ปฏิบัติถูก ก็มีสภาวะ
ปฏิบัติผิด ก็มีสภาวะ

ต่างฝ่ายต่างก็มีสภาวะ เจอสภาวะด้วยตนเองจากการปฏิบัติด้วยกันทั้งคู่
เพียงแต่บุคคลหนึ่งไปเจอของแท้ อีกคนหนึ่งไปเจอของเทียม

ต่างฝ่ายก็ปฏิบัติจริงด้วยกันทั้งคู่ ประสบต่อสภาวะด้วยตนเองด้วยกันทั้งคู่
รู้เฉพาะตนด้วยกันทั้งคู่ แต่เป็นการรู้ในสิ่งที่เป็นคนละสิ่งกัน
เป็นคนละสิ่งที่ใช้ชื่อเดียวกัน ใช้สมมุติบัญญัติตัวเดียวกัน

ผู้เชื่อตามวิธีของคนที่ปฏิบัติถูก หากปฏิบัติตามก็เจอสภาวะตรงตามที่เขาสอน
ผู้เชื่อตามคนปฏิบัติผิด หากปฏิบัติตาม ก็ต้องเจอสภาวะที่เขาสอนด้วยเหมือนกัน

และเมื่อผู้ปฏิบัติตามแล้วประสบเจอตามที่เขาสอน ไม่ว่าผิด หรือถูก
ความเชื่อมั่น ศรัทธาของเหล่าสาวกลูกศิษย์ก็ยิ่งมีแต่จะมั่นคงยิ่งขึ้น
ทีนี้เขาพูดอะไร ก็อาจจะถูกหมด หรือคิดบวกไปหมดจนไม่เห็นตัวตนแท้จริงของผู้พูด


ทั้งหมดนี้คือ ความคิดส่วนตัวของผม ความเชื่อส่วนตัวของผม
มันจะผิด หรือจะถูกมันก็เป็นกรรมของผม และผมจะได้รับผลจากกรรมนี้เอง
ด้วยความยินยอมพร้อมใจ

นายบังสกุลคนนี้ เขาถามเรื่องหนึ่งไปตอบอีกเรื่อง แล้วคำตอบที่ตอบก็แสดงถึงว่า ยังเต็มไปด้วยมิจฉาทิฏฐิ แต่ผมไม่ต้องการเข้าไปในประเด็นที่เป็นมิจฉาทิฏฐิของเขาในกระทู้นี้

ปล่อยไปก่อน วันพระไม่ได้มีหนเดียว ใจเย็นๆ ผมจะต้องค่อยๆชี้แนะนายบังสกุลคนนี้ให้เป็นนายบัวศกลให้ได้

ขอบคุณที่จะเตือนผม และดึงผมออกจากมิจฉาทิฏฐิ ตามที่คุณเข้าใจ

แต่ก่อนที่คุณจะดึงผมออกจากมิจฉาทิฏฐิ คุณช่วยดึงผมออกจากความสงสัยหน่อยเถอะครับ

ผมสงสัยว่า..........กายสังขาร วจีสังขาร และจิตสังขาร
เป็นปัจจัยให้เกิด วิญญาณทางอายตนะทั้ง6 ได้ยังไง

วิญาญาณรู้ทางอายตนทั้ง6 เป็นปัจจัยให้มีนามรูป
ซึ่งนามก็ได้แก่ สัญญาเวทนาเจตนาผัสสะมนสิการ รูปคือกายที่ถึงพร้อมด้วยประสาท
และอุปาทายรูป วิญญาณรู้ทางตาหูจมูกลิ้นกายใจ เป็นปัจจัยให้มีนามรูปได้ยังไง
ระบบมันเป็นยังไง ช่วยอธิบายด้วยครับ

และเพราะมีนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณขันธ์ นั้นเป็นยังไง
เพราะพระพุทธองค์แสดงไว้ชัดเจนเรื่องขันธ์5ว่า

สัญญาขันธ์เกิดจาก ผัสสะ

เวทนาขันธ์เกิดจาก ผัสสะ

สังขารขันธ์เกิดจาก ผัสสะ

วิญญาณขันธ์เกิดจาก นามรูป ช่วยอธิบายหน่อยว่านามรูปทำให้เกิดวิญญาณขันธ์
ได้ยังไง

และพระองค์ก็ทรงแสดงไว้มากมายว่า ขันธ์5 ไม่ใช่เรา ไม่มีเราอยู่ในขันธ์5
การปรินิพพาน คือการดับไม่เหลือดับโดยสนิทของ รูป เวทนา สัญญา สังขาร
วิญญาณ เมื่อขันธ์ทั้ง5 ดับสนิท แล้วยังจะมีอะไรเหลืออีก

คำว่าดับสนิทไม่มีส่วนเหลือ ย่อมหมายถึงว่าต้องดับสนิทแล้วไม่มีส่วนเหลือจริงๆ
ถ้ายังมีส่วนเหลือก็แสดงว่า ยังดับไม่สนิท

เช่นพระอนาคามี ที่ยังตกค้างอยู่ยังสุทธาวาท เพราะว่ายังดับไม่สนิท

ผมขอถามแค่เบาๆเท่านี้ก่อน ก็ในเมื่อคุณยืนยันความเป็นสัมมาทิฏฐิ
และยืนยันว่ารู้แจ้ง นิพพาน รู้แจ้งวิญญาณ

คุณช่วยตอบให้ชัดหน่อยเถอะว่า พระอรหันผู้ปรินิพพานแล้ว
ขันธ์5 ดับสนิทรึเปล่า หากดับสนิทแล้วคุณคิดว่ายังมีอะไรเหลืออยู่รึเปล่า
และถ้าเหลืออยู่ไอ้สิ่งที่เหลืออยู่นั้นคืออะไร ถ้าไม่ใช่ขันธ์ใดในขันธ์5

กรุณาตอบให้ครบทุกข้อด้วยนะครับ ไม่ต้องรีบร้อนตอบ
ค่อยๆตอบทีละข้อก็ได้ เผื่อท่านอื่นๆเขาจะได้ตาสว่างด้วย
และได้ประโยชน์ด้วย

แต่ถ้าคุณตอบไม่ได้ กรุณาอย่าข้างๆคูๆ ตอบแบบเอาตัวรอด
หรือแสดงอาการที่จะหาเหตุผล เพื่อที่คุณจะได้ไม่ต้องตอบ

ขอบคุณครับ

ปล่อยไปก่อน วันพระไม่ได้มีหนเดียว ใจเย็นๆ ผมจะต้องค่อยๆชี้แนะนายบังสกุลคนนี้ให้เป็นนายบัวศกลให้ได้

“วันพระไม่ได้มีหนเดียว”

http://radio.sanook.com/music/player/%E ... 8%A7/4151/

ขออนุญาตนำคำสอนของท่านเจ้าคุณพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต)ปฏิจจสมุปบาท
แปลพอได้ความหมายในเบื้องต้นว่า การเกิดขึ้นพร้อมแห่งธรรมทั้งหลายโดยอาศัยกัน
การที่สิ่วทั้งหลายอาศัยกันๆ จึงเกิดมีขึ้น
หรือการที่ทุกข์เกิดขึ้นเพราะอาศัยปัจจัยสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกันมา

ปฏิจจสมุปบาท
เป็นหลักธรรมอีกหมวดหนึ่ง
ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงในรูปของกฎธรรมชาติ
หรือหลักความจริงที่มีอยู่โดยธรรมดา ไม่เกี่ยวกับการอุบัติของพระศาสดาทั้งหลาย

ความสำคัญของปฏิจจสมุปบาท จะเห็นได้จากพุทธพจน์ว่า
ผู้ใดเห็นปฏิจจสมุปบาท ผู้นั้นเห็นธรรม ผู้ใดเห็นธรรม ผู้นั้นเห็นปฏิจจสมุปบาท