คติธรรมของหลวงตาบัว ญาณสัมปันโน
(พระธรรมวิสุทธิมงคล)
วัดป่าบ้านตาด อ.เมือง จ.อุดรธานี



บุญเป็นเครื่องแก้ความขาดเขินบกพร่อง
บุญ คือ คู่พึ่งเป็นพึ่งตายของผู้บำเพ็ญบุญทั้งหลาย
ไม่เป็นอื่นอย่างแน่นอน กรุณาอบอุ่นกายใจได้ตลอดไป

ท่านว่าดี-ชั่ว มิได้เกิดขึ้นเอง
แต่อาศัยการทำบ่อยก็ชินไปเอง เมื่อชินแล้วก็กลายเป็นนิสัย
ถ้าเป็นฝ่ายชั่วก็แก้ไขยาก คอยแต่จะหลงใหลไปตามนิสัยที่เคยทำอยู่เสมอ
ถ้าเป็นฝ่ายดีก็นับว่า คล่องแคล่วแกล้วกล้าขึ้นเป็นลำดับ

การกล่าวโทษผู้อื่นโดยขาดการไตร่ตรอง
เป็นการสั่งสมโทษและบาปใส่ตนให้ได้รับความทุกข์
จึงควรสลดสังเวชต่อความผิดของตน
งดความเห็นที่เป็นบาปภัยแก่ตนเสีย
ความทุกข์เป็นของน่าเกลียดน่ากลัว
แต่สาเหตุที่ทำให้เกิดทุกข์ทำไมพอใจสร้างขึ้นเอง

กิเลสเป็นสิ่งที่คนเราหลงได้ง่าย และติดง่าย
แก้ยากด้วย ดีไม่ดีไม่อยากแก้

การอยู่ร่วมกับคนมีกิเลส ย่อมมีการกระเทือนขัดแย้งบ้างเป็นธรรมดา
เพราะเรื่องทำนองนี้ คนประเภทนี้มีอยู่ทุกวงการ หลีกได้ยากมาก
กรุณาหลีกด้วยอุบายแห่งความฉลาดของเราเองก็พอสุ้ได้ทนได้
ไม่ต้องคิดจะหลีกจากเขาไปทำงานที่อื่น

การยอมโง่ในสายตาคนอื่นแต่เพื่อความสบายใจเรา
และไม่กระทบกระเทือนกันนั้นเป็นอุบายที่ฉลาดของเรา
รู้หลบรู้หลีก รู้ผ่อนสั้นผ่อนยาว
อย่างนี้เป็นทางของคนดีและนักปราชญ์ชมเชย

การทำความดีใส่ตัวเป็นสิ่งที่ทำยากมาแต่กาลไหนๆ
มิใช่จะมายากเฉพาะวันนี้และยากเฉพาะเราคนเดียว
แต่ทำยากมาทุกยุคทุกสมัยและยากมาด้วยกันทุกคน

กรรม คือ การกระทำดี-ชั่ว ทางกาย วาจา ใจ ต่างหาก
ผล คือ ความสุข-ทุกข์ที่ได้รับกันอยู่ทั่วโลก

การตำหนิผู้อื่น ถึงเขาจะผิดจริง
ก็เป็นการก่อกวนจิตใจของตนเองให้ขุ่นมัวไปด้วย

ผู้เห็นคุณค่าของตัว จึงเห็นคุณค่าของผู้อื่น
ว่ามีความรู้สึกเช่นเดียวกัน ไม่เบียดเบียนทำลายกัน



คัดลอกจาก : หนังสือคติธรรมะพระหลวงตา
รวบรวมและจัดพิมพ์แจกเป็นธรรมทานโดยคณะศิษยานุศิษย์.
พิมพ์ครั้งที่ ๓. มีนาคม ๒๕๕๔, หน้า ๒๔-๒๕

รวมคำสอน “หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=38517

ประวัติและปฏิปทา “หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=13&t=24738