ศาสนธรรมของพระพุทธเจ้าทุกบททุกบาท คือทางแห่งความแคล้วคลาดปลอดภัยจากทุกข์ทั้งหลาย ผู้ดำเนินให้ถูกต้องตามหลักแห่งสวากขาตธรรมนี้แล้ว ย่อมจะเป็นผู้สงบเย็นไปโดยลำดับ แม้จะเป็นทางฆราวาสก็มีความสงบเย็นในครอบครัวและสังคมต่างๆ ไม่ก่อความยุ่งยากวุ่นวายให้เกิดขึ้นแก่กันและกัน จนกลายเป็นเรื่องกระทบกระเทือนไปทั่วประเทศชาติบ้านเมือง ทางด้านพระเรา จิตใจที่เคยสั่งสมแต่อารมณ์ทั้งหลายตลอดเวลา ไม่มีการยับยั้งไม่มีการพักตัวเลยนั้น ก็มีเวลาที่จะพักผ่อนหย่อนอารมณ์เข้าสู่ความสงบได้โดยไม่อาจสงสัย ด้วยทางจิตตภาวนาเป็นสำคัญ

เพราะจิตตภาวนาเป็นธรรมชาติที่คุ้ยเขี่ยขุดค้นหาหลักความจริงทั้งหลาย ทั้งเป็นฝ่ายสมุทัย ทุกข์ ทั้งเป็นฝ่ายมรรค นิโรธ จะทราบในระยะเดียวกัน เพราะธรรมทั้ง ๔ ประเภทนี้เป็นธรรมเกี่ยวโยงกัน ผู้ค้นคว้าย่อมจะทราบสิ่งเหล่านี้โดยลำดับไปด้วยกัน ถ้าใช้การบังคับบัญชาจิตใจของตนด้วยสติ ไม่ให้พลั้งเผลอไปตามอารมณ์แห่งความต่ำทรามทั้งหลายที่เคยเป็นมาและฝังลึกอยู่ภายในใจ จะมีแต่ความสงบเยือกเย็นไปโดยลำดับภายในจิตใจของผู้บำเพ็ญ

ที่ใจไม่สงบก็คือใจถูกผลักดันออกให้คิดตามเรื่องของสมุทัย ซึ่งตัวสมุทัยนั้นก็เป็นตัวผลักดันออกมา กิเลส นั้นแหละผลักดันจิตใจให้คิดให้ปรุง จึงปรุงแต่เรื่องของทุกข์ของสมุทัยไปโดยลำดับลำดา งานของจิตจึงมีแต่เรื่องของทุกข์ของสมุทัยเต็มหัวใจท่านหัวใจเราในวงปฏิบัติโดยเฉพาะ ไม่ต้องพูดถึงเรื่องโลกสงสารที่เขาไม่รู้เรื่องรู้ราวอะไร เราพูดในวงปฏิบัติของเราซึ่งควรจะทราบสาเหตุของสิ่งเหล่านี้ด้วยจิตตภาวนา แต่ก็ทราบไม่ค่อยได้และทราบไม่ได้ เพราะอะไร เพราะความสนใจรู้สึกจะมีน้อย ความตั้งใจมีน้อย ความมุ่งมั่นมีน้อยหรือไม่มี ถ้าสิ่งเหล่านี้บกพร่องไป งานการของเราที่ทำคือจิตตภาวนาก็ย่อมบกพร่องไปตาม พลั้งๆ เผลอๆ ปะติดปะต่อกันได้ชั่วครู่ชั่วยาม แล้วก็เผลอไปๆ เพราะความตั้งใจความจดจ่อมีน้อย ความมุ่งมั่นมีน้อย


ที่มา : http://www.luangta.com/thamma/thamma_ta ... 36&CatID=3