สัมมาทิฐิคืออะไร


ปัญหา (พระกัจจานโคตรทูลถาม ที่เรียกว่า สัมมาทิฐิ สัมมาทิฐิ ดังนี้ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอจึงชื่อว่า สัมมาทิฐิ ?

พุทธดำรัสตอบ “.....ดูก่อนกัจจานะ โลกนี้โดยมากอาศัยส่วนสุด ๒ อย่าง คือ ความมี (สัสสตทิฏฐิ-ความเห็นว่าสิ่งทั้งปวงเที่ยง - มีอยู่ตลอดไป) ๑ ความไม่มี (อุจเฉททิฏฐิ ความเป็นว่าสิ่งทั้งปวงขาดสูญไม่มี) ๑ ก็เมื่อบุคคลเห็นความเกิดแห่งโลกด้วยปัญญาอันชอบตามเป็นจริงแล้ว ความ (เห็นว่า) ไม่มีในโลก ย่อมไม่มี เมื่อบุคคลเห็นความดับแห่งโลกด้วยปัญญาอันชอบตามเป็นจริงแล้ว ความ (เห็นว่า) มีในโลกย่อมไม่มี

“โลกนี้โดยมาก ยังพัวพันด้วย อุบาย อุปาทาน และอภินิเวส แต่พระอริยสาวกย่อมไม่เข้าถึง ไม่ถือมั่น ไม่ตั้งไว้ ซึ่งอุบายและอุปาทานนั้น อันเป็นอภินิเวสและอนุสัย อันเป็นที่ตั้งมั่นแห่งจิตว่า อัตตาของเราดังนี้ ย่อมไม่เคลือบแคลงสงสัยว่า ทุกข์นั้นแหละเมื่อบังเกิดขึ้นย่อมบังเกิดขึ้น ทุกข์เมื่อดับย่อมดับ พระอริยสาวกนั้นมีญาณหยั่งรู้ในเรื่องนี้ โดยไม่ต้องเชื่อผู้อื่นเลย ด้วยเหตุเพียงเท่านี้แล.... จึงชื่อว่าสัมมาทิฐิ

“ดูก่อนกัจจานะ ส่วนสุดข้อที่หนึ่งนี้มีว่า สิ่งทั้งปวงมีอยู่ ส่วนสุดข้อที่สองมีอยู่ว่า สิ่งทั้งปวงไม่มี ตถาคตแสดงธรรมโดยสายกลาง ไม่เข้าไปใกล้ส่วนสุดทั้ง ๒ นั้นว่า เพราะอวิชชาเป็นปัจจัยจึงมีสังขาร เพราะสังขารเป็นปัจจัยจึงมีวิญญาณ.... นามรูป... สฬายตนะ.... ผัสสะ.... เวทนา.... อุปาทาน.... ภพ....
ชาติ ชรา มรณะ โสกปริเทวทุกข์โทมนัส อุปายาส ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลย่อมมีได้ด้วยประการฉะนี้.....”


กัจจานโคตตสูตร นิ. สํ. (๔๓-๔๔)
ตบ. ๑๖ : ๒๑ ตท. ๑๖ : ๑๗
ตอ. K.S. II : ๑๓

เนื้อหานำมาจากหนังสือ พระพุทธศาสนาจากพระโอษฐ์
โดย รองศาสตราจารย์แสง จันทร์งาม
http://www.84000.org/true/133.html

มะม่วง ออกช่อ โตเป็นผลเล็ก ผลใหญ่ สุกเหลือง หวานหอม ตามลำดับ เราชอบใจ
มนษย์นี้ เป็นทารก เป็นเป็นวันรุ่น เป็นหนุ่มสาว เราชอบใจ
มนุษย์นี้ เริ่มแก่ชรา เจ็บป่วย ตายจากไป เราขัดใจ(เสียใจ)
หากมะมว่ง เขียวแล้ว ไม่ยอมเหลืองเราจะ ขัดใจมาก และมองว่ามันไม่เป็นไปตามความจริงของโลก
มนุษย์นี้ หนุ่มแล้ว ไม่แก่ไม่เจ็บได้ เราจะดีใจมาก ทั้งๆที่มันไม่เป็นไปตามความจริงของโลก
สัมมาทิฐิ.....มันก็อยู่ตรงนี้ อยู่ที่มองเห็นโลกตามความเป็นจริง ยอมรับความจริงที่เกิดขึ้น
ว่ามะม่วง เล็กแล้วต้องโต โตแล้วต้องสุก สุกแล้วก็หล่นร่วงลง มนุษย์นี้ก็เช่นกัน เกิดแล้วต้องโต โตแล้วแก่และต้องเจ็บต้องตายจากไปในที่สุด.....มันเป็นธรรมดาของมันอย่างนี้.....เจโตวิมุติ/

สาธุ สาธุ สาธุค่ะ...คุณเจโตวิมุติ

ธรรมสวัสดีค่ะ

อนุโมทนาครับ

อ่านแล้ว ตกตัญหาไปตัวหนึ่งนะครับ มาแก้ให้เพื่อความสมบูรณ์

เฉพราะที่ถามตอบของ84000ในคำถามนี้ ขึ้นต้นด้วยอันนี้ มิใช่หรือ?


“.....ดูก่อนกัจจานะ โลกนี้
(ไม่ได้เหมาเอานิพพาน)
เอามาเพิ่มเพื่อมิให้คนอ่านทีหลัง เกิดทิฐิผิดๆว่า เหมารวมว่านิพพานสูญนะครับเผื่อไว้