26699.มละ คือ มลทิน ๙ อย่าง

วรานนท์

มละ คือ มลทิน ๙ อย่าง

โกรธ ๑ ลบหลู่บุญคุณท่าน ๑ ริษยา ๑ ตระหนี่ ๑ มายา ๑
มักอวด ๑ พูดปด ๑ มีความปรารถนาลามก ๑ เห็นผิด ๑.

อะไรเรียกว่า มละ (มลทิน) ?
กิเลสที่เป็นมลทิลของใจเรียกว่ามละ.

มละ เป็นชื่อของธรรมอะไร ?
เป็นชื่อของสังกิเลสธรรม ๙ ประการ มีโกรธ เป็นต้น

ที่ได้ชื่ออย่างนั้น เพราะอะไร ?
เพราะว่า เป็นธรรมอันทำใจของบุคคลให้เศร้าหมอง

อะไร เป็นมลทินของบุรุษ มีเท่าไร อะไรบ้าง?
มละเป็นมลทินของบุรุษ มี ๙ อย่าง คือ
โกรธ ๑ ลบหลู่คุณท่าน ๑ ริษยา ๑ ตระหนี่ ๑ มายา ๑ มักอวด พูดปด ๑
มีความปรารถนาลามก ๑ เห็นผิด ๑

มละ คือ มลทิน ๙ กับอุปกิเลส ๑๖ ต่างกันอย่างไร ?
ต่างกันดังนี้
มละ คือ มลทิน ๙ หมายความว่า เป็นธรรมอันทำใจให้เศร้าหมอง
ส่วนอุปกิเลส ๑๖ หมายความว่า กิเลส เป็นเครื่องเศร้าหมองใจ

ทางพระพุทธศาสนา ถือ มละ ว่า เป็นมลทิน เพราะอะไร ?
เพราะว่า เป็นธรรมอันทำใจของบุคคล ให้เศร้าหมอง
เมื่อเกิดมีก็ทำใจให้เศร้าหมองขุ่นมัว ไม่สามารถมองเห็นอรรถ มองเห็นธรรมได้
มลทิน เครื่องเศร้าหมอง ถ้าบังเกิดขึ้นในจิตสันดาน จะชำระได้ อย่างไร ?
พึงชำระได้โดยวิธี เจริญธรรมทั้งหลาย อันเป็นเครื่องแก้กัน ดังต่อไปนี้
เจริญเมตตา แก้ความโกรธ
บำเพ็ญกตัญญูกตเวที แก้ลบหลู่คุณท่าน
เจริญมุทิตา แก้ความริษยา
ให้ทานหรือบริจาค แก้ความตระหนี่
ทำความซื่อตรง ไม่มีเล่ห์เหลี่ยม แก้มารยา
บำเพ็ญอปจายนะหรืออัตตัญญุตา แก้มักอวด
พูดวาจาจริง แก้พูดปด
มักน้อยและสันโดษ แก้ความปรารถนาลามก
สัมมาทิฏฐิ แก้ความเห็นผิด

:b8:

มีต่อครับ

วรานนท์

คำว่าโกรธ คืออะไร ?
คือ ความขุ่นแค้นขัดเคือง ในบุคคล หรือในสัตว์ที่ตนไม่ชอบใจ เมื่อเกิดแล้ว เป็นสมุฏฐาน คือ เหตุให้เกิดโทสะ ความคิดร้าย ถ้า สติรั้งไม่อยู่ ย่อมพูดคำหยาบ ก่อการวิวาท ทำร้ายร่างกาย

คำว่า ลบหลู่คุณท่าน คืออะไร ?
คือไม่รู้จักบุญคุณของท่านที่มีแล้วแก่ตน แก่ผู้อื่น หรือประเทศ ชาติแม้มีโอกาส ก็ไม่คิดตอบแทนบุญคุณของท่าน บางทีกลับแสดงอาการดูหมิ่นท่านเสียอีก

คำว่า ริษยา หมายถึงอะไร ?
หมายถึง ความที่จิตดิ้นรน กระวนกระวาย กระสับกระส่ายในเมื่อเห็นผู้อื่นดีกว่าตนหรือเสมอตนจะอดทนอยู่ไม่ได้

คำว่า ตระหนี่ หมายถึงอะไร ?
หมายถึง ความเหนียวแน่น แม้มีความจำเป็น ก็ไม่ยอมสละทรัพย์สินเงินทอง ไม่ปรารถนาจะบริจาคแก่ใคร

คำว่า มายา หมายถึงอะไร ?
หมายถึง เจ้าเล่ห์ เจ้าอุบาย แสดงอาการกาย วาจาผิดปกติ จากความเป็นจริงด้วยประสงค์จะให้เขาเกิดความเอ็นดูสงสาร เป็นต้น

คำว่า มักอวด หมายถึงอะไร ?
หมายถึงการคุยอวดคุณความดีของตน เพื่อยกตนเองว่าวิเศษ โดยแสดงออกทางกาย หรือ ทางวาจา เพื่อให้ผู้อื่นรู้ว่าตนมีโคตรตระกูล ยศ ศักดิ์ ความรู้และคุณธรรมดีอย่างนั้นดีอย่างนี้เพื่อให้เขานิยมชมชอบในตน รักใคร่ นับถือตน

คำว่า พูดปด หมายถึงอะไร ?
หมายถึง การพูดให้ผิดไปจากความจริง การเขียนหนังสือปด หรือสั่นศรีษะ พยักหน้าให้เขาเข้าใจผิด จัดว่าพูดปด

คำว่า มีความปรารถนาลามก หมายถึงอะไร ?
หมายถึง ความปรารถนาชั่วเช่นปรารถนาได้ทรัพย์ในทางทุจริต มิจฉาชีพต่าง ๆ เช่น มีการต้มตุ๋น ล่อลวงอวดคุณวิเศษหลอกลวงเขาเลี้ยงชีวิต เป็นต้น

เห็นผิด หมายถึง อะไร ?
หมายถึง ความเห็นผิด ที่ผิดจากคติทางพระพุทธศาสนา คือเห็นว่าบาปบุญไม่มี มารดาบิดาไม่มีคุณ เป็นต้น

ธรรมอันหมดจดมีเท่าไร ?
ก็มี ๙ เหมือนกัน (ซึ่งตรงกันข้ามกับ มละ คือ มลทิน) คือ
- มีจิตใจไม่โกรธง่าย
- กตัญญูกตเวที
- มุทิตา
- มีใจเผื่อแผ่
- เป็นคนตรง
- ไม่โอ้อวด
- พูดความจริง
- มีความปรารถนาในทางที่ดี
- มีความเห็นชอบ

มละ กับ อุปกิเลส ต่างกันอย่างไร ?
ต่างกัน คือ
มละ หมายถึง เป็นธรรมอันทำใจให้เศร้าหมอง
อุปกิเลส หมายถึง กิเลสเป็นเครื่องเศร้าหมองใจ

ลบความดี กับยกย่องความดี ต่างกันอย่างไร ?
ต่างกัน คือ
ลบความดี คือ กลบ ปิดบังซึ่งคุณงามความดีที่ผู้อื่นได้กระทำไว้แล้วแก่ตน หรือ แก่ผู้อื่น หรือแก่ส่วนรวม
ยกย่องความดี คือ ยกย่อง ชมเชย ยกย่องเอาความดีขึ้นมาแสดงให้ปรากฏ

มายา กับ พูดปด ต่างกันอย่างไร ?
ต่างกันดังนี้
มายา หมายถึง เจ้าเล่ห์ เจ้าอุบาย แสดงอาการกาย วาจาผิดปกติจากความเป็นจริงด้วยประสงค์จะให้เขาเกิดความเอ็นดูสงสาร เป็นต้น
พูดปด หมายถึง การพูดให้ผิดคลาดเคลื่อนไปจากความจริง การเขียนหนังสือปด หรือสั่นศรีษะ พยักหน้าให้เขาเข้าใจผิด จัดว่าพูดปด

:b8:

มีต่อครับ

วรานนท์

บรรดามลทิน ๙ อย่าง อย่างไหนมีโทษร้ายแรงที่สุด เพราะเหตุไร ?
เห็นผิด คือ เห็นผิดจากคลองธรรมมีโทษร้ายแรงที่สุดเพราะ ความเห็นผิด เมื่อเกิดมีแก่ผู้ใด ผู้นั้นย่อมทำชั่วได้ทุกอย่าง และถ้ามีความเห็นผิดดิ่งเป็นนิยตะ ก็นับว่าอาภัพที่สุด

สนิมภายใน คืออะไร เปรียบด้วยอะไร และจะชำระออกด้วยอะไร ?
กิเลสกรรม ทั้ง ๙ มี โกรธ เป็นต้น ชื่อว่ามลทิน เป็นสนิมภายใน เปรียบเหมือนสนิมภายในที่ทำให้จิตสกปรก จิตที่สกปรกด้วยมลทิน ต้องชำระด้วยด้วยปัญญา

ธรรมที่เป็นเครื่องชำระจิต คือ มลทิน ๙ อย่าง คือ อะไร ?
ธรรมที่เป็นเครื่องชำระจิต คือ มลทิน ๙ อย่าง คือ
๑. โกรธ แก้ด้วยขันติ เมตตา กรุณา
๒. ลบหลู่คุณท่าน แก้ด้วยกตัญญูกตเวที
๓. ริษยา แก้ด้วยมุทิตา
๔. ตระหนี่ แก้ด้วยทาน
๕. มายา แก้ด้วย อุชุ อาชวะ ความซื่อตรง
๖. มักอวด แก้ด้วย อัตตัญญุตา อปจายนะ
๗. พูดปด แก้ด้วยสัจจวาจา
๘. ปรารถนาลามก แก้ด้วยเห็นชอบตามคลองธรรม
๙. เห็นผิด แก้ด้วยเห็นชอบตามคลองธรรม

จบแล้วครับ :b8:

bbb

อนุโมทนาครับ..คุณวรานนท์ :b8:

Hanako

คนธรรมดาๆ

จัทร์เพ็ญ

ขออนุโมทนาคะ :b8:

กฎการใช้บอร์ด

26699.มละ คือ มลทิน ๙ อย่าง

ผู้ใช้งานขณะนี้