21747.ธรรมะเพื่อสร้างสันติสุขในสังคม : พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ)

กุหลาบสีชา

ธรรมะเพื่อสร้างสันติสุขในสังคม
พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ)
วัดบวรนิเวศวิหาร กรุงเทพมหานคร

หลักธรรมในกลุ่มนี้
ได้นำเอาหลักธรรมที่ทรงแสดงไว้ในรูปของการเป็นสมาชิกของสังคม
ที่จะช่วยให้การอยู่ด้วยกันของคนในสังคมสามารถอยู่ร่วมกันด้วยความเป็นมิตร

มีความอาทรห่วงใยดูแลกันอย่างไม่มีอะไร
ไม่สร้างปัญหาให้กับสังคมที่ตนเป็นสมาชิก
ทั้งหมดเป็นกลุ่มธรรมประเภท อริยมรรคอีกเช่นเคย

เพราะความสันติเป็นผลรวมของการเจริญกุศล ละอกุศล
ใครต้องการผลอันสันติ ก็ต้องทำด้วยเว้นเหตุแห่งความไม่สงบ
กับสร้างเหตุให้เกิดความสงบ

กุศลส่วนเหตุที่นำมาเป็นกรณีตัวอย่าง คือ

ธรรมคุ้มครองโลก ๒ ประการ คือ

๑. หิริ

ความละอายต่อบาป อกุศล ทุจริตต่างๆ ความชั่ว

มีลักษณะเป็นมโนธรรมสำนึก
เกิดจากจิตสันดานที่ดีงามของเขาส่วนหนึ่ง
ในขณะเดียวกันได้อาศัยสิ่งที่เกี่ยวโยงกับตนในปัจจุบัน
ผลักดันให้ปริมาณหิริเพิ่มขึ้นตามลำดับ

เช่น ชาติตระกูลที่ดีของตน อายุเพิ่มขึ้น
การศึกษาที่มุ่งพัฒนาจิตสำนึก และความเข้มแข็งภายในจิต
ที่ช่วยให้ไม่อ่อนไหวไปตามอารมณ์

๒. โอตตัปปะ

ผลของความสะดุ้งกลัวต่อบาป

การกระทำที่เป็นบาป ผลของบาปเป็นมโนธรรมสำนึกเช่นกัน
แต่อาศัยแรงผลักดันจากปัจจัยภายนอกเพิ่มความเข้มข้นให้

เช่น พิจารณาว่า หากตนทำความชั่วเช่นนั้นลงไป
แม้ตนเองก็ติเตียนตนเองได้
ท่านผู้รู้ได้รับรู้เรื่องเหล่านั้นแล้วจะติเตียน
อาจจะถูกจับกุมคุมขังลงโทษ
ที่สำคัญคือการต้องทนทุกข์ทรมานในอบายหลังจากตายไปแล้ว

(มีต่อ)

กุหลาบสีชา

~ หิริโอตตัปปะ เป็นธรรมคุ้มครองโลกได้อย่างไร

คำว่า โลกในที่นี้ เน้นสัตว์โลก คือมนุษย์เป็นหลัก
โลกที่เราอยู่อาศัยรองลงมา

พึงสังเกตว่าสารพัดปัญหาที่เกิดขึ้นบนโลก
เมื่อเรามองย้อนหลับไปสู่สมุทัยเป็นเหตุหลัก
ก็จะพบตัวกิเลส โกรธ หลง

ทันทีที่จากแรงดันของโลภ โกรธ หลงที่ขาดการควบคุมนี่เอง
เป็นเหตุให้คนสัตว์ต้องประสบกับความทุกข์ ภัย โรค อันตราย

ปัญหาที่เกี่ยวกับชีวิต เศรษฐกิจ สังคม สงคราม
หากคนในสังคมมีความละอายต่อบาป กลัวต่อบาปกันพอสมควร
ปัญหาสารพันที่ชาวโลกกำลังเผชิญอยู่จะเกิดขึ้นได้หรือ

แต่เพราะขาดมโนธรรมสำนึก จนไม่อาจควบคุมตนเอง
ให้มีความละอายต่อบาปพอสมควร
โลกจึงยากที่จะสงบอย่างที่พบเห็นกันประจำวัน

แต่ถ้าวันใดใจคนมีหิริโอตัปปะมากพอ
ความรุนแรงทั้งหลายที่สร้างปัญหาให้แก่ตนเอง
สังคม ประชาคมโลกก็จะลดน้อยถอยลง

การอยู่ร่วมกันด้วยสันติอันเป็นความปรารถนาร่วมกันก็จะเกิดขึ้น
เป็นการยืนยันว่า ธรรมสองประการนี้
จะคุ้มครองโลกให้อยู่ร่วมกันโดยปกติสุขได้ตลอดกาลนานทีเดียว

ในฐานะที่เป็นมโนธรรม
ที่สามารถพัฒนาให้มีความเข้มข้นสูงขึ้นจนช่วยให้บาปลดลง
อำนวยให้สภาพจิตของคนมีความเบิกบานบันทิง
จนถึงบังเกิดในสุคติในที่สุด

พระพุทธเจ้าจึงทรงเรียกว่า หิริโอตตัปปะ เป็นเทวธรรม
คือธรรมที่ทำให้คนมีคุณธรรมเหล่านี้
เป็นหลักใจให้เป็นเทวดาด้วยใจ จนถึงเป็นเทวดาจริง

รูปภาพ

[พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ) วัดบวรนิเวศวิหาร]

:b8:

(คัดลอกบางตอนมาจาก : โลกและชีวิตในวิถีแห่งธรรม โดย พระราชธรรมนิเทศ (ระแบบ ฐิตญาโณ)
วัดบวรนิเวศวิหาร รวบรวมและเรียบเรียง; ศูนย์ส่งเสริมพระพุทธศาสนาแห่งประเทศไทย
จัดพิมพ์เพื่อแสดงมุทิตาจิตต่อพระราชธรรมนิเทศ (ระแบบ ฐิตญาโณ)
ในวโรกาสที่ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพดิลก
เนื่องในวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษาครบ ๖ รอบนักษัตร ๕ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๒, หน้า ๑๖๗-๑๖๙)

:b47:

รวมคำสอน “พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ)”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=47886

ลูกโป่ง

สาธุ สาธุ สาธุค่ะ...คุณกุหลาบสีชา

ธรรมะสวัสดีค่ะ

:b1:

อุบาสกน้อย

ขออนุโมทนาบุญนะครับ :b17:

sirinpho

กฎการใช้บอร์ด

21747.ธรรมะเพื่อสร้างสันติสุขในสังคม : พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ)

ผู้ใช้งานขณะนี้


ทั่วไป เว็บธรรมจักร