แก่นแท้ของความประหยัด

ภาพหลอดยาสีพระทนต์ของพระเจ้าอยู่หัว
ถูกนำมาตีพิมพ์เป็นโปสเตอร์
โดยคณะทันตแพทย์ศาสตร์
ของมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง
และต่อมาก็มีโรงเรียนหลายแห่งนำไปติดบอร์ดไว้
เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้และเข้าใจคำว่า “ประหยัด”

ภาพหลอดยาสีพระทนต์ของพระจ้าอยู่หัว
มีที่มาจากทันตแพทย์ประจำพระองค์ของพระเจ้าอยู่หัว
ได้กราบถวายบังคมทูลพระองค์ท่าน
เรื่องลูกศิษย์บางคนมีค่านิยมใช้ของต่างประเทศ
และของมีราคาแพง แม้บางรายไม่มีเงินพอที่จะซื้อหา
ก็ยังขวนขวายไปเช่ามาใช้ชั่วครั้งชั่วคราว
ซึ่งเท่าที่ทราบมา
แตกต่างจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
ที่ทรงนิยมใช้กระเป๋าที่ผลิตภายในประเทศ
เช่นสามัญชนทั่วไป ทรงใช้ดินสอสั้นจนต้องต่อด้าม
แม้จนยาสีพระทนต์ของพระองค์ท่าน
ก็ทรงใช้ด้ามแปรงพระทนต์รีดหลอดยาจนแบน
จนแน่ใจว่า ไม่มียาสีพระทนต์หลงเหลืออยู่ในหลอดจริงๆ

เมื่อกราบบังคมทูลเสร็จ พระเจ้าอยู่หัวรับสั่งว่า
ของพระองค์ท่านก็เหมือนกัน
และยังรับสั่งต่อไปด้วยอีกว่าเมื่อไม่นานมานี้เอง
มหาดเล็กห้องสรงเห็นยาสีพระทนต์ของพระองค์
คงใช้หมดแล้วจึงได้นำหลอดใหม่มาเปลี่ยนให้แทน
เมื่อพระองค์ได้ทรงทราบ ก็ได้ขอให้เขานำ
ยาสีพระทนต์หลอดเก่ามาคืน และพระองค์ท่าน
ยังทรงสามารถใช้ต่อไปได้อีกถึง 5 วัน

“จะเห็นได้ว่า
ในส่วนของพระองค์ท่านเองนั้นทรงประหยัดอย่างยิ่ง
ซึ่งตรงข้ามกับพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์
ที่พระราชทานเพื่อราษฎรผู้ยากไร้อยู่เป็นนิจ”



พระจริยวัตรของพระองค์ได้แสดงให้เห็นอย่างแจ่มชัด
ถึงความประหยัดในการใช้ของอย่างคุ้มค่า
หลังจากนั้น ทันตแพทย์ประจำพระองค์
ได้กราบพระบาททูลขอพระราชทาน
หลอดยาสีพระทนต์หลอดนั้น เพื่อนำไปให้ลูกศิษย์ได้เห็น
และเป็นตัวอย่างในการประพฤติปฏิบัติในโอกาสต่อๆ ไป
ประมาณหนึ่งสัปดาห์หลังจากนั้น
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทาน
ส่งหลอดยาสีพระทนต์เปล่าหลอดนั้นมาให้ถึงบ้าน
ทันตแพทย์ประจำพระองค์รู้สึกซาบซึ้ง
ในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้น

ยิ่งเมื่อได้พิจารณา
ถึงลักษณะของหลอดยาสีพระทนต์เปล่าหลอดนั้นแล้ว
ทำให้เกิดความสงสัยว่าเหตุใด
ยาสีพระทนต์หลอดนี้จึงแบนราบเรียบโดยตลอด
คล้ายแผ่นกระดาษโดยเฉพาะบริเวณคอหลอด
ยังปรากฏรอยบุ๋มลึกลงไปเกือบถึงเกลียวคอหลอด

เมื่อได้มีโอกาสเข้าเฝ้าอีกครั้งในเวลาต่อมา
จึงได้รับคำอธิบายจากพระองค์ว่า
หลอดยาสีพระทนต์ที่เห็นแบนเรียบนั้น
เป็นผลจากการใช้ด้ามแปรงสีพระทนต์ช่วยรีดและกด
จนเป็นรอยบุ๋มที่เห็นนั่นเอง และเพื่อที่จะขอไปแสดง
ให้ศิษย์ทันตแพทย์ได้เห็นเป็นอุทาหรณ์
จึงได้ขอพระราชานุญาต
ซึ่งพระองค์ท่านก็ได้ทรงพระเมตตาด้วยความเต็มพระทัย

ยิ่งดูภาพหลอดยาสีพระทนต์ก็ยิ่งได้รับรู้ถึง
ปรัชญาที่พระองค์พระราชทานผ่านหลอดยาฯ นี้
แก่นแท้ของการประหยัดมันอยู่ตรงนี้นี่เอง

ไม่ใช่ไม่ยอมใช้เลย แต่ต้องรู้จักใช้
รู้จักใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ ไม่ใช้แบบเหลือทิ้งเหลือขว้าง


พระอาจารย์มิตซูโอะ คเวสโก



คัดลอกบางตอนมาจาก
หนังสือ...สันโดษ...เคล็ดลับของความสุข
โดย พระอาจารย์มิตซูโอะ คเวสโก
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=9&t=20085