การเกิดใหม่มีตัณหาเป็นปัจจัย
เสื่องจากสัตว์ทั้งหลายถูกตัณหาครอบงำไว่ จึงผูกพันอยู่
กับภพในกัจจุบันของตน ถ้าหากความสาสารถหลีกเลี่ยงความตายได้ สัตว์
ทั้งหลายก็คงมีชีวิตอยู่ตลอดำป แต่ถ้าจะต้องตายเขาก็อยาก
จะเกิดใหม่อีกจะเริ่มต้นชีวิตใหม่อีก ดังนั้น คนทัวไปจึงไม่ยอมรับ
สภาพที่ไม่มีการเกิดใหม่ และจึงทำกรรมที่เป็นเหตุให้เกิดข้นธ์ใหม่
พร้อมกับปฏิสนธิจิตที่เกิดต่อจากจุติจิตในภพก่อน แต่พระอรหันต์
ไม่มีตัณหาที่ปรารถนาภพใหม่ หากปรารถนาความดับของขันธ์ ๕

ความต้องการมีชีวิตในภพใหม่ คือ ตัณหา

ส่วนความปรารถนาการสิ้นภพได้แก่ กิริยาฉันทะ ซึ่งเป็น
เพียงฉันทะที่ประกอบกับกิริยาจิตและไม่ก่อให้เกิดผลกรรม (กรรมดี
ที่พระพุทธเจ้าและพระอรหันต์ทั้งหลายกระทำ เรียกว่า กิริยา คือ
สักแต่กระทำโดยไม่ส่งผล เพราะการกระทำกรรมของท่านพ้นไป
จากความเป็นกุศลและอกุศลแล้ว)

ขอให้สังเกตความแตกต่างกันระหว่าง ตัณหา และ ฉันทะ
กล่าวคือ ตัณหา เป็นความต้องการภพและมีลักษณะยึดติดผูกพัน
ส่วน ฉันทะ ในเรื่องนี้เป็นการปรารถนาความสิ้นภพ แม้ฉันทะของ
ปุถุชนที่ต้องการบรรลุนิพพานก็ยังไม่ใช่ตัณหา แต่เป็นเพียงความ
ต้องการจะดับทุกข์ในการเวียนตายเวียนเกิดเท่านั้น
จัดว่าเป็น กุศลฉันทะ คือ ฉันทะที่เป็นกุศล