ความรักเป็นสิ่งสำคัญในชีวิตฆราวาส
ทุกคนบางคนถึงกับเอาเป็นสรณะเป็นที่พึ่งของชีวิต
ซึ่งมักจะทำให้ชีวิตประสบความทุกข์ระทมบ่อย ๆ
รักได้ ไม่เป็นไร ไม่ผิดศีล ไม่ผิดอะไร
แต่พุทธศาสนาสอนว่าทุกสิ่งทุกอย่างในชีวิต
ต้องประกอบ ด้วยธรรมะ ต้องยอมรับความจริง
เราต้องพยายามพิจารณาทุกเช้าทุกเย็นว่า
เราต้องมีความพลัดพรากจากคนที่เรารักทุกคนไม่วันใดก็วันหนึ่ง
เราไม่ตายจากเขา ๆ ก็ตายจากเรา
อันนี้ไม่ใช่เพื่อทำให้เรารู้สึกกลุ้มใจหรือเศร้าใจ
แต่เป็นการเปิดจิตใจให้กว้างออกไปรับความจริง
ซึ่งปกติเราชอบพยายามประคับประคองอารมณ์ที่สบายของเราไว้
โดยการกลบเกลื่อนความจริงบางแง่บางมุมบางประการ
คือ สิ่งที่จะลดรสชาติของอารมณ์นั้น
เพราะว่าธรรมชาติของคนเรานี้
ชอบเพลิดเพลินในอารมณ์ เพลิดเพลินในความรัก
ถ้าเราเพลิดเพลินในสิ่งใดแล้วความเพลิดเพลินนั้นแหละ
เป็นความยึดมั่นถือมั่น เกิดภพ เกิดชาติ
เกิดความไม่มั่นคง เกิดความหวั่นไหว
เพราะว่าอารมณ์ทั้งหลายเป็นของไม่เที่ยง
เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตามเหตุตามปัจจัย
ผู้ยึดมั่นในอารมณ์ย่อมฝืนธรรมชาติไม่ให้เปลี่ยนแปลง
แต่มนุษย์เราจะสู้ธรรมชาติไม่ได้ มันเป็นการฝืนลม ๆ แล้ง ๆ
เป็นการฝืนที่จะทำให้รู้สึกระทมขมขื่น รู้สึกเซ็ง หมดหวัง สิ้นหวัง
นักปฏิบัติผู้ปรารภธรรมะจะคำนึงถึงความจริงเกี่ยวกับ เรื่องนี้อยู่เสมอ
สำนึกปวงไม่เที่ยง รู้ว่ายึดมั่นในสิ่งที่ไม่เที่ยงเมื่อไร ก็ต้องเป็นทุกข์ทันที
คิดอย่างนี้ได้ความรักมันไม่หายหรอก
ความรักของเราไม่ใช่ว่ามันจะจืดชืด หมดรสชาติ
แต่จะเป็นความรักที่สุกงอม เป็นความรักของผู้ใหญ่ ความรักไม่มีโทษอะไร
เรื่องความรักนี้จะต้องสังเกตว่ามันจะเปลี่ยนสภาพตามความรู้
และความเข้าใจในธรรมะของผู้รัก
หมายความว่า ถ้าพวกเราไม่มีสติปัญญาเป็นที่พึ่งภายในใจ
ไม่มีตัวผู้รู้คอยคุ้มครองการดำเนินชีวิต
คอยดูแลสิ่งที่เราทำ คำที่เราพูด
เราย่อมมีความรู้สึกขาดความมั่นคงซึ่งจะอยู่ลึก ๆ ในใจตลอดเวลา
รู้สึกว่าขาดอะไรสักอย่าง มีความรู้สึกอย่างนี้แล้ว
เรามักจะพยายามลบความรู้สึกนี้โดยความรัก
จึงแสวงหาความรักอย่างดิ้นรน กระสับกระส่าย กระวนกระวาย
ความรักของเรานั้นจะประกอบด้วยความเห็นแก่ตัวเพราะเกิดจากความอยาก
แต่ผู้มีที่พึ่งภายในแล้ว มีความมั่นคงภายในใจแล้ว
จะมีความรู้สึกพอดี ไม่มีอะไรขาดไม่มีอะไรเกิน พอดี ๆ
ผู้ที่รู้สึกพอดีนั่นแหละสามารถให้ความรักด้วยความอิสระ
มีความรู้สึกไวต่อคนอื่น ต่อความต้องการของเขา
ความกลัว ความวิตกกังวลของเขาสามารถสังเกตเห็นสิ่งแวดล้อม
หรือบุคคลรอบข้างอย่างลึกซึ้ง
เพราะเดี๋ยวนี้คนเราก็พอแล้ว ไม่มีความห่วงอะไร
จิตที่เต็มไปด้วยธรรมะแล้วเป็นจิตที่สร้างสรรค์มาก
เพราะว่าไม่มีอะไรบกพร่องพร้อมที่จะช่วยคนอื่นได้
พร้อมที่จะให้ความรัก ให้ความรักโดยไม่หวังอะไรตอบแทน
คือ เขาจะรักหรือไม่รักเรื่องของเขา
แต่ว่าเราจะให้ เราพอใจกับการให้
แต่ไม่มีความต้องการในความรักเพื่อความรู้สึกเปล่าเปลี่ยว
หรือว่างเปล่าในใจของตัวเอง มีธรรมะเป็นที่พึ่ง
ความรักเป็นที่พึ่งไม่ได้ แต่ธรรมะเป็นที่พึ่งได้
ธรรมะเป็นสิ่งสำคัญยิ่งในชีวิตมนุษย์
ที่มา...samathi.com
รวมคำสอน “พระอาจารย์ชยสาโร ภิกขุ” http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=38509
