[พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จไปถวายน้ำพระมหาสังข์ทักษิณาวัตร
ในวันที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาสมเด็จพระญาณสังวร
ขึ้นเป็นสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก]


พ ร ะ ผู้ ท ร ง เ ป็ น อุ บ า ส ก รั ต น ะ
ศาสตราจารย์เสฐียรพงษ์ วรรณปก ราชบัณฑิต

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทรงเป็นพุทธศาสนิกชนที่เคร่งครัด มีพระรัตนตรัยเป็นสรณะ
ได้ปฏิบัติตามหลักพระพุทธศาสนา
และนำเอาหลักพุทธธรรมไปใช้ในการปกครองประเทศ
สมพระนามที่พระพุทธองค์ทรงตรัสว่าเป็น

“อุบาสกรัตนะ” หรือ “อุบาสกแก้ว” ซึ่งมีคุณสมบัติ คือ

(๑) ไม่ขาดการไปเยี่ยมพบปะพระภิกษุ
(๒) ไม่ละเลยการฟังธรรม
(๓) ศึกษาในอธิศีล
(๔) มากด้วยความเลื่อมใสในภิกษุทั้งหลาย ทั้งนวกะ มัชฌิมะ และเถระ
(๕) ไม่ฟังธรรมและคอยเพ่งโทษ
(๖) ไม่แสวงทักษิไณยนอกพระพุทธศาสนา
(๗) สนับสนุนพระพุทธศาสนาอย่างแข็งแรง

ถามว่า พระองค์ทรงเติบโตในต่างประเทศ
แต่ทำไมเวลาเข้าพระเข้าเจ้า จึงทรงนุ่มนวล งดงาม
และทรงรอบรู้พระพุทธศาสนา ทั้งในแง่ทฤษฎีและการปฏิบัติ
และทรงเลือกหลักกธรรมมาใช้ได้อย่างเหมาะเจาะกับเหตุการณ์

คำตอบ ก็คือ เพราะพระองค์ทรงโชคดี ที่ได้ “แม่ดี”
สมเด็จย่าทรงฝึกฝนอบรมลูกๆของท่าน
พระราชโอรสของสมเด็จเป็นลูกเจ้า
แต่สมเด็จย่าทรงเลี้ยงดูอย่างสามัญชน ให้เท้าติดดินที่สุด

ทรงเตือนว่า

“ชื่อของลูก คือ ภูมิพล แปลว่า แผ่นดิน...ลูกต้องติดดิน”





(คัดลอกบางตอนมาจาก : King Bhumibol พระมหากษัตริย์พระผู้ทรงเป็นอุบาสกรัตนะ
โดย ศาสตราจารย์เสฐียรพงษ์ วรรณปก ราชบัณฑิต, กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม จัดพิมพ์,
พ.ศ. ๒๕๕๐, หน้า ๔๐-๔๑)