หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต
อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย
เมื่อมาคำนึงถึงดวงจิตนี้ว่าเป็นอย่างไร มันหลงมันเมากับสิ่งใดอยู่บ้าง มันไม่หลงไม่เมาอยู่หรือว่ามันหลงมันเมาอยู่กับสิ่งใดๆมันหลงยึดหลงถืออะไรอยู่ ถ้าเพ่งพิจารณาดูแล้วเห็นว่ามันรู้สึกตัวอยู่เสมอจิตนี้ มันไม่ได้หลงยึดอะไรเป็นแก่นเป็นสารสักอย่างในโลกอันนี้ทั้งภายในทั้งภายนอก
คือว่า มองดูขันธ์ ๕ นี้ก็เห็นชัดเลยว่าเป็นของว่างเปล่าจากสัตว์จากบุคคล ไม่ใช่เป็นตัวเป็นตนเป็นของตนจริงจังอะไร แล้วมองดูนอกขันธ์ ๕ นี้ออกไปก็มองไม่เห็นว่าอะไรจะเป็นแก่นสาร เป็นของเที่ยงของยั่งยืนที่จะให้เราได้อาศัยตลอดไป ไม่มีเลย มีแต่ทุกสิ่งทุกอย่างเกิดขึ้นแล้วก็แปรปรวนแตกดับไปอยู่อย่างนั้น ถ้าหากว่าจิตของใครนะที่ได้อบรมสมาธิเจริญปัญญามา ถ้าเกิดความรู้ความเห็นขึ้นมาอย่างนี้เสมอๆไป นั้นแหละท่านเรียกว่า “อนัตตานุปัสสนา” แปลว่า เห็นแจ้งในธรรมทั้งหลายในสรรพสิ่งทั้งหลายว่าเป็น “อนัตตา” ไม่ใช่ตัวตนเราเขาอะไร
นี่แหละคำที่ว่า มีพระธรรมหรือว่ามีคุณธรรมเป็นวิหารธรรม-เครื่องอยู่ภายในจิตใจ ให้พึงพิจารณาธรรมเหล่านี้เป็นอารมณ์อยู่เสมอ อย่างนี้แหละจึงเรียกว่า “ผู้มีธรรมเป็นเครื่องอยู่ภายในจิตใจ” เมื่อใจมันมั่นอยู่ในธรรมเหล่านี้เสมอๆไปมันก็ทิ้งโลกได้ อาศัยอยู่กับโลกแต่ไม่ติดอยู่กับโลก เหมือนกับน้ำไม่ติดอยู่ในใบบัว ธรรมดาใบบัวจะหนีน้ำไม่ได้เลย ต้องแช่อยู่ในน้ำนั่นแหละ แต่ว่าใบบัวหากไม่ติดอยู่ในน้ำ น้ำไม่ซึมซาบเข้าใส่ในใบบัวได้ ฉันใดมุนีทั้งหลายก็ไม่ข้องอยู่ในอารมณ์ฉันนั้นแหละ ไม่ข้องไม่ติดอารมณ์ทั้งหลายไม่ได้ซึมซาบเข้าสู่จิตใจของมุนีผู้รู้ทั้งหลายก็ฉันนั้น
ส่วนหนึ่งจากพระธรรมเทศนาหัวข้อ
“การเข้าไประงับสังขาร”
◇◆ ประวัติ ปฏิปทาและคำสอน “หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ” ◆◇
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=43689