ท่านพ่อลี ธัมมธโร
วัดอโศการาม
อ.เมือง จ.สมุทรปราการ


ดวงจิตคือ "มโนธาตุ" และธรรมดาของจิตนั้น
ก็มีความเร็วยิ่งกว่าลมในอากาศซึ่งมีอาการไหวไปมา
และสะเทือนขึ้นลงอยู่เสมอ ไม่คงที่
ดังนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องให้มีสติเข้าไปอาศัยอยู่ในดวงจิต
เพื่อจะได้แก้จุดเสียให้เป็นดีเรียกว่า "ภาวนา"

คือ ให้กำหนดลมหายใจและระลึกถึง "พุทธคุณ" นี้ข้อหนึ่ง
พุทธคุณนี้โดยพยัญชนะ ไม่จำเป็นต้องวิจาร
ให้รู้แต่เพียงคำพูดที่เรานึกกันอยู่ว่า "พุทโธๆ" นี้เสียก่อน

"พุทโธ" เป็นชื่อของ "สติ" "พุทธะ" หมายความว่า รู้
แต่เพียงแค่นึกพุทโธนี้ก็ยังไม่สำเร็จรูปขององค์ภาวนา
การนึกนี้ เวลานึก็ต้องประคองคำพูด
ให้มีส่วนเสมอเท่ากับลมหายใจของเราด้วย
คือ หายใจให้พอดี พองาม ไม่ช้านัก ไม่เร็วนัก
สุดแล้วแต่ลมตามธรรมชาติ เราก็นึกอนุโลมไปตามลมหายใจ
ปรับปรุงการนึกของเราให้กลมกลืนกับลม
นี่จึงจะแสดงว่า เป็นการถูกต้องกับองค์ภาวนา

นี้เป็น "พุทธานุสสติ" คือ นึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้าโดยย่อๆ
โดยอาศัย "ลม" เป็นเครื่องหมายอันหนึ่งและ "สติ" เป็นผู้นึก
เมื่อสติของเราได้แนบแน่นอยู่กับลมกับจิต
เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันเช่นนี้ อายตนะส่วนอื่นๆ ก็จะสงบราบคาบ
ดวงจิตของเราก็จะค่อยๆ สงบขึ้นทีละน้อยๆ
นี่ก็เรียกว่า ตั้งอยู่ใน "อารักขกัมมัฏฐาน"* ข้อหนึ่ง

การภาวนาเช่นนี้ ก็คือ "พุทธานุสสติ"
ระลึกถึงคุณของพระพุทธเจ้า คือ นึกโดยการปฏิบัติ
การนึกเช่นนี้ย่อมจะให้ผลแก่พุทธบริษัททุกเหล่า


*อารักขกัมมัฏฐานหรืออารักขกรรมฐาน
กรรมฐานที่ควรรักษาไว้เป็นนิจนี้
ข้อ ๑) พุทธานุสสติ ระลึกถึงพระพุทธเจ้า
ข้อ ๒) เมตตา แผ่จิตออกไปด้วยความใคร่
ความปรารถนาสุขประโยชน์แก่บุคคลแก่สัตว์ทั้งหลาย
ข้อ ๓) อสุภะ พิจารณากายนี้ว่าไม่งดงาม
และข้อ ๔) มรณสติ ระลึกถึงความตาย





คัดลอกจาก
หนังสือแนวทางปฏิบัติ วิปัสสนา-กัมมัฏฐาน เล่ม ๒
พระอาจารย์ลี ธัมมธโร. มกราคม, ๒๕๕๓. หน้า ๘๙-๙๐


:: ประวัติ ปฏิปทาและคำสอน “ท่านพ่อลี ธัมมธโร”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=38679