| ลานธรรมจักร http://www.dhammajak.net/forums/ |
|
| ความหมายคำว่า "สมมุติสัจจะ" "ปรมัตถสัจจะ" http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=2&t=20008 |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 |
| เจ้าของ: | กรัชกาย [ 11 ม.ค. 2009, 15:34 ] |
| หัวข้อกระทู้: | ความหมายคำว่า "สมมุติสัจจะ" "ปรมัตถสัจจะ" |
สัจจะ 2 ระดับ ผู้สดับคำสอนในพระพุทธศาสนาบางคน เกิดความสับสน เมื่อได้อ่านได้ฟังข้อความ บางอย่าง เช่น บางแห่งว่า ไม่ควรคบคนพาล ควรคบบัณฑิต คนพาลมีลักษณะอย่างนี้ๆ บัณฑิตมีลักษณะอย่างนี้ๆ ควรยินดีแต่ของของตน ไม่ควรอยากได้ของของผู้อื่น ดังนี้ เป็นต้น แต่บางแห่งว่า พึงพิจารณาเห็นตามความเป็นจริงว่า กายก็แค่กาย ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน เราเขา พึงรู้เท่าทันตามเป็นจริงว่า ไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่ตัวตนองเรา สิ่งทั้งหลายเป็นอนัตตา ดังนี้ เป็นต้น แล้วมองไปว่า คำสอนในทางพระศาสนาขัดแย้งกันเอง หรือไม่ก็งงแล้วไม่เข้าใจ หรือ บางคนเข้าใจบ้างแต่ไม่ชัดเจนพอ ทำให้เกิดการปฏิบัติสับสนผิดพลาด ดำเนินชีวิต ไม่สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริง ในเวลาที่ควรพูดควรปฏิบัติตามความรู้ในชีวิตประจำวันของชาวบ้าน กลับพูดหรือปฏิบัติ ด้วยความยึดถือในความรู้ตามสภาวะ เป็นต้น ทำให้เกิดความวุ่นวายและเสียหาย ทั้งแก่ตนและผู้อื่น คัมภีร์ผ่ายอภิธรรม หวังจะช่วยป้องกันความสับสนผิดพลาดเช่นนี้ จึงสอนให้รู้จักแยกสัจจะ หรือความจริง เป็น ๒ ระดับ กล่าว คือ * ๑. สมมติสัจจะ ความจริงโดยสมมุติ (เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า โวหารสัจจะ ความจริงโดยโวหารหรือโดยสำนวนพูด) คือ จริงตามมุติร่วมกัน ตามที่ได้ตกลงกันไว้ หรือหมายรู้ร่วมกัน เป็นเครื่องมือสื่อสาร พอให้สำเร็จประโยชน์ในชีวิตประจำวัน เช่น คน สัตว์ คนดี คนชั่ว โต๊ะ เก้าอี้ หนังสือ เป็นต้น (Conventional Truth) ตัวอย่างที่พอเทียบให้เห็นเค้า เช่น ภาษาสามัญ พูดว่า น้ำ ว่าเกลือเป็นต้น |
|
| เจ้าของ: | กรัชกาย [ 11 ม.ค. 2009, 15:39 ] |
| หัวข้อกระทู้: | Re: สัจจะ 2 ระดับ |
2. ปรมัตถสัจจะ ความจริงโดยปรมัตถ์ คือ จริงตามความหมายสูงสุด ตามความหมายแท้อย่างยิ่ง หรือ ตามความหมายแท้ขั้นสุดท้ายที่ตรงตามสภาวะ และเท่าที่พอจะกล่าวถึงได้ หรือ พอจะยังพูดให้เข้าใจกันได้ เพื่อสำหรับให้เกิดความรู้ ความเข้าใจเท่าทันความเป็นจริงของสิ่งทั้งหลาย คือ รู้จักสิ่งเหล่านั้นตามที่มันเป็น และเพื่อให้เกิดประโยชน์อย่างสูงสุด คือ การหยั่งรู้สัจธรรม ที่จะทำให้ความยึดติดถือมั่นหลงผิด ทั้งหลายสลายหมดไป ทำให้วางใจวางท่าทีต่อสิ่งทั้งหลายอย่างถูกต้อง หลุดพ้นจากกิเลสและความทุกข์ มีจิตใจเป็นอิสระ ปลอดโปร่ง ผ่องใส่ เบิกบาน มีความสุข ที่แท้จริง สิ่งที่เป็นจริงโดยปรมัตถ์ เช่น นามธรรม รูปธรรม เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ หรือ จิต เจตสิก รูป นิพพาน ผัสสะ เจตนา เอกัคคตา ชีวิตินทรีย์ ฯลฯ |
|
| เจ้าของ: | กรัชกาย [ 11 ม.ค. 2009, 15:42 ] | ||
| หัวข้อกระทู้: | Re: สัจจะ 2 ระดับ | ||
* ความคิดเกี่ยวกับสัจจะ ๒ นี้ เริ่มแสดงออกเป็นคำบัญญัติในคัมภีร์กถาวัตถุ แต่ยังไม่ระบุแบ่งเป็นถ้อยคำชัดเจน คือ กล่าวถึง สมมติสัจจะ ใน อภิ.ก.37/1062/338 และกล่าวถึงสัจฉิกัตถปรมัตถ์ และ ปรมัตถ์ ใน อภิ.ก.37/1-190/1-83 การระบุชัดปรากฏใน ปญฺจ.อ.153, 241 นอกจากนี้มีกล่าวถึงและใช้อธิบายธรรม ในที่อื่นหลายแห่ง เช่น ม.อ. 1/299 ฯลฯ
|
|||
| เจ้าของ: | BlackHospital [ 26 ม.ค. 2009, 11:48 ] |
| หัวข้อกระทู้: | Re: พึงทำความเข้าใจคำว่า "สมมุติสัจจะ" กับ "ปรมัตถสัจจะ" |
คำว่า ปรมัตถ์ หรือคำที่เกี่ยวเนื่อง เป็นพุทธวัจนะ หรือเปล่าหนอ 
|
|
| หน้า 1 จากทั้งหมด 1 | เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง |
| Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |
|