ประวัติและปฏิปทา
พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร
แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพฯ


๏ อธิบดีสงฆ์แห่งวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

“วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร” หรือ “วัดโพธิ์” เป็นวัดสำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย จัดเป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรมหาวิหาร และเป็นวัดประจำรัชกาลที่ 1 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช องค์ปฐมกษัตริย์แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์

ทั้งยังเปรียบเสมือนเป็นมหาวิทยาลัยแห่งแรกของประเทศสยาม เนื่องจากเป็นที่รวมจารึกสรรพวิชาองค์ความรู้หลายแขนง ทั้งการแพทย์แผนไทย ตำราหมอนวดและฤๅษีดัดตน ตลอดจนวิชาความรู้ด้านต่างๆ เพื่อให้ประชาชนชาวไทยได้ศึกษาหาความรู้อย่างเสรี เป็นแหล่งเล่าเรียนวิชาความรู้ของมหาชน ไม่เลือกชั้นบรรดาศักดิ์

ส่งผลให้องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ องค์การยูเนสโก (UNESCO) เห็นถึงความสำคัญและประกาศให้ “จารึกวัดโพธิ์” เป็นเอกสาร “มรดกความทรงจำแห่งโลก” (Memory of the World) ประจำปีพุทธศักราช 2552 ในส่วนภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก

ภายใต้การปกครองดูแลพระอารามศักดิ์สิทธิ์แห่งนี้เป็นอย่างดี ส่วนหนึ่งมาจากคุณูปการของ พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร เจริญพานิช ป.ธ.4) อธิบดีสงฆ์แห่งวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ที่ได้ส่งเสริมและสนับสนุนการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลี ทำให้มีความเจริญรุดหน้ามาโดยตลอด สร้างคุณูปการอันประเสริฐแก่วงการสงฆ์อย่างมากมาย จนได้ประจักษ์แจ้งถึงผลงานและคุณสมบัติต่างๆ เป็นที่ยกย่องเชิดชูมากมาย

ท่านโดดเด่นทั้งในด้านการบริหารและด้านวิชาการ ตลอดจนเป็นผู้ที่สมบูรณ์ด้วยศีลาจารวัตร งดงามด้วยการครองตน เปี่ยมไปด้วยเมตตาคุณ เป็นที่ยอมรับและเลื่อมใสศรัทธาแก่คณะศิษยานุศิษย์และสาธุชนทั่วไป

ปัจจุบัน พระธรรมปัญญาบดี สิริอายุ 93 พรรษา 73 (เมื่อปี พ.ศ.2552) ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพฯ และที่ปรึกษาเจ้าคณะเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร


พระมหาเจดีย์สี่รัชกาล เจดีย์ประจำรัชกาลที่ 1-4 ในยามราตรี


๏ อัตโนประวัติ

พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร) มีนามเดิมว่า ถาวร นามสกุล เจริญพานิช เกิดเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม พุทธศักราช 2459 ตรงกับวันเสาร์ แรม 11 ค่ำ เดือน 6 ปีมะโรง ณ บ้านเลขที่ 5 ต.บ้านหม้อ อ.พรหมบุรี จ.สิงห์บุรี โยมบิดาชื่อ นายจรัญ เจริญพานิช โยมมารดาชื่อ นางพุ่ม เจริญพานิช


๏ การบรรพชาและการอุปสมบท

ในวัยเยาว์ สำเร็จการศึกษาในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เมื่อปี พ.ศ.2473 จากโรงเรียนชุมชนวัดตราชู ต.บ้านหม้อ อ.พรหมบุรี จ.สิงห์บุรี ครั้นต่อมา โยมบิดา-มารดาได้นำเข้าพิธีบรรพชาเป็นสามเณร เมื่อวันที่ 24 เมษายน พ.ศ.2474 ตรงกับวันเสาร์ ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 6 ปีมะเมีย ณ พัทธสีมาวัดตราชู ต.บ้านหม้อ อ.พรหมบุรี จ.สิงห์บุรี โดยมีพระครูพรหมจริยคุณ (ดี ธมฺมปญฺโญ) ภายหลังได้รับสถาปนาเป็นรองสมเด็จพระราชาคณะที่ พระพรหมนคราจารย์ วัดแจ้งพรหมนคร ต.ต้นโพธิ์ อ.พรหมบุรี จ.สิงห์บุรี เป็นพระอุปัชฌาย์

จากนั้น ได้ศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ.2476 สามารถสอบไล่ได้นักธรรมชั้นตรี-โท ณ สำนักเรียนวัดพระเชตุพนฯ กรุงเทพฯ กระทั่งอายุครบบวช จึงได้เข้าพิธีอุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน พ.ศ.2479 ตรงกับวันศุกร์ แรม 1 ค่ำ เดือน 7 ปีชวด ณ พัทธสีมาวัดตราชู อ.พรหมบุรี จ.สิงห์บุรี

โดยมีพระธรรมปิฎก (เผื่อน ติสฺสทตฺโต ป.ธ.9) ภายหลังได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระวันรัต วัดพระเชตุพนฯ กรุงเทพฯ เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูพรหมจริยคุณ (ดี ธมฺมปญฺโญ) ภายหลังได้รับสถาปนาเป็นรองสมเด็จพระราชาคณะที่ พระพรหมนคราจารย์ วัดแจ้งพรหมนคร จ.สิงห์บุรี เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครูปลัดปิฏกวัฑฒน์ (ฟุ้ง ปุณฺณโก ป.ธ.3) ภายหลังได้รับสถาปนาเป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมเสนานี วัดพระเชตุพนฯ กรุงเทพฯ เป็นพระอนุสาวนาจารย์

ภายหลังอุปสมบทแล้ว ได้มุ่งมั่นศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรม พ.ศ.2480 สามารถสอบได้เปรียญธรรม 4 ประโยค ณ สำนักเรียนวัดพระเชตุพนฯ กรุงเทพฯ รวมทั้งได้ศึกษาอักษรขอมและลูกคิด


๏ งานด้านการศึกษา

พระเดชพระคุณได้สร้างคุณูปการต่อคณะสงฆ์วัดพระเชตุพนฯ โดยเฉพาะงานด้านการศึกษา

พ.ศ.2481 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม สำนักเรียนวัดพระเชตุพนฯ กรุงเทพฯ

พ.ศ.2482 เป็นกรรมการตรวจธรรมสนามหลวง

พ.ศ.2482 เป็นเลขานุการสอบธรรมและบาลีสนามหลวง สนามสอบวัดพระเชตุพนฯ

พ.ศ.2521 เป็นผู้อำนวยการสอบธรรมและบาลีสนามหลวง สนามสอบวัดพระเชตุพนฯ

พ.ศ.2521 เป็นผู้อำนวยการสอนพระปริยัติธรรม สำนักเรียนวัดพระเชตุพนฯ

พ.ศ.2526 เป็นรองประธานกรรมการ “ทุนนิธิอุปถัมภ์การศึกษาวัดพระเชตุพนฯ”

พ.ศ.2534 เป็นประธานกรรมการ “ทุนนิธิอุปถัมภ์การศึกษาวัดพระเชตุพนฯ”

พ.ศ.2534 เป็นประธานอำนวยการสอบธรรมและบาลีสนามหลวง สนามสอบวัดพระเชตุพนฯ

พ.ศ.2536 เป็นเจ้าสำนักเรียนวัดพระเชตุพนฯ


๏ งานด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนา

ได้เป็นผู้แสดงธรรม บรรยายธรรม และแสดงปาฐกถาแก่ประชาชนที่มารักษาอุโบสถศีลวันธรรมสวนะ รวมทั้งจัดงานบวชเนกขัมมจารีปฏิบัติธรรมในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา


(มีต่อ)

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) วัดประจำรัชกาลที่ 1


๏ ลำดับงานปกครองคณะสงฆ์

พ.ศ.2486 เป็นเลขานุการเจ้าคณะแขวงนอกธนบุรี

พ.ศ.2488 เป็นพระกรรมวาจาจารย์

พ.ศ.2492 เป็นเลขานุการเจ้าคณะกิ่งอำเภอบางกอกใหญ่

พ.ศ.2495 เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ

พ.ศ.2507 เป็นผู้ช่วยเจ้าคณะใต้ วัดพระเชตุพนฯ

พ.ศ.2515 เป็นเจ้าคณะแขวงพระบรมมหาราชวัง

พ.ศ.2516 เป็นพระอุปัชฌาย์

พ.ศ.2527 เป็นเจ้าคณะใต้ วัดพระเชตุพนฯ

พ.ศ.2528 เป็นรองเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ

พ.ศ.2533 เป็นประธานกรรมการมูลนิธิพระราชปัญญาสุธี (ถาวร ติสฺสานุกโร)

พ.ศ.2534 เป็นผู้รักษาการเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ และผู้รักษาการเจ้าคณะเขตพระนคร

พ.ศ.2536 เป็นเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ กรุงเทพมหานคร

พ.ศ.2537 เป็นเจ้าคณะเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

พ.ศ.2541 เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร


๏ ลำดับสมณศักดิ์

พ.ศ.2495 เป็นพระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอกในพระอัฐิสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ที่ “พระครูทักษิณคณิสร”

พ.ศ.2507 เป็นพระราชาคณะปลัดขวา ในพระอัฐิสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ที่ พระทักษิณคณิสสร พ.ศ.2526 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชปัญญาสุธี

พ.ศ.2536 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพวรมุนี

พ.ศ.2539 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมเสนานี

พ.ศ.2543 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นหิรัญบัฏหรือรองสมเด็จพระราชาคณะที่ พระธรรมปัญญาบดี


“จารึกวัดโพธิ์” เกี่ยวกับจุดต่างๆ บนร่างกายมนุษย์


๏ เอกสาร “มรดกความทรงจำแห่งโลก”

เมื่อวันที่ 31 มีนาคม พ.ศ.2551 ณ พระอุโบสถวัดพระเชตุพนฯ นายอนุสรณ์ วงศ์วรรณ รมว.วัฒนธรรม (วธ.) พร้อมด้วยนายพงศกร อรรณนพพร รมช.ศึกษาธิการ (ศธ.) ศ.คุณหญิงแม้นมาศ ชวลิต ประธานคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วย แผนงานความทรงจำแห่งโลก ขององค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ผู้แทนยูเนสโก ผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงวัฒนธรรมและกระทรวงศึกษาธิการ ร่วมพิธีถวาย ใบประกาศของยูเนสโกขึ้นทะเบียนให้ “จารึกวัดโพธิ์” เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลก แห่งภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ประจำปี พ.ศ.2552 แด่พระธรรมปัญญาบดี เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ


๏ พระเถระมีภูมิรู้มีภูมิธรรม

พระธรรมปัญญาบดี เป็นพระเถระมีภูมิรู้มีภูมิธรรม เป็นผู้นำเป็นพระสงฆ์นักพัฒนาในด้านการปกครอง การศึกษา การเผยแผ่และการสาธารณูปการ ตามลักษณะรูปแบบของการจัดการการปกครองของคณะสงฆ์ไทย

ชีวิตส่วนตัวของท่าน เป็นไปอย่างเรียบร้อยมักน้อยสันโดษ

ในการบริหารท่านกล้าคิด กล้าทำ เด็ดขาด เด็ดเดี่ยว ทรงไว้ซึ่งสง่าราศรีน่าเคารพยำเกรง แต่ในส่วนลึก ท่านเป็นคนอ่อนโยน มีเมตตาปรานี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ สอดส่องดูแลความเป็นอยู่ของผู้น้อยอย่างดี ท่านจึงเป็นที่เคารพนับถือของคณะสงฆ์ผู้ใต้ปกครอง

ในฐานะแห่งเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ ท่านเจ้าคุณพระธรรมปัญญาบดี ได้ทำหน้าที่ในฐานะแห่งนักปกครองที่เอาใจใส่ดูแลความเป็นไปของวัดและชาวพุทธอย่างดียิ่ง


พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)



.............................................................

รวบรวมและเรียบเรียงมาจาก ::
http://www.watpho.com/
ขอกราบขอบพระคุณที่มาของรูปภาพทุกแหล่ง

พระพุทธไสยาส (พระนอน) วัดโพธิ์ มีพุทธลักษณะงดงามเป็นอันดับต้นๆ แห่งสยามประเทศ


* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

วัดประจำรัชกาลที่ ๑ : วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=24&t=19426

“จารึกวัดโพธิ์” ภูมิปัญญาไทยน่าทึ่ง มรดกความทรงจำแห่งโลก
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=24&t=19751

พระพุทธเทวปฏิมากร วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม กรุงเทพฯ
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=24&t=19303

••••••••• ๙ สิ่งมหัศจรรย์วัดโพธิ์ •••••••••
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=24&t=23364

ประวัติและปฏิปทาพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=13&t=23317

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *


พระบาทของพระพุทธไสยาส (พระนอน) ข้างซ้ายและขวาซ้อนเสมอกัน