อาเสวนปัจจัย คือสิ่งที่กระทำอยู่บ่อยๆ จนกลายเป็นอบรมบ่มเพาะอุปนิสัยใจคอ การฝึกฝนจนเกิดความเคยชิน ทั้งที่ดี และไม่ดี ทางไม่ดี ก็เช่น การติดเหล้า ติดบุหรี่ หรือสิ่งเสพติดอื่นๆ ตอนแรกๆ ก็เพียงอยากลอง แต่พอได้ลองแล้วก็ติดอกติดใจก็ลองไปเรื่อยๆ จนครั้งที่ ๑ ที่ ๒ ที่ ๓ ๔ ๕ จนกระทั้งขั้นอเตกิจโฉ คือขั้นเยียวยาไม่ได้ นี่แหละคือผลของการเสพคุ้น ทางพระอภิธรรมท่านเรียกว่า อาเสวนปัจจัย
แม้แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเราทั้งหลาย ก่อนที่จะทรงบรรลุอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณได้นั้นต้องบำเพ็ญอาเสวนปัจจัยถึง ๖ ปี
พระโปฏฐิละ ผู้เชี่ยวชาญปริยัติทำอาเสวนปัจจัยอยู่นานถึง ๓๐ ปี จึงได้บรรลุเป็นพระอรหันต์
จากกรณีที่พอยกตัวอย่างมานี้ พอจะเห็นได้ว่า การอบรมบ่มเพาะจนเป็นนิสัยความเคยชินจนเกิดความชำนาญ ในภาษาบาลีท่านเรียกว่าวาสนา ซึ่งวาสนานี้ก็คืออุปนิสัยสันดาน จะเป็นเงาติดตามเราไปทุกภพทุกชาติเลยที่เดียว จนมีคำพังเพย"ตัดอะไรนั้นตัดง่าย แต่ตัดนิสัยสันดานตัดยาก"
| ไฟล์แนป: |
|
FB_IMG_1574393690517.jpg [ 30.56 KiB | เปิดดู 1520 ครั้ง ] |
