คบเสพสิ่งใดก็มักจะพบเจอกับสิ่งนั้นๆ คนเช่นนั้น เพื่อนเช่น
นั้น ครอบครัวเช่นนั้นส่ิงของเช่นนั้น คบเสพกับความจริงก็มักจะ
พบเจอกับคนจริง สิ่งที่จริง เพื่อนก็จริง ครอบครัวลูกภรรยา สามี
ก็เป็นคนจริง เพราะกรรมเป็นกำเนิด กรรมเป็นแดนเกิด กรรมเป็น
เผ่าพันธุ์ กรรมเป็นของๆตนนั้นเอง

ปัญญาเปรียบเหมือนแสงสว่าง แสงสว่างส่องความจริง เห็นเหตุ
และผล เมื่อรู้ผลก็มักจะรู้เหตุว่ามาจากไหน เมื่อใดเราเลิกคบกับสิ่งที่
ไม่จริง ปัญญาก็เริ่มท่อแสงแล้วครับ

ฝ่ายที่ทำให้มืดคือ อวิชาชา โลภะ โมหะ โทสะ มานะ ริษยา
มายา มารยาสาไถย โลภ โกรธหลง เกลียด ชัง รัก หลง ตระหนี่
อาฆาต พยาบาท จองเวร ....
เมื่องด เว้น ละ เลิก คบ เสพ อารมณ์เหล่านี้ จิตนั้นก็เริ่มจะผ่องใส
ด้วยแสงสว่างของปัญญา คือปัญญาเริ่มเกิดขึ้นมาแล้ว

ลองคิดทบทวนอดีตกันดูสิครับเมื่อก่อน บางคนนั้นคิดอะไรออกได้
แจ่มแจ้ง ออกง่าย คิดเร็ว คิดได้ถูกต้อง แต่พออารมณ์ฝ่ายมืดเข้าปกคุม
เท่านั้นก็ทำให้เราคิดอะไรไม่ค่อยออกแล้วยิ่งโดนความมืดมากก็ยิ่งมืดมาก
ไปด้วย

ล่วงเขาก็เท่ากับล่วงใจของตน โกหกเขาก็เท่ากับโกหกตนเองด้วย

เมื่อความหลอกล่วงและโกหกเกิดขึ้นบ่อยๆกับตัวเอง เมื่อนั้นแม้พูดความ
จริงบางครั้ง ตนยังไม่ค่อยแน่ใจว่าตนเองพูดความจริงไป