๑. ขณิกสมาธิ สมาธิค่อยๆ เล็กน้อย ที่ใช้ทั่วไปในชีวิตประจำวัน เช่นใช้อ่านหนังสือ หรือขับรถ
๒. อุปจารสมาธิ สมาธิที่แน่วแน่มากกว่าขณิกสมาธิ แต่แน่วแน่น้อยกว่าอัปปนาสมาธิ
๓. อัปปนาสมาธิ สมาธิที่ไม่หวั่นไหว หมายถึงสมาธิระดับฌานสมาบัติ ปฐมฌาณขึ้นไป

....................

สมถะทำเพื่อให้ได้มา วิปัสสนาทำเพื่อให้หมดไป

พระโสดา พระสกทาคา พระอนาคา พระอรหันต์

ไม่ใช่เป็นสิ่งที่ได้มา แต่เป็นเพราะว่าทำกิเลสให้หมดไป

สัมมาสมาธิ 9 ระดับ
เริ่มตั้งแต่ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน อากาสานัญจายตนสมาบัติ วิญญานัญจายตนสมาบัติ
อากิญจัญญายตนสมาบัติ เนวสัญญญานาสัญญายตนะสมาบัติ สัญญาเวทยิตนิโรธสมาบัติ
ที่เรียกว่า ฌาน มี เพียง 4 คือ
ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌาน
ด้วยเหตุว่าในความสำคัญกับเอกัตคตารมณ์
ฌานทั้ง 4 จึงเป็นอัปปนาฌาน เริ่มตั้งแต่ ปฐมฌาน

เมื่อยังไม่เข้าถึง อัปปนาฌาน สมาธินั้นเป็น อุปจาระ คือเฉียดฌาน
อุปจาระสมาธิ หรือสมาธิเฉียดฌาน จะเป็นไปโดยลักษณะขององค์ฌานแต่ละลำดับ
ซึ่งยังไม่ได้เอกัตคตารมณ์ของฌาน

อุปจาระของ ปฐมฌาน คือมี วิตก วิจาร ปิติ สุข แต่ยังไม่ได้เอกัตคตารมณ์ก็ถอนออกมาเสียก่อน เป็นต้น
อุปจาระ จึงเป็นสภาวะก่อนปฐมฌาน หรือการเคลื่อนออกจากปฐมฌาน

สมาบัติ 3 ประเภทในพุทธศาสนา ตามพุทธวัจจนะ
คือ
1. สัญญาสมาบัติ สมาธิที่อาศัย รูปสัญญา และอรูปสัญญาซึ่ง อรูปสัญญาในชั้นนี้สิ้นสุดที่อากิญจัญญายนตนะสมาบัติ
2. สังขาราวเสสสมาบัติ คือเนวสัญญานาสัญญายตนะสมาบัติ ซึ่งเป็นสมาบัติที่ไม่อาศัยสัญญา แต่มีสังขารอันละเอียดเหลืออยู่
3. นิโรธสมาบัติ คือก็คือสัญญาเวทยิตนิโรธสมาบันิ มีนิโรธนั่นเองเป็นสมาบัติ มีสังขารอันละเอียดมากที่สุดคือสติ สมาธิและปัญญาอันละเอียดสูงสุด
(สัตติมสูตร)http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=16&A=3952&Z=3980&pagebreak=0
ขนิกสมาธิจึงไม่พึงเรียกเป็นชนิดของสมาธิ เพราะมีลักษณะเป็นอุปจาระ เป็นจิตที่วิริยินทรีย์ สมาธินทรีย์ สตินทรีย์ วิริยะพละ สมาธิพละ และสติพละ อ่อน

เข้าใจผิดอีก บอกแค่นี้แหละ กลัวถูกด่า

"สมาธิใช้ในการอบรมกรรมฐาณ"

สาธุค่ะลุงหมาน...สมาธิอบรมปัญญาจากการคิดตามคำสอนได้
ขณิกสมาธิคือความจริงตรงขณะที่จิตตั้งมั่นในคำปรมัตถสัจจะ