ลานธรรมจักร
http://www.dhammajak.net/forums/

ปัจจัยตัวเอกของการศึกษา (ตั้งชื่ออื่นๆ ได้อีก)
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=1&t=47759		 หน้า 1 จากทั้งหมด 1
เจ้าของ:  กรัชกาย [ 18 พ.ค. 2014, 09:00 ]
หัวข้อกระทู้:  ปัจจัยตัวเอกของการศึกษา (ตั้งชื่ออื่นๆ ได้อีก)
ต่อจาก

ฯลฯ

ผู้ที่ปฏิบัติธรรม ไม่ว่าจะเป็นเด็กอยู่กับพ่อแม่ที่บ้าน หรือไปเป็นนักเรียนอยู่กับครูอาจารย์ในโรงเรียน คนที่ทำงานอยู่ในองค์กรและหน่วยราชการต่างๆ ตลอดจนถึงผู้ที่ไปบำเพ็ญจิตตภาวนา เจริญสมถกัมมัฏฐานอยู่ในป่า อยู่ในที่สงัดหลีกเร้น หรือบำเพ็ญวิปัสสนาอยู่ในที่ใดก็ตาม ก็ควรจะต้องสร้างสรรค์หลักบุพนิมิต ๗ ประการนี้ ให้มีประจำตัว จะได้เป็นหลักประกันในการที่จะก้าวหน้าต่อไปในการปฏิบัติธรรมนั้นๆ จนกว่าจะบรรลุความเจริญงอกงามเต็มบริบูรณ์แห่งศักยภาพของความเป็นมนุษย์ที่มีในตน


ลิงค์นี้ http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=1&t=47756
เจ้าของ:  กรัชกาย [ 18 พ.ค. 2014, 09:05 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปัจจัยตัวเอกของการศึกษา (ตั้งชื่ออื่นๆได้อีก)
ต่อ


ปัจจัยตัวเอกของการศึกษา


ในบรรดาหลักบุพนิมิต ๗ ประการนี้ จะเห็นว่ามีหัวข้อสำคัญอยู่เป็นตัวต้น กับ ตัวท้าย ๒ ตัว คือ ตัวควบหัว กับ ควบท้าย พระพุทธเจ้าทรงจับเอามาวางเป็นหลักสำคัญอีกอย่างหนึ่ง จัดเป็นชุดว่ามี ๒ อย่าง เป็นหลักใหญ่ซึ่งถือว่าเป็นตัวการที่จะนำเข้าสู่การศึกษาที่แท้จริง คือตัวต้น กับ ตัวท้าย ได้แก่ ตัวที่ ๑ กับ ตัวที่ ๗ ได้ชื่อพิเศษอีกอย่างหนึ่งว่าเป็น ปัจจัยแห่งสัมมาทิฏฐิ กล่าวคือ


ข้อที่ ๑ กัลยาณมิตร ทำหน้าที่ช่วยให้เกิดความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง เช่น ครูอาจารย์เป็นปัจจัยสำคัญที่จะชักนำเด็กเข้าสู่การศึกษา โดยชักนำให้เกิดสัมมาทิฏฐิ และ


ข้อที่ ๒ โยนิโสนิโสมนสิการ การรู้จักคิด คิดเป็น จะทำให้เกิดความเข้าใจที่ถูกต้องพร้อมกับการพึ่งตนเองได้ เป็นปัจจัยภายในที่ทำให้เกิดสัมมาทิฏฐิ

ท่านแยกเป็นปัจจัย ๒ อย่าง คือ ปัจจัยภายนอกกับปัจจัยภายใน กัลยาณมิตรเป็นปัจจัยภายนอก เป็นอิทธิพลจากภายนอก ที่เรียกว่าปรโตโฆสะที่ดี ส่วนโยนิโสนิโสมนสิการ เป็นปัจจัยภายใน


ตกลงว่า ตัวนำของการศึกษาจะมาเน้นที่ปัจจัยหลัก ๒ ตัวนี้ เพราะฉะนั้น ครูอาจารย์จะมีบทบาทสำคัญในการศึกษามากก็ในฐานะที่เป็นกัลยาณมิตร แล้วบทบาทท้ายสุดและสำคัญที่สุดก็อยู่ที่ตัวเด็กเอง ที่จะต้องมีโยนิโสมนสิการ


ตอนสุดท้าย เหลือ ๒ ปัจจัย ใน ๗ ประการ คือ ปัจจัยตัวนอก เช่นครูอาจารย์ ที่เป็นกัลยาณมิตรฝ่ายหนึ่ง และตัวเด็กเองที่มีโยนิโสมนสิการฝ่ายหนึ่ง ปัจจัยสำคัญ ๒ ตัวนี้จะเป็นตัวการเอกที่นำเข้าสู่การศึกษา


ถ้ามองในแง่การจัดการศึกษาอบรมโดยทำเป็นกิจกรรม และกิจการ กัลยาณมิตรที่ดีจะทำหน้าที่กระตุ้นบุพนิมิตทั้ง ๗ ประการได้หมดเลย คือ กัลยาณมิตรกระตุ้นให้เด็กเป็นคนรู้จักเลือกหากัลยาณมิตรให้เด็กรู้จักจัดระเบียบการดำเนินชีวิตให้เป็น และมีความสัมพันธ์ทางสังคมที่ดี สร้างเสริมแรงจูงใจที่ถูกต้อง เร้าให้เด็กพัฒนาศักยภาพของตนเองขึ้นไปจนสมบูรณ์ นำให้เด็กมีทัศนคติ และค่านิยมที่ถูกต้อง ทำให้เด็กมีจิตสำนึกในกาลเวลา และความเปลี่ยนแปลง ปลุกให้มีความกระตือรือร้นขวนขวายตลอดจนกระตุ้นให้เกิดโยนิโสมนสิการก็ได้


ครูทำหน้าที่ช่วยให้เกิดการพัฒนาองค์ประกอบทั้ง ๖ อย่างที่เหลือ พร้อมทั้งช่วยให้เด็กรู้จักแสวงหาแหล่งความรู้แหล่งการสร้างสรรค์ อันเป็นหลักกัลยาณมิตตตาที่แท้ ซึ่งเกิดขึ้นในตัวเด็กเอง รวมเป็นบุพนิมิตครบทั้ง ๗ ประการ


แต่ถ้ายังต้องอาศัยกัลยาณมิตรมาค่อยช่วย เด็กนั้นคนนั้นก็ยังพึ่งตนเองไม่ได้จริง ต่อเมื่อใดเด็กรู้จักใช้โยนิโสมนสิการได้ดี ก็พึงตนเองได้จริงในกระบวนการของการศึกษา


เพราะฉะนั้น ในขั้นสุดท้าย ท่านจึงยกเอาตัวต้น กับ ตัวสุดท้ายมาย้ำอีกทีหนึ่ง ว่าเป็นปัจจัยของสัมมาทิฏฐิ และเมื่อถึงที่สุดหรือถึงแก่นที่แท้จริง ตัวสุดท้าย คือ โยนิโสมนสิการจะเป็นตัวตัดสิน
เจ้าของ:  กรัชกาย [ 18 พ.ค. 2014, 09:06 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปัจจัยตัวเอกของการศึกษา (ตั้งชื่ออื่นๆได้อีก)
เป็นอันว่า ในที่นี้ก็ได้เห็นบทบาทความสำคัญของครู ในฐานะที่เป็นกัลยาณมิตร แม้จะไปบำเพ็ญกรรมฐานในทำสมาธิ ท่านก็สอนว่าเริ่มต้นให้เข้าไปหากัลยาณมิตร เพราะอะไร ก็เพราะว่าการเข้าไปหากัลยาณมิตรนั้นแหละ เป็นการปฏิบัติตามหลักบุพนิมิตข้อแรก แล้วกัลยาณมิตรนั้นก็จะเป็นผู้ที่กระตุ้นให้บุพนิมิตทั้ง ๖ ประการหลังเกิดขึ้น โดยในที่สุดก็ไปยุติที่ต้องรู้จักให้โยนิโสมนสิการด้วยตนเอง และถ้าเราไม่มีกัลยาณมิตรที่สามารถ เราก็ต้องพยายามใช้โยนิโสมนสิการให้มาก
เจ้าของ:  กรัชกาย [ 18 พ.ค. 2014, 16:10 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปัจจัยตัวเอกของการศึกษา (ตั้งชื่ออื่นๆ ได้อีก)
ต่อหัวข้อ viewtopic.php?f=1&t=47762&p=352195#p352195
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
http://www.phpbb.com/