ใช่ครับสังขารเป็นสิ่งไม่เที่ยง แต่คำว่าสังขารที่ว่านี้ มันไม่ใช่ร่างกายที่ผุพังของเราครับ
ร่างกายของเราเป็นเพียงธาตุสี่ที่จิตมาอาศัยอยู่เท่านั้น

ดังนั้นที่ว่าสังขาร มันก็คือสภาวะในขณะที่จิตอาศัยอยู่ในร่างกาย
แล้วจิตหลงยึดมั่นถือมั่นเอาร่างกายมาเป็นตัวตน โดยหารู้ไม่ว่ามันเป็นเพียงก้อนธาตุ
สักวันจิตนี้จะต้องละทิ้งร่างกายนี้ไป ไม่สามารถถือครองได้ตลอดไป

สังเกตุดูครับมีประโยคคำพูดที่เกี่ยวกับความตายไว้ว่า "ละสังขาร"
สังขารในที่นี้ก็ไม่กายที่ตายไปครับ แต่มันเป็นอาการของจิตที่ต้องละทิ้งกาย โดยตอนแรก
จิตหลงไปยึดมั่นถือมั่นว่าเป็นตัวตนเดียวกับจิต
ฉะนั้นละสังขาร ก็คือละทิ้งการปรุงแต่งแห่งจิตที่มีต่อกายนั้นๆครับ
นี่แหล่ะครับ ความหมายของอนิจจัง วัฏสังขารา ท่านเน้นเรื่องจิตครับ
ไม่ใช่ร่างกาย

เท่าที่คุณอธิบาย "สังขาร" มานั้นยังไม่เข้าร่องเข้ารอยเลยค่ะ
เอาสังขารขันธ์และสังขารในปฏิจสมุปบาทมาบนเปกันจนตนก็ยังสับสนอยู่เนืองๆ

หากจะอธิบายสังขารในปฏิจสมุปบาทก็ไม่ใช่ทั้งรูปและนามนะคะ
หากจะอธิบายในแง่ของขันธ์ ๕ การที่คนทั่วไปเข้าใจว่าสังขารเป็นร่างกายนั่นก็ถูกต้องของเขาแล้วละค่ะ

[หากจะอธิบายในแง่ของขันธ์ ๕ การที่คนทั่วไปเข้าใจว่าสังขารเป็นร่างกายนั่นก็ถูกต้องของเขาแล้วละค่ะ

[ส่วนความเห็นว่าการเกิดแก่เจ็บตายไม่อยู่ในกฏไตรลักษณ์นั้น
ก็สมควรแล้วละค่ะที่น้องฮานะบอกว่าคุณเป็นมิจฉาทิฏฐิ

: หากจะกล่าวให้ถูกทางควรกล่าวว่า..........
กฎไตรลักษณ์เป็นความจริงที่ไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้

[คุณอ้างว่า : ส่วนเรื่องการเกิดแก่ เจ็บตายมันอยู่นอกกฎไตรลักษณ์ ใช้ว่าอนิจจังไม่ได้
จริงๆ แล้วการเกิดแก่เจ็บตายใช้ว่า อนิจจัง ทุกขัง และ อนัตตา ทั้งสามอย่างยังได้เลยค่ะ

เพราะการเกิดแก่เจ็บตายของสังขารขันธ์นั้นก็อยู่ในกฏที่ไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้คือไตรลักษณ์นั่นเอง
อนิจจัง สังขารขันธ์ไม่เที่ยง ทุกขัง สังขารขันธ์เป็นทุกข์ อนัตตา สังขารขันธ์ไม่ใช่ตัวตนบังคับบัญชาไม่ได้
ทุกคนจะต้องประสบกับสิ่งนั้นและจะเห็นไตรลักษณ์ได้จากความเปลี่ยนแปลงที่อยู่ภายใต้กฎที่ไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้นั่นเอง

หากจะกล่าวถึงสังขารในปฏิจสมุปบาทภายใต้กฏใต้ลักษณ์ก็จะเป็นไปในทำนองเดียวกัน

นอกจากพระอรหันต์แล้วทุกคนก็จะต้องประสบกับความไม่เที่ยงของจิตสังขารอยู่ตลอดเวลา
และจะเห็นไตรลักษณ์ได้เมื่อเห็นการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ของจิตสังขารนั่นเอง

เท่าที่คุณอธิบาย "สังขาร" มานั้นยังไม่เข้าร่องเข้ารอยเลยค่ะ
เอาสังขารขันธ์และสังขารในปฏิจสมุปบาทมาบนเปกันจนตนก็ยังสับสนอยู่เนืองๆ

คุณโฮฮับมีความรู้มากอยู่ก็จริงแต่ความเข้าใจยังมีน้อยเหลือเกินค่ะ
และเพราะว่าความเข้าใจยังไม่สมดุลกับความรู้ที่มีอยู่นี้เอง
ทำให้ไม่สามารถนำความรู้มาใช้ให้ถูกทางได้

ดังนั้นควรพิจารณาตนเองให้ถี่ถ้วนก่อนดีกว่าค่ะ

รักษาดวงตาของคุณให้หายดีเสียก่อนจะได้มองอะไรๆ ได้ชัดเจนและถูกทางมากขึ้น
เท่าที่คุณทำอยู่ตอนนี้ก็ไม่ได้ต่างจากคนตาเขที่พยายามลากจูงคนตาบอดเท่าไหร่เลย

เมื่อความรู้ความเข้าใจเต็มที่แล้วค่อยนำมาชี้แนะผู้อื่นก็ยังไม่สายนะคะ
ดิฉันชี้แนะให้ด้วยความปรารถนาดีจากใจจริงค่ะ ^^

ความเข้าใจของเขามีอยู่แค่ไหน เขาก็หวังได้แค่นั้นนั่นแหละนะคะ
เรื่องแบบนี้บังคับบัญชากันไม่ได้หรอกค่ะ ^^

ปรากฏว่ามีเอกอนไหลตามสังขารคิดไปเสียแล้วละค่ะ



จริงๆ แล้ว........อวิชชานั่นแหละเป็นตัวแม่ของขันธ์ทั้งหมด
ยิ่งกว่านั้นยังเป็นบรรพบุรุษของปฏิจจมุปบาทตลอดทั้งสายเลยละค่ะ

น้องเอกอนอาจจะสับสนระหว่าง สังขารในปฏิจจสมุปบาท กับ สังขารในขันธ์ ๕ อยู่นะคะ

สรุปก็คือ คุณ โฮฮับ เข้าใจว่าการเกิดแก่เจ็บตายเป็นเรื่องของสัจธรรมหรือเรียกให้ฟังดูยากเข้าไปอีกนิดก็คือ ความไม่เที่ยงของสังขารบนความ
เที่ยงของสัจธรรม หรือ อนิจจังบนความนิจจัง อันนี้ผมเข้าใจถูกรึยังครับ

คุณโฮฮับกล่าวเช่นนี้ยิ่งแสดงให้เห็นถึงปริมาณความเข้าใจว่ายังไม่ถึงที่สุดค่ะ
เพราะยังเป็นการมองเพียงแง่เดียวมุมเดียวต่อให้อธิบายอย่างไรก็ไม่ครอบคลุมทั้งหมด
หากแต่ละฝ่ายยังดึงดันยืนยันความคิดของตนอยู่อย่างนี้ก็จะมีเรื่องให้ถกเถียงกันไม่มีที่สิ้นสุด

มุมหนึ่งมองว่าชีวิตเที่ยงตรงต่อสัจธรรม ต้องเกิดแก่เจ็บตายเพราะเป็นสิ่งแน่นอนของชีวิต

อีกมุมหนึ่งมองว่าชีวิตไม่เที่ยงนั้นเป็นสัจธรรม เกิดแล้วแก่แล้วเจ็บแล้วตายเพราะชีวิตเป็นสิ่งไม่แน่นอน

จริงๆ แล้วก็ถูกทั้งคู่แต่เมื่อต่างยังติดอยู่ในมุมใดมุมหนึ่งจึงทำให้ไม่รู้แจ้งเห็นแจ้งทั้งหมดค่ะ

tongue คุณโฮฮับยังสับสนเรื่องสังขารอยู่นะคะ

การละทิ้งการปรุงแต่งแห่งจิตที่มีต่อกายนั้นๆ ก็ยังอยู่ในข่ายของสังขารที่เป็นร่างกายอยู่นั่นเองค่ะ

หากคุณจะกล่าถึงการละทิ้งสังขารจิตแล้วจะต้องสลัดทิ้งตั้งแต่ตัวจิตที่คิดปรุงแต่งนั่นเลยทีเดียว
เพราะผู้ที่มีความเข้าใจในสังขารจิตจริงๆ นั้นจะหมดความสำคัญมั่นหมายที่มีต่อร่างกายไปอักโขแล้วละค่ะ

สวัสดีค่ะ

คุณจางบางฯ ยกอริยสัจจ์จากพระโอษฐ์มา ดิฉันขออนุโมทนาค่ะ

กับคำถามว่า ความไม่รู้แจ้งอริยสัจจ์ ทำให้มีสังขารสามได้อย่างไร
และสังขารสามทำให้มี วิญญาณทางอายตนหกได้อย่างไร

ดิฉันขอตอบเท่าที่รู้อยู่นะคะ

ข้อแรก : ความไม่รู้แจ้งอริยสัจจ์ ทำให้มีสังขารสามได้อย่างไร

ข้อนี้คุณคงจะพอรู้แล้วว่าอริยสัจจ์ที่พระพุทธองค์ทรงแสดงไว้ได้แก่
ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และ มรรค นั้นเป็นความจริงสี่ประการที่มีอยู่

อวิชชา ความไม่รู้อริยสัจจ4 ก็คือความหลงที่มีอยู่นั่นเอง

เพราะความหลงมีอยู่จึงไม่รู้ว่าอะไรคือทุกข์ แม้กำลังทุกข์ก็ไม่รู้ว่าตนทุกข์
เพราะความหลงมีอยู่จึงไม่รู้ว่าอะไรเป็นเหตุแห่งทุกข์ แม้รู้ว่าตนกำลังทุกข์แต่หาสาเหตุไม่เจอจึงดับทุกข์ไม่ได้
เพราะไม่มีความหลงเหลืออยู่อีกเลยจึงดับทุกข์สิ้นเชิง
เพราะรู้ว่าอะไรคือหนทางแห่งความดับทุกข์ เมื่อจิตหวั่นไหวก็มีสติรู้ว่าเป็นทุกข์เพราะทนอยู่ไม่ได้
เนื่องจากความหลงเป็นเหตุทำให้หวั่นไหว ดังนั้นมรรคจึงต้องดับที่ต้นตอก็คืออวิชชาความหลงนั่นเอง

และข้อต่อมา : สังขารสามทำให้มี วิญญาณทางอายตนหกได้อย่างไร

ขอตอบว่า........สังขารในปฏิจจสมุปบาทเป็นความปรุ่งแต่งแห่งจิตค่ะ
ต่างจากสังขารในขันธ์ ๕ ซึ่งเป็นความปรุ่งแต่แห่งธาตุ

ความปรุงแต่งแห่งจิตก็คือความคิดความรู้สึกแม้ไม่มีร่างกายก็มีอยู่ได้
ความปรุงแต่งแห่งธาตุขันธ์ก็คือร่างกายอันประกอบด้วยธาตุทั้ง 4 ดินน้ำไฟลมนั่นเอง

คำว่า "สังขารสามทำให้มี วิญญาณทางอายตนหก" อาจไม่ค่อยถูกต้องนัก
หากไล่ดูตามวงจรปฏิจสมุปบาทแล้วจะเห็นว่า วิญญาณเกิดก่อนสฬายตนะ
เพราะมีวิญญาณจึงมีนามรูปก่อนแล้วจึงค่อยมีสฬายตนะตามลำดับค่ะ

สังขารทำให้มีวิญญาณได้อย่างไร

......เมื่อมีการปรุงแต่ง(จิตสังขาร)เกิดขึ้นแล้ว
ธาตุรู้ย่อมรู้อยู่ว่ามีการรับรู้ถึงสิ่งที่ถูกความหลงปรุงแต่งขึ้นมา
การรับรู้นั้นเรียกว่าวิญญาณหมายถึงผู้รับรู้
(บางท่านอาจจะสับสนระหว่างวิญญาณธาตุกับธาตุรู้)
จากนั้นวิญญาณจึงเป็นปัจจัยให้เกิดนามรูปหรือกายกับจิต
นามรูปเป็นปัจจัยจึงมีสฬายตนะ.........ตามลำดับดังนี้ค่ะ

สรุปข้อนี้ได้ว่าวิญญาณเกิดก่อนที่จะมีอายตนหก
ดังนั้นอาตนหกจึงมีวิญญาณครองด้วยประการฉะนี้ค่ะ