หลวงปู่อ่อนสา สุขกาโร

ลูกศิษย์ร่วมระลึกถึงหลวงปู่อ่อนสา ในลิงค์นี้ได้นะครับ
http://www.udon108.com/board/index.php?topic=12316.0


รออ่านอยู่นะครับ อย่าลืมมาโพสต่อนะครับ พี่ภัทรพงศ์

ขอบคุณ คุณธุลีดินมากเลยครับสำหรับรูปหลวงปู่
ขอให้เจริญในธรรมครับ

วาระจิต

เหตุเกิดที่ศาลาอีกครั้ง ขณะที่หลวงปู่ท่านฉันจังหัน (ภัตราหารเช้า) เสร็จเรียบร้อยแล้ว ท่านจะนั่งผ่อนคลายอิริยาบทสบายๆ โยมคนหนึ่งมากราบหลวงปู่แต่เป็นผู้หวังในเลขเด็ดและโชคลาภจากท่าน มาคอยเลียบๆเคียงๆเกี่ยวกับตัวเลขจากท่านแต่ไม่ว่าจะถามอย่างไรท่านก็ไม่ตอบ ซึ่งองค์หลวงปู่ท่านเองก็ไม่ปรารถนาที่จะให้ญาติโยมไปลุ่มหลงกับอบายมุข เหล่านั้น

ขณะนั้นมีลูกศิษย์ของหลวงปู่ท่านหนึ่ง นั่งเห็นเหตุการณ์และได้รำพึงในใจว่า

"การมากราบครูบาอาจารย์ผู้ปฏิบัติดี แต่ยังหวังในโชคลาภอยู่อย่างนี้ มันไม่ใช่ทางที่ถูกต้อง มีแต่จะตกต่ำและลุ่มหลงในอบายมุข..."
หลวงปู่ท่านได้ชะโงกหน้ามองมาทางลูกศิษย์ผู้นั้นแล้วพูดว่า

"เอ้อ...แม่น" (เอ้อ...ใช่)


แค่ตานอก

ญาติโยมบางท่านที่ได้เคยมากราบนมัสการหลวงปู่อาจจะเห็นกิริยาที่ง่ายๆ สบายๆของท่าน หรือเห็นท่านนั่งดูทีวีอยู่ก็อาจจะอดนึกตำหนิในใจไม่ได้ครั้งหนึ่งเคยมีผู้ ถามท่านในลักษณะปรามาสท่านว่า

"หลวงปู่ชอบดูทีวีหรือครับ?"
หลวงปู่ท่านตอบกลับทันทีเลยว่า

"เบิ่งก็เบิ่งแต่ตานอกดอกเฮ้ย" (ดูก็ดูแต่ตานอกหรอกเฮ้ย)

ซึ่งคำตอบของท่านนั้น มีความหมายในตัวเองอยู่แล้ว "บางครั้งการได้ใกล้ชิดกับพระสุปฏิปันโนผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ต้องระวังใจให้มาก อาจจะบาปได้โดยไม่รู้ตัว"


หลวงปู่ตื้อนักเทศน์

หลวงปู่อ่อนสา ท่านเคยกล่าวถึง หลวงปู่ตื้อ อจลธัมโม พระอาจารย์รุ่นใหญ่ในสายกรรมฐานของท่านอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ซึ่งท่านมีความสนิทสนมและพูดถึงอยู่บ่อยๆอย่างอารมณ์ดีว่า

"หลวงปู่ตื้อเพิ่นมักเทศน์ หลับตาเทศน์ เทศน์จนแม่ออกขี้แตกคาศาลา ย่านเพิ่นบ่กล้าลุกไป บางเทื่อหลับตาเทศน์ ลืมตาขึ้นมาอีกทีญาติโยมลักหนีลงศาลาเบิ่ดแล้ว ยังแต่หมาน้อย ๒-๓ ตัวนั่งกระดิกหางอยู่..."

(หลวงปู่ตื้อท่านชอบเทศน์ หลับตาเทศน์ เทศน์จนโยมผู้หญิงขี้แตกคาศาลา กลัวท่านจนไม่กล้าลุกไป บางครั้งหลับตาเทศน์ ลืมตาขึ้นมาอีกทีญาติโยมแอบหนีลงศาลากันไปหมดแล้ว เหลือแต่หมาน้อย ๒-๓ ตัวนั่งกระดิกหางอยู่...)

ธรรมบทสั้น

ผู้ใฝ่ในการปฏิบัติธรรมบางท่าน ที่มีความตั้งใจในการปฏิบัติจิตภาวนาเมื่อมีโอกาสก็จะกราบนมัสการเรียนถาม ปัญหาและข้อติดขัดในการปฏิบัติกับท่าน แต่หากเป็นการถามกันเพื่ออวดภูมิความรู้ของตน มักต้องผิดหวังเนื่องจากหลวงปู่ท่านไม่ตอบ และไม่พูดด้วย ท่านจะเคี้ยวหมากอยู่เฉยๆไม่พูด จนบางคนต้องกราบลากลับไปเอง หากเป็นผู้มีข้อสงสัยและเป็นผู้ปฏิบัติจริงแล้ว ก็จะได้รับคำตอบจากท่านแบบสั้นๆ แล้วแต่คำถาม มีคำตอบหนึ่งซึ่งหลวงปู่ตอบเพียงสั้นๆแต่มีความหมายอย่างละเอียดลึกซึ่งมาก คือ

"สติรักษาใจ"



ยานิ โสตานิ โลกสฺมิ สติ เตสํ นิวารณํ
"อารมณ์เหล่าใดบรรดามีในโลก สติเป็นสิ่งกั้นอารมณ์เหล่านั้น"
อชิตปัญหา ๒๕/๔๗๕


เอาไปทำไม

แม่ครัวที่วัดเคยเล่าให้ฟังว่า ได้เคยเอ่ยปากขอเหรียญจากท่านเพื่อความเป็นสิริมงคล
"หลวงปู่...ขอเหรียญสักเหรียญไม่ได้เหรอเจ้าค่ะ?"
หลวงปู่ท่านตอบว่า

"สิเอาไปเฮ็ดหยัง ยังมีโตให้ได้เห็นอยู่แม้"
(จะเอาไปทำไม ก็ยังมีตัวให้ได้เห็นอยู่นี่)

ก็ไม่รู้จะเอ่ยปากขอท่านต่ออย่างไร? เมื่อท่านพูดตอบกลับมาอย่างนี่


ไม่ใช่คนเหรอ

ผู้ที่เคารพในองค์หลวงปู่มักจะพาญาติพี่น้องหรือเพื่อนพ้องมากราบท่านเพื่อ เป็นมงคลแก่ตน เคยมีลูกศิษย์ผู้ใกล้ชิดท่านหนึ่ง พาเพื่อนซึ่มีดีกรีเป็นถึงด๊อกเตอร์มากราบท่าน

"หลวงปู่ครับ วันนี้ผมพาด๊อกเตอร์มากราบหลวงปู่ครับ"
เป็นการกล่าวแนะนำ หลวงปู่ท่านก็ถามกลับว่า

"ด๊อกเตอร์ มันบ่แม่นคนบ่?"
(ด๊อกเตอร์ มันไม่ใช่คนเหรอ?)

ผู่ที่เคยมากราบนมัสการหลวงปู่คงจะทราบว่า "หลวงปู่ท่านไม่เคยถือยศถือศักดิ์ อะไรใครทั้งนั้น ท่านให้ความเมตตากับทุกคนเท่าเทียมกันหมด และไม่มีใครพิเศษกว่าใคร"

ไปออกรบเหรอ

ตามธรรมเนียมของพระป่าแล้ว ท่านจะให้ความเคารพต่อพระผู้มีอาวุโสมาก และในช่วงก่อนเข้าพรรษา ท่านก็จะถือโอกาสไปกราบคารวะและรับโอวาท เพื่อแสดงถึงความเคารพต่อครูบาอาจารย์

ครั้งหนึ่งก่อนวันเข้าพรรษาได้มีพระอาจารย์รูปหนึ่ง นำพาคณะศิษย์มากราบคารวะหลวงปู่ ซึ่งการมาครั้งนี้มีคณะศิษย์ติดตามท่านมารวมๆ แล้วเกือบร้อยคน ขบวนรถมีกว่า ๒๐ คันเห็นจะได้ เมื่อเข้ากราบคารวะหลวงปู่ท่านก็กล่างทักทายอย่างอารามณ์ดีว่า

"มาหยังหลายแท้ สิพากันไปออกรบบ่?"
(มาทำไมกันมากนัก จะไปออกรบเหรอ?)


ฉันด้วยกันทุกวัน

เณรที่เคยอุปัฏฐากหลวงปู่เล่าให้ฟังว่า ขณะที่นวดถวายหลวงปู่ ก็เลยขอโอกาสเรียนถามท่านว่า
"หลวงปู่ไม่แวะไปหาหลวงตามหาบัว (วัดป่าบ้านตาด) บ้างเหรอ?"
หลวงปู่ท่านตอบว่า

"เฮาไปยามได๋ เฮาสิบอกโตบ่..นั่งฉันจังหันนำกันซูมื้อ โตบ่เห็นนำเฮาดอก"
(เราไปเมื่อไหร่ เราจะบอกเธอเหรอ..นั่งฉันจังหัน(ภัตตราหารเช้า)ด้วยกันทุกวัน เธอไม่เห็นกับเราหรอก)

คำตอบของท่าน เล่นเอาเณรรูปนั้นนิ่งอึ้งและทึ่งในภูมิจิตภูมิธรรมของครูบาอาจารย์ที่ไม่ อาจประมาณได้ ก็ไม่รู้ว่าหลวงปู่ท่านพูดเย้าเณรเล่นหรือเป็นอุบายอันใดก็ไม่อาจทราบได้


ไม่ติดรูปแบบ

เมื่อหลายปีมาแล้ว ประมาณปี พ.ศ. ๒๕๓๔ หลวงปู่ท่านมีปัญหาเกี่ยวกับดวงตา ต้องเข้ารับการผ่าตัด หลังจากที่ทางคณะแพทย์ได้ถวายการรักษาเรียบร้อยแล้ว ท่านก็กลับมาพักรักษาตัวอยู่ที่วัด แต่หลวงปู่ท่านก็ไม่เคยละทิ้งในการบิณฑบาตเลย ยังคงบิณฑบาตอยู่ทุกๆเช้า

สิ่งที่น่าแปลกอยู่อย่างก็คือ "ท่านสวมแว่นตาอันใหญ่มากเป็นแว่นกันฝุ่นแบบ ที่มีสายรัดคาดศรีษะเหมือนกับที่บรรดานักแข่งมอเตอร์ไซด์ทั่วไปใช้กัน ออกบิณฑบาต" นี่เป็นตัวอย่างหนึ่งของการไม่ยึดถือในรูปแบบว่าต้องเป็นแบบนั้นแบบนี้ หรือจะเป็นอุบายธรรมอันใดให้เหล่าลูกศิษย์ลูกหาชวนคิดหนอ?


ตุฏฺฐี สุขา ยา อิตรีตเรน
"พอใจตามมี ยินดีตามได้ นำสุขมาให้"
ธรรมบท ๒๕/๔๙

ปฏิภาณโวหาร

ในสมัยที่หลวงปู่ท่านอยู่ที่กุฏิหลังเก่า ท่านมักจะชอบเล่าเรื่องความหลังเก่าๆของท่านในสมัยที่อยู่จำพรรษาร่วมกับ ท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ที่เสนาสนะ วัดป่าบ้านหนองผือ(นาใน) ต.นาใน อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร ราวๆปี พ.ศ. ๒๔๘๘-๒๔๙๒

หลวงปู่เล่าว่า ครั้งหนึ่งท่านเคยถกเถียงกับพรัที่ร่วมจำพรรษาอยู่ด้วยกันเกี่ยวกับเรื่อง เหตุผลในข้ออรรถข้อธรรม ขณะที่กำลังถกกันอยู่นั้นหลวงปู่มั่นท่านเดินผ่านมาพอดีและได้ยินเข้าจึงพูด กับพระรูปนั้นขึ้นว่า

"อย่าไปเถียงกับท่านอ่อนสาเลย.. เถียงไม่มีชนะหรอก"

แสดงว่าหลวงปู่ท่านมีปฏิภาณไหวพริบ และการตอบการแย้งในเหตุในผลอย่างยิ่ง แม้แต่ท่านพระอาจารย์ใหญ่เองยังเคยออกปาก


ณ. หินหมากเป้ง (๑)

ครั้งหนึ่งหลวงปู่ท่านได้พาคณะลูกศิษย์ไปกราบเยี่ยมคารวะ หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี ที่วัดหินหมากเป้ง อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย เมื่อทางคณะของหลวงปู่ไปถึงท่านก็นั่งพักรอกันอยู่ที่ศาลาบริเวณกุฏิของหลวง ปู่เทสก์พร้อมกับคณะลูกศิษย์ก็พากันนั่งรอด้วย แล้วหลวงปู่ท่านก็ลุกเดินดูบริเวณรอบๆวัด ขณะนั้นมีคนงานของวัดกำลังถางหญ้าและบริเวณนั้นมีรูปปั้นกวางตั้งอยู่ หลวงปู่จึงกล่าวทักทายคนงานของวัดว่า

"เสียหญ้าให้กวงกินบ่?" (ถางหญ้าให้กวางกินเหรอ?)

เหล่าคนงานได้ยินท่านกล่าวเช่นนั้นก็พากันหัวเราะในความมีอารมณ์ขันของท่าน สักพักหนึ่งมีสามเณรออกมาจากกุฏิหลวงปู่เทสก์เดินเข้ามาบอกว่า

"หลวงปู่เทสก์ ท่านให้มานิมนต์หลวงปู่อ่อนสาขึ้นไปบนกุฏิ"

เนื่องจากขณะนั้นหลวงปู่เทสก์เอง ท่านอาพาธอยู่จึงไม่สามรถที่จะให้ทางคณะศิษย์ของหลวงปู่เข้ากราบนมัสการได้ ทั้งหมด หลวงปู่และลูกศิษย์บางคนเข้ากราบเยี่ยมคารวะสักครู่ก็กราบลาหลวงปู่เทสก์ กลับ ที่น่าแปลกคือ "การไปกราบเยี่ยมคารวะครั้งนี้มิได้แจ้งให้หลวงปู่เทสก์ท่านทราบก่อนล่วงหน้า" นั้นเป็นเหตุการณ์หนึ่งที่แสดงให้เห็นถึงภูมิจิตภูมิธรรมของครูบาอาจารย์อันเหลือวิสัยเกินกว่าที่พวกเราจะสามารถเข้าใจได้


ณ. หินหมากเป้ง (๒)

หลังจากที่กราบเยี่ยมคารวะหลวงปู่เทสก์เรียบร้อยแล้วหลวงปู่ท่านบอกกับคณะลูกศิษย์ว่า
"มา.. สิพาไปกราบแม่ชี" ( มา.. จะพาไปกราบแม่ชี)

เมื่อไปถึงกุฏิแม่ชีท่านหนึ่ง ซึ่งท่านชราภาพมากแล้ว (ขออนุญาติไม่กล่าวนามของท่าน) คุณแม่ชีท่านนี้ก็นิมนต์หลวงปู่นั่งบนโซฟาและท่านก็ปู่เสื่อนั่งข้างล่าง คุณแม่ชีท่านนี้ท่านก้มกราบหลวงปู่ด้วยความนอบน้อมมากจากนั้นท่านก็ตำหมาก ถวายหลวงปู่ และคุณแม่ชีท่านก็พนมมือพูดขึ้นว่า

"หลวงปู่... มาโปรดข้าน่อยแน" (หลวงปู่... มาโปรดข้าน้อยหน่อย)
หลวงปู่ท่านก็ตอบว่า

"สิให้โปรดอันใด๋อีก ซุอันซุแนวก็ซอดเบิ่ดแล้วแม้"
(จะให้โปรดอะไรอีก ทุกอันทุกสิ่งก็รู้แจ้งหมดแล้วนี่)

คุณแม่ชีท่านก็ยิ้มๆไม่ว่าอะไรต่อ นั่นเป็นภาพที่น่าประทับใจมากที่ผู้อาวุโสท่านปฏิบัติต่อกันอย่างอ่อนน้อม ไม่มีการถือตนถือตัว


*คุณแม่ชีท่านนี้ หลวงปู่เทสก์เคยกล่าวรับรองในคุณธรรมของท่าน

แจกเอาบุญ

ครั้งหนึ่งหลวงปู่ท่านเคยปรารภเกี่ยวกับวัตถุมงคลต่างๆที่มีผู้จัดสร้างมาถวายให้ท่านแจกให้กับญาติโยมที่มากราบนมัสการท่านว่า

"...เฮาแจกเบิ่ดล่ะ เฮ็ดอีหยังมาก็ตาม แจกเอาบุญ..."
(...เราแจกหมดล่ะ ทำอะไรมาก็ตาม แจกเอาบุญ...)

หลวงปู่ท่านแจกหมดจริงๆและไม่เคยคิดถึงสิ่งเหล่านี้เป็นราคาค่างวดอะไร ใครจะสร้างจะทำอะไรมาถวาย ท่านก็แจกให้กับญาติโยมที่มากราบนมัสการ "ได้บุญกันทั้งผู้ทำและผู้รับ ส่วนผู้แจกนั้นไม่ต้องสงสัยท่านพ้นไปแล้ว"


มาวมญฺเญถ ปุญฺญสฺส น มตฺตํ อาคมิสฺสติ
"ไม่พึงดูหมิ่นว่าบุญเล็กน้อยจะไม่มีผล"
ธรรมบท ๒๕/๒๖


อาการ ๓๒

เช้าวันหนึ่งขณะที่หลวงปู่ท่านกำลังใช้มือกวนอาหารเพื่อจะลงมือฉันอยู่นั้น มีโยมผู้หญิงท่านหนึ่งได้กราบเรียนถามปัญหาธรรมกับท่านว่า
"หลวงปู่เจ้าค่ะ เราจะพิจารณาอาการ ๓๒ ได้อย่างไรเจ้าค่ะ?"

หลวงปู่ท่านวางมือจากการเตรียมจะฉัน พร้อมกับตอบโยมผู้หญิงท่านนั้นอย่างจริงจังทันทีว่า
"ให้พิจารณาอันใด๋อันหนึ่งในนั้น บ่ต้องไปเบิ่งทั้ง ๓๒ อัน ให้มันฮู้แจ้งเด่นชัดในอันเดียว คั้นมันแจ้งแล้วมันสิแตกหากันเบิ่ด..."
(ให้พิจารณาอันใดอันหนึ่งในนั้น ไม่ต้องไปดูทั้ง ๓๒ อัน ให้มันรู้แจ้งเด่นชัดในอันเดียว เมื่อมันรู้แจ้งแล้ว มันจะรู้แจ้งหากันทั้งหมด...)

ธรรมอันละเอียดลึกซึ้งแห่ง "มหาสติปัฏฐานสี่" ว่าด้วยเรื่อง "กายานุปัสสนา" ในการพิจารณากายให้รู้เห็นตามความเป็นจริงว่าเป็นของไม่เที่ยง ธรรมวาทะเช่นนี้ไม่บ่อยครั้งนักที่จะได้ยินจากท่าน

มวยคู่เอก

ครั้งหนึ่งบรรดาลูกศิษย์กำลังนั่งดูทีวี ซึ่งกำลังมีการถ่ายทอดรายการมวย ขณะที่กำลังเชียร์มวยคู่เอกของรายการอย่างออกรสออกชาด ในยกที่ ๕ ทั้งฝ่ายแดงและฝ่ายน้ำเงินกำลังแลกหมัดกันอย่างเมามัน พร้อมกับส่งเสียงเฮลุ้นฝ่ายที่เป็นต่ออยู่นั้น หลวงปู่ท่านก็ปิดทีวีพร้อมกับพูดว่า

"ซุมหมู่นี่...บ่ฮู้จักรักษาใจ..." (พวกนี้...ไม่รู้จักรักษาใจ...)

คำตอบของท่านนั้นมีความหมายว่า "อย่าปล่อยให้ใจเพลิดเพลินอยู่กับสิ่งที่ได้ดู ได้เห็น โดยไม่พิจารณาและมีสติประคองรักษาไว้" นั้นเป็นการสอนแบบปัจจุบันทันด่วน กำราบลูกศิษย์ได้ผลชะงัดนักสำหรับบรรดาเซียนมวยทั้งหลาย เปิดทีวีมาอีกครั้งก็ถ่ายทอดจบแล้ว


ผู้เป็นปกติ

ไม่บ่อยนักที่หลวงปู่ท่านจะมาโปรดลูกศิษย์ที่จังหวัดขอนแก่น ครั้งหนึ่งท่านมาถึงประมาณ ๗ โมงเช้า แล้งท่านก็ออกบิณฑบาตทันที เดินบิณฑบาตได้ไม่ไกลนัก ครั้งนี้หลวงปู่ท่านได้ปลากระป๋องเพียงประป๋องเดียว แล้วหลวงปู่ก็พูดอย่างอารมณ์ดีกับลูกศิษย์ว่า

"คนแถวนี้ เขาบ่ค่อยใส่บาตรเน๊าะ?"
(คนแถวนี้ เขาไม่ค่อยใส่บาตรเน๊าะ?)

ทางลูกศิษย์ก็เรียนท่านว่า
"คนที่นี้ เขาใส่บาตรกันตั้งแต่เช้าราวๆตี ๕ ถึง ๖ โมงเช้า ถ้าเกินกว่า ๖ โมงครึ่งก็ไม่ค่อยมีพระแล้ว"

หลวงปู่ท่านก็ไม่ว่าอะไร สิ่งหนึ่งที่เราสามารถเห็นได้กับเรื่องนี้คือ "หลวงปู่ท่านไม่เคยละทิ้งเรื่องการบิณฑบาตวัตรเลย" ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน อย่างไรก็ตาม อันเป็นแนวปฏิปทาของท่านพระอาจารย์ใหญ่แห่งภาคอีสานคือ ท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ท่านพาดำเนินมา

ความเด็ดเดี่ยว

พระที่เคยอุปัฏฐากหลวงปู่รูปหนึ่งเล่าว่า หลวงปู่ท่านเคยเล่าว่าในสมัยก่อนนั้นท่านเคยได้จำพรรษาร่วมกับหมู่คณะสงฆ์ แห่งหนึ่ง แต่หลวงปู่ท่านก็ไม่คลุกคลีกับหมู่คณะซึ่งเป็นตามจริตของท่านที่ถือความ วิเวกชอบอยู่องค์เดียวเป็นสำคัญ ทำให้คณะสงฆ์หมู่นั้นไม่ค่อยพอใจท่านเท่าใดนัก หลวงปู่ท่านจึงบอกแก่คณะสงฆ์นั้นว่า

"ในเมื่อพวกคุณบ่เอากระผม กระผมก็สิบ่เอาพวกคุณคือกัน"
(ในเมื่อพวกคุณบ่เอากระผม กระผมก็จะไม่เอาพวกคุณเหมือนกัน)

แล้วท่านก็เก็บบริขารออกธุดงค์ทันที นี่เป็นความเด็ดเดี่ยวในวัตรปฏิปทาของท่าน ปกติแล้วหลวงปู่ท่านยินดีกับการอยู่องค์เดียว ไม่คลุกคลีกับหมู่คณะมาโดยตลอด อาจจะด้วยเหตุนี้เองท่านจึงไม่ค่อยเป็นที่รู้จักมากนัก


น คเณน ปุรกฺขโต จเร วิมโน โหติ สมาธิ ทุลฺลโภ
"ไม่ควรคลุกคลีด้วยหมู่คณะ เพราะจะทำให้จิตฟุ้งซ่านและสมาธิเกิดยาก"
มหากัสสปเถรคาถา ๒๖/๔๐๙


ธรรมจากท่านพ่อลี

"พระสุทธิธรรมรังสีคัมภีรเมธาจารย์" หรือ ท่านลี ธัมมธโร แห่งวัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ ท่านเป็นพระกรรมฐานในสาย ท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ท่าน พ่อลีท่านเป็นผู้เคร่งครัดในการปฏิบัติภาวนาอย่างยิ่ง แต่ในขณะเดียวกันท่านก็นำพาเหล่าบรรดาญาติโยมศิษยานุศิษย์จัดการจัดงานในการ บุญการกุศลอย่างยิ่งใหญ่เสมอๆ ครั้งหนึ่งเคยมีท่านเจ้าคุณรูปหนึ่งนึกสงสัยในปฏิปทาของท่านจึงเอ่ยถามท่าน ว่า
"ในเมื่อเป็นพระกรรมฐานดำเนินในปฏิปทาของท่านพระ อาจารย์มั่น แล้วทำไมท่านจึงชอบนำพาเหล่าบรรดาญาติโยมจัดงานบุญงานกุศลเป็นประจำไม่มุ่ง เน้นพาเหล่าบรรดาญาติโยมให้ปฏิบัติภาวนาล่ะ?"

ท่านพ่อลีท่านก็ตอบท่านเจ้าคุณรูปนั้นอย่างน่าฟังว่า
"เกล้ากระผม ทำนาไม่ได้เอาข้าวอย่างเดียว แกลบผมก็เอา รำผมก็เอา ฟางผมก็เอา ขอรับ"

เมื่อท่านเจ้าคุณรูปนั้นได้ฟังคำตอบของท่าน ก็ไม่กล่าวอะไรต่อ เนื่องจากมีคำตอบที่ชัดเจนอยู่แล้ว หลวงปู่อ่อนสาท่านก็ไม่ได้ปฏิเสธในเรื่องทำนองนี้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการทำบุญต่างๆตลอดจนเรื่องวัตถุมงคลต่างๆที่มีผู้ทำมา ถวายให้ท่านแจก คำตอบของท่านพ่อลีคงจะพออธิบายในปฏิปทาบางอย่างของหลวงปู่อ่อนสา สุขกาโร ได้

วัตถุมงคล

หลายท่านอาจเคยสงสัยว่า ทำไมบรรดาครูบาอาจารย์บางท่านอนุญาตให้เหล่าบรรดาลูกศิษย์ลูกหาจัดสร้าง วัตถุมงคลขึ้น ท่านมีความหมายอันใดหรือ? แม้แต่องค์หลวงปู่ท่านก็เคยอนุญาตให้จัดสร้างวัตถุมงคลบ้างตามวาระโอกาส และตามเจตนาที่เหมาะสม ซึ่งทุกครั้งหลวงปู่ท่านก็จะแจกให้ฟรีกับผู้ที่มากราบนมัสการโดยไม่เคยคิด เป็นมูลค่าใดๆ

ข้อความตอนหนึ่งจากหนังสือ "อตุโล ไม่มีใดเทียม" (หน้า ๑๘๑) ของหลวงปู่ดูลย์ อตุโล แห่งวัดบูรพาราม อ.เมือง จ.สุรินทร์ เล่าว่าครั้งหนึ่งมีพวกสาธุชนกลุ่มหนึ่งมาสนทนาธรรมด้วยและถามท่านว่า
"วัตถุมงคลมีความศักดิ์สิทธิ์จริงหรือหลวงปู่จึงได้สร้างหรืออนุญาตให้สร้างเหรียญขึ้น?"

หลวงปู่ดูลย์จึงวิสัชนาว่า

"พวกท่านทั้งหลายแสดงความสนใจในการบำเพ็ญภาวนา ก็พากันบำเพ็ญภาวนาไป ไม่ต้องไปห่วงไปสนใจกับวัตถุมงคลอันเป็นของภายนอกนี้ แต่สำหรับผู้มีจิตใจเพลิดเพลินอยู่ ยังยินดีในการเกิดตายในวัฏฏสงสารยังไม่สามารถหันมาสู่การปฏิบัติธรรมได้ ก็ให้อาศัยวัตถุภายนอกเช่นวัตถุมงคลนี้ เป็นที่พึ่งไปก่อน อย่าไปตำหนิติเตียนอะไรเลย
ครั้นเขาเหล่านั้น ประสบเหตุเภทภัยมีอันตรายแก่ตนแล้วเกิดแคล้วคลาดด้วยคุณแห่งพระรัตนตรัยก็ดี ด้วยบังเอิญก็ดี ก็จะเกิดความเลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนาได้ในภายหลัง ซึ่งจะเป็นเหตุให้เจริญงอกงามในทางที่ถูกต้องได้เอง สำหรับผู้ที่มีศรัทธามากแล้ว ชอบการบำเพ็ญภาวนาจิตใจในธรรมปฏิบัติอันยิ่งๆขึ้นไป ในเรื่องวัตถุมงคลนี้ หลวงปู่จะบอกตามสัจจธรรมว่าไม่มีอะไร เป็นเพียงช่วยด้านกำลังใจเท่านั้น..."

พระอาจารย์ฝั้น อาจาโร แห่งวัดป่าอุดมสมพร อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร ท่านก็เคยพูดถึงเรื่องที่เกี่ยวกับวัตถุมงคลของท่านอยู่เสมอว่า

"วัตถุมงคลก็เป็นเพียงวัตถุเท่านั้น ของจริงก็คือ พระสัจจธรรมทั้งปวง มีวัตถุมงคลแล้วไม่ทำตัวให้ดีไม่ทำใจให้เป็นกุศล ก็หวังอะไรไม่ได้สักอย่าง มีวัตถุมงคลแล้วต้องทำความดีด้วย จึงจะเกิดผลต่างๆเป็นนานาประการ หากหวังพึ่งวัตถุมงคลอย่างเดียวโดยไม่สร้างบุญกุศลย่อมไม่ได้อะไรขึ้นมา..."

หลวงปู่ดู่ พรหมปัญโญ พระสุปฏิปันโนผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบรูปหนึ่ง แห่งวัดสะแก อ.อุทัย จ.พระนครศรีอยุธยา ท่านเคยกล่าวในเรื่องทำนองนี้ไว้ว่า

"ติดวัตถุมงคล ยังดีกว่าติดวัตถุอัปมงคล"

ปรารภเรื่องการภาวนา

เมื่อก่อนนั้นสมัยที่หลวงปู่ท่านยังแข็งแรงและยังไม่ค่อยมีคนรู้จักหลวงปู่ ท่านมากนัก ท่านจึงมีเวลาพักผ่อนและสนทนากับลูกศิษย์ที่ไปกราบนมัสการได้เป็นเวลานาน ครั้งหนึ่งท่านเคยปรารภในเรื่องเกี่ยวกับการภาวนาว่า

"...ต้องเฮ็ดดุๆ คือจั่งคนตาบอดเทียวทางนี่ล่ะ ทีแรกๆมันก็สิตำนั้นตำนี้แหละ ย่างดุๆมันก็สิแปนเองดอก.."
(...ต้องทำบ่อยๆ เหมือนคนตาบอดเดินทางนี่ล่ะ ทีแรกๆมันก็จะชนนั้นชนนี่แหละ เดินบ่อยๆมันก็จะเรียบ (ชำนาญ)เองหรอก..)


วายเมเถว ปุริโส ยาว อตฺถสฺส นิปฺปทา
"เป็นคนควรพยายามไปจนกว่าจะสำเร็จ
วิโรจนอสุรินสูตร ๑๕/๓๑๖


ไม่ตามใจผู้ขอ

เคยมีพระอาจารย์รูปหนึ่งพาคณะศิษยานุศิษย์ทั้งพระและฆราวาสมากราบคารวะหลวง ปู่ราวๆ ๕๐ คนเห็นจะได้ และในครั้งนี้หวังกันว่า จะได้รับคติธรรมหรืออุบายธรรมในการพิจารณาเพื่อการปฏิบัติภาวนาให้ก้าวหน้า ยิ่งๆขึ้นไปจากหลวงปู่ โยมคนหนึ่งเอ่ยขึ้นว่า
"ขอโอกาสหลวงปู่ เทศน์โปรดพวกหมู่คณะกระผมด้วย ขอรับ"
หลวงปู่ท่านก็นั่งเฉยไม่พูดไม่กล่าวอะไรต่อ ต่างคนต่างก็นั่งคอยด้วยความใจจดใจจ่อในธรรมที่หลวงปู่ท่านจะเทศน์ให้ฟัง สักพักใหญ่ท่านจึงพูดขึ้นว่า

"อั่น.. บ่แม่นสิพอได้เวลาพากันไปทางหน้าแล้วบ่? ไปกันซะ
(เอ.. ไม่ใช่จะพอได้เวลาพากันไปต่อแล้วเหรอ? ไปกันซะ)

ทั้งพระทั้งโยมก็พากันยิ้มในคำของท่าน เพราะต่างก็พอจะทราบกันอยู่บ้างแล้วว่า "หลวงปู่ท่านไม่ชอบเทศน์" แต่ก็ไม่นึกว่าท่านจะตอบกลับมาแบบนี้คาดกันไม่ถึงจริงๆ

ครูผู้ให้สติ

หลวงปู่ท่านเคยเล่าว่า ครั้งหนึ่งท่านเคยไปธุดงค์กับเณรรูปหนึ่งในป่า ซึ่งในสมัยก่อนนั้นยังมีสัตว์ป่าชุกชุมอยู่มาก และในป่าที่ท่านไปธุดงค็ครั้งนี้ก็เป็นดงเสือ หลวงปู่ท่านก็ปักกลดอยู่ที่หนึ่ง และออกอุบายให้เณรที่ไปด้วยกันปักกลดอยู่อีกที่หนึ่ง ในบริเวรที่เณรรูปนั้นปักกลด หลวงปู่ท่านทราบดีว่าที่ตรงนั้นมีเสือชุกชุมมาก
คืนนั้นท่านก็นั่งภาวนาอยู่จนกระทั่งรุ่งเช้า ก็ไม่เห็นเณรรูปนั้นออกมาจากกลด จึงเดินเข้าไปดู บริเวรรอบๆกลดของเณรรูปนั้นเต็มไปด้วยรอยเท้าของเสือ หลวงปู่ท่านจึงเปิดกลดดู เห็นเณรนั่งสมาธิอยู่ หลังจากที่เณรรูปนั้นออกจากสมาธิเห็นกลดที่เปิดอยู่ก็ตกใจร้องโวยวายขึ้นว่า

"เสือ..เสือ..."

เณรรูปนั้นเล่าให้หลวงปู่ฟังว่า ไม่ได้นอนเลยทั้งคืน กลัวมากมีเสือมาเดินอยู่รอบๆกลด ไม่รู้จะทำยังไง เลยต้องนั่งภาวนาอยู่อย่างนั้นทั้งคืน หลวงปู่ได้ยินก็หัวเราะในความกลัวของเณรรูปนั้น นี่เป็นอุบายในการสอนศิษย์อย่างหนึ่งของหลวงปู่ "โดยการใช้เสือเป็นครูให้สติ"


สีผึ้ง

มีลูกศิษย์มากราบทำบุญในช่วงเข้าพรรษา เมื่อไปถึงที่วัดปรากฏว่าหลวงปู่ท่านจำวัดอยู่ จึงได้เข้ากราบนมัสการกันอย่างเงียบๆเกรงว่าท่านจะตื่น หลังจากกราบนมัสการท่านเสร็จแล้วก็ต่างทยอยกันค่อยๆกลับออกมา ในระหว่างที่กำลังจะกลับออกมานั้นหลวงปู่ท่านก็ตื่นขึ้นและถามว่า

หลวงปู่ "มาหยังกัน?" (มาทำไมกัน?)
ลูกศิษย์ "มากราบทำบุญกับหลวงปู่เจ้าค่ะ"
หลวงปู่ "มากันแต่ทางใด๋?" (มากันจากที่ไหน?)
ลูกศิษย์ "มาจากขอนแก่นค่ะ"
เมื่อสนทนาได้สักครู่ก็กราบลาท่านกลับ หลวงปู่ท่านก็หยิบสีผึ้งออกมาแจกกันคนละตลับ มีผู้ถามว่า
"ใช้ยังไงค่ะ? หลวงปู่"
หลวงปู่ท่านก็พูดตอบกลับว่า

"ฮ่วย...ก็เอาไว้สีกันปากแตกตั้ว" (อ้าว...ก็เอาไว้ทากันปากแตกสิ)

ต่างคนต่างหัวเราะในคำตอบของท่าน นี่เป็นอีกตัวอย่างเกี่ยวกับอารมณ์ขันของหลวงปู่ซึ่งมีให้เห็นอยู่บ่อยครั้ง ถือเป็นบุคลิกอย่างหนึ่งของท่านเลยก็ว่าได้


กำราบความอยาก

มีผู้นำพระไปถวายให้หลวงปู่แจก เมื่อท่านได้รับแล้วก็แจกให้แก่ลูกศิษย์ที่อยู่บริเวรนั้นทันที ทุกคนต่างได้รับจากมือหลวงปู่ ยกเว้นพระลูกศิษย์ท่านหนึ่งที่ปรนนิบัติหลวงปู่ พระลูกศิษย์ท่านนั้นนึกอยากได้กับเขาเหมือนกัน แต่ไม่กล้าเอ่ยปากขอท่านเพราะหากท่านปฏิเสธกลับมาก็ไม่รู้จะตอบท่านยังไงและ คงนึกอายท่านอยู่ จึงได้แต่มองดูท่านแจกลูกศิษย์คนอื่นจนครบ แล้วหลวงปู่ก็ผูกปิดปากถุงเก็บไว้พร้อมกับพูดกับพระลูกศิษย์ท่านนั้นว่า

"อยากได้แม่นบ่ล่ะโต เฮาบ่ให้จีตหีตนี่แหละ เป็นหยังบ่?"
(อยากได้ใช่ไหมล่ะเธอ เราไม่ให้ซะอย่างนี่แหละ มีอะไรมั๊ย?)

แล้วท่านก็เอนหลังนอนเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น หลวงปู่ปล่อยหมัดเด็ดใส่ลูกศิษย์อย่างจังโดยไม่ให้ตั้งตัว เล่นเอาความอยากแตกกระเจิงถอยไปอย่างไม่เป็นท่า เหมือนกับจะบอกว่า "ตีเหล็กน่ะ เขาต้องตีกันตอนร้อนๆมันถึงจะเห็นรูปเห็นร่างดี ความอยากก็เหมือนกันต้องหักกันแบบนี้แหละมันถึงจะรู้ตัวและได้สติ"

ญาณหยั่งรู้ของหลวงปู่มั่น

เมื่อครั้งที่หลวงปู่ท่านร่วมจำพรรษากับ ท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ณ เสนาสนะ วัดป่าบ้านหนองผือ(นาใน) ต.นาใน อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร หลวงปู่ท่านเล่าว่า ในสมัยนั้นทั้งพระและเณรต่างก็มุ่งมั่นในการปฏิบัติภาวนากันอย่างจริงจัง ด้วยว่าเกรงในญาณหยั่งรู้ของท่านพระอาจารย์ใหญ่ หากย่อหย่อนก็จะโดนท่านพระอาจารย์ใหญ่ดุเอา ครั้งหนึ่งท่านพระอาจารย์ใหญ่ให้หลวงปู่ไปพักอยู่ใกล้ๆกับท่าน ซึ่งหลวงปู่เองก็นึกหวั่นๆอยู่บ้างเหมือนกัน ท่านจึงแอบเอาน้ำใส่ขันเข้าไปไว้ในกุฏิด้วย หากเผลอสติหรือหลับไปเมื่อรู้สึกตัวจะได้เอาน้ำมาล้างหน้าและนั่งภาวนาต่อ ไม่ให้เสียเวลา
รุ่งเช้าเมื่อท่านอาจารย์ใหญ่เจอหลวงปู่ ก็พูดเป็นเชิงเกี่ยวกับเรื่องเมื่อคืนที่ให้หลวงปู่มาอยู่ใกล้ๆกับท่านว่า

"เมื่อคืนนี้ไม่รู้ว่าหมาที่ไหน มาเลียน้ำแจ๊ะๆอยู่ข้างกุฏิหนอ..."

คำพูดของท่านพระอาจารย์มั่น ทำเอาหลวงปู่ยิ่งเคารพเลื่อมใสศรัทธาในท่านพระอาจารย์ใหญ่อย่างมาก


ปรารภถึงหลวงตามหาบัว

ท่านพระอาจารย์มหาบัว ญาณสัมปันโน และ หลวงปู่อ่อนสา สุขกาโร ท่านทั้งสองต่างมีความสนิทสนมกันมากตั้งแต่เป็นเด็กจวบจนได้เข้ามาบวชใต้ร่ม เงาแห่งผ้ากาสาวพัตร์ ทั้งยังเป็นญาติสนิทกันทางฝ่ายมารดา โดยที่ท่านพระอาจารย์มหาบัว มีอายุมากกว่าหลวงปู่ ๑ ปี ครั้งหนึ่งท่านเคยปรารภ ถึงท่านพระอาจารย์มหาบัว ในสมัยที่ร่วมจำพรรษากับหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ที่วัดป่าบ้านหนองผือ(นาใน) ให้ลูกศิษย์ฟังอย่างอารมณ์ดีว่า

"...หลวงตาบัวเพิ่นมักเลี้ยงหมา แต่กี้นี่อยู่บ้านหนองผือนำหลวงปู่มั่น ยามมีหมาชาวบ้านหลงมา เฮากับเพิ่นก็พากันแลนลัดไว้ เฮาลัดทางหนึ่ง เพิ่นลัดทางหนึ่ง..."
(...หลวงตาบัวท่านชอบเลี้ยงหมา แต่ก่อนนี้อยู่บ้านหนองผือกับหลวงปู่มั่น เวลามีหมาชาวบ้านหลงมา เรากับท่านก็พากันวิ่งดักไว้ เราดักทางหนึ่ง ท่านดักทางหนึ่ง...)

และในปี พ.ศ. ๒๔๙๕ ภายหลังที่ท่านพระอาจารย์มั่น ท่านละสังขาร หลวงปู่ก็ได้ร่วมจำพรรษากับท่านพระอาจารย์มหาบัว ที่ป่าช้าแห่งหนึ่งในเขตอำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร (ในปัจจุบัน)